Τι είναι η γλωσσική "βαβέλ" και πώς επηρεάζει τις παραστατικές τέχνες;

Ένα νέο εγχείρημα επιδιώκει να δώσει μια λύση στη γλωσσική σύγχυση που υπάρχει στις παραστατικές τέχνες.

Θυμέλη

Πώς θα αντιμετωπιστεί η γλωσσική "βαβέλ" που χαρακτηρίζει την ορολογία των σύγχρονων παραστατικών τεχνών;

Κατά τις τρεις τελευταίες δεκαετίες παρατηρείται μία έντονη σύγχυση σε ζητήματα ορολογίας, γεγονός το οποίο οφείλεται πρωτίστως στην ίδια την εξέλιξη της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Νέες εκφάνσεις των παραστατικών τεχνών, ανοικτές, πολύμορφες, ρευστές, αμφίσημες και δύσκολα επιδεχόμενες την όποια ανάλυση, δημιουργούν μία νέα ανάγκη περιγραφής, σημασιοδότησης, άρα και επικαιροποίησης της ορολογίας τους. Όροι όπως: "περφόρμανς", "περφόρμερ", "κάστινγκ", "τρέινινγκ", "χάπενινγκ", "σάιτ σπεσίφικ", αλλά και "τοποειδικός", "επιτέλεση", "εμβυθιστικό θέατρο", "εννοιακή τέχνη", "ομιλιακή πράξη" και πάρα πολλοί άλλοι, χρησιμοποιούνται μεν, ωστόσο θα πρέπει να διερευνηθεί η ακρίβεια της απόδοσης τους και να οριστεί το εννοιολογικό τους πλαίσιο. Πώς θα αποφευχθούν οι παρερμηνείες και πώς θα περιοριστεί το φαινόμενο της αγγλοποίησης (anglicization), δηλαδή της καταχρηστικής καταφυγής στη "βολική" αγγλική ή άλλη ξενική ορολογία;

Την απάντηση φιλοδοξεί να δώσει η "Θυμέλη", ένα νέο ερευνητικό έργο, χρηματοδοτούμενο από το Ελληνικό Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (ΕΛ.ΙΔ.Ε.Κ.). Το έργο αυτό αποσκοπεί στη δημιουργία ενός καινοτόμου πολυμεσικού λεξικού για τις παραστατικές τέχνες. Πρόκειται για ένα βασικό εργαλείο υποδομής, διαδικτυακά προσβάσιμο, το οποίο θα περιέχει περισσότερα από 600 λήμματα.

Οι πολυάριθμοι ερευνητικοί και ακαδημαϊκοί φορείς που συμμετέχουν στο ερευνητικό έργο "Θυμέλη", φιλοδοξούν να καθιερώσουν ένα κοινό και έγκυρο λεξιλόγιο για τις παραστατικές τέχνες, μέσω του οποίου θα είναι δυνατόν να επικοινωνήσουν η επιστημονική και καλλιτεχνική κοινότητα, αλλά και το ευρύτερο κοινό.

Θυμέλη

Το λεξικό "Θυμέλη" θα δημιουργηθεί με τη μορφή διαδικτυακής πλατφόρμας, η οποία θα προσφέρει ανοικτή πρόσβαση και δυναμικό πολυμεσικό περιεχόμενο με χαρακτηριστικά πληθοπορισμού, χρήση υπερμέσων και έμφαση στην προώθηση της ελληνογλωσσίας.  

Φορέας υλοποίησης του έργου "Θυμέλη" είναι το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου με επιστημονικώς υπεύθυνη την αναπληρώτρια καθηγήτρια Έλενα Παπαλεξίου. Συνεργαζόμενοι φορείς του είναι η Ακαδημία Αθηνών και το Ε.Κ.Ε.Φ.Ε. "Δημόκριτος". Στο έργο συμπράττει μία πολυμελής διεπιστημονική ερευνητική ομάδα, άνω των πενήντα ατόμων. Τα μέλη της προέρχονται από δώδεκα διαφορετικά ιδρύματα της Ελλάδας και του εξωτερικού, ανάμεσα στα οποία: το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Πατρών, το Πανεπιστήμιο Κρήτης, το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, το Πανεπιστήμιο Λευκωσίας, το Aalto University και το Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο.

Το πλαίσιο αξιολόγησης της πρότασης ήταν εξαιρετικά ανταγωνιστικό. Η χρηματοδότηση που έλαβε η "Θυμέλη" είναι η υψηλότερη για προτάσεις της κατηγορίας του και ανέρχεται σε 298.000 ευρώ.

Το έργο εκκίνησε επισήμως τον Μάρτιο του 2024, ενώ στις 25 Μαΐου πραγματοποιήθηκε στην Πανεπιστημιακή Λέσχη του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών η εναρκτήρια συνάντηση με τη συμμετοχή της ολομέλειας.

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Θέατρο

"Ένα Κουκλόσπιτο" σε ανθρώπινη κίνηση – Η Loxodox ξαναγράφει τον Ίψεν

Η ομάδα Loxodox παρουσιάζει στην Σκηνή Μπέκετ το αριστούργημα του Ίψεν, "Ένα Κουκλόσπιτο", σε μια δική της ανάγνωση με σκηνοθέτη τον Αλκίνοο Δωρή, όπου η Νόρα γίνεται ζωντανός πυρήνας σχέσεων και εσωτερικής αφύπνισης.

ΓΡΑΦΕΙ: ATHINORAMA TEAM
21/11/2025

5+1 άχαστες θεατρικές επαναλήψεις

Εσείς είδατε τις έξι περσινές επιτυχίες που επέστρεψαν αυτή τη σεζόν; Μην τις χάσετε!

Δυναμική σεζόν με εμβληματικά έργα στο "Θέατρον" του Κέντρου Πολιτισμού "Ελληνικός Κόσμος"

Συγκίνηση, ιστορία, χιούμορ και δυνατές εμπειρίες για όλη την οικογένεια επιφυλάσσει η σεζόν στο "Θέατρον" του Κέντρου Πολιτισμού "Ελληνικός Κόσμος", που για ακόμη μία φορά αναμένεται να πρωταγωνιστήσει στις προτιμήσεις του κοινού.

Χορός: Όσα πρέπει να ξέρετε για τα 100 χρόνια Μάρθα Γκράχαμ στο Μέγαρο

Έφτασε η ώρα της πρεμιέρας για το χορευτικό γεγονός της χρονιάς: Όλα όσα μάθαμε στη συνέντευξη τύπου για την επετειακή παράσταση "The First and the Future" που έφερε την Martha Graham Dance Company στην Αθήνα.

Φωτογραφίες από τον σαγηνευτικό "Dracula" στο θέατρο Πόρτα

Ο μύθος του Δράκουλα ζωντανεύει επί σκηνής από μια ομάδα εξαιρετικών ηθοποιών με την υπογραφή του Θάνου Παπακωνσταντίνου.

"Η ράβδος"- Τελευταίες παραστάσεις στο Οδού Κυκλάδων

Ένα έργο που διεγείρει τη σκέψη και ανοίγει θέματα προς συζήτηση και προβληματισμό "Η ράβδος" του Ρέιβενχιλ, παρουσιάζεται για λίγο ακόμα στο Θέατρο Οδού Κυκλάδων "Λευτέρης Βογιατζής" με πρωταγωνιστή τον Άρη Λεμπεσόπουλο.

"Taniko"- κρασί στο χέρι, αγγλικοί υπέρτιτλοι στη σκηνή

Το "Taniko" δίνει τις τελευταίες παραστάσεις του με εκλεκτό κρασί και αγγλικούς υπέρτιτλους, προσκαλώντας το κοινό σε μια ιδιαίτερη πρόταση στο Studio Μαυρομιχάλη.