Ως φόρος τιμής και αναφορά σε μια προσωπική, ουτοπική Ιθάκη φαίνεται να λειτουργεί αυτή η παράσταση, που αργεί όμως να αποκαλύψει την ουσία της, καθώς αδικείται από την απουσία σαφούς κέντρου βάρους.
Θεωρώ πράγματι πως η ουσία της σκηνοθετικής προσέγγισης του Γιώργου Παπαγεωργίου στο κλασικό έργο του Γκόγκολ αποκαλύπτεται κάπως αργά και με κάποια δυσκολία. Αρχικά δεν βλέπουμε παρά μια απόπειρα χιουμοριστικής ανάγνωσης σε ύφος που θέλει να μοιάζει αυτοσχεδιαστικό, φέρνει στη σκηνή συνθήκες πρόβας και παρεμβαίνει επί του έργου, κυρίως με εξωκειμενικά αστεία. Δεν είναι απαραιτήτως κατακριτέα όλα αυτά· το αποτέλεσμα όμως δεν έφτασε, τουλάχιστον σε μένα, ούτε ως μια ιδιαίτερα εμπνευσμένη προσπάθεια ούτε καν όσο κωμική θα ήθελε να είναι.
Το βασικό θέμα με τη σκηνοθεσία είναι πως δημιουργεί την εντύπωση ότι σατιρίζει, τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό, ένα ήδη σατιρικό κείμενο· δύο καταφάσεις όμως οδηγούν τελικά σε άρνηση. Ο Γκόγκολ καυτηριάζει τα ήθη της ρωσικής κοινωνίας της επαρχίας, ειδικά δε του έπαρχού της, που έχοντας κάνει τις λαδιές του τρομοκρατείται στην πληροφορία ότι έχει καταφθάσει ένας επιθεωρητής από την Αγία Πετρούπολη για να ελέγξει τα οικονομικά της διοίκησης.
Έτσι, δωροδοκώντας τον, επιχειρεί να αποσπάσει την εύνοιά του, μόνο που αυτός που θεωρεί ως επιθεωρητή είναι ένας τυχαίος, χρεοκοπημένος ταξιδιώτης, που θα εκμεταλλευτεί την ευκαιρία προς ίδιον όφελος, οικονομικά αλλά και προσωπικά, καθώς φλερτάρει ασύστολα με τη σύζυγο αλλά και με την κόρη του έπαρχου, τάζοντάς της γάμο.
Ενώ θα ήταν καλοδεχούμενη η υπογράμμιση του έργου με ύφος καρικατούρας, όπως επιχειρήθηκε, η παράσταση αναλώνεται σε έναν πληθωρισμό «ευρημάτων», και μάλιστα χωρίς την απαιτούμενη ισορροπία και κλιμάκωση, τα οποία δεν συντρέχουν το κείμενο, αλλά μάλλον λειτουργούν ερήμην του. Όταν οι εντάσεις πέφτουν και η σκηνοθεσία δείχνει ενδιαφέρον για τις εναλλαγές στις αποχρώσεις του κωμικού, και παράλληλα για το δραματικό που υποβόσκει κάτω από την εξωφρενική φάρσα, η παράσταση αποκτά σαφώς μεγαλύτερο ενδιαφέρον και λόγο ύπαρξης.
Εκεί δικαιώνονται εξάλλου και οι ηθοποιοί, καθώς έχουν την ευκαιρία να δείξουν ότι ερμηνεύουν ρόλους –σε γενικές γραμμές ωραία τυποποιημένους– και δεν κάνουν απλώς «χαβαλέ» (Πάνος Παπαδόπουλος, Θανάσης Ζερίτης, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Μαρία Διακοπαναγιώτου, Μαρία Πετεβή). Ωραία η συμβολή του Γιάννη Λατουσάκη με τις υπονομευτικές μουσικές του νότες και ακόμη ωραιότερος ο μεγάλος μονόλογος που αφιερώνει ο επιθεωρητής στην Αγία Πετρούπολη· με τη σκηνοθεσία να τον φέρνει στο προσκήνιο, λειτουργεί ως ένας φόρος τιμής στην προσωπική Αγία Πετρούπολη-Ιθάκη του καθενός μας και δίνει στην παράσταση μια εσωτερική ποιότητα, που την ανοίγει έξω από το σχηματικό πλαίσιο που μόνη της δημιούργησε. Το ίδιο κάνει και το παραλλαγμένο φινάλε, που, σκηνοθετική αδεία, επιλέγει να μην προσγειώσει τους ήρωες στην πραγματικότητα, αλλά να τους αφήσει στην αναμονή μιας ψεύτικης ελπίδας.
SKROW Αρχελάου 5, Παγκράτι, 2107235842. Διάρκεια: 80΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Επιθεωρητής
Μια μοιραία παρεξήγηση και μια σειρά από ξεκαρδιστικά γεγονότα γίνονται η αφορμή να ξεσκεπαστούν η κατάχρηση εξουσίας και οι απάτες των κρατικών λειτουργών.