Δημήτρης Μακρής©
Με αφετηρία το Κηποθέατρο Παπάγου στις 30 Ιουνίου ξεκινά η πανελλαδική περιοδεία της κωμωδίας του Αριστοφάνη "Θεσμοφοριάζουσες" που σκηνοθετεί φέτος το καλοκαίρι ο Γιάννης Μπέζος, σε μετάφραση του Κ.Χ. Μύρη (Κώστα Γεωργουσόπουλου) και πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Φοίβου Δεληβοριά.
Στο πλευρό του Γιάννη Μπέζου θα βρεθούν επί σκηνής οι Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Λαέρτης Μαλκότσης, Παναγιώτης Κατσώλης, Αλέξης Βιδαλάκης, Σταύρος Μαρκάλας και στον Χορό οι Νίκη Σερέτη, Γιάννα Παπαγεωργίου, Αρετή Πασχάλη, Λήδα Καπνά, Ντένια Στασινοπούλου, Κωνσταντίνα Νταντάμη, Αγγελική Γρηγοροπούλου, Ελένη Ζαχοπούλου, Μανταλένα Καραβάτου.
Ο Γιώργος Γαβαλάς έχει αναλάβει τα σκηνικά, η Βασιλική Σύρμα τα κοστούμια, η Σεσίλ Μικρούτσικου την κίνηση και ο Χρήστος Τζιόγκας τους φωτισμούς.
Οι "Θεσμοφοριάζουσες" είναι ένα από τα τρία γυναικεία έργα του Αριστοφάνη, μαζί με τις "Εκκλησιάζουσες" και τη "Λυσιστράτη" (στις "Εκκλησιάζουσες" παραδίδεται η διακυβέρνηση στις γυναίκες και στην "Λυσιστράτη" οι γυναίκες αμπαρώνονται στην Ακρόπολη και αρνούνται στους άντρες το σεξ για να επιτευχθεί ειρήνη). Στην κωμωδία που γράφτηκε και παραστάθηκε το 411 π.Χ. πιθανότατα στα Μεγάλα Διονύσια, ο μεγάλος κωμωδιογράφος παρωδεί τον Ευριπίδη και τα έργα του, αξιοποιώντας το "μισογυνισμό" του τραγικού ποιητή, με φόντο την αποκλειστική γιορτή των Αθηναίων γυναικών, τα Θεσμοφόρια.
Ο Ευριπίδης ζητά από έναν γέρο συγγενή του, τον Μνησίλοχο να μεταμφιεστεί σε γυναίκα με τη βοήθεια του ποιητή Αγάθωνα και να παρεισφρήσει στη γυναικεία γιορτή προς τιμήν της Δήμητρας, όπου έχει ως αποστολή να στρέψει τις γυναίκες, οι οποίες τον συκοφαντούν απηυδισμένες από όλα όσα λέει για αυτές στις τραγωδίες του, υπέρ του. Έτσι, δημιουργείται ένα παιχνίδι μεταμόρφωσης και θεάτρου εν θεάτρω, μέσα από το οποίο φιλτράρεται η αέναη μάχη των δύο φύλων και ο πάντα επίκαιρος και ηθογραφικός αριστοφανικός λόγος, που "μας θυμίζει ότι, ενώ έχουμε προοδεύσει σε διάφορους τομείς της επιστήμης και της τεχνολογίας, ως κοινωνικά και πολιτικά όντα υστερούμε ακόμα και σήμερα και αναγνωρίζουμε τους εαυτούς μας στο σημαντικό κείμενο του”.
Το σκηνοθετικό σημείωμα του Γιάννη Μπέζου
Σε καιρούς που δοκιμάζεται η δημοκρατία και κινδυνεύει η κοινωνική συνοχή, ανθίζει η δημιουργικότητα των μεγάλων ποιητών. Η Αθήνα του τέλους του 5ου αιώνα π.Χ. βρίσκεται με την πλάτη στον τοίχο. Μέσα από την "θέση" και τις "θέσεις" των γυναικών, με αφορμή μία γιορτή – τα Θεσμοφόρια – και καυτηριάζοντας την προκλητική στάση ανδρών, διανοουμένων και πολιτικολογούντων, με όχημα τις δραματουργικές παραξενιές του μεγάλου Ευριπίδη, ο εξίσου μεγάλος Αριστοφάνης μας αποκαλύπτει τα προτερήματα και τις αδυναμίες των προγόνων μας, που δεν διαφέρουν και πολύ από τις σημερινές.
Όλα αυτά βέβαια, μέσα από την κωμική του καρδιά και διάθεση. Άλλωστε, το γέλιο είναι η μεγάλη παρηγοριά του λαού και οι μεγάλοι κωμικοί ποιητές είναι γνήσια λαϊκοί. Δηλαδή, μας κάνουν να θυμόμαστε και να ονειρευόμαστε ταυτόχρονα. Οι ψευτολαϊκοί απλώς κολακεύουν τις ευτελείς μας συνήθειες.
Περισσότερες πληροφορίες
Θεσμοφοριάζουσες
Οι Αθηναίες γυναίκες ετοιμάζονται να καταδικάσουν τον Ευριπίδη που τις κατηγορεί στις τραγωδίες του. Ο ίδιος, προκειμένου να τις αποτρέψει, μεταμφιέζει σε γυναίκα το συγγενή του Μνησίλοχο και τον στέλνει στη γιορτή των Θεσμοφορίων για να τον υπερασπιστεί.
