"Η αληθινή μαγειρική δεν είναι για τους κοινούς θνητούς. Μόνο ένας γαστρονόμος μπορεί να την εκτιμήσει, είναι μια αίσθηση που την έχουν λίγοι, ο λαός δεν μπορεί να εκτιμήσει τα πιο εκλεπτυσμένα πράγματα".
"Αν ο Θεός ήταν λάτρης του καλού φαγητού, θα ήμασταν όλοι ευτυχείς και χορτάτοι. Ο κόσμος όμως λιμοκτονεί, άρα ή Θεός δεν υπάρχει ή δεν είναι γκουρμέ! Μια καλύτερα ταϊσμένη ανθρωπότητα σκέφτεται καλύτερα και προοδεύει".
Λόγος και αντίλογος ανάμεσα σε δύο διαφορετικές τάξεις: τη μία εκπροσωπεί ο δούκας του Chamfort και ακολουθεί ο γιος του κεντρικού ήρωα του φιλμ "Délicieux, Το Πρώτο Εστιατόριο", Benjamin Manceron, του οποίου ο πατέρας, ο σεφ Pierre Manceron, τολμά να δημιουργήσει έξω από το αυστηρό μενού σ’ ένα πολύ σημαντικό δείπνο στο Château του δούκα. Βρισκόμαστε στον 18ο αιώνα λίγο πριν ξεσπάσει η Γαλλική Επανάσταση και ο πρώτος εκπροσωπεί την μπουρζουαζία, ενώ ο δεύτερος τις επαναστατικές διαθέσεις των καλλιεργημένων αστών. Κι απ’ ό,τι φαίνεται, τα γαλλικά γαστρονομικά δεδομένα είναι σαφή: η εκλεπτυσμένη γεύση είναι προνόμιο της αριστοκρατίας που διαφυλάσσει αυτή την αποκλειστικότητα ως κόρη οφθαλμού: είναι παράδοση και πολιτισμός μεν, αλλά την ίδια στιγμή είναι όργανο εξουσίας και μέσο κοινωνικής και πολιτικής αναρρίχησης.
"Άντρας χωρίς καλό σεφ είναι άντρας χωρίς φίλους", υπογραμμίζει ο δούκας του Chamfort, αλλά, εκτός αυτού, χωρίς πολύ καλό σεφ δεν υπάρχει περίπτωση να αποκτήσεις την εύνοια της Αυλής, γι’ αυτό ακριβώς οργανώνει αυτό το δείπνο με τα περίτεχνα, πομπώδη, μπαρόκ φαγητά και τα πρώτα σχόλια των συνδαιτυμόνων, σε μια αληθινή θεατρική παράσταση περίτεχνα εκφρασμένης γαστρονομικής κριτικής, είναι διθυραμβικά. "Η λάμψη της σούπας είναι εκθαμβωτική!", "Η κουζίνα είναι προκλητική και ευγενής, απαλή σαν μετάξι, γκουρμέ, ντελικάτη". Η συντήρηση και η προκατάληψη, όμως, περίμεναν στη γωνία: ένας επίσκοπος, μόλις μαθαίνει από τον σεφ ότι το ορεκτικό δημιούργημά του που δεν ανήκε στο προσχεδιασμένο μενού ήταν φέτες πατάτας με τρούφα (délicieux), πετάει το πιάτο του στο πάτωμα, φωνάζοντας, άκουσον άκουσον, ότι και τα δύο είναι τροφή για γουρούνια! Βλέπετε, ο Parmentier δεν είχε κάνει ακόμη την πατάτα μόδα, ενώ την τρούφα συνόδευαν θρησκευτικές προλήψεις περί μαγείας, παρότι στο παλάτι την τιμούσαν δεόντως. Έτσι, οι διθύραμβοι έγιναν διακωμώδηση και φάρσα που οδήγησε στην απόλυση του σεφ και στην καταθλιπτική απόσυρσή του σ’ ένα απομονωμένο πανδοχείο της επαρχίας.
Το "Délicieux" του Éric Besnard δεν είναι ντοκιμαντέρ ούτε docu-fiction· το σενάριό του είναι προϊόν μυθοπλασίας με μια εξαιρετική αφήγηση γαστρονομικών εικόνων κινηματογραφημένων σαν πίνακες μεγάλων ζωγράφων της εποχής. Ξέρουμε ότι το πρώτο εστιατόριο στον δυτικό τουλάχιστον κόσμο άνοιξε το 1765 στο Παρίσι, στη rue des Poulies κοντά στο Λούβρο, από κάποιον Mathurin Roze de Chantoiseau, σπάζοντας μια απαγόρευση του Παλαιού Καθεστώτος, που εμπόδιζε τους ιδιώτες να σερβίρουν φαγητό σε κλειστό χώρο σε κόσμο καθισμένο σε ξεχωριστά τραπέζια. Το ενδιαφέρον στην πλοκή του φιλμ είναι ότι παρακολουθεί τις μεγάλες κοινωνικές ανατροπές και εξελίξεις που θα έφερνε η Γαλλική Επανάσταση το 1789 και τον αναμφισβήτητο εκδημοκρατισμό της γεύσης αλλά και την απελευθέρωση που έφερε ο θεσμός του εστιατορίου, απλώνοντας τη γαστρονομία και την απόλαυσή της σε μεγάλο κοινωνικό φάσμα. Απολαύστε λοιπόν τη μετατροπή του επαρχιακού πανδοχείου σε πρωτοποριακό για την εποχή του εστιατόριο, με πανέμορφες σκηνές εικαστικής γοητείας, παρατηρήστε την εύστοχη περιγραφή του αναπτυσσόμενου μάρκετινγκ, ρουφήξτε το αυθορμητισμό του και φιλοσοφήστε περί γαστρονομίας και γύρω από τα συμβαίνοντα στην εποχή μας.
Τροφή για σκέψη
- Ιδέες και αρχές για το εστιατόριο και τη γαστρονομία, που διατυπώνονται στο φιλμ.
- Το καλό τραπέζι οδηγεί στο κρεβάτι.
- Σύντομα ο λαός θα κάθεται στο τραπέζι και ο δούκας στην αγχόνη.
- Ο καλός μάγειρας είναι ένας καλός γευσιγνώστης που αναγνωρίζει και σέβεται τα υλικά του.
- Οι σεφ πρέπει να εκπαιδεύσουν τη γεύση τους όπως οι μουσικοί τα αυτιά τους.
- Η τηγανητή πατάτα δεν θα πιάσει ποτέ στον κόσμο.
- Να μαγειρεύεις ξεχωριστά κάθε λαχανικό για να διατηρεί το χρώμα του.
- Να γράφουμε το μενού της ημέρας σε μια πλάκα για να προσελκύσουμε πελάτες.
- Φίλοι, μ’ αυτό το délicieux νομίζω ότι έχω στύση!
- Το κρέας σε κάνει βίαιο και δύστροπο, δεν το τρώω πια.
- Πανδοχείο χωρίς τυρί είναι μοναχός χωρίς κοιλιά.
Περισσότερες πληροφορίες
Délicieux, το Πρώτο Εστιατόριο
Σερβίροντας ένα μη εγκεκριμένο πιάτο δικής του έμπνευσης, ο μάγειρας Πιέρ Μανσερόν απολύεται από τον δούκα του Σαμφόρ και αποσύρεται σε ένα περιφερειακό πανδοχείο. Απαρνιέται το πάθος του για τη μαγειρική, αλλά η άφιξη μιας μυστηριώδους γυναίκας που θέλει να γίνει μαθητευόμενή του θα τον κάνει να διεκδικήσει την επαναπρόσληψή του.
