Είναι πάνω από μία δεκαπενταετία που η ελληνική κουζίνα ανθεί στην αθηναϊκή εστιατορική σκηνή και η κρητική κουζίνα αποτελεί ουσιαστικά το πιο δυνατό... λόμπι στη συνομοταξία των παραδοσιακών εστιατορίων. Λογικό, αν σκεφτεί κάποιος ότι οι Κρητικοί είναι πολύ υπερήφανοι για τον τόπο τους εν γένει και όσον αφορά την κουζίνα τους ειδικότερα έχουν κάθε λόγο να νιώθουν ξεχωριστοί, διότι οι σπεσιαλιτέ της δεν είναι απλώς παραλλαγές στα γνωστά ελληνικά πιάτα και υλικά, αλλά αληθινοί ιδιωματισμοί. Τα κρητικά εστιατόρια, λοιπόν, θα αυξάνονται καθώς τα καλούδια τους είναι αγαπητά και διαδίδονται ευρέως, και το «Καπλάνι», το αγρίμι στην ιδιόλεκτο του νησιού, είναι ένα από τα τελευταία που άνοιξαν.
Τα χορτοκαλίτσουνα και τα μυζηθροκαλίτσουνα περιγράφονται στον κατάλογο ως «απλά νόστιμα», είναι όμως κάτι παραπάνω καθώς έρχονται μαεστρικά τηγανισμένα, και η στεγνή, τραγανή ζύμη κρύβει μια πολύ αρωματική γέμιση βοτάνων και χόρτων, ενώ η φρεσκάδα του τυριού στα δεύτερα είναι απολαυστική. Τα «γουμίδια» είναι ένα πασχαλιάτικο μαγείρεμα που δίνει στα φρέσκα κρεμμυδάκια, τα χόρτα και τα βότανα που μπαίνουν στο τσουκάλι την ξεχωριστή γεύση της αρνίσιας συκωταριάς που συγκατοικεί μαζί τους.
Χοχλιούς δεν είχαν τη βραδιά που πήγα διότι δεν υπήρχαν από Κρήτη, και αυτό ήταν κάτι που εκτίμησα διότι τα ντόπια υλικά είναι πολλές φορές καθοριστικά για την ουσία ενός πιάτου. Υπήρχαν όμως τα μυρωδάτα ντολμαδάκια της κυρα-Στέλλας, ορφανά και ξινούτσικα, και μια σειρά από άλλες ωραίες σπεσιαλιτέ, όπως το λεμονοριγανάτο ζουμερό κουνέλι, αρτυμένο με περγαμόντο και σερβιρισμένο με ωραίες φρέσκες τηγανητές πατάτες, και φυσικά το πλούσιο γαμοπίλαφο, με το νοστιμότατο ρύζι μαγειρεμένο σε ζωμό από ζυγούρι και το βραστό κρέας δίπλα του με λεμόνι, αλάτι και πιπέρι.
Σερβίρουν και μερικά μη κρητικά πιάτα, εκ των οποίων δοκίμασα την Αθηναϊκή: κι ενώ η σπιτική μαγιονέζα έλεγε, η τσιπούρα που είχαν χρησιμοποιήσει είναι πολύ αδύναμη γι’ αυτήν τη συνταγή. Η σφακιανόπιτα περιχυμένη με μέλι μάς θύμισε ξανά τη μαστοριά του τηγανιού και το κοντράστ αλμυρού-γλυκού συμπληρώθηκε όχι με κανέλα σε σκόνη αλλά σε παγωτό!
