Οδηγώντας προς την ορεινή Αρκαδία, αισθάνομαι ότι το κοντέρ μέσα μου έχει μηδενίσει. Δεν είναι η πρώτη φορά που ανηφορίζω στις πλαγιές του Μαινάλου, κάθε άλλο. Όμως από την τελευταία κοντεύουν σχεδόν δέκα χρόνια και έκτοτε έχουν αλλάξει πολλά. Ο κόσμος μας, εμείς, ο τρόπος με τον οποίο ταξιδεύουμε, αλλά και η εμπειρία που αναζητάμε από το ίδιο το ταξίδι – μέχρι και το λιλιπούτειο χιονοδρομικό της Οστρακίνας έχει χρόνια να δει χιόνι.
Το θυμάμαι όμως ολόλευκο και γεμάτο οικογένειες με μικρά παιδιά να μοιάζει περισσότερο με χιονισμένη παιδική χαρά εκείνη την τελευταία φορά που είχα βρεθεί στην περιοχή, και τον εαυτό μου να τρέχει από καινούργιο ξενώνα σε καινούργιο ξενοδοχείο που τότε άνοιγαν το ένα πίσω από το άλλο. Ήταν η εποχή που όλο και περισσότεροι ανακάλυπταν τις χάρες της ορεινής Αρκαδίας, το μαγικό όσο και μυστηριακό της τοπίο, τη δυνατότητα να τη ζήσεις είτε mainstream με όλα τα κομφόρ σε χωριά σαν τη Βυτίνα, τη Δημητσάνα και τη Στεμνίτσα είτε εναλλακτικά σε μέρη που δεν τα έχει ούτε ο χάρτης.
Κι όλα αυτά, βεβαίως, σε περίπου δύο ώρες από το χάος της Αθήνας, που όταν πια περνάω από το κεφαλοχώρι του Λεβιδίου φαντάζει κιόλας πολύ μακρινό. Είναι μόλις λίγες ημέρες μετά το τριήμερο της 28ης Οκτωβρίου, όταν στο βουνό γινόταν κυριολεκτικά πατείς με πατώ σε, όμως τώρα οδηγώ σχεδόν μόνος στη μεγάλη ευθεία προς τη Βυτίνα. Προορισμός και αφορμή γι’ αυτό το ταξίδι είναι το καινούργιο ξενοδοχείο "Manna", που άνοιξε μέσα στο καλοκαίρι, γυρνώντας νέα σελίδα στη φιλοξενία της περιοχής.
Ένα όνειρο που δεν έμεινε όνειρο
Το κτίριο μέσα στο οποίο αναπνέει το "Manna" (2710309009) είναι το παλιό σανατόριο για τους στρατιώτες των Βαλκανικών πολέμων και της Μικρασιατικής εκστρατείας που δημιούργησε η Άννα Μελά, αδερφή του Παύλου Μελά, και λειτούργησε από το 1929 έως ότου η πενικιλίνη έγινε ευρέως προσβάσιμη το 1938. Έκτοτε αφέθηκε στην τύχη του και το άψυχο κουφάρι του έγινε ένα από τα πιο ξεχωριστά αξιοθέατα της ορεινής Αρκαδίας, έτσι όπως πρόβαλε αινιγματικό μέσα από τα έλατα, στοιχειώνοντας για χρόνια τις αυτοκινητάδες μας προς τα Μαγούλιανα.
Πλησιάζοντας το ξανά, η πρώτη αίσθηση παραμένει η ίδια. Τίποτα λαμπερό, τίποτα καινούργιο, κι ας έχει αποκτήσει μέσα του νέα ζωή. "Δεν θέλαμε να αλλοιώσουμε καθόλου το χαρακτήρα του κτιρίου ούτε και το τοπίο", εξηγεί ο ιθύνων νους του εγχειρήματος, Στρατής Μπατάγιας. Η σχέση του με αυτό ξεκινά, όπως μου λέει, εξ απαλών ονύχων. "Έχω περάσει όλα μου τα καλοκαίρια σε μια κατασκήνωση που βρισκόταν εδώ κοντά, και το σανατόριο όπου ερχόμασταν για παιχνίδι μου ασκούσε πάντα μια έλξη μεταφυσική. Όταν λοιπόν το κτίριο βγήκε σε πλειστηριασμό, πήρα σχεδόν ακαριαία την απόφαση να το αποκτήσω και να το μετατρέψω σε ξενοδοχείο, με αγάπη και σεβασμό στην ιστορία του".
Από εκείνη τη στιγμή μέχρι το άνοιγμα του "Manna" τον περασμένο Ιούλιο πέρασαν σχεδόν δέκα χρόνια. "Τεράστια γραφειοκρατία, οικονομική κρίση, capital controls, κορονοϊός και πόσα άλλα, που θα έκαναν οποιοδήποτε ορθολογικό επενδυτή που αποβλέπει στο κέρδος να τα έχει παρατήσει. Από το δικό μου μυαλό αυτό δεν πέρασε ούτε στιγμή, γιατί με οδηγούσε εξαρχής ένα συγκεκριμένο όραμα, το οποίο ήθελα πάση θυσία να υλοποιήσω. Και αισθάνομαι ευλογημένος που το ίδιο όραμα μοιράστηκαν μαζί μου άνθρωποι ιδιαίτερα σημαντικοί στον τομέα τους, όπως τα αδέρφια Καραμπατάκη [σ.σ. K-Studio] που ανέλαβαν το αρχιτεκτονικό design, η Ελευθερία Ντεκώ που επιμελήθηκε τους φωτισμούς, η Έλλη Παγκάλου που διαμόρφωσε τους εξωτερικούς χώρους και ο Αθηναγόρας Κωστάκος που έχει τη γαστρονομική εποπτεία του ξενοδοχείου". Τι είναι λοιπόν με λίγα λόγια το "Manna" για το δημιουργό του; "Ένα όνειρο που δεν έμεινε όνειρο", θα μου πει, "τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο".
Διαμονή μες στα έλατα
Όσα λέει ο Στρατής Μπατάγιας αισθάνομαι ότι διαποτίζουν και χρωματίζουν την εμπειρία της διαμονής στο ξενοδοχείο με τρόπο ξεχωριστό, μοναδικό και ουσιαστικό. Το ίδιο το κτίριο, άλλωστε, σε υποβάλλει από τη στιγμή που θα διαβείς το κατώφλι του, σε μια συνθήκη σχεδόν μυστηριακή, και οι K-Studio επέλεξαν σοφά να τη διατηρήσουν αναλλοίωτη, ακολουθώντας ως προς τη διακόσμηση την οδό των ουδέτερων χρωμάτων και των φυσικών υλικών. Αν προσέξεις λίγο καλύτερα, θα δεις alpine στοιχεία να μπλέκονται με στοιχεία σκανδιναβικού ύφους, αλλά και ορισμένες Greek chic αναφορές, σε ένα αρμονικό σύνολο που, αντί να βροντοφωνάζει την πολυτέλεια του, κυρίως την υπαινίσσεται.
Την ανιχνεύεις, όμως, και σε λεπτομέρειες όπως οι εξαιρετικές πετσέτες και τα σεντόνια, τα ποιοτικά βιολογικά καλλυντικά, τα πολύ αναπαυτικά στρώματα στα κρεβάτια που δεν θέλεις να τα αποχωριστείς. Όλα τα δωμάτια, αν και διαφορετικά μεταξύ τους, ακολουθούν φυσικά την ίδια σχεδιαστική γραμμή με το υπόλοιπο ξενοδοχείο, προτάσσοντας ως επί το πλείστον τα στοιχεία της πέτρας και του ξύλου, που δημιουργούν θαλπωρή. Τα πιο προνομιακά είναι εκείνα που βλέπουν μπροστά, προς το πανόραμα των βουνοκορφών του Μαινάλου, αλλά κι εκείνα στην πίσω μεριά του κτιρίου έχουν τη χάρη τους, καθώς βρίσκονται κυριολεκτικά μέσα στα έλατα που αγκαλιάζουν το ξενοδοχείο.
Οι κοινόχρηστοι χώροι του ισογείου λούζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας από το ηλιακό φως που εισβάλλει ανεμπόδιστα παντού από τις μεγάλες τζαμαρίες της πρόσοψης. Ξεχωρίζει το μεγάλο σαλόνι με τις πολλές μικρές γωνιές που δημιουργούν κομψά τραπέζια, καναπέδες και πολυθρόνες κι έχει στις άκρες του από τη μία ένα πελώριο τζάκι και από την άλλη μια πανέμορφη ξύλινη μπάρα. Όταν βραδιάζει, οι φωτισμοί της Ελευθερίας Ντεκώ δημιουργούν ατμόσφαιρα και σχεδόν σου επιβάλλουν να μιλάς χαμηλόφωνα για να μη διαταράξεις την ηρεμία που διαπερνά όλους τους χώρους.
Ο χώρος του εστιατορίου, κι αυτός με το δικό του τζάκι, έχει μοναστηριακή ατμόσφαιρα και αύρα. Ο Αθηναγόρας Κωστάκος έχει δημιουργήσει μια ταιριαστή comfort κουζίνα, που έχει όμως τις τσαχπινιές της και ταυτόχρονα ανοίγει διάλογο με την περιοχή στην οποία σερβίρεται και με τα προϊόντα της. Στο πόδι του βρίσκεται ένας από τους στενούς του συνεργάτες, ο ταλαντούχος σεφ Μιχάλης Χάντζος, ο οποίος εκτελεί με όρεξη και συνέπεια ένα μενού που επιφυλάσσει ωραία στιγμιότυπα σαν το καλοφτιαγμένο μοσχαρίσιο ταρτάρ σουτζουκάκι με έντονο άρωμα από κύμινο, το βαθιάς νοστιμιάς ριζότο με στάκα, κατσικίσιο τυρί και τραγανή γίδα –λέγε με και αλλιώτικο γαμοπίλαφο–, αλλά και τα πολύ καλά ζυμαρικά με μυζήθρα και έναν εκφραστικό κιμά από προβατίνα.
Η ίδια φιλοσοφία διαπνέει το πρωινό του ξενοδοχείου, που σερβίρεται επίσης εδώ, με εδέσματα που ξεφεύγουν από την πεπατημένη, όπως σπιτικές σούπες, χειροποίητες πίτες ημέρας, μια καλή ποικιλία από τυριά και μέλια της περιοχής, φρέσκα γλυκά, à la minute παρασκευές με αβγά, τίποτα κατεψυγμένο και έτοιμο. Την εικόνα στο έμπα του χώρου συμπληρώνει το υαλόφρακτο κελάρι που γεμίζει σταδιακά με ετικέτες από τον τοπικό και όχι μόνο αμπελώνα, ενώ ο διάδρομος οδηγεί προς το πολύ ατμοσφαιρικό spa του ξενοδοχείου, που προσφέρει πληθώρα αναζωογονητικών θεραπειών, χαλάρωση στην πισίνα-σπηλιά, σάουνα, χαμάμ και άσκηση στα ξύλινα όργανα γυμναστικής, που αποτελούν κομμάτι της φιλικής προς το περιβάλλον λειτουργίας του "Manna".
Η διαμόρφωση των εξωτερικών χώρων από την αρχιτέκτονα τοπίου Έλλη Παγκάλου, σεμνή και διακριτική, ευνοεί τη χαλάρωση, ιδίως αν κάποιο βράδυ με ξαστεριά καθίσεις σ’ εκείνο το υπαίθριο στρογγυλό καθιστικό με το αναμμένο τζάκι που σκάφτηκε στη γη και ανοίξεις διάλογο με το μέσα σου και τον έναστρο ουρανό.
Διαδρομές της φύσης και της νοστιμιάς
Από το ξενοδοχείο, ο δρόμος διακλαδίζεται είτε προς το αμφιθεατρικά απλωμένο Βαλτεσινίκο είτε προς το χωριό-μπαλκόνι του Μαινάλου, Μαγούλιανα. Αξίζει να φτάσετε πρώτα ως τη Λάστα, ένα χωριό που ερημώνει το χειμώνα, αλλά αισθάνεσαι την αγάπη των κατοίκων του γι’αυτό καθώς διαβάζεις τις επιγραφές στον περίβολο της εκκλησίας του Αγίου Γεωργίου με την πανοραμική θέα ή όταν μπαίνεις στο ξεκλείδωτο κοινοτικό καφενείο για να φτιάξεις μόνος τον καφέ σου, αφήνοντας ένα φιλοδώρημα στον ειδικό κουμπαρά.
Επιστρέφοντας, επιβάλλεται η στάση στον "Ιωσήφ" (2795082359), χασαποταβέρνα τρίτης γενιάς στο πιο προνομιακό σημείο των Μαγούλιανων. Η οικογένεια Κανελλόπουλου έχει δικά της ζώα, φτιάχνει τυριά, δικό της χοιρινό λουκάνικο με πραγματικό έντερο, αλλά και ζυμαρικά επί παραγγελία από δικά της αβγά και γάλα. Αρνίσια συκωταριά λαδορίγανη να γλείφεις τα δάχτυλά σου, παϊδάκια σχάρας εξαιρετικά, αλλά και συμπαθητικά μαγειρευτά, όπως το αρνάκι στη γάστρα. Για το τέλος, γιαούρτι φτιαχτό, σχεδόν πικάντικο, με δυνατό μέλι βανίλιας.
Έτερη ταβέρνα περιωπής, η "Ζέρζοβα" (6932847358) στο χωριό Μάρκου. Ο Γιάννης και η Βαγγελιώ μαζεύουν όλων των των ειδών τα ζαρζαβατικά από τον κήπο τους και το βουνό, έχουν ορισμένα ζώα και προμηθεύονται τα υπόλοιπα από ανθρώπους που εμπιστεύονται και σερβίρουν στη ζεστασιά του πέτρινου μαγαζιού τους, που θυμίζει αγροικία, την καλύτερη παραδοσιακή κουζίνα της περιοχής. Χορτόπιτα χωρίς φύλλο με υπέροχα γήινη γεύση, αρνάκι λαδορίγανη με κρέας-λουκούμι και φινετσάτη σάλτσα, προβατίνα στη λαδόκολλα, ένα λιπαρό και σκορδάτο αριστούργημα. Για να φτάσετε ως εδώ θα χρειαστεί να κάνετε την πολύ όμορφη διαδρομή από Δημητσάνα προς Ζάτουνα, που αξίζει από μόνη της τον κόπο.
Στη Στεμνίτσα, η Νένα Γκριντζιά με υποδέχεται στον ζεστό της ξενώνα "Το Μπελλαίικο" (6976607967), στην κορυφή του χωριού, με χειροποίητο γλυκό του κουταλιού τριαντάφυλλο και ανοίγει το χάρτη, χαράσσοντας τη συνέχεια της διαδρομής. Από το Χρυσοβίτσι προς το Λιμποβίσι των Κολοκοτρωναίων, σε μια τοποθεσία θαρρείς στο τέλος του κόσμου, η αυτοκινητάδα ζαλίζει με τις στροφές αλλά και με την ομορφιά της, και αποκαλύπτει ορισμένες low profile ομορφιές της Αρκαδίας, όπως η Πιάνα και η Αλωνίσταινα, μικρά παραδοσιακά χωριά μέσα στα έλατα.
Κατηφορίζοντας ξανά σε μέρη κεντρικά, ο δρόμος οδηγεί στη Βυτίνα, που παραμένει το πιο ζωντανό κεφαλοχώρι του Μαινάλου, για ανεφοδιασμό σε τοπικά τυριά και ζυμαρικά και φαγητό σε δημοφιλή στέκια, όπως η "Παλιά Βυτίνα" (6972233473) με ατμόσφαιρα που θυμίζει παρισινή αντικερί. Το "Καπνοπωλείο" (2795022221) δεν είναι αυτό που λέει το όνομά του, αλλά το πιο όμορφο και προσεγμένο all-day bar της Βυτίνας που ξεκινά τη μέρα του από νωρίς με καφέ και σνακ και συνεχίζει ως αργά με μια εξαιρετική ποικιλία σε spirits και signature cocktails.
Αν, τέλος, αγαπάτε τη δράση στη φύση, σημειώστε ότι η Xplore Mainalo (6938169580) προτείνει πολλές και διαφορετικές εμπειρίες, όπως πεζοπορία σε όλα τα τμήματα του πιστοποιημένου μονοπατιού Μenalon trail, τοξοβολία, συλλογή μανιταριών, υπαίθρια μαγειρέματα, παιχνίδια επιβίωσης και άλλα.
Η μεγάλη έκπληξη της Μεγαλόπολης
Ομολογώ πως δεν περίμενα να πάρω γεύση από μοντέρνα ελληνική μπιστρονομία στη Μεγαλόπολη, αλλά το "Urbana Gastroteka" (2791022284) με διέψευσε. Στο funky και πολύχρωμο all-day στέκι που δημιούργησε ο Γιώργος Κούτσουρας μαζί με τον Γιάννη Αριδά, τα ηνία της κουζίνας κρατά ο ταλαντούχος σεφ Γιώργος Κουρκούτας, προτείνοντας μια σειρά από ενδιαφέρουσες γεύσεις όπως το έξοχο ταρτάρ μουσακά με μελιτζάνα στη σχάρα και ελαφριά μπεσαμέλ ή την πολύ νόστιμη πανσέτα που τυλίγει σε αέρινη κρούστα και σερβίρει με λεμονάτη μαγιονέζα και μελιτζανοσαλάτα. Η προσεγμένη λίστα κρασιών και τα πολύ καλά κοκτέιλ συμπληρώνουν την εικόνα σε ένα μαγαζί που αξίζει την παράκαμψη, είτε ανηφορίζοντας στο βουνό είτε όταν πια επιστρέφετε προς Αθήνα.
Φωτογραφίες: Λεωνίδας Τούμπανος
