Κάθε νησί του Βορείου Αιγαίου, από την πολύπλευρη Λέσβο και τη μαστιχωτή Χίο, μέχρι την άγρια Ικαρία, τη νόστιμη Λήμνο και την ενδιαφέρουσα Σάμο, κρύβει αφορμές για εξερεύνηση και γαστρονομικές απολαύσεις. Μικροί παράδεισοι που σε καλούν να βουτήξεις στην ατόφια ομορφιά τους, αγκαλιάζοντας τη θάλασσα και τον πολιτισμό τους.
Η γαστρονομική άνοδος της Λήμνου
"Λήμνος, η πιο αγαπημένη απ’ όλες τις στεριές". Αυτή την ποιητική φράση βάζει ο
Όμηρος στα χείλη του Ηφαίστου, για να δείξει την ευγνωμοσύνη του ολύμπιου θεού
προς το νησί του Βορειανατολικού Αιγαίου. Δεν έχουμε κανένα λόγο να
διαφωνήσουμε γι’ αυτό το νησί που έχει απογειωθεί τα τελευταία χρόνια, είτε το
πιάσεις από τη δραστήρια τοπική γαστρονομία είτε για τη θέση του στο χάρτη του
ποιοτικού ελληνικού κρασιού. Μια συμψηφιστική παρουσίαση του παραπάνω είναι το δημοφιλές φεστιβάλ Lemnos Philema που για 7η χρονιά σε καλεί 10 με 12 Ιουλίου να ζήσεις μια γιορτή γεμάτη γεύσεις, αρώματα και ανθρώπους της λημνιακής γης. Την Πέμπτη 10/7, στο "Varos Village", τα κρασιά της Λήμνου μιλούν μέσα από τα ποτήρια τους, ενώ την Παρασκευή 11/7, στη Νέα Κούταλη, κάθε χωριό "μαγειρεύει" την ιστορία του. Τέλος, το Σάββατο 12/7, στο Γυμνάσιο Μύρινας, οι σεφ Ντίνα Νικολάου και Σωτήρης Ευαγγέλου μαγειρεύουν παρέα με τους παραγωγούς του νησιού.
Στη Λήμνο, το κρασί είναι μνήμη, επιμονή και χαρακτήρας, γι’ αυτό και μια βακχική
περιήγηση στα οργανωμένα οινοποιεία του νησιού επιβάλλεται. Με πυξίδα τις τοπικές ποικιλίες Λημνιό και Μοσχάτο Αλεξανδρείας, οι οινοποιοί του νησιού χτίζουν βήμα βήμα τη φήμη του λημνιακού αμπελώνα. Ο ιστορικός Αγροτικός Συνεταιρισμός Limnos Wines, με έτος ίδρυσης το 1937, κρατά τα σκήπτρα. Το Κτήμα Χατζηγεωργίου στο Καρπάσι, το βιολογικό Limnos Organic Wines και το οινοποιείο Γκαράλη εμφιαλώνουν, καθένα με τη δική του ματιά, τη λημνιακή γη και τη μετατρέπουν σε κρασιά με δυναμισμό και χαρακτήρα.
Ικαρία: περπάτα και χόρευε!
Φρόντισε να έχεις μαζί σου άνετα παπούτσια γιατί το νησί συνώνυμο της μακροζωίας δεν αστειεύεται. Στην Ικαρία είτε θα περπατάς (πολύ) είτε θα χορεύεις (πολύ). Το νησί δεν σου ζητά, απαιτεί να περπατήσεις. Ξεκίνα με το φαράγγι της Χάλαρης, μια ήπια διαδρομή μέσα σε καταπράσινο τοπίο, με ποταμάκια και πέτρινα γεφύρια, ιδανική για να νιώσεις την πρώτη επαφή με τη φύση του νησιού. Αν διψάς για μεγαλύτερες προκλήσεις, διάσχισε μέρος της κορυφογραμμής του Αθέρα. Τα 50 χιλιόμετρά της ενώνουν χωριά, με φόντο άγρια βουνά, πευκοδάση και, φυσικά, το Αιγαίο. Βάση για πολλές διαδρομές αποτελεί ο σταρ της Ικαρίας, ο Χριστός Ραχών, ένα ορεινό χωριό που σφύζει από ζωή, με καφενεία και ταβέρνες που μένουν ανοιχτές μέχρι αργά.
Ωστόσο μην ξεχαστείς πολύ στα βουνά, γιατί την Ικαρία τη μαθαίνεις και στο χορό.
Σχεδόν κάθε δεκαήμερο του καλοκαιριού, ένα πανηγύρι στήνεται σε κάποιο χωριό.
Στην Αρέθουσα (17/7), στις Ράχες (20/7), στο Πετροπούλι (26/7), στον Χριστό Ραχών
(6/8), αλλά και στο μεσημεριανό μεγα-πανηγύρι της Λαγκάδας τον Δεκαπενταύγουστο, όπου χιλιάδες επισκέπτες γίνονται ένα με τους ντόπιους σε μια δονυσιακή γιορτή που δείχνει να μην τελειώνει ποτέ. Βραστό κατσικάκι, ικαριώτικο κρασί και ασταμάτητος χορός μέχρι το πρωί, με έσοδα που ενισχύουν τους πολιτιστικούς συλλόγους κάθε χωριού, συνδέοντας με ακόμη έναν τρόπο την τοπική κοινωνία με τους παραθεριστές.
Στη Λέσβο με ούζο και σαρδέλα
Αν έπρεπε να συνοψίσουμε τη γεύση της Λέσβου σε δύο μόνο λέξεις, αυτές θα ήταν
"ούζο" και "σαρδέλα". Όχι μονάχα επειδή το νησί παράγει τα καλύτερα και των δύο,
αλλά επειδή γύρω τους έχει χτιστεί μια ολόκληρη πολιτιστική ταυτότητα, με
παράδοση και μπόλικη χαρά ζωής. Λίγο έξω από το Πλωμάρι, μέσα σ’ έναν αιωνόβιο ελαιώνα, ξεδιπλώνεται ο Κόσμος του Ούζου, το μουσείο της αποσταγματοποιίας Ισιδώρου Αρβανίτου, ένας μικρός ναός αφιερωμένος στο πιο χαρακτηριστικό ελληνικό απόσταγμα. Οι επισκέψεις πραγματοποιούνται Δευτέρα έως Παρασκευή, 09:00 με 15:00, και περιλαμβάνουν ξενάγηση στους χώρους της παραδοσιακής παραγωγής, με αυθεντικά καζάνια, παλιά εργαλεία, vintage ετικέτες και αναπαραστάσεις που εξιστορούν την τέχνη του ούζου από τον 19ο αιώνα μέχρι σήμερα. Μια εμπειρία απολαυστική και –κυριολεκτικά–
μεθυστική.
Κι αν το Πλωμάρι σας μυήσει στα μυστικά του ούζου, η Γιορτή Σαρδέλας Καλλονής,
από 1η έως 3 Αυγούστου, σας περιμένει για να συμπληρώσει το καλοκαιρινό τοπίο
με θαλασσινή γεύση και νησιώτικο ξεφάντωμα. Από νωρίς το απόγευμα, η
προκυμαία της Σκάλας Καλλονής θα γεμίσει πάγκους με καζάνια, ψησταριές και
παραγωγούς, ενώ μουσικές και μυρωδιές ξεχύνονται από παντού. Με είσοδο
ελεύθερη, θα δοκιμάσετε τη σαρδέλα Καλλονής ΠΟΠ σε κάθε εκδοχή –ψητή,
μαριναρισμένη, παστή– συνοδεία άφθονου ούζου στην απόλυτη γιορτή του
καλοκαιριού με την υπογραφή ενός τόπου που ξέρει να γλεντάει με ουσία.
Χίος: Σεργιάνισμα στο παρελθόν
Το πέμπτο μεγαλύτερο νησί της Ελλάδας είναι τόσο ευλογημένο από τη φύση και την ιστορία, που στην πραγματικότητα μπορείς να περάσεις ολόκληρους μήνες κάνοντας κάθε μέρα κάτι διαφορετικό. Τους δικούς μας προβολείς, όμως, προσελκύει το χωριό Πιτυός στις πλαγιές του Αίπους στη βόρεια Χίο. Τι και αν αυτό το μικροσκοπικό χωριό έχει μόλις σαράντα κατοίκους, δεν σταματά να πάλλεται από ζωή και ιδέες. Με μπροστάρη τον Νικόλα Γεωργούλη και την ΚοινΣΕπ "Πιτυός: Προορισμός", το χωριό αναγεννιέται ως πρότυπο βιωματικού τουρισμού. Αν περιπλανηθείς στα σοκάκια του, θα δεις διάσπαρτα QR codes, μια έξυπνη διαδρομή πολιτισμού, που, σκανάροντάς τη, ανακαλύπτεις την ιστορία του χωριού και τις μνήμες των κτισμάτων. Βέβαια, το πρόγραμμα έχει κι ένα ιδιαίτερο καλοκαιρινό φεστιβάλ! Από 28 έως 30 Ιουλίου, στη Γιορτή Κτηνοτροφίας, όλοι μαζεύονται στο Πιτυός σε μια πολύχρωμη συνάντηση με επίκεντρο τη φύση και τα προϊόντα της, με εκθέσεις, γευσιγνωσίες, εργαστήρια, ξεναγήσεις και, φυσικά, τοπικά εδέσματα.
Κι έπειτα έρχεται ο Αύγουστος, με το 9ο Μουσικό Φεστιβάλ Χίου. Το νησί της
μαστίχας φορά τα γιορτινά του, όχι για κάποιο πανηγύρι, αλλά για μια γιορτή
μουσικής που ξεχειλίζει από ψυχή. Πρωτοξεκίνησε το 2017 σαν μια όμορφη ιδέα και
επιστρέφει φέτος πιο δεμένο με τον τόπο του από ποτέ. Στο 9ο ραντεβού του, το
πρώτο δεκαήμερο του Αυγούστου, θα γεμίσει το νησί με μελωδίες και παλμό χωρίς
διακρίσεις. Η σύγχρονη δημιουργία φιλοξενείται δίπλα στην ελληνική παράδοση,
καθώς η μουσική γίνεται νήμα που ενώνει τόπους και ανθρώπους.
Σάμος: Iστορία και φύση με ένα εισιτήριο
Ανάμεσα σε μυστήρια θαύματα της μηχανικής και καταρράκτες, η Σάμος ξέρει να σε
κρατάει σε εγρήγορση. Κατάλοιπο του διαχρονικά λαμπρού παρελθόντος της το
Ηραίο, ο εμβληματικός ναός της Ήρας μαζί με τον τεράστιο βωμό όπου ο χρόνος
μοιάζει να μαρμαρώνει. Στο Βαθύ, ανάμεσα σε νεοκλασικά κτίρια και αρχοντόσπιτα
από την εποχή της Ηγεμονίας, το αρχαιολογικό μουσείο με έναν κούρο 5 μέτρων και
αγάλματα από το Ηραίο συναγωνίζεται με το Αρχαιολογικό Μουσείο Πυθαγορείου
όπου θα δείτε 3.000 ευρήματα από την αρχαία πόλη της Σάμου και την ύπαιθρό της.
Κορυφαία εμπειρία, το Ευπαλίνειο Όρυγμα: μια σήραγγα 1.036 μέτρων, λαξευμένη
μέσα στο βουνό τον 6ο αι. π.Χ., για να μεταφέρει νερό στην αρχαία πόλη. Το
εντυπωσιακό δεν είναι μόνο η ηλικία της, αλλά το γεγονός ότι ξεκίνησε να σκάβεται
ταυτόχρονα από τις δύο άκρες και συναντήθηκε σχεδόν με ακρίβεια στο κέντρο. Το
διασχίζεις σήμερα με κράνος και ξεναγό, νιώθοντας κάθε βήμα σαν ταξίδι στο χρόνο.
Αν αναζητάς κάτι πιο… φυσικό, πάρε το μονοπάτι για την παραλία Ποτάμι. Λίγα λεπτά μέσα στη σκιά της ρεματιάς θα σε φέρουν στον βυζαντινό ναό της Μεταμόρφωσης και, στη συνέχεια, σε μια σμαραγδένια παραλία μπροστά σ’ ένα μικρό φιόρδ. Οι τολμηροί συνεχίζουν προς τους καταρράκτες για κολύμπι και εύκολο ραπέλ σε νερά που έρχονται κατευθείαν από τα βουνά.
