Φαντασμαγορικό και αλλόκοτο, χαοτικό κι εκκωφαντικό, κάποτε καθηλωτικό, αλλά άλλοτε μέχρι και ανιαρό, ένα θέαμα-περιπλάνηση στο αχανές παλιό βυρσοδεψείο του Βοτανικού, με δυνατή μουσική, εικαστικό και χορογραφικό ενδιαφέρον και την αξέχαστη εμπειρία μιας… βαρκάδας!
Φορέστε άνετα παπούτσια. Θα χρειαστεί να περπατήσετε, να ανεβοκατεβείτε σκάλες, ακόμη και να μπείτε σε μια σχεδία για να περάσετε στην αντίπερα όχθη της… Αχερουσίας λίμνης που βρίσκεται στο ισόγειο, με συνοδό έναν βαρκάρη/Χάροντα που γελά αινιγματικά (Adrian Frieling). Προηγουμένως θα έχετε ακούσει ένα ρεμπέτικο του ’30 τραγουδισμένο σαν μπλουζ από την Εύα Αλεξανδρή-Φάκλαρη και θα έχετε δακρύσει από τα πολλά… κρεμμύδια. Στη συνέχεια θα δείτε την Ευτυχία Κιουρτίδου να σηκώνει μηχανικά κάμποσα τηλέφωνα, τη Στέλλα Χριστοδουλοπούλου να τεμαχίζει ωμά κρέατα και να περιφέρει πλακάτ με τους στίχους του εθνικού ύμνου, ενώ ο μισός θίασος θα ξεγυμνώνεται και θα βασανίζεται από τον υπόλοιπο, με ένα pin up girl της δεκαετίας του ’60 (Νεφέλη Παπαδερού) καθισμένο στο προσκήνιο να μας διαφημίζει… απορρυπαντικά.
Ένα τέτοιο αλλόκοτο και μεταμοντέρνο σύμπαν, κοντά στο εικονολατρικό θέατρο του Ρομέο Καστελούτσι με τον ελάχιστο λόγο και την οπτική πολυσημία, δημιούργησε η ακόρεστη φαντασία της Έλλης Παπακωνσταντίνου και υλοποίησαν με όρους εικαστικής εγκατάστασης οι σκηνογράφοι Τέλις Καρανάνος και Αλεξάνδρα Σιάφκου. Το μεγάλο προνόμιο της παράστασης είναι, βέβαια, ο χώρος όπου συντελείται: αυτό το κτίριο-μνημείο, όπου μέχρι πριν κάποια χρόνια οι βυρσοδέψες βουτούσαν στα απόνερα, στην ποτάσα και στον ασβέστη για να διαχωρίσουν τα δέρματα των ζώων από τα όργανα και τα υγρά τους. Μια site specific performance, μια παράσταση εξ αφορμής αυτού του χώρου, είναι το «Δέρμα». Όπως και το πρώτο θέαμα της Παπακωνσταντίνου σε αυτόν το χώρο, το προπέρσινο «Μετά», έτσι και το τωρινό είναι κάποτε πνευματώδες και άλλοτε σπουδαιοφανές, κάποτε καθηλωτικό και άλλοτε μέχρι και ανιαρό. Η απουσία λόγου αντισταθμίζεται από τη νευρώδη κινησιολογία των ηθοποιών, με τη χορεύτρια/χορογράφο Βάλια Παπαχρήστου να ξεχωρίζει.
Η πρόθεση ήταν να συντεθεί μια σκηνική φαντασμαγορία για το συλλογικό πένθος και την απώλεια του κοινωνικού ανθρώπου, με πηγή έμπνευσης τον «Λεβιάθαν» (1651) του Τόμας Χομπς, όπως συμπεραίνει κάποιος από το σημείωμα του δραματουργού Στάθη Γραφανάκη. Το αποτέλεσμα είναι ένα γκροτέσκο θέαμα που ρητορεύει ασύστολα, διόλου αδιάφορο, αλλά τόσο συγκεχυμένο, χαοτικό και περίκλειστο, ώστε δύσκολα ο θεατής κατανοεί «τι θέλει να πει» ή έστω λαμβάνει τη χαρά της συμμετοχής σε ένα παραστασιακό γεγονός το οποίο συνδιαλέγεται μαζί του αντί να τον κουράζει με τη φλυαρία του.
Προσωπικά έφυγα βομβαρδισμένη από την –εξαίσια δουλεμένη πλην όμως εκκωφαντική– μουσική του Τηλέμαχου Μούσα, κουβαλώντας την ανάμνηση μιας θολούρας, ενός καταιγισμού εικόνων με ασαφείς προθέσεις κι ερεθίσματα. Εκείνο που σίγουρα δεν θα ξεχάσω είναι η τελετουργία της βαρκάδας και η πίστη πως η Έλλη Παπακωνσταντίνου, αν στο μέλλον οριοθετήσει τη φαντασία της με βάση ένα πολύ ισχυρό κείμενο και όχι μια συρραφή από ιδέες, ίσως κάνει όλη την Αθήνα να περάσει μια βόλτα από το Βυρσοδεψείο…
ΒΥΡΣΟΔΕΨΕΙΟ Ορφέως 174, Βοτανικός, 2103453203. Διάρκεια: 75΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Δέρμα
Οι performers οδηγούν τους θεατές σε ένα φουτουριστικό σκηνικό και τους γνωρίζουν πλάσματα παράξενα, βγαλμένα από ένα ζοφερό κόσμο
