Λίγο προτού μας αποχαιρετίσει το 2014, τα μουσεία της πόλης χτυπούν συντονισμένα με τρεις εκθέσεις που σημειώνουμε οπωσδήποτε στην ατζέντα μας: από τη ματιά των αρχαίων Ελλήνων στο θάνατο μέχρι τον Γκρέκο και τον οριενταλιστή Ράλλη.
Ο Θεωτοκόπουλος πρίν από τόν Γκρέκο
Τρία έργα της κρητικής περιόδου του Θεοτοκόπουλου αλλά και μοναδικούς καλλιτεχνικούς θησαυρούς από το Άγιον Όρος και το εξωτερικό φέρνει η έκθεση «Ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος πριν από τον El Greco» στο Βυζαντινό Μουσείο (4/12-31/3). Επιδιώκει μια σύγχρονη ερμηνεία της κοινωνίας της Κρήτης του 16ου αιώνα και του πρώιμου έργου τού τιμώμενου φέτος ζωγράφου, φιλοξενώντας θρησκευτικά και κοσμικά αντικείμενα, χειρόγραφα κι έργα τέχνης. Ανάμεσά τους η εικόνα του Γεωργίου Κλόντζα με θέμα «Κήρυγμα σε εκκλησία» από το Σαράγιεβο αλλά και η «Χρονογραφία» του από τη Μαρκιανή Βιβλιοθήκη Βενετίας, ο κώδικας με θέμα τις «Εννεάδες» του Πλωτίνου από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας, τμήματα τέμπλου από τη Μονή Ιβήρων και δείγματα πολυτελούς οικοσκευής από το Μουσείο Correr της Βενετίας.
Θεόδωρος Ράλλης: ξανακοιτάζοντας Έναν οριενταλιστή
Γεννημένος στην Κωνσταντινούπολη, με καταγωγή από τη Χίο, αλλά κάτοικος Γαλλίας στο μεγαλύτερο διάστημα της ζωής του, ο Θεόδωρος Ράλλης αφιέρωσε το χρωστήρα του κυρίως στις ελληνικές ηθογραφικές σκηνές και στα ανατολίτικα θέματα, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού οριενταλισμού του δεύτερου μισού του 19ου αιώνα. «Με το βλέμμα στην Ανατολή», λοιπόν, η νέα έκθεση στο Μουσείο Ισλαμικής Τέχνης (10/12-22/2) έρχεται για να αναδείξει το έργο του αλλά και να εξερευνήσει το «βλέμμα» της Δύσης προς την «άλλη» Ανατολή. Θα παρουσιαστούν πίνακες, έγγραφα, επιστολές, φωτογραφίες, σχέδια από την εικονογράφηση βιβλίων, έργα εμπνευσμένα από τη λογοτεχνία καθώς και αποσπάσματα από το ημερολόγιό του στο Άγιον Όρος καθώς και από την αρθρογραφία του στον Τύπο της εποχής.
Οι αρχαίοι Έλληνες και το... Επέκεινα
Μετά τον «Έρωτα» κι ενώ τρέχει η ιντριγκαδόρικη «Ίασις», το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης ολοκληρώνει την αρχαιολογική του τριλογία πάνω στα πανανθρώπινα ζητήματα της ζωής. Το αφιέρωμα «Επέκεινα. Ο θάνατος και η ζωή μετά στην αρχαία Ελλάδα» (10/12-8/2), σε επιμέλεια του καθηγητή Νικόλαου Σταμπολίδη και της αρχαιολόγου Σταυρούλας Οικονόμου, εστιάζει σε μια διαχρονική αναζήτηση του ανθρώπου – την τύχη της ψυχής μετά το θάνατο του σώματος. Μέσα από 120 αντικείμενα από 21 μουσεία θα μάθουμε για τις συνήθειες και τις κυρίαρχες αντιλήψεις των αρχαίων Ελλήνων για το ζήτημα, εξετάζοντας παράλληλα πόσα από αυτά επιβίωσαν στο πέρασμα των αιώνων. Η έκθεση αναπτύσσεται σε 5 ενότητες («Η στιγμή του θανάτου», «Το τελετουργικό της κηδείας», «Ο Ομηρικός Άδης», «Ο Βακχικός-Ορφικός Άδης» και «Ο Πλατωνικός Άδης»), ενώ θα παρουσιάσει και μια εντυπωσιακή κεφαλή Ύπνου από το Βρετανικό Μουσείο. Το ξέρατε ότι οι αρχαίοι Έλληνες τον θεωρούσαν δίδυμο αδερφό του Θανάτου;