@Patroklos Skafidas
Φυσικά ήταν ρίσκο η επιλογή της Κατερίνας Ευαγγελάτου να συμπεριλάβει -και κυρίως να ανοίξει- τα επιδαύρια με μία διεθνή παραγωγή, παρόλο που κάτι τέτοιο δεν είναι πρωτοφανές στην ιστορία του Φεστιβάλ. Η στάση του ελληνικού κοινού απέναντι στα ξένα ανεβάσματα της αρχαίας τραγωδίας είναι σίγουρα επιφυλακτική (έχει περάσει και από στάδια έντονης αντίστασης και απόρριψης), κυρίως όταν η παρουσίαση γίνεται σε αυτό που θεωρείται ο "φυσικός χώρος της τραγωδίας", δηλαδή το αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου. Η γερμανική ταυτότητα του θιάσου (Schauspielhaus Bochum) δεν έκανε τα πράγματα ευκολότερα, μια που ειδικά οι Γερμανοί έχουν επιδείξει διαλεκτική, ακόμη και κριτική, σχέση με την αρχαία ελληνική τραγωδία, ενώ το αισθητικό ύφος που συχνά χαρακτηρίζει τις παραστάσεις τους δεν συντονίζεται εύκολα με το μεσογειακό ταμπεραμέντο του ελληνικού κοινού.
Η παράσταση της "Άλκηστης" ήταν από αυτές που προκαλούν τα αντανακλαστικά των θεατών, ήδη από την πρώτη στιγμή λόγω της παραδοξότητας της όψης, αλλά και στη συνέχεια, λόγω των αισθητικών επιλογών που ακολούθησε ο Γιόχαν Σίμονς για να αποδώσει αυτή την αινιγματική τραγωδία. Το σκηνικό μιας κατασκήνωσης που υποδέχτηκε τους θεατές, δηλαδή το τροχόσπιτο πίσω από την ορχήστρα, οι πλαστικές καρέκλες, τα απλωμένα ρούχα, άλλα καθημερινά αντικείμενα σκορπισμένα εδώ και εκεί, ξένιζαν ίσως, σηματοδότησαν όμως την παράσταση πολλαπλώς: ήταν μαζί μια χειρονομία εκ μέρους του θιάσου, που έμοιαζε να λέει πως ήρθαν εδώ ως επισκέπτες ("ερχόμαστε εν ειρήνη", σημειώνει ο σκηνοθέτης στο πρόγραμμα της παράστασης), αλλά και μία απεικόνιση του εφήμερου, της παροδικότητας της ανθρώπινης παρουσίας στο χρόνο και το χώρο, ακόμη και της μάχης μεταξύ πεζότητας και μεγαλείου της ύπαρξης, θέματα που πραγματεύεται το ίδιο το έργο. Την ίδια στιγμή, την αίσθηση της θερινής χαλαρότητας ερχόταν να διαρρήξει η παρουσία της νεκροφόρας, που θα φιλοξενούσε μέσα της τη νεκρή Άλκηστη, ενώ στην άδεια ορχήστρα υπήρχε ένα μόνο σκηνικό αντικείμενο, πρωτομεφανιζόμενο στην επιδαύρεια ορχήστρα και γενικότερα ανοίκειο στους Έλληνες: ένα εκκλησιαστικό όργανο (σκηνικά: Johannes Schütz).
Η "παραδοξότητα" επικράτησε σε ολόκληρη την παράσταση, με τη γειωμένη, πεζή και συχνά ιλαρή διάθεση να εναλλάσσεται με στιγμές δραματικότητας και υπερβατικότερης ατμόσφαιρας. Τα κοστούμια (Greta Goiris), με έντονα στοιχεία, ανάμικτης αισθητικής και ύφους, φέροντας μία χίπικη όσο και κιτς αίσθηση ήταν βασικός παράγοντας που διόγκωσε το παραξένισμα του θεατή. Κομβική ως προς το αποτέλεσμα ήταν και η λειτουργία της μουσικής, που "διχάστηκε" κι αυτή μεταξύ του "υψηλού" και της "πεζότητας": τα Χορικά εκτελούνται από τον τετραμελή Χορό που αποτελείται από λυρικές τραγουδίστριες ως ορατόριο πάνω στη μουσική του Γκλουκ για την ομώνυμη όπερα, με τη συνοδεία του εκκλησιαστικού οργάνου, ενώ σε άλλες στιγμές τραγούδια των Beach Boys και της Βίκυς Λέανδρος ελαφραίνουν την ατμόσφαιρα, προσθέτοντας στην ειρωνεία του έργου.
Ο Θάνατος, από τους πρώτους ήρωες που μπαίνoυν στη σκηνή, κυρτός με μία υπερμεγέθη μάσκα, μας τοποθετεί σε έναν τόπο όπου όλα είναι τόσο ρεαλιστικά και γειωμένα όσο και γκροτέσκα. Γιατί όχι, άλλωστε; Η "Άλκηστη" διαδραματίζεται στο παλάτι του βασιλιά Άδμητου στη Θεσσαλία, ο οποίος πρόκειται να πεθάνει, καθώς ξέχασε τη θυσία που όφειλε προς τη θεά Άρτεμη την ημέρα του γάμου του με την Άλκηστη. Χάρη στην επέμβαση του Απόλλωνα, ο Άδμητος θα παραμείνει ζωντανός, αν κάποιος συγγενής πεθάνει στη θέση του, κάτι που τελικά αποφασίζει να κάνει η γυναίκα του, η οποία θα επιστρέψει τελικά από τον Άδη, χάρη στην επέμβαση του Ηρακλή - με τον Ευριπίδη να αφήνει σε εκκρεμότητα αν πράγματι επέστρεψε η ίδια ή κάποιο ανδρείκελό της, ή τι πραγματικά σημαίνει αυτή η επιστροφή. Κι έτσι στο έργο ξεδιπλώνεται μία διαρκής εναλλαγή διαθέσεων, ένα φλερτ με τον θάνατο και τη ζωή, μία ειρωνική ματιά από μεριάς του ποιητή κυρίως απέναντι στον Άδμητο.
Ίσως ο Ευριπίδης έγραψε την "Άλκηστη" όπως και την "Ελένη", ως ένας πρώιμος Πιραντέλλο που συνέλαβε τη σχετικότητα της ύπαρξης, ο Σίμονς και ο θίασός του πάντως την έκαναν αφορμή για μία γιορτή, η οποία δεν παραλείπει -το αντίθετο- να αναδείξει την ειρωνεία του κειμένου. Πολλά και ετερόκλητα στοιχεία χρησιμοποιήθηκαν: η γείωση της σκηνικής ατμόσφαιρας σε ένα επίπεδο αντίθετο σε οτιδήποτε θα παρέπεμπε στη βασιλική, θεϊκή ή "υψηλή" ταυτότητα των προσώπων (από την εμφάνιση μέχρι τη συμπεριφορά τους, όπως η παρουσίαση του Άδμητου και της Άλκηστης ως ζευγαριού με έντονο ερωτισμό, του Ηρακλή ως περιηγητή, του Πατέρα του Άδμητου με εμφάνιση "πουρέιτζερ"), ενώ σε άλλες στιγμές επικρατεί η λυρική υπερβατικότητα: στα Χορικά ή στην προβολή των στίχων του πρωτότυπου με υπερμεγέθη γράμματα στην ορχήστρα. Κι όμως αυτό το μείγμα διαφορετικών αισθητικών στοιχείων δένει σε ένα ενδιαφέρον, ερεθιστικό αποτέλεσμα που πηγαίνει από το σοβαρό στο ιλαρό, περνάει ξυστά από τον κίνδυνο να καταστεί "γελοίο", κλείνει το μάτι στην ειρωνεία του κειμένου και τη φέρνει σε πρώτο πλάνο με αξιοσημείωτη οξύτητα, ενώ χάρη και στους εξαιρετικούς ηθοποιούς κατεβάζει στην πλατεία χαρακτήρες ζωντανούς και παλλόμενους, κάθε άλλο παρά "ξύλινα" σύμβολα, και μάλιστα παρά την αναγκαστική μεσολάβηση του υπερτιτλισμού.
