Το ταξίδι της απεξάρτησης από τις ουσίες βρίσκεται στο επίκεντρο του έργου που μας συστήνει σε πανελλήνια πρώτη η ομάδα Νάμα, η οποία επιμένει να στρέφει την προσοχή της στο παγκόσμιο θεατρικό γίγνεσθαι.
Το έργο («People, places and things») έκανε πρεμιέρα μόλις το 2015 στο Εθνικό Θέατρο της Βρετανίας, όπου γνώρισε τεράστια επιτυχία, και μεταφέρθηκε αμέσως μετά στο Γουέστ Εντ, αλλά και εκτός συνόρων, στο Μπρόντγουεϊ, όπου συνάντησε την ίδια απήχηση. Η παρουσίασή του στην Ελλάδα πρέπει κατ’ αρχήν να επαινεθεί, καθώς μας φέρνει σε επαφή με τη σύγχρονη παγκόσμια δραματουργία διαρρηγνύοντας τη ρουτίνα που χαρακτηρίζει το ελληνικό θέατρο της κρίσης: τη στροφή, δηλαδή, που παρατηρείται προς τα μεγάλα έργα του παρελθόντος και την επανανάγνωση των κλασικών.
Ο ΜακΜίλαν έγραψε ένα ειλικρινές έργο για την εξάρτηση και την απεξάρτηση, χωρίς ωραιοποιήσεις, φτηνούς συναισθηματισμούς και κλισέ. Πιάνει την πρωταγωνίστριά του από την πρώτη της επίσκεψη στο κέντρο απεξάρτησης και την ακολουθεί με ντοκιμαντερίστικο σχεδόν ύφος στη διαδρομή της μέχρι τη λήξη της θεραπείας. Προσδίδοντάς της το επάγγελμα της ηθοποιού, ενσωματώνει έξυπνα στο έργο ένα παιχνίδι μεταξύ θεάτρου και αλήθειας, ενώ το ξάφνιασμα που μας επιφυλάσσει για το φινάλε συγκαταλέγεται στα θετικά της γραφής του.
Το «πρόβλημα» όμως που, προσωπικά, εντοπίζω είναι ο προσγειωμένος ρεαλισμός του έργου. Ένα θέμα τόσο δυνατό όπως η εξάρτηση και το τι συνεπάγεται για τον εξαρτημένο και τις σχέσεις του με τους άλλους –πράγματα που πολύ καθαρά δείχνει το έργο– χρειαζόταν, θεωρώ, μια τολμηρότερη αντιμετώπιση: είτε ένα ωμό στιλ κατά το in yer face theatre, που θα μας πετούσε «στα μούτρα» τις άβολες αλήθειες του, είτε μια πιο εσωτερική γραφή, ποιητικότερων αποχρώσεων. Τώρα έχουμε ένα καλό, αληθινό έργο, που όμως ακούγεται υπερβολικά «τακτοποιημένο».
Η σκηνοθεσία της Ελένης Σκότη φρόντισε σε κάποιο βαθμό να του προσδώσει στιγμές σκηνικής φαντασίας (κυρίως κατά την αναπαράσταση των παραισθήσεων), όμως στη γενική της δουλειά ακολούθησε τους τόνους που χαρακτηρίζουν το έργο. Το θέμα είναι ότι φαίνεται να μην κατέκτησε, τουλάχιστον όχι στον απόλυτο βαθμό, τις σχέσεις μεταξύ των ηρώων (εκτός της ηρωίδας, εμφανίζονται οι γονείς της, η θεραπεύτρια, η γιατρός και άλλοι εξαρτημένοι), σε ένα έργο που κατ’ εξοχήν επιβάλλει την ουσιαστική επικοινωνία τους – πράγμα παράδοξο για μία σκηνοθέτιδα που έχει αποδειχθεί δεξιοτέχνης της ρεαλιστικής γραμμής.
Ίσως οι ηθοποιοί χρειάζονται περισσότερο χρόνο, πάντως η διαφορά μεταξύ των έμπειρων ηθοποιών (Χάρης Τζωρτζάκης, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου) και της νεότερης ομάδας είναι εμφανής. Η Μαίρη Μηνά, πάντως, που αναλαμβάνει το ρόλο της Έμμα, δικαιώνει την επιλογή της Σκότη. Η νεαρή ηθοποιός μάς αυτοσυστήνεται, μετά την κάπως αμήχανη έναρξη, με μια λιτή, εσωτερική, ουσιαστικά δραματική ερμηνεία ενός δυσκολότατου ρόλου.
ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΘΕΑΤΡΟ Ευμολπιδών 45, Γκάζι, 2103464380. Διάρκεια: 120΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Με λένε Έμμα
Μια έξυπνη, ταλαντούχα τοξικοεξαρτημένη ηθοποιός καταλήγει από τη σκηνή του θεάτρου σε ένα κέντρο αποτοξίνωσης, όπου προσπαθεί να ανακαλύψει εκ νέου τον εαυτό της και να επαναπροσδιορίσει τη σχέση της με τον κόσμο.
