© Shutterstock
Ξεκινάω με ένα hot take: Η Σύμη έχει μία από τις ομορφότερες εισόδους λιμανιού στην Ελλάδα — αν όχι την ομορφότερη. Θα τη συνέκρινα μόνο με εκείνη στο Βαθύ της Ιθάκης, αλλά νομίζω πως οριακά υπερέχει. Και πώς να μην το κάνει άλλωστε, όταν η βαριά πολιτισμική και αρχιτεκτονική κληρονομιά αντικατοπτρίζεται σε ένα τοπίο-πίνακα ζωγραφικής που γλυκαίνει, άμα τη εμφανίσει, το μάτι και την ψυχή.
Αυτό ακριβώς έπαθα κι εγώ, από τα πρώτα κιόλας δευτερόλεπτα της οπτικής επαφής με τη "βιτρίνα" του Γιαλού, του φυσικού λιμανιού της Σύμης, περιμετρικά του οποίου είναι κτισμένος ο αμφιθεατρικός οικισμός. Είμαι της άποψης πως ο χρόνος αφήνει παντού ρωγμές, αλλά στη Σύμη αυτό αποτυπώνεται με τρόπο άψογα ενσωματωμένο. Το αυστηρό αρχαιολογικό διάταγμα διασφαλίζει πως τίποτα καινούργιο δε χτίζεται χωρίς απόλυτο σεβασμό στο παλιό — λες και η αισθητική δεν αποτελεί απλώς ζήτημα στυλ, αλλά στάση ζωής.
Τα νεοκλασικά αρχοντικά, σε διάφορα χρώματα, είναι ό,τι πλησιέστερο υπάρχει στην Ελλάδα σε αυτό που τα δημοσιογραφικά (και όχι μόνο) κλισέ αποκαλούν καρτ-ποσταλική ομορφιά. Περπατάς παρά θίν' αλός στην κεντρική περαντζάδα και δεν ξέρεις πού να πρωτοκοιτάξεις. Αντιλαμβάνεσαι πλήρως το σοβαρό ιστορικό υπόβαθρο του νησιού -τότε που η Σύμη έσφυζε από ζωή και χρήμα, λόγω εμπορίου, ναυτικής παράδοσης και σπογγαλιείας- αλλά και τον τρόπο με τον οποίο αυτή η αρχοντιά έχει μεταλαμπαδευτεί στο σήμερα.
Σημεία ενδιαφέροντος στο Γιαλό
- Ο Καθεδρικός ναός του Τιμίου Προδρόμου του 1838: Αποτελεί τη μητρόπολη της Σύμης και ξεχωρίζει για το εντυπωσιακό πέτρινο καμπαναριό της και τη στρωμένη με βοτσαλωτά αυλή.
- Το Τελωνείο, η Ψαραγορά και το πέτρινο γεφύρι.
- Το άγαλμα του μικρού ψαρά: Είναι έργο του γνωστού Συμιακού γλύπτη Κώστα Βαλσάμη, ο οποίος το εμπνεύστηκε και το δημιούργησε, θέλοντας να τιμήσει τους πολλούς ψαράδες του νησιού, μικρούς και μεγάλους.
- Το ρολόι του 1881: Το δημοτικό ρολόι είναι από τα πρώτα πράγματα που βλέπεις φτάνοντας στη Σύμη, καθώς δεσπόζει στο παλιό τουριστικό λιμάνι. Η θέση του το καθιστά ορατό από πολλά σημεία του νησιού.
Αφού εντυπωσιαστείς από το Γιαλό, θα διαβείς την Καλή Στράτα. Τα περίπου 500 σκαλιά θα σε οδηγήσουν στην Άνω Σύμη, στο Χωριό που λένε οι ντόπιοι και όσοι νιώθουν τέτοιοι, καθώς το νησί διαθέτει εκατοντάδες repeaters που έχουν βρει εδώ τον ιδανικό τόπο και τρόπο διακοπών. Το μοτίβο των εντυπωσιακών νεοκλασικών σε ζωηρά χρώματα και με κλασάτες λεπτομέρειες, ακροκέραμα και οικόσημα συνεχίζεται δεξιά και αριστερά των σκαλοπατιών.
Εκεί που ο Γιαλός τελειώνει λοιπόν, ξεκινά το Χωριό. Ο παραδοσιακός οικισμός απλώνεται προς την κορυφή του λόφου και κατηφορίζει αργά προς τα πιο ήσυχα και εσωτερικά κομμάτια του νησιού. Χτισμένο ψηλά, ήδη από εποχές όπου η θέα σήμαινε ασφάλεια, διατηρεί ακόμη την αίσθηση ενός φυσικού φρουρίου, με τα προνόμια -λέγε με εκπληκτική θέα και αίσθηση ηρεμίας στα στενά δρομάκια- που κάτι τέτοιο κουβαλά.
Ανάμεσα στα σπίτια και πιο πάνω από την κεντρική πλατεία, σε γωνιές σιωπηλές, φορτισμένες αλλά και προνομιακές, ξεπροβάλλουν εκκλησίες όπως η Μεγάλη Παναγιά του Κάστρου, η Παναγιά η Χαριτωμένη, ο Αϊ Νικόλας.
Στην ανατολική πλευρά της Σύμης, μόλις λίγα λεπτά από το Χωριό, ξεδιπλώνεται ο γραφικός παραθαλάσσιος οικισμός Πέδι. Χτισμένο στο βάθος ενός μακρόστενου όρμου, προστατεύεται φυσικά από τους ανέμους, προσφέροντας γαλήνη και ηρεμία. Πρόκειται για ένα μικρό, αυθεντικό ψαροχώρι με απλό, ανεπιτήδευτο χαρακτήρα.
Η ήρεμη παραλία του, ιδανική για χαλαρές βουτιές, φιλοξενεί λίγα αλλά σημαντικά αρχιτεκτονικά κατάλοιπα: τα ερείπια των θεμελίων μιας παλαιοχριστιανικής βασιλικής, υπενθυμίζοντας το ιστορικό βάθος της περιοχής. Προφανώς, υπάρχουν και μερικές παραδοσιακές ταβέρνες δίπλα στο κύμα και προτάσεις διαμονής.
Βασικό σημείο επίσκεψης στο νησί, το μοναστήρι του Πανορμίτη, στο νότο της Σύμης. Ένα από τα σημαντικότερα προσκυνήματα του Αιγαίου, το ιστορικό μοναστήρι ιδρύθηκε τον 15ο αιώνα και αποτελεί μέχρι σήμερα σημείο αναφοράς για την πνευματική, αλλά και πολιτιστική ζωή του νησιού.
Ξεχωρίζει με την αρχιτεκτονική του, αλλά και με τον πολυδιάστατο χαρακτήρα του. Στους χώρους του φιλοξενούνται δύο μουσεία: ένα Εκκλησιαστικής Τέχνης και ένα Αρχαιολογικό-Λαογραφικό Μουσείο, που ξεναγεί τον επισκέπτη στην καθημερινότητα της παραδοσιακής Σύμης μέσα από αναπαραστάσεις σπιτιών, τοπικές φορεσιές και αρχαιολογικά ευρήματα από την Κλασική έως τη Βυζαντινή εποχή. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το Ναυτικό Μουσείο της Μονής, όπου υπάρχει και το τμήμα για τους Συμιακούς σφουγγαράδες, τιμώντας τη μακρά, θαλασσινή ιστορία του τόπου.
Πού θα κολυμπήσεις
Προφανώς, η Σύμη δεν είναι μόνο όλα τα προαναφερθέντα – σε νησί βρισκόμαστε, οπότε δε θα μπορούσαν να λείπουν οι παραλίες, σχεδόν καθεμία από τις οποίες καταθέτει τα δικά της two cents στην εμπειρία του επισκέπτη.
Η Νάνου, προσβάσιμη μόνο από τη θάλασσα, θεωρείται από πολλούς η καλύτερη βοτσαλωτή παραλία του νησιού. Ένας πρασινωπός λόφος αγκαλιάζει τη μία πλευρά της, δημιουργώντας έναν εντυπωσιακό φυσικό φόντο, ενώ τα βαθιά, πράσινα νερά παραμένουν ήρεμα και πεντακάθαρα. Αντίστοιχα όμορφη, αλλά πιο κοσμική, η Αγία Μαρίνα "βαπτίζεται" από το μικρό, ανεξάρτητο νησάκι με μοναδικό "κάτοικο" το ομώνυμο εκκλησάκι. Κι εδώ συναντά κανείς διάφανα νερά, σε ένα τοπίο που φαντάζει ιδανικό για οικογένειες με μικρά παιδιά.
Λίγο έξω από το Χαράνι, η παραλία Νος προσφέρει ισορροπία: οργανωμένη και άνετη, αλλά ταυτόχρονα ήσυχη. Ομπρέλες, ξαπλώστρες και ένα αναψυκτήριο συμπληρώνουν το σκηνικό. Για όσους προτιμούν άμμο και ρηχά νερά, ο Άγιος Νικόλαος είναι ιδανική επιλογή. Πλήρως οργανωμένη παραλία, με ξαπλώστρες και μια πολύ καλή ταβέρνα.
Η Μαραθούντα, από τις λίγες παραλίες του νησιού που είναι προσβάσιμες με αυτοκίνητο, ξεχωρίζει για τα γαλαζοπράσινα νερά και την απλότητά της. Το Τολί, στη νότια πλευρά του νησιού, ενδείκνυται για όσους αναζητούν ησυχία. Προσβάσιμη μόνο μέσω θαλάσσης, χαρίζει στιγμές χαλάρωσης με φόντο τα γαλήνια νερά και το λιτό, ανεπιτήδευτο τοπίο.
Διαβάστε Επίσης
Για το τέλος, άφησα την προσωπική μου αγαπημένη που δεν είναι άλλη από τον 'Άγιο Γεώργιο. Ανάμεσα στο Πέδι και τη Νανού, είναι η πιο μεγάλη και εντυπωσιακή συμιακή παραλία, με έναν επιβλητικό βράχο να καταλήγει σε έναν απάνεμο βοτσαλωτό κόλπο με νερά που εύκολα θα μπορούσες να συναντήσεις στις παραλίες-σουξέ του Ιονίου.
Πού θα μείνεις
Μια φορά κι έναν καιρό, όχι τόσο παλιά, η Σύμη ήταν γνωστή κυρίως για το εμπόριό της (μπαχαρικά και σφουγγάρια ως επί το πλείστον). Έμποροι και ντόπιοι συναντιόντουσαν στην αγορά, κοντά στο λιμάνι του μικρού αλλά τόσο γοητευτικού νησιού. Fast forward 1,5 αιώνα μπροστά και το σήμερα, η παλιά κεντρική αγορά της Σύμης αποτελεί 'σπίτι' του -όνομα και πράγμα- The Old Markets, ενός πανέμορφου boutique ξενοδοχείου από εκείνα που θέλεις (και πρέπει) να συναντάς σε μέρη όπως το εν λόγω νησί. Διόλου τυχαία, το The Old Markets βρίσκεται στην travel list και κορυφαίων ξένων Media. Έξτρα πόντοι και για την τοποθεσία του, μια ανάσα από το λιμάνι αλλά και στην αρχή της Καλής Στράτας.
Ένα παλιό αρχοντικό του 19ου αιώνα απέκτησε δεύτερη ζωή ως ξενοδοχείο, μέσα μια ευγενική, μελετημένη αποκατάσταση και διαμόρφωση από τον αρχιτέκτονα (και ιδιοκτήτη) Δημήτρη Ζωγράφο. Το 1900 Hotel στεγάζεται λοιπόν σε ένα αυθεντικό νεοκλασικό κτίσμα, χτισμένο από τον Φώτη Μαστοριάδη, τον πρωτοπόρο της σπογγαλιείας στο νησί, διαθέτοντας 4 κομψές σουίτες και εσάνς που παραπέμπει περισσότερο σε φιλοξενία σε φιλικό σπίτι.
Πού θα φας
Σε μία από τις πανέμορφα διαμορφωμένες ταράτσες του boutique ξενοδοχείου The Old Market, το εστιατόριο Agora φιλοδοξεί -και μοιάζει να πετυχαίνει- να εντάξει το νησί των Τριών Χαρίτων στο γαστρονομικό ραντάρ της χώρας. Ο ταλαντούχος σεφ Χρήστος Σιδηρόπουλος, με εμπειρία σε κορυφαίες κουζίνες σε Λονδίνο και Αθήνα, παρουσιάζει μια προσωπική ελληνόστροφη fine dining πρόταση με ματιά σύγχρονη και δημιουργική. Παρουσιάζει ένα εμπνευσμένο μενού με εποχικά και τοπικά υλικά, πολλά εκ των οποίων προέρχονται από foraging σε ακτές και λόφους της Σύμης.
Πολύ αξιόλογη πρόταση ο Θόλος, μια εξευγενισμένη ταβέρνα με ιστορία δεκαετιών, που αποτελεί ενδεχομένως την πιο δημοφιλή επιλογή, σε ειδυλλιακή τοποθεσία δίπλα στη θάλασσα. Μαγειρευτά και φούρνος ακριβείας, πιστό κοινό που κλείνει τραπέζια εδώ ξανά και ξανά.
Στο Χωριό, η Καλή Στράτα ατενίζει από ψηλά το νησί, απλώνοντας τραπέζια σε μια ανοιχτόκαρδη αυλή. Τα αδέρφια Τεζεράκη σερβίρουν ένα θαλασσινό μενού, στο οποίο βρίσκεις πάντοτε καλό ψάρι ημέρας.
Αν συμπαθείς μέρη σαν την Τασία του Φισκάρδου, τότε θα βρεις τα κατά κάποιο τρόπο συμιακά equivalent εστιατόρια στον Μάνο και τον Παντελή, που επίσης αγαπούν τη θάλασσα - στον πρώτο δε, ίσως πετύχεις και κανένα old school γλέντι. Μερακλίδικους μεζέδες θα φας στον Λύρη.
Θα πιεις τον καφέ σου στο Καφενείο Πάχος, θα πάρεις το πρωινό σου στο Mediterraneo και θα παραγγείλεις ποτά σε Porte, Αχινό, Perantzada.
Μια σκέψη για επίλογο
Ένα παλιό εξώφυλλο του Condé Nast Traveler, νομίζω από τις αρχές των 80s, αποκαλούσε τη Σύμη "νέο Κάπρι", συγκρίνοντάς την με τον διάσημο προορισμό της Ιταλίας. Με απόλυτο σεβασμό προς τους συναδέλφους του περίφημου τίτλου και έχοντας ζήσει όλα τα παραπάνω στις περίπου 3 ημέρες που έμεινα στο νησί, κάτι τέτοιο αποτελεί αδικία. Για τη Σύμη.
Ακολούθησε το Αθηνόραμα στο Facebook και το Instagram.
