Λίγο πριν από την αθηναϊκή πρεμιέρα του διάσημου μιούζικαλ στις 19/2 στο Pantheon, ο Γιώργος Χαρωνίτης φωτίζει «στιγμιότυπα» από τη μακρόχρονη διαδρομή του σε θεατρικές σκηνές και σκοτεινές αίθουσες και συνομιλεί με τους συντελεστές μιας λαμπερής παράστασης που, με πρωταγωνίστρια την Εβελίνα Παπούλια στον διπλό ρόλο τον οποίο έκανε διάσημο η Τζούλι Άντριους, φιλοδοξεί να μας διασκεδάσει, να μας ταρακουνήσει, να μας συγκινήσει.
Οποιαδήποτε αναφορά σε ένα από τα πιο όμορφα σύγχρονα μιούζικαλ όπως είναι το «Victor/Victoria» δεν μπορεί παρά να πηγαίνει στη βάση του, το ομώνυμο φιλμ του 1982 που φέρει δύο σημαντικότατες υπογραφές για τη showbiz της εποχής: του σκηνοθέτη Μπλέικ Έντουαρντς και του συνθέτη Χένρι Μαντσίνι. Ένα υπερ-επιτυχημένο δίδυμο από τη συνεργασία του στις ταινίες του Ροζ Πάνθηρα, που κάλυψαν σχεδόν μια εικοσαετία, αναδεικνύοντας και καθιερώνοντας παράλληλα στον γνωστό ρόλο του επιθεωρητή Κλουζό τον Πίτερ Σέλερς, το οποίο εδώ κάνει κάτι διαφορετικό – και σαφώς πιο ουσιαστικό.
Δημιουργεί μια μουσική κωμωδία με πρωταγωνίστρια μια φτωχή σοπράνο που αναγκάζεται να υποδυθεί έναν γκέι, για να επιβιώσει στη σκηνή του μεσοπολεμικού Παρισιού. Φυσικά, η ιδέα για το έργο αυτό δεν είναι original. Στηρίχτηκε σε μια άλλη ταινία, μια οπερετική γερμανική μουσική κωμωδία του 1933 με τίτλο «Viktor und Viktoria».
Το γερμανικό πρωτότυπο –πρωτοποριακό για την εποχή του, αν σκεφτεί κανείς ότι γυρίστηκε στη ναζιστική Γερμανία– είχε και δυο-τρία άλλα ριμέικ προτού ο Μπλέικ Έντουαρντς το χρησιμοποιήσει για να γράψει το σενάριο της δικής του ταινίας, δίνοντας τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Βικτόρια Γκραντ (ή Βίκτορ Γκραζίνσκι) στη σύζυγό του, την υπέροχη Τζούλι Άντριους. Εκείνη με τη σειρά της, μελετώντας το original, έδωσε μια εκπληκτική ερμηνεία συμβάλλοντας στο να διατηρηθεί το έργο ζωντανό στη μνήμη μας για 30 και πλέον χρόνια.
Τη μουσική ανέλαβε δικαιωματικά ο Χένρι Μαντσίνι όχι μόνο γιατί ήταν φίλος και στενός συνεργάτης του Μπλέικ Έντουαρντς αλλά, κυρίως, γιατί ήταν βαθύς γνώστης της jazz τόσο ως συνθέτης όσο και ως μουσικός/εκτελεστής. Mε χώρο δράσης το μεσοπολεμικό Παρίσι και τη hot και swinging jazz σκηνή του, ο Μαντσίνι ωθήθηκε στο να γράψει –σε στίχους του ξεχωριστού συνθέτη/στιχουργού Λέσλι Μπρίκιους– μερικά υπέροχα κομμάτια («Gay Paree», «Le jazz hot», «The shady dame from Seville», «Crazy world», «You and me» κ.ά.), που του χάρισαν ένα ακόμα Όσκαρ για το καλύτερο σάουντρακ.
Το θεατρικό μιούζικαλ, παρότι είχε προετοιμαστεί για να ανέβει αμέσως μετά το φιλμ, ήρθε πολύ αργότερα, το 1995, με τους ίδιους δημιουργούς/συντελεστές – και τους ίδιους χαρακτήρες: μια σοπράνο άφραγκη που γίνεται άντρας στη σκηνή και κατακτά το Παρίσι, έναν γκέι ιμπρεσάριο και έναν γκάνγκστερ που περιπλέκει την κατάσταση, όταν νιώθει ερωτική έλξη για τον πρωταγωνιστή/πρωταγωνίστρια. Σε σχέση με τους δημιουργούς, ο θάνατος του Χένρι Μαντσίνι μερικούς μήνες πριν από το ανέβασμα του έργου, έφερε τον Φρανκ Γουάιλντχορν στη σύνθεση επιπρόσθετης μουσικής.
Το μιούζικαλ είχε μεγάλη επιτυχία, όμως η Τζούλι Άντριους, έπειτα από μια αποτυχημένη επέμβαση στις φωνητικές της χορδές, δεν μπόρεσε να ξαναπαίξει, κι έτσι το ρόλο της Βικτόρια/Βίκτορ, με όρους διεθνούς στάρντομ, ανέλαβαν η Λάιζα Μινέλι και η Ρακέλ Γουέλτς.
Στη χώρα μας, το «Victor/Victoria» το ανέβασε το 1983 η Αλίκη Βουγιουκλάκη ενώ 20 χρόνια αργότερα, το 2003, το ανέβασε και η Μιμή Ντενίση. Εκτός από τις «εικόνες» των πρωταγωνιστριών – που, θέλοντας και μη, παραμένουν «Αλίκη» και «Μιμή» – δεν έχει μείνει κάτι ιδιαίτερο στη μνήμη μας. Στις μέρες μας, για την ακρίβεια στις 12 Φεβρουαρίου, το «Victor/Victoria» ανεβαίνει με τη φρέσκια ματιά του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη, ενός νέου σκηνοθέτη που έχει επιλέξει μια δυνατή δημιουργική ομάδα γι’ αυτόν το σκοπό. «Δεν υπάρχουν μοντερνισμοί στην προσέγγιση. Ο χώρος και ο χρόνος δράσης είναι δεδομένοι», μας λέει ο σκηνοθέτης.
Η Μυρτώ Κοντοβά έχει αποδώσει το κείμενο και τους στίχους των τραγουδιών αξιοποιώντας την εμπειρία και το προσωπικό της στιλ. «Είναι ένα έργο που “περπατάει” μέσα στο χρόνο», σημειώνει η Μυρτώ. «Έρχεται στο σήμερα θέτοντας ερωτήματα. Αφορά τις σχέσεις των ανθρώπων –το ποιοι είμαστε και το τι θέλουμε να είμαστε, την ελευθερία τού να είμαστε και να ζούμε όπως επιθυμούμε– και γίνεται σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ με όλη αυτή τη συζήτηση που ανοίγουν τα αιτήματα των κινημάτων κ.λπ. Τα τραγούδια είναι υπέροχα – το καθένα αποτελεί κι ένα σχόλιο για τη στιγμή του έργου κατά την οποία παίζεται. Ενσωματώνονται στη δράση του έργου».
«Η Μυρτώ έχει γράψει ένα διαχρονικά έξυπνο, αστείο, διασκεδαστικό και ταυτόχρονα βαθύ κείμενο και έχει διασκευάσει υπέροχα τα τραγούδια», λέει ο Απόλλων Παπαθεοχάρης και συμπληρώνει: «Όσο για τους πρωταγωνιστές, δεν θα μπορούσα να βρω ή να σκεφτώ πιο κατάλληλο πρόσωπο για τον κεντρικό ρόλο όπως τον έχω στο μυαλό μου από την Εβελίνα Παπούλια. Όσο για τον Γιάννη Ζουγανέλη, είναι μια περίπτωση που αγγίζει την αριστοφανική διάσταση και έννοια της κωμωδίας».
Η Εβελίνα Παπούλια, κατά την άποψή μου, είναι ιδανική περίπτωση για το ρόλο της Βικτόρια και του Βίκτορ, αλλά και για άλλους ανάλογους, που απαιτούν τη μαγική τριπλέτα τού να παίζεις, να τραγουδάς, να χορεύεις, και μάλιστα όλα αυτά να τα κάνεις πολύ καλά. Η Εβελίνα ξέρει και να τραγουδάει, και να χορεύει, και να παίζει, και, επιπλέον, έχει το προτέρημα να ακούει τον σκηνοθέτη της και να διερευνά κάθε πτυχή του ρόλου της. «Είναι ένα έργο που πάντα ονειρευόμουν να παίξω», εκμυστηρεύεται η Εβελίνα Παπούλια. «Μου ήρθε σαν δώρο από τον Απόλλωνα και τη Μυρτώ.
Όταν πήρα το κείμενο στα χέρια μου ενθουσιάστηκα, γιατί είναι γραμμένο με μοντέρνο τρόπο και δεν χρειάζεται να επινοήσουμε νέους για να το κάνουμε σημερινό. Είναι από μόνο του τέτοιο. Ο Απόλλωνας ψάχνεται 24 ώρες το 24ωρο για να δει πώς μπορεί να κάνει καλύτερο κάτι που είναι ήδη πολύ καλό, γεγονός που μας κάνει όλους καλύτερους».
«Εγώ δεν τρελαίνομαι για τα μιούζικαλ», λέει με τη σειρά του ο Γιάννης Ζουγανέλης. «Αγαπώ όμως τα μιούζικαλ που σου δίνουν μια άλλη αίσθηση, όπου ισορροπεί η σοβαρότητα με την κωμικότητα. Κι εδώ έχουμε ένα τέτοιο, με ρόλους πολλούς και εξαιρετικούς. Υποδύομαι έναν γκέι που υποστηρίζει τη διαφορετικότητα και την ισότητα των ανθρώπων – πράγματα για τα οποία ακόμα αγωνιζόμαστε.
Είναι ένα ωραίο έργο που κάνει τον θεατή και να σκεφτεί και να διασκεδάσει – ακόμα και να συγκινηθεί». Το υπόλοιπο καστ είναι επίσης εξαιρετικό: Γιάννης Στάνκογλου, Θεοδώρα Τζήμου, Γιώργος Κοψιδάς, Δημήτρης Φραγκιόγλου, Γιώργος Σουξές και άλλοι πολλοί. Την ενορχήστρωση και τη διεύθυνση της ορχήστρας έχει αναλάβει ο έμπειρος Αλέξιος Πρίφτης, ο μετρ Μανόλης Παντελιδάκης φτιάχνει τα σκηνικά, η Chali Jennings κάνει τις χορογραφίες και τους φωτισμούς ο Γιώργος Τέλλος.
Το πολλά υποσχόμενο «Victor/Victoria», λοιπόν, ετοιμάζεται να σηκώσει αυλαία στις 12 Φεβρουαρίου στο Pantheon κι όπως σημειώνει ο Γιάννης Ζουγανέλης: «Αυτή η παράσταση θα λάμψει – και μη φοβάστε αυτό που λάμπει. Στην Ελλάδα υπήρχε πάντα ένα κόμπλεξ και καλό εθεωρείτο ό,τι ήταν θαμπό!».
3 Victors στην οθόνη και τη σκηνή
Τζούλι Άντριους
Εκ των πραγμάτων role model, εκτός από την ταινία πρωταγωνίστησε και στο θεατρικό ανέβασμα του έργου ενώ αρνήθηκε υποψηφιότητα για τα βραβεία Tony επειδή θεώρησε ότι αυτή την άξιζε όλο το καστ.
Αλίκη Βουγιουκλάκη
Το ανέβασε αμέσως μετά την ταινία, με τον Ηλία Λογοθέτη και τον Βλάση Μπονάτσο. Αν και υπήρχε νομικό κώλυμα που αφορούσε τα δικαιώματα, το πρόβλημα ξεπεράστηκε επειδή υποτίθεται ότι στηρίχτηκε στο ορίτζιναλ γερμανικό έργο.
Μιμή Ντενίση
Το ανέβασε το 2003 με τους Γιάννη Μποσταντζόγλου και Απόστολο Γκλέτσο. Παρότι η προετοιμασία ήταν πολύ καλή, προσωπικά πιστεύω ότι δεν «τράβηξε» ιδιαίτερα.
Περισσότερες πληροφορίες
Victor/Victoria
Μια απαιτητική παραγωγή που μας μεταφέρει στο Παρίσι του Μεσοπολέμου όπου μια σοπράνο αναγκάζεται, για να βρει δουλειά, να υποδυθεί τον άντρα.