Δημήτρης Μακαλιάς: "Ο κόσμος έχει αγκαλιάσει το stand up πιο πολύ από ποτέ"

Ο ταλαντούχος ηθοποιός και κωμικός Δημήτρης Μακαλιάς, συνυπεύθυνος της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του Athens Comedy Festival μαζί με τον Λάμπρο Φισφή, που ετοιμάζεται να σηκώσει αυλαία σε τρεις διαφορετικούς χώρους (από 12-14/5, Βοτανικός, Βοτανικός Plus, Θέατρο Άβατον) μιλά στο "α" με αφορμή την πέμπτη του διοργάνωση, σε μια συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης για την πραγματικότητα που ζούμε, το θέατρο, την κωμωδία, το "Κάψε το σενάριο", την πολιτική ορθότητα και πολλά ακόμα.

Είσαι έτοιμος για το φετινό Athens Comedy Festival;
Είμαι έτοιμος πολύ πριν ξεκινήσει. Η αγάπη μου γι’ αυτό το φεστιβάλ είναι τόσο μεγάλη που πάντα ανυπομονώ να βρούμε τον επόμενο χώρο, το επόμενο κόνσεπτ. Το μόνο μου άγχος είναι αν ο κόσμος θα το αγκαλιάσει όπως και τις προηγούμενες χρονιές. Κάθε χρόνο δείχνει να έχει ανοδική πορεία και να γίνεται μια συνήθεια στο θεατρικό κοινό που θέλει να δει κωμωδία και να γελάσει. 

Φέτος θα δούμε τη μεγαλύτερη διοργάνωση του φεστιβάλ που έχει γίνει μέχρι σήμερα;
Η αλήθεια είναι ότι αυτήν τη φορά ξεφύγαμε περισσότερο από κάθε άλλη. Υπάρχουν όλο και περισσότερα νέα παιδιά στο χώρο του stand up comedy και γι’ αυτό φέτος κάναμε ακόμα μεγαλύτερο άνοιγμα και ζητήσαμε συμμετοχές από πολλούς ανθρώπους προκειμένου να παρουσιάσουν τις δουλειές τους. Επανήλθαμε, επίσης, στα προ καραντίνας δεδομένα, με τρεις φεστιβαλικές ημέρες σε τρεις χώρους. Ο κόσμος μπορεί απλώς να αλλάζει αίθουσα και να βλέπει διαρκώς διαφορετικά πράγματα. 

Υπάρχει υπερπροσφορά ή το ελληνικό κοινό έχει εκπαιδευτεί πια στο stand up comedy και το αναζητάει περισσότερο;
Υπάρχει πάρα πολύ μεγάλη προσφορά, αλλά και η αντίστοιχη ζήτηση. Το stand up comedy περνάει μια αναγέννηση. Ο κόσμος το έχει αγκαλιάσει πιο πολύ από ποτέ, το έχει ανάγκη. Το σοκαριστικό είναι ότι βλέπουμε κόσμο να πηγαίνει πρώτη φορά στο θέατρο και να επιλέγει να παρακολουθήσει stand up γιατί αισθάνεται μεγαλύτερη ασφάλεια, ξέρει ότι θα γελάσει. Πλατφόρμες όπως το Netflix έχουν βοηθήσει πολύ σε αυτό.

"Μετά την πρώτη μας χρονιά στο Mega δεν είχαμε feedback για το πόσο μπορεί να αρέσει το "Κάψε το σενάριο". Είχαμε ανάγκη να βρεθούμε μπροστά σε κοινό για να δούμε πώς είναι όντως να σου δίνει ο κόσμος εκείνη τη στιγμή τις προτάσεις του. Η πρώτη μας εμπειρία ήταν και η πιο σοκαριστική. Ξεπεράσαμε τα 1.800 εισιτήρια!".

Πότε έγινε θεατρική παράσταση το "Κάψε το σενάριο";
Μετά την πρώτη μας χρονιά στην τηλεόραση στο Mega, αποφασίσαμε να το κάνουμε θεατρική παράσταση. Αν και παίρναμε κάποια νούμερα τηλεθέασης δεν είχαμε καταλάβει αν ο κόσμος το αγκαλιάζει. Τότε τα social media δεν ήταν σε τόσο μεγάλη έξαρση. Δεν είχαμε feedback για το πόσο μπορεί να αρέσει αυτή η αυτοσχεδιαστική μορφή κωμωδίας και είχαμε ανάγκη να βρεθούμε μπροστά σε κοινό για να το διαπιστώσουμε. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να κάνουμε μερικές παραστάσεις για να δούμε πώς είναι όντως να σου δίνει ο κόσμος εκείνη τη στιγμή τις προτάσεις του. Η πρώτη μας εμπειρία ήταν και η πιο σοκαριστική. Είχαμε συμφωνήσει με ένα μικρό μπαράκι στη Θεσσαλονίκη. Λέγαμε ας έρθουν 50 άτομα να βγάλουμε τη βενζίνη και τη διαμονή μας. Ανεβαίνοντας προς τα πάνω εκείνη τη μέρα μας ενημέρωσε ο παραγωγός ότι το μετέφεραν σε ένα μεγάλο κλαμπ που χωράει πολύ κόσμο, ενώ υπήρχε η περίπτωση να το κάνουμε και σε εξωτερικό χώρο. Μέχρι να φτάσουμε στη Θεσσαλονίκη είχαμε ξεπεράσει τα 1.800 εισιτήρια! Με το που φτάσαμε καταλάβαμε μέσα σε λίγα λεπτά την αγάπη που είχε δημιουργηθεί τηλεοπτικά προς τον αυτοσχεδιασμό κι εμείς δεν είχαμε ιδέα. Είχε μαζευτεί πάρα πολύς κόσμος που ήθελε να μας μιλήσει και να βγάλουμε φωτογραφία. Δεν μπορούσαμε να διαχειριστούμε την αντίδραση του. Από τότε έχουν περάσει 11 χρόνια. Κάθε καλοκαίρι θα βρεθούμε κάπου στην Ελλάδα με τον Λάμπρο Φισφή και τον Ζήση Ρούμπο να παίζουμε το "Κάψε το σενάριο" και κάθε χρόνο πάει όλο και καλύτερα. Έρχονται ξανά και ξανά άνθρωποι που το έχουνε δει γιατί ξέρουν ότι θα είναι διαφορετικό κάθε φορά. Όσο μεγαλώνουμε εμείς και διαμορφωνόμαστε και όσο ωριμάζει το κοινό, ωριμάζει και η παράσταση.

Με αυτόν τον τρόπο μπήκε και ο κωμικός αυτοσχεδιασμός στη ζωή σου;
Ναι. Όταν ο Λάμπρος Φισφής έκανε κάστινγκ για να βρει την πεντάδα που θα δημιουργούσε το "Κάψε το σενάριο” δεν με είχε καλέσει καν σε αυτή την ακρόαση γιατί θεωρούσε ότι δεν το έχω με τον κωμικό αυτοσχεδιασμό. Οπότε εγώ επέβαλα τον εαυτό μου και του είπα ότι θα ήθελα να με δει γιατί δεν το έχω ξανακάνει αλλά θέλω να το δοκιμάσω. Το λέω αυτό γιατί δεν είχα ιδέα τι σημαίνει κωμικός αυτοσχεδιασμός. Ήμουν τότε κι εγώ αδαής, όπως και το ελληνικό κοινό. Έτσι, μπήκε στη ζωή μου και άλλαξε τον τρόπο που διαχειρίζομαι τα πράγματα στο θέατρο αλλά και γενικότερα. Όταν είμαι πάνω στη σκηνή πλέον η ετοιμότητα και η εγρήγορση που διαθέτω βρίσκεται σε άλλο επίπεδο απ' ότι πριν δέκα χρόνια. Μπορώ να πω ότι η ζωή μου διαμορφώθηκε σε προ και μετά "Κάψε”.

Η εγρήγορση που έχεις αποκτήσει σε βοηθάει και στην τηλεόραση;
Οπωσδήποτε. Ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια που είμαι σε ζωντανή εκπομπή κάθε μέρα στον αέρα, στο "Ποιος είναι πρωινιάτικα;" του OPEN, ό,τι και να προκύψει νιώθω ότι μπορώ να το διαχειριστώ.

"Στην παράσταση μαθαίνω κάθε φορά τον Λάμπρο Φισφή και τον Ζήση Ρούμπο λίγο περισσότερο, γιατί όταν αυτοσχεδιάζεις, πολλές φορές δεν προλαβαίνεις να σκεφτείς και να φιλτράρεις πράγματα, επομένως είσαι εκατό τοις εκατό εσύ".

Σε γεμίζει η επαφή με το κοινό στην παράσταση;
Με τρελαίνει, δεν με γεμίζει απλώς. Είναι η μόνη παράσταση που κάνω στη ζωή μου και ξεκινάω χωρίς καθόλου άγχος, ενώ δεν ξέρω τι θα προκύψει. Μαθαίνω κάθε φορά τον Λάμπρο Φισφή και τον Ζήση Ρούμπο λίγο περισσότερο. Πάντα προκύπτει κάτι που δεν ξέραμε ο ένας για τον άλλον. Γιατί όταν αυτοσχεδιάζεις, πολλές φορές δεν προλαβαίνεις να σκεφτείς και να φιλτράρεις πράγματα, επομένως είσαι εκατό τοις εκατό εσύ.

Θα ήθελες να μας πεις ένα θετικό και ένα αρνητικό για την ομάδα του "Κάψε το σενάριο”;
Τον Λάμπρο Φισφή τον θεωρώ οικογένειά μου, είναι 100% μέσα στη ζωή μου. Ένα από τα θετικά του είναι ότι οσμίζεται και καταλαβαίνει πάρα πολύ καλά τι συμβαίνει εκείνη τη στιγμή, έχει μία φοβερή διορατικότητα. Είναι πάντα ένα βήμα μπροστά, σαν να το έχει καταλάβει ότι κάτι έρχεται, ενώ εμείς δεν έχουμε πάρει χαμπάρι. Το απίστευτο θετικό που έχει ο Ζήσης είναι ότι είναι χαμαιλέων. Ό,τι κι αν προκύψει ξέρει να το διαχειριστεί και να βγάλει κωμωδία από το τίποτα. Είναι ένα αστείρευτο ταλέντο. Το μεγάλο αρνητικό του Λάμπρου είναι ότι όταν θέλει να σε αποφύγει νιώθει αμηχανία και κοιτάζει το πάτωμα. Το αρνητικό του Ζήση είναι η βροντερή φωνή του. Έχει ένα φοβερό ηχείο, μιλάει πάρα πολύ δυνατά, οπότε όταν παίζουμε πολύ ώρα μαζί σχεδόν κλείνει η φωνή μας γιατί προσπαθούμε να τον φτάσουμε.

"Θεωρώ ότι η κωμωδία θα έπρεπε να είναι αγνή, δεν θα έπρεπε να έχουμε κάτι που να μας σταματάει".

Η πολιτική ορθότητα έχει αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε την κωμωδία;
Δεν μας έχει επηρεάσει τόσο πολύ στο "Κάψε το σενάριο" γιατί είμαστε άνευ όρων και άνευ ορίων σε αυτή την παράσταση, αλλά βλέπω να επηρεάζει την κωμωδία γενικότερα. Θεωρώ ότι η κωμωδία θα έπρεπε να είναι αγνή, δεν θα έπρεπε να έχουμε κάτι που να μας σταματάει. Θα ήθελα να πιστεύουμε όλοι ότι όταν κάποιος κάνει μία κωμική παράσταση έχει ανάγκη για κάτι θετικό. Η πρόθεσή του είναι να κάνει τον κόσμο να γελάσει, όχι να προσβάλει. Σίγουρα, όμως, μπορώ να σου πω ότι η κωμωδία βγαίνει από την υπερβολή και βγαίνει από τον σχολιασμό κακώς κειμένων, ειδάλλως δεν έχει και νόημα. Οπότε θεωρώ ότι η πολιτική ορθότητα που απαιτεί η εποχή κρατάει πίσω την κωμωδία και δεν την αφήνει να μεγαλουργήσει και να ανθίσει.

Θα έκανες ποτέ το δικό σου stand up comedy σόλο;
Είναι κάτι που με ελκύει τρελά. Μου αρέσει που βλέπω τα παιδιά στις δικές τους παραστάσεις και το ζηλεύω αυτό που κάνουν. Δεν γράφω καθόλου βέβαια, έχω κάποια πολύ μικρά δείγματα. Όταν βρω χρόνο και ηρεμήσω πιστεύω ότι μπορεί να το προσπαθήσω να διηγηθώ τις δικές μου ιστορίες.

Κάνεις πολλά και διαφορετικά πράγματα. Ποιο είναι το μεγαλύτερο πάθος σου από όλα;
Θα έλεγα ότι πάθος μου είναι η δουλειά. Μου αρέσει πάρα πολύ να δουλεύω σε πράγματα που αγαπάω. Κάνω τόσα πολλά πράγματα γιατί μου αρέσει να εξερευνώ και να παίζω με διαφορετικούς κανόνες και με διαφορετικά όρια. Μέσα στο θέατρο, την τηλεόραση, τον αυτοσχεδιασμό και την παρουσίαση ψάχνω να βρω εμένα αλλά ψάχνω να βρω και την κωμωδία. Όταν κάτι με κρατάει πίσω ή νιώθω ότι δεν είμαι ο εαυτός μου, το αφήνω.

Το χιούμορ είναι βασικός παράγοντας στη ζωή σου;
Πλέον είναι. Αλλά δεν ήταν πάντα. Δεν ήμουνα ποτέ ο άνθρωπος που ήταν η ψυχή της παρέας. Ήμουν πιο ντροπαλός, εσωστρεφής και μοναχικός. Όσο περνάνε τα χρόνια βλέπω την αλλαγή σε μένα και με τους φίλους μου. Ίσως κι επειδή κάνω αρκετή κωμωδία περιμένουν να πω ένα αστείο παραπάνω. Νομίζω ότι αυτό που άλλαξε είναι ότι διαχειρίζομαι τις δύσκολες στιγμές με χιούμορ. Είναι ο τρόπος για να "σπάω" το κακό που έρχεται και βλέπω ότι δουλεύει. Είναι ένα ισχυρό εργαλείο, ένα ισχυρό όπλο που με κρατάει θετικό.

"Η ανάγκη μου μέσα από το θέατρο είναι να καταθέτω κάθε φορά κάτι, κι αν συμβαίνει μια ελάχιστη μετατόπιση προς τον καλύτερο εαυτό του κάθε θεατή για μένα είναι όφελος".

Μπορεί κατά τη γνώμη σου το θέατρο να διαμορφώσει και να επηρεάσει την κοινωνία;
Αυτός είναι ο λόγος που κάνω θέατρο. Θεωρώ ότι κάθε θεατρική πράξη αποτελεί μια πολιτική πράξη. Στον αυτοσχεδιασμό επειδή είσαι εσύ εκατό τοις εκατό πάνω στη σκηνή μπορείς να δώσεις ένα στίγμα, με τον τρόπο που διαχειρίζεται τις καταστάσεις. Ακόμη και ο τρόπος που μιλάμε και σχολιάζουμε στην τηλεόραση δηλώνει κάτι. Κάθε δήλωση, κάθε τι που λέμε αποτελεί και μία πολιτική πράξη στην κοινωνία μας. Η ανάγκη μου μέσα από το θέατρο είναι να καταθέτω κάθε φορά κάτι, κι αν συμβαίνει μια ελάχιστη μετατόπιση προς τον καλύτερο εαυτό του κάθε θεατή για μένα είναι όφελος.

Τι σε απασχολεί και τι σε ανησυχεί περισσότερο αυτή την μεταβατική περίοδο που διανύουμε;
Περισσότερο με απασχολεί η πολιτική απραξία. Το πόσο έχουμε απομακρυνθεί από το να είμαστε πολίτες αυτής της χώρας και το πόσο συμμετέχουμε στα κοινά. Δεν μιλάω σε κομματικό επίπεδο. Μιλάω για την συμμετοχή μας σε όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω μας. Νομίζω ότι η καραντίνα μας πήγε ακόμα πιο πίσω, κλειστήκαμε ακόμα περισσότερο στον εαυτό μας. Φοβόμαστε να έρθουμε σε επαφή με τους άλλους και απέχουμε από πράγματα, ακόμη και από τις εκλογές. Σκεφτόμαστε πάρα πολύ τον εαυτό μας και εμένα αυτό με αγχώνει γιατί προκαλεί εξάρσεις και σε άλλους τομείς.

Ποια πιστεύεις ότι θα είναι η επόμενη μέρα στον καλλιτεχνικό χώρο;
Ο καλλιτεχνικός χώρος για πρώτη φορά εδώ και πάρα πολλά χρόνια αντιστάθηκε. Ευτυχώς δήλωσε παρών. Με συγκινεί ότι ενεργοποιήθηκε και βγήκε στους δρόμους. Μέσα από τη συζήτηση νιώθω ότι θα έρθουν αλλαγές. Μετά τις εκλογές βέβαια, οπότε έχουμε μακρύ δρόμο. Καμία ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δώσει τόσο πολύ σημασία στον πολιτισμό. Είναι δείγμα των καιρών. Πάντα υπήρχαν ανακοινώσεις με ένα τεράστιο ρίσκο πολλών ετών τα οποία πάντα ξεπερνάνε την τετραετία, οπότε δεν προλαβαίνουν ποτέ να δείξουν το έργο τους. Έτσι, παραμένουμε να είμαστε η χώρα που γέννησε τον πολιτισμό, χωρίς να μπορούμε να τον αναδείξουμε όπως θα έπρεπε. Είναι ασύλληπτο ότι άλλες χώρες εκμεταλλεύονται τουριστικά τον πολιτισμό, κι εμείς δεν μπορούμε καν να τον συντηρήσουμε.

Έχεις παίξει το θέατρο που ονειρευόσουν;
Ναι, έχω κάνει παραστάσεις στις οποίες ακόμα τις αναπολώ και τις σκέφτομαι. Με έχει γεμίσει αρκετά μέχρι σήμερα το θέατρο σε σχέση με αυτό που είχα ονειρευτεί. Αυτό που ονειρεύομαι για το μέλλον είναι παραστάσεις οι οποίες μπορούν να καταθέσουν κάτι πολύ έντονο. Υπάρχουν παραστάσεις που σου δημιουργούν μία αίσθηση ευφορίας και άλλες που σε προβληματίζουν, παραστάσεις που σε συγκινούν συναισθηματικά και σε μετατοπίζουν. Κάνω θέατρο είκοσι χρόνια. Βρέθηκαν δύο τρεις παραστάσεις στην πορεία μου τις οποίες δεν μπορώ να τις ξεπεράσω γιατί μετατόπισαν εμένα τον ίδιο. Κάθε παράσταση είναι και μία άλλη εμπειρία, μία άλλη στιγμή. Δεν έχω ονειρευτεί να κάνω κάποιους συγκεκριμένους ρόλους πριν φύγω από αυτή τη μάταιη ζωή (!). Είμαι πλήρης.

Ποιες είναι οι παραστάσεις που σε έχουν καθορίσει;
Το "Αγόρι με τη βαλίτσα” του Μάικ Κένι σε σκηνοθεσία του Ηλία Καρελλά είναι μία από αυτές τις παραστάσεις. Επί δύο συναπτά έτη μιλούσα κάθε πρωί σε 300-400 παιδάκια για την ιστορία ενός παιδιού πού ξεκίνησε από τη Συρία για να βρει το όνειρό στη Δύση και συγκεκριμένα στη Γερμανία όπου βρισκόταν ο αδελφός του. Είναι ένα ταξίδι που το έκανα κάθε πρωί και κυριολεκτικά έκλαιγα γιατί δεν μπορούσα να μην συγκινηθώ από αυτό που βίωνα. Ήταν μία περίοδος πολύ σκοτεινή και για την Ευρώπη με μετανάστες να περνάνε από την Τουρκία στα νησιά μας. Ήταν πιο επίκαιρη από ποτέ εκείνη τη στιγμή η ιστορία του Μάικ Κένι, αν και είχε γραφτεί πριν από 15-20 χρόνια. Ένιωθα ότι προσφέρω κάτι στα παιδιά, ότι τους ανοίγω τα μάτια και τους μιλάω για αυτό που γίνεται δίπλα τους με έναν πολύ όμορφο καλλιτεχνικό τρόπο. Αυτός είναι ο λόγος που κάνω θέατρο, για αυτή την συγκίνηση ζω, για να συν-κινώ τους θεατές. Άλλη μια παράσταση που με καθόρισε ήταν ο "Ηρακλής Μαινόμενος” του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία του Μιχαήλ Μαρμαρινού στην Επίδαυρο, όπου ήμουν μέλος του Χορού. Ήταν μια συγκλονιστική θεατρική εμπειρία τόσο εξαιτίας του ίδιου όσο και των συναδέλφων που συμμετείχαν, όπως ο Μηνάς Χατζησάββας, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, ο θοδωρής Αθερίδης, κ.ά. Συνέβη κάτι μυσταγωγικό σε αυτή την παράσταση.

Ποια είναι τα επόμενά σου σχέδια;
Θα συνεχίσω για τρίτη χρονιά στο "Σεσουάρ για δολοφόνους” από αρχές Οκτωβρίου στο θέατρο "Λαμπέτη”, σε σκηνοθεσία του Νικορέστη Χανιωτάκη. Θα κάνουμε κάποιες αλλαγές στο καστ. Σίγουρα το "Κάψε το σενάριο” ποτέ δεν πεθαίνει, θα το δείτε άλλωστε και στο Athens Comedy Festival (13/5), ενώ αναμένω τι θα γίνει και με τα τηλεοπτικά μου σχέδια.