Τριήμερο στα Καλάβρυτα και την ορεινή Ναυπακτία

Η γοητεία των ορεινών προορισμών, με τα γραφικά χωριά, τα πυκνόφυτα δάση, την άγρια ομορφιά του φυσικού τοπίου και τη γεύση της παράδοσης κρυμμένη σε λιθόστρωτα σοκάκια, στο "έμπα" της άνοιξης τραβά τον ταξιδιώτη σαν μαγνήτης. 

Ακόμα και αν δεν δηλώνετε ιδιαίτερα λάτρεις των αποδράσεων που έχουν νόημα μόνον αν είστε διατεθειμένοι να κάνετε εκτενείς περιπατητικές διαδρομές, αξίζει να κάνετε το βήμα που ενδεχομένως να εξελιχθεί σε σύντομο –ή ακόμα και πιο εκτενές- οδοιπορικό. Αγάλι αγάλι λοιπόν… Ξεκινήστε όπως εμείς, που κάναμε ένα τριήμερο road trip με ορμητήριο την Πάτρα σε επιλεγμένους σταθμούς στα Καλάβρυτα και την ορεινή Ναυπακτία, το οποίο αν οργανωθείτε διαφορετικά -για μια πιο ολοκληρωμένη εμπειρία- μπορεί άνετα να παραταθεί σε πενθήμερο, με περισσότερες στάσεις που θα γεμίσουν το καλεντάρι (και την κάρτα μνήμης της φωτογραφικής μηχανής σας). Fun fact: Το κουβεντολόι με τους ντόπιους είναι πάντα εποικοδομητικό. 

Στην επίσκεψή μας στην Πάτρα, που ήταν ουσιαστικά και το σημείο εκκίνησης, δεν υπήρχε δυστυχώς αρκετός χρόνος για βόλτα στα μουσεία και τα πολυσύχναστα στέκια της εν λόγω "φοιτητούπολης, γι’ αυτό και κάποια στιγμή στο μέλλον θα επανέλθουμε. Η σχετική εξάλλου εισαγωγή ενός εκ των οικοδεσποτών μας, ντόπιου και εκπροσώπου της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας, κου Τάκη Παπαδόπουλου (Αντιπεριφερειάρχη Συντονισμού, Διοίκησης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Δυτικής Ελλάδας), μάς έδωσε μια πρώτη ιδέα, την οποία μένει να επιβεβαιώσουμε εμπειρικά. Έτερος οικοδεσπότης, ο Δρ. Λαυρέντιος Βασιλειάδης (Προϊστάμενος του Τμήματος Σχεδιασμού Τουριστικής Στρατηγικής), που μας περιέγραψε ένα φιλόδοξο πρόγραμμα της Π.Δ.Ε, το οποίο "τρέχει" με το brand name "Olympian Land" (olympianland.gr) βρίσκεται όμως ακόμα σε πιλοτικό στάδιο.

Πυλώνας του ενδιαφέροντος αυτού project είναι η ανάδειξη των προορισμών της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας και των συνολικών εμπειριών που συνθέτουν τον περιφερειακό καμβά. Το "Deck" (Λιμάνι Πατρών, Ηρώων Πολυτεχνείου 42, 211-311-5555), στην ταράτσα του σταθμού λίγο πριν την μαρίνα, με πιάτα όπως αχνιστά μύδια, κριθαρότο γαρίδας και ψάρι με χόρτα και το "Θεατράκι" (Μαρίνα Πάτρας, 6988232000), πόστο με ατού τα σωστά ψημένα κρεατικά και ψάρια, τη χαλαρή ατμόσφαιρα και το φιλικό σέρβις είναι μερικές αξιόλογες προτάσεις για καφέ και φαγητό με θέα τη μαρίνα όταν βρεθείτε στην περιοχή. 

Επόμενη στάση μας, τα Καλάβρυτα, που μπορεί να έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πιο δημοφιλείς χειμερινούς προορισμούς ωστόσο την άνοιξη το τοπίο ξεδιπλώνει την αυθεντική φυσική ομορφιά του στις κατάφυτες πλαγιές. Στη σύντομη παραμονή μας επισκεφτήκαμε τον "Τόπο Θυσίας", στον λόφο του Καπή όπου έχει στηθεί μνημείο προς τιμήν όσων εκτελέστηκαν στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 από το γερμανικό στρατό, που επίσης έκαψε ολοσχερώς την πόλη. Εκτός από το μνημείο με τα ονόματα όσων θυσιάστηκαν, εδώ υπάρχει μια κρύπτη με 500 καντήλια, για καθένα από τα 500 θύματα ηλικίας άνω των 13 ετών, πίσω από την οποία είναι γραμμένη σε περίοπτη θέση γραμμένη με μεγάλα γράμματα η φράση "Όχι πια πόλεμοι, Ειρήνη".

Ιστορικό σημείο αναφοράς της περιοχής και το "Μουσείο Καλαβρυτινού Ολοκαυτώματος", που στεγάζεται στο παλιό δημοτικό σχολείο της πόλης, το οποίο ήταν ο χώρος συγκέντρωσης 1000 περίπου κατοίκων της πόλης που παραπλανήθηκαν και στη συνέχεια διαχωρίστηκαν τα γυναικόπαιδα από τους άνδρες που οδηγήθηκαν στον τόπο θυσίας. Το υλικό που φυλάσσεται στο μουσείο περιλαμβάνει αντικείμενα των θυμάτων και ενδεικτικά αντικείμενα που σώθηκαν από την καταστροφή, όμως η αίθουσα με το "πάνθεον των Καλαβρυτινών ηρώων" και τον αλληγορικό "τάφο του ναζισμού" και η πόρτα από την οποία πέρασαν όσοι συγκεντρώθηκαν και στη συνέχεια διαχωρίστηκαν, η οποία προς τιμή της μνήμης τους παραμένει κλειστή, χαράσσονται βαθιά στη μνήμη του επισκέπτη όπως και η σύνθεση με τίτλο "όχι άλλοι πόλεμοι", έργο του γλύπτη Νίκου Δημόπουλου, στο προαύλιο του μουσείου.

Συνεχίσαμε οδεύοντας προς τη Ζαρούχλα, χωριό που στέκεται ακάθεκτο σε υψόμετρο 1.200 μ., με ανέγγιχτη φυσική ομορφιά. Η πεζοπορία στο πανέμορφο ελατοδάσος, αν και με δύσκολες διαδρομές σε αρκετά σημεία αν δεν είστε "μυημένοι" στο σπορ, είναι περιήγηση στο απόλυτο ορεινό σύμπαν του φυσιολάτρη. Με οδηγό τον έμπειρο εκπαιδευτή και αλέγκρο Γιάννη Κοψίνη (periplous.eu) διανύσαμε τη διαδρομή μέχρι την ιστορική Ιερά μονή Αγίας Τριάδας, όπου μας περίμενε μια τσούκα καλομαγειρεμένα φασόλια "λιαράκια" (σαν τις χάντρες ουσιαστικά), τοπικής παραγωγής, σερβιρισμένα σε καρβέλι προζυμένιου ψωμιού, με φέτα, δια χειρός της Εύας, συζύγου και συνοδοιπόρου του Γιάννη στις δράσεις που διοργανώνει. Φτάνοντας στη Ζαρούχλα κάναμε ένα πέρασμα και από το παλιό δημοτικό σχολείο που πλέον λειτουργεί ως μουσείο με ελάχιστα αλλά αντιπροσωπευτικά αντικείμενα. Μετά την περιήγηση στην περιοχή θα ξαποστάσετε στο café "Αγορά" (Πλατεία Ζαρούχλας, 26960 31916), για καφέ, πορτοκαλόπιτα και καρυδόπιτα με τη συγκλονιστική θέα των τριγύρω ορεινών όγκων.

Την τελευταία μέρα βρεθήκαμε στην Άνω Χώρα, το γραφικό χωριό της ορεινής Ναυπακτίας, που στέκεται αγέρωχο χτισμένο αμφιθεατρικά σε μια πλαγιά των Βαρδουσίων ανάμεσα σε έλατα και καστανιές σε υψόμετρο 1.030 μ. Η διαδρομή μέχρι εδώ δεν είναι ιδιαίτερα εύκολη ενώ στους φιδωτούς δρόμους –όπως σε κάθε ορεινό προορισμό- συχνά-πυκνά θα συναντήσετε και "μποτιλιάρισμα" από κοπάδια αγριοκάτσικων. Το χωριό έχει μόλις επτά μόνιμους κατοίκους αλλά τις περιόδους που διοργανώνονται διάφορα φεστιβάλ και το καλοκαίρι, αποκτά ζωή αφού διαθέτει ξενώνες, café και ταβερνάκια που ανοίγουν τις πόρτες τους διάπλατα στους επισκέπτες.  Είναι ομολογουμένως όμως στενάχωρο και αντιφατικό το να επισκέπτομαι ένα χωριό που θεωρείται μεν το πιο τουριστικό της ορεινής Ναυπακτίας και θα μπορούσε να σφύζει από ζωή ολοχρονίς-υπό συγκεκριμένες συνθήκες που δεν είναι επί του παρόντος-, τους περισσότερους μήνες δε, θυμίζει πόλη – φάντασμα.

Αυτό φαίνεται να αψηφά ο Δημήτρης Τσατσάνης, ένας εκ των μόνιμων κατοίκων και Αντιπρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου, ο οποίος έζησε κάποια χρόνια στην Αθήνα αλλά προτίμησε να αποστασιοποιηθεί από τους έντονους ρυθμούς της πόλης, επιστρέφοντας στην Άνω Χώρα με στόχο να βελτιώσει την ποιότητα ζωής του και να αναδείξει τις ομορφιές ενός τόπου όπου ο χρόνος κυλά νωχελικά. Μια από αυτές –τη λες και ρετρό μασκότ πλέον- είναι το θρυλικό λεωφορείο Ο "Καρνάβαλος", το πρώτο αστικό λεωφορείο  που συνέδεε την γραμμή Ναυπάκτου – Άνω Χώρας και μετέφερε ανθρώπους, εμπορεύματα και ζώα. Θα μπορούσε ίσως κάποια στιγμή στο μέλλον να το ξαναδούμε να κυκλοφορεί με ξεναγό και δεξιοτέχνες οδηγούς ως κομμάτι μιας βιωματικής τουριστικής εμπειρίας… Σημείο αναφοράς της περιοχής και το πάλαι ποτέ δημοτικό σχολείο όπου φοίτησε και δίδαξε μεταξύ άλλων ο Κοσμάς ο Αιτωλός, το οποίο πλέον είναι Λαογραφικό Μουσείο με εκθέματα που προέρχονται από δωρεές των κατοίκων του χωριού. Εδώ θα βρείτε αντικείμενα παραδοσιακού και αστικού βίου, αγροτικής καλλιέργειας και κτηνοτροφίας, κεραμικής, ενδυμασίες, κεντήματα, ξυλόγλυπτα, χαρακτικά και εικαστικά έργα, καθώς και πλούσιο ιστορικό και φωτογραφικό αρχείο. 

Θέλοντας να πάρουμε στις αποσκευές μας γεύση παράδοσης, σταθήκαμε στο παντοπωλείο της κυρίας Αντωνίας, το μοναδικό που λειτουργεί όλο το χρόνο και προμηθευτήκαμε γλυκά του κουταλιού και μαρμελάδες που φτιάχνει η ίδια. Τελευταία στάση στο δρόμο της επιστροφής, το εστιατόριο "Ελατού" (Επαρ.Οδ. Λιμνίτσας - Ελατόβρυσης - Γραμμένης Οξυάς, 2634 053000), του ομώνυμου ξενώνα στο ομώνυμο χωριό, με ένα παραδοσιακό γεύμα από τη χρυσοχέρα κυρία Ελένη. Φτάνοντας μέχρι εδώ θα δοκιμάσετε το πικάντικο μπουγιουρντί, τη μακαρονάδα με κόκορα κρασάτο, τους τσουπωτούς λαχανοντολμάδες της, το αρνάκι λαδορίγανη αλλά και κάποια από τις χορτόπιτες που με περίσσιο μεράκι φτιάχνει. Αξίζει η διαδρομή.

Ευχαριστούμε θερμά την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας για την πρόσκληση και το "Moxy Patra Μarina Hotel" (Λεωφόρος Ηρώων Πολυτεχνείου 58 & Κύπρου, 2614409400) για τη φιλοξενία.