"Το ταξίδι της παράστασης "Φιλική Εταιρεία. Η αδελφότητα πίσω από την επανάσταση" περιέλαβε αρκετούς σταθμούς και πολλούς και διαφορετικούς χώρους. Οι πρώτοι εννέα σταθμοί, το καλοκαίρι του 2021, ήταν τα εννέα Μουσεία του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Τράπεζας Πειραιώς, για το οποίο άλλωστε δημιουργήθηκε η παράσταση με αφορμή τον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Η περιοδεία της παράστασης ξεκίνησε από τη Στυμφαλία, στο Μουσείο Περιβάλλοντος. Συνέχισε στη Σπάρτη, στο Μουσείο Ελιάς και Λαδιού. Έπειτα στη Δημητσάνα, στο Μουσείο Υδροκίνησης. Μετά άφησε την Πελοπόννησο και κατευθύνθηκε προς το Βόλο, στο Μουσείο Πλινθοκεραμοποιίας, και τα Ιωάννινα, στο Μουσείο Αργυροτεχνίας. Ακολούθησαν η Τήνος και το Μουσείο Μαρμαροτεχνίας, το Σουφλί και το Μουσείο Μετάξης, η Χίος και το Μουσείο Μαστίχας και η Μυτιλήνη και το Μουσείο Βιομηχανικής Ελαιουργίας. Επιπλέον, τρεις τελευταίοι σταθμοί στην Ελλάδα τον Σεπτέμβριο του 2021 ήταν το Ιστορικό Αρχείο της Τράπεζας Πειραιώς στον Ταύρο, το Παλαιό Ελαιουργείο στην Ελευσίνα και ο κινηματογράφος Αιολία στο Άλσος Σκοπευτηρίου Καισαριανής. Αυτό το ταξίδι είχε συνεχώς τη συνθήκη και την πρόκληση του αναπάντεχου και του καινούργιου γιατί το να ανεβάζεις το έργο σε τόσο διαφορετικούς σταθμούς σήμαινε κάθε φορά έναν διαφορετικό χώρο που έπρεπε η παράσταση να στηθεί, τον οποίο χώρο -λόγω τον covid- συνθηκών εντός των οποίων εργαστήκαμε εκείνη τη χρονιά- τον είχα δει ως τότε μόνο από φωτογραφίες και βιντεοκλήσεις. Επίσης, σήμαινε διαφορετικούς ανθρώπους που μας υποδέχονταν και μας φρόντιζαν σε κάθε Μουσείο και διαφορετικές ενέργειες που επηρέαζαν με τρόπο μαγικό και το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα.
Στα Ιωάννινα για παράδειγμα, λίγα μέτρα από το παλάτι του Αλή Πασά, η ιστορία του Τσακάλωφ όπως παρουσιάζεται στην παράσταση -του Φιλικού που απήχθη ως παιδί από τον Αλή Πασά και, αφού γλίτωσε, δεν ξαναγύρισε ποτέ να μείνει στην πόλη του- ακουγόταν πολύ διαφορετικά, από ότι στις άλλες στάσεις της περιοδείας. Ή στο Σουφλί, ανάμεσα σε μαγαζιά ανθρώπων που εκτρέφουν μεταξοσκώληκες και φτιάχνουν τα περίφημα μεταξωτά, ήταν μια πολύ ιδιαίτερη εμπειρία να παίζεται η παράσταση με θεατές φαντάρους σε ακριτική περιοχή. Ή ο χώρος στην Καισαριανή, όπου η παράσταση παιζόταν ακριβώς δίπλα από το Σκοπευτήριο, τον ιστορικό τόπο του μαρτυρίου και του ανεπούλωτου τραύματος, έδινε έναν ακόμα πιο σπαρακτικό συμβολισμό σε όσα λέγονταν από σκηνής.
Από εκεί και μετά ακολούθησε ένα διάλειμμα κάποιων μηνών, ένα διάλειμμα εντατικής προετοιμασίας πριν τον επόμενο σταθμό που θα ήταν η Νέα Υόρκη τον φετινό Απρίλιο. Το ρίσκο του να ανεβάζεις πρωτότυπο ελληνικό έργο σε ένα από τα επιδραστικότερα Off-Off-Broadway θέατρα του Μανχάταν , το The Τank Τheatre, ήταν μεγάλο, αλλά η ηθική ανταμοιβή που λάβαμε από το αμερικανικό κοινό ξεπέρασε κάθε φόβο και κάθε προσδοκία. Μετά από κάθε παράσταση διοργανώθηκε συζήτηση με το κοινό της κάθε βραδιάς και εξαιρετικούς καλεσμένους, επιστήμονες και καλλιτέχνες. Από εκείνες τις πολύ ζεστές και σημαντικές συζητήσεις μου έμεινε το εξής. Κατανοήσαμε για άλλη μια φορά πώς η ιστορία δεν σβήνεται. Δεν μπορείς να τη σβήσεις. Αντιθέτως, η ιστορία ανθίζει, γεννά ιδέες, αντανακλάτε σε άλλους λαούς και γίνεται παγκόσμια. Οι ίδιοι οι θεατές έβρισκαν αντιστοιχίες από τις ζωές των Φιλικών με ιστορίες άλλων λαών, ή ακόμα και με πιο προσωπικές, δικές τους. Μια σκηνοθέτις που ασχολείται ως ακτιβίστρια με τη φροντίδα των Μεξικανών μεταναστών μάς μίλησε για το πώς άντλησε δύναμη από το γεγονός ότι οι ήρωες της "Φιλικής Εταιρείας", έτσι όπως τους παρουσίαζε η παράσταση, δεν ήξεραν ότι είναι ήρωες. Την ώρα που εμείς τους ερμηνεύουμε ως ηρωικούς, εκείνοι απλώς δρούσαν, με τις αδυναμίες τους και με τα όνειρά τους. Έπρατταν χωρίς να αξιολογούν την πράξη τους ως ηρωική. Η ακτιβίστρια, λοιπόν, αυτή μάς είπε πως πήρε δύναμη να συνεχίσει τη δράση της και πως νιώθει μετά την παράσταση πως δεν χρειάζεται να μην έχει κανένα τρωτό σημείο ή να διαθέτει υπερφυσικές δυνάμεις για να βοηθάει ανθρώπους. Αυτή ήταν η πιο μεγάλη ικανοποίηση από το ταξίδι αυτό. Το ότι δηλαδή μια ελληνική παράσταση για ένα θέμα εν πρώτοις ελληνικό, αφορούσε τελικά πολύ τους Αμερικανούς θεατές γιατί, μέσω της αντανάκλασής τους στην παράσταση αυτή, ξύπνησαν κομμάτια του δικού τους τρόπου αντίληψης του κόσμου και της πολιτικής τους συνείδησης. Ήταν ένα ταξίδι, λοιπόν, προς τα έξω (και πολύ μακρινό, σε γεωγραφικό επίπεδο), αλλά και προς τα μέσα (σε επίπεδο ανθρώπινο και καλλιτεχνικό). Δουλέψαμε σκληρά με τους ηθοποιούς μου και με τους συνεργάτες μου για να συμβεί αυτό - και τους ευχαριστώ όλους πολύ".
Η παράσταση "Φιλική Εταιρεία. Η Αδελφότητα πίσω από την Επανάσταση" σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη και πρωτότυπο κείμενο Ιόλης Ανδρεάδη και Άρη Ασπρούλη, δημιουργήθηκε για το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς στο πλαίσιο των Επετειακών Δράσεων της Τράπεζας Πειραιώς για τα 200 χρόνια από την Επανάσταση του 1821. Οι Αμερικανοί θεατές χειροκρότησαν όρθιοι την παράσταση που ανέβηκε στην κεντρική σκηνή του The Τank Τheatre για τρεις βραδιές με αγγλικούς υπέρτιτλους, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές από το κοινό της Off-Off-Broadway νεοϋρκέζικης σκηνής. Το ιστορικά πρόσωπα ερμήνευσαν επί σκηνής οι ηθοποιοί Βασιλική Τρουφάκου, Μιλτιάδης Φιορέντζης, Δέσποινα Σαραφείδου και Νικόλας Καραγκιαούρης.
