Στην παράσταση του Γκραουζίνις, μέσα από την αντρική διανομή, αποκαθίσταται ένα κομμάτι του «λάθους» που θέλει τη συζήτηση για το έργο να στρέφεται στο αν αποτελεί κυρίως ταξικό σχόλιο ή ένα παιχνίδι ρόλων.
Η θρησκευτική ευλάβεια με την οποία οι δύο αδερφές επιδίδονται σε αυτό το παιχνίδι ρόλων, το οποίο ευελπιστούν να καταλήξει στην δολοφονία της Κυρίας τους, δεν υποκρύπτει απλώς –ούτε μόνο– ένα σχόλιο για τη «μοίρα» των υπηρετριών παγκοσμίως και διαχρονικά. Αυτό είναι ήδη γνωστό.
Έμπρακτα όμως, στη σκηνή –τουλάχιστον κατά την προσωπική μου εμπειρία–, οι παραστάσεις επικεντρώνονται κυρίως στο να καταδείξουν τον υποτακτικό ρόλο των δυο τους απέναντι στη ματαιόδοξη παρουσία της Κυρίας τους και να αποδώσουν το παιχνίδι τους ως μέρος μιας διαδικασίας που χρησιμοποιούν για να εκτονώνονται. Όχι, βέβαια, ότι και το έργο δεν βάζει εμπόδια έτσι πολυδιάστατο και χειμαρρώδες που είναι.
Με αυτήν την παράσταση αντιλαμβανόμαστε καταρχήν γιατί ήταν επιθυμία του ίδιου του Ζενέ να παίζεται το έργο του από άντρες. Μάλιστα, είχε δηλώσει σχετικά: «Ήλπιζα να πετύχω και την κατάργηση των χαρακτήρων και να τους αντικαταστήσω με σύμβολα όσο το δυνατόν πιο απομακρυσμένα από αυτό που αντιπροσωπεύουν, εξακολουθώντας όμως να είναι προσκολλημένα σε αυτό».
Στη συγκεκριμένη περίπτωση η παρουσία ενός δυνατού ερμηνευτικού διδύμου ως δουλών, του Αργύρη Ξάφη (Κλερ) και του Δημήτρη Ήμελλου (Σολάνζ), φέρει μια πολυπόθητη αποστασιοποίηση. Αφενός η πρώτη σκηνή είναι στημένη έτσι ώστε να δείχνουν ότι παίζουν «θέατρο», υποδύονται ρόλους και είναι αληθινά απολαυστικοί φέρνοντας ένα γκροτέσκο χιούμορ πάνω στη σκηνή. Αυτό το παιχνίδι θεάτρου, χωρίς καθόλου να γελοιοποιεί τα πρόσωπα, βγάζει το έργο από ενδεχόμενες περιοριστικές διαστάσεις και το ανοίγει σε αναγνώσεις.
Όταν πια στην τρίτη σκηνή επαναλαμβάνουν το παιχνίδι τους, που αυτήν τη φορά παίρνει τραγικές διαστάσεις, η μεταστροφή τους είναι εμφανής και αφήνει να διαφανεί ο δικός τους χαρακτήρας. Τώρα μιλούν επί προσωπικού, ως αδερφή προς αδερφή, παρά τους υιοθετημένους ρόλους τους, και το παιχνίδι γίνεται ακόμη αγριότερο, αφού διακυβεύεται η δική τους σχέση. Εδώ, μάλιστα, η σκηνή οφείλει πολλά στη μεστή ερμηνεία του Δημήτρη Ήμελλου, όμως και πάλι η σκηνοθεσία αφήνει στη σκιά ένα βασικό συστατικό που κινεί το έργο, την καταβύθιση δηλαδή στον χαρακτήρα των δύο αδερφών και την αναλυτικότερη επεξεργασία της μεταξύ τους σχέσης.
Η σκηνή μεταξύ των δύο και της Κυρίας, την οποία υποδύεται απολαυστικά ο Κώστας Μπερικόπουλος, χαρίζει στο θέαμα κωμική πνοή, δεν αποφεύγει όμως τον πειρασμό να διαβάσει τον ρόλο κατά τον αναμενόμενο τρόπο. Το σκηνικό περιβάλλον που έχει δημιουργήσει ο Κένι ΜακΛέλαν αναπαριστά την κρεβατοκάμαρα της Κυρίας, με όλα τα έπιπλα γεμάτα λουλούδια, και μεταδίδει μια θρησκευτική αίσθηση επιταφίου, γεγονός που προσθέτει στην παράσταση μια διάσταση την οποία αποσιώπησε η σκηνοθεσία.
ΘΕΑΤΡΟ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΚΟΣΜΟΥ Αντισθένους 7 & Θαρύπου, Νέος Κόσμος, 2109212900. Διάρκεια: 90΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Οι δούλες
Δύο αδερφές ζουν εγκλωβισμένες σε μια πραγματικότητα που τις συνθλίβει και παίζουν ένα παιχνίδι εξουσίας και υποταγής που αποκτά επικίνδυνες διαστάσεις.