Το έργο «Lebensraum» του Θανάση Τριαρίδη ξεκίνησε ως μίνι πεφόρμανς στο3ο αθηναϊκό 24Hours, στη συνέχεια πήρε ολοκληρωμένη μορφή κι έκανε πρεμιέρα στη Γερμανία. Ήρθε η στιγμή το δούμε κι εδώ, στο Θησείον, ένα Θέατρο για τις Τέχνες. Ο πολυγραφότατος συγγραφέας μοιράζεται μαζί μας το χρονικό της δημιουργίας του έργου.
Η πρώτη γραφή του ‘έργου’ «Lebensraum» έγινε τη νύχτα της 10ης προς την 11η Μαρτίου 2014, μέσα στα πλαίσια του 3ου αθηναϊκού 24Hours (το οποίο διοργάνωσε ο Γιώργος Λυκιαρδόπουλος - και στο οποίο με πίεσε να συμμετάσχω η φίλη και συνεργάτιδα Βάσω Βασιλάτου). Η παράσταση εκείνης της αρχικής εκδοχής δόθηκε το ίδιο κιόλας βράδυ, στο Θέατρο Κάππα της Αθήνας, σκηνοθετημένη μέσα σε 16 ώρες -όπως επιτάσσουν οι ασφυκτικοί «κανόνες» του 24Hours- από τον φίλο και εξακολουθητικό συνεργάτη Κώστα Φιλίππογλου, ενώ ο Ηλίας Κουνέλας, ο Γιώργος Νανούρης και η Σίσσυ Τουμάση ανέλαβαν το δύσκολο έργο να το υποστηρίξουν (με μία πρόβα μόλις λίγων ωρών.) πάνω στη σκηνή.
Τις αμέσως επόμενες ημέρες από εκείνη την πρώτη παράσταση (και καθώς προσπαθούσα να ξεπεράσω την σύγχυση που μου προκάλεσε ο πανηγυριώτικος και εντέλει «κοσμικός» χαρακτήρας του 24Hours) διαπίστωσα πως το κειμενικό πρόπλασμα που είχε γραφτεί έστεκε αινιγματικά ζωντανό μέσα μου. Έτσι αποφάσισα να ξαναδουλέψω το «έργο»: μέχρι το τέλος του Μαρτίου του 2014 είχα καταλήξει σε μια δεύτερη εκδοχή τετραπλασιάζοντας την αρχική έκταση του κειμένου. Τον Σεπτέμβριο του 2014 αυτή η δεύτερη και «τελική» εκδοχή του «Lebensraum» ανέβηκε στην ιστοσελίδα μου: http://www.triaridis.gr/lebensraum/
Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς (2014) είχα δύο απρόσμενες αναγνωστικές συναντήσεις με επίκεντρο αυτό το κείμενο (και οι δυο συνδέονταν με τη Γερμανία): Οι (παντελώς άγνωστές μου) ελληνίστριες φιλόλογοι MariaThomas και Mirja Lahidjanian επικοινώνησαν μαζί μου από το Αμβούργο και μου ζήτησαν να μεταφράσουν απολύτως εθελοντικά το έργο στα γερμανικά (με ουσιαστικό κίνητρο την αγάπη τους προς το έργο). Και η (επίσης άγνωστή μου) νέα σκηνοθέτης Έλενα Σωκράτους, που ζει και εργάζεται στο Βερολίνο, επικοινώνησε μαζί μου (έχοντας μάθει για μένα από τον Γιάννη Ευαγγέλου) και μου είπε πως σκέφτεται να ανεβάσει το γερμανόγλωσσο «Lebensraum» στη Γερμανία. Φυσικά την ενθάρρυνα με μεγάλη συγκίνηση και χαρά.
Στη συνέχεια, τους πρώτους μήνες του 2015, η γερμανόγλωσση παράσταση του Βερολίνου σχηματοποιήθηκε: ο πολύ σπουδαίος Κωστής Καλλιβρετάκης και ο νεότερος Κωνσταντίνος Γεράκης ανέλαβαν τους ρόλους του έργου, η Έλενα Σωκράτους συγκρότησε μια εξαιρετική ομάδα συνεργατών, έκλεισε θέατρα στο Βερολίνο και στη Φρανκφούρτη για τον Μάρτιο του 2016. Και επιπλέον, καθώς η ομάδα άρχισε να δουλεύει στις πρόβες, όλοι οι συντελεστές αγάπησαν τόσο πολύ το έργο που αποφάσισαν να κάνουν διπλές πρόβες και να παρουσιάσουν μέσα στον Απρίλιο του 2016 και μια ελληνόγλωσση εκδοχή του σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και Κύπρο (4, 4, 2 και 3 παραστάσεις αντίστοιχα σε κάθε τόπο).
Έτσι στις αρχές το Μαρτίου του 2016 ξεκίνησε για μένα το όνειρο της παράστασης του «Lebensraum» σε δύο γλώσσες, τρεις χώρες και εφτά πόλεις. Κάθε σταθμός αυτής της διαδρομής είναι για μένα ένα ακριβό ανεπανάληπτο δώρο - και συνάμα μια εγχάραξη στην προγραμματικά κολοβή εκφραστική προσπάθεια που έχω ξεκινήσει εδώ και τριάντα χρόνια.
Και είμαι πολύ χαρούμενος που αυτή η παραστατική διαδρομή τού έργου έγινε «από τα κάτω», από τους ίδιους τους συντελεστές της παράστασης και τις ατέλειωτες ώρες δουλειάς που διέθεσαν, χωρίς την παραμικρή υποστήριξη ή συμμετοχή από το ελληνικό κράτος ή οποιονδήποτε άλλον φορέα/ίδρυμα που ενδέχεται να χρηματοδοτεί την προώθηση της σύγχρονης ελληνικής δραματουργίας. Το γεγονός αυτό μου δίνει μια μεγάλη περηφάνια: ίσως και να είναι ένα σημάδι πως το κείμενο μπορεί να σταθεί από μόνο του στα μυαλά και τις καρδιές των ανθρώπων, δίχως υλικά δεκανίκια.
Για το καθαυτό «νόημα» του «Lebensraum» έχω να πω μονάχα πως οι αληθινοί δολοφόνοι είναι (και θα είναι για πάντοτε) οι θεατές.
Περισσότερες πληροφορίες
Lebensraum
Ένα πείραμα που διαδραματίζεται μέσα σε μια θεατρική αίθουσα. Τα θύματα είναι ακαθόριστα, οι θύτες όμως είναι απολύτως συγκεκριμένοι... Και αθώος δεν είναι κανείς...
