Shutterstock
Ένα άλλοτε υποβαθμισμένο κέντρο του βορρά έκανε στροφή 180 μοιρών τις τελευταίες δύο δεκαετίες, επαναπροσδιορίζοντας τον εαυτό του ως μια καινοτόμος, δημιουργικά εύφορη πόλη του κόσμου με πληθώρα γευστικών και καλλιτεχνικών αφίξεων -κι ένα ακαταμάχητο σάουντρακ.
Καλώς ήλθατε στο Μάντσεστερ, κάποτε επίκεντρο της Βιομηχανικής Επανάστασης, όπου δεκάδες πολυώροφοι μύλοι, αγορές και αχανείς παλιές αποθήκες μεταμορφώνονται διαδοχικά σε σύγχρονα διαμερίσματα, ξενοδοχεία και γκουρμέ διευθύνσεις. Tα δύσκολα χρόνια του ‘80-‘90, όπου όλο και περισσότεροι κάτοικοι εγκατέλειπαν την πόλη προς αναζήτηση μιας καλύτερης τύχης, φαίνεται μάλλον να έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, με αστραφτερά υπό κατασκευή μεγαθήρια για τηλεργασία και co-living να ποντάρουν πλέον σε διεθνείς παίχτες του πολιτισμού και της τεχνολογίας.
Επιπλέον, η Εθνική Όπερα της Αγγλίας (ΕΝΟ) μόλις ανακοίνωσε ότι το Μάντσεστερ θα αποτελέσει το μελλοντικό της σπίτι. Καθώς το σύγχρονο αστικό τοπίο μεταλλάσσεται, τo Mάντσεστερ των διάσημων ποδοσφαιριστών, αλλά και της σουφραζέτας Έμιλι Πάνκχερστ και του πολιτικού φιλόσοφου Ένγκελς (που εμπνεύστηκε πολλές απ’ τις επιδραστικές ιδέες του για την εργατική τάξη εδώ), διαμορφώνει τη νέα του ταυτότητα.
Η πρώτη βιομηχανική πόλη του κόσμου ξαναγεννιέται
Με θεμέλια στο σημείο όπου λειτούργησε ο παλαιότερος σωζόμενος σταθμός για επιβατηγά τρένα, το Μουσείο Επιστήμης και Βιομηχανίας "διερευνά πώς οι ιδέες μπορούν να αλλάξουν τον κόσμο”. Πρόκειται για ένα γνώριμο κόνσεπτ στο Μάντσεστερ. Γνωστή και ως "Cottonopolis”, η πόλη του βαμβακιού άρχισε να επεκτείνεται με ιλλιγιώδη ταχύτητα στις αρχές του 19ου αιώνα. Η φιλοδοξία της πρώτης βιομηχανικής μητρόπολης του κόσμου ήρθε όμως και με προκλήσεις -μόλυνση, πολυκοσμία κι εκμετάλλευση του εργατικού δυναμικού, απ’ τις χιλιάδες (συμπεριλαμβανομένων παιδιών) που εργάζονταν κάτω από επικίνδυνες κι εξοντωτικές συνθήκες στα ντόπια εργοστάσια μέχρι τις φυτείες της Καραϊβικής.
Τόσο το Μουσείο Επιστήμης, όσο και το γειτονικό Λαϊκό Ιστορικό Μουσείο (The People’s History Museum), που επικεντρώνεται στην ιστορία της δημοκρατίας στη Μεγάλη Βρετανία, και απλώνεται σ’ ένα παλιό αντλιοστάσιο και μια σύγχρονη επέκταση πάνω στον ποταμό Irwell, αφηγούνται με νηφαλιότητα κι ευαισθησία ιστορίες απλών εργατών, κοινωνικών μεταρρυθμιστών κι επαναστατών μέσα από χιλιάδες εκθέματα.
Λίγο πιο κάτω στον ποταμό, στο ανερχόμενο St John’s, ο νέος πολυχώρος τέχνης, μουσικής και πολιτισμού"Aviva Studios”, του οργανισμού Factory International σκιαγραφεί το μέλλον της πόλης. Το γωνιώδες, φουτουριστικό νέο σπίτι 13,350 m2 του διετούς Manchester International Festival -ένα καλλιτεχνικό φεστιβάλ με έμφαση στα νέα έργα- έδωσε μια γεύση του φιλόδοξου προγράμματός του φέτος το καλοκαίρι με μια soldout έκθεση των σουρεαλιστικών, γιγάντιων φουσκωτών γλυπτών της Yayoi Kusama, που κατέλαβαν το 21 μέτρων "Warehouse” (αποθήκη) σχεδόν σε όλο το ύψος του. O χώρος άνοιξε επίσημα τον Οκτώβριο με το εμβυθιστικό χορευτικό θέαμα "Free Your Mind”, μια φιλόδοξη διασκευή του φιλμ "Τhe Matrix” σε σκηνοθεσία Ντάνι Μπόιλ. Οι ευρύχωρες, ευπροσάρμοστες σκηνές των "Aviva Studios” έχουν ήδη φιλοξενήσει events όπως μια συναυλία συνοδεία ορχήστρας του Johnny Marr, κιθαρίστα-τραγουδοποιού των εμβληματικών The Smiths στις αρχές Δεκέμβρη, ενώ κατά τη διάρκεια όλου του χρόνου το φουαγιέ και οι εξωτερικοί χώροι ζωντανεύουν με αγορές, πάγκους με φαγητό και εργαστήρια για όλη την οικογένεια.
Όχι πολύ μακριά από εδώ βρίσκονται τα ερείπια του ρωμαϊκού φρουρίου Mamucium, ή Mancunium, που έδωσε το όνομά του στην πόλη (79 μ.Χ.). Πάνω απ’ τα κανάλια που το περιβάλλουν, δημιουργήθηκε πέρυσι ένα "πάρκο στον ουρανό”, κατά μήκος της βικτωριανής σιδηροδρομικής οδογέφυρας 330 μ. που διασχίζει το Castlefield. Παρατημένη για δεκαετίες, η οδογέφυρα είναι ανοιχτή πλέον για δωρεάν περιπάτους σε γαλήνιες πράσινες γωνιές -ενώ η άγρια φύση που "πνίγει” τον ατσάλινο σκελετό της, στο κομμάτι που δεν έχει ακόμα αναπτυχθεί, μοιάζει βγαλμένη απευθείας απ’ τη δυστοπική τηλεοπτική πραγματικότητα του "Walking Dead”. Το αλλόκοσμο πάρκο θα βρίσκεται εδώ τουλάχιστον μέχρι το φθινόπωρο 2024, καθώς αναζητεί πόρους για το επόμενο κεφάλαιο στην ιστορία του.
© Marketing Manchester & Ellis Meade
Για μια πιο διεισδυτική ματιά στους αιώνες, το υποβλητικό νεο-γοτθικό Μουσείο του Μάντσεστερ ξανάνοιξε το Φεβρουάριο 2023 μετά από πολυδάπανη ανακαίνιση, με διάθεση να επανεξετάσει το αποικιακό παρελθόν σε νέους χώρους, όπως μια γκαλερί που εστιάζει στα βιώματα της νοτιοασιατικής διασποράς (είσοδος ελεύθερη. Πρόκειται για μία μόνο από τις must στάσεις κατά μήκος του κεντρικού Oxford Road, μαζί με το "The Whitworth”, που συνδυάζει ένα υπέροχο κτίριο από κόκκινο τούβλο του 1889 με μια μοντέρνα γυάλινη προέκταση για καφέ και φαγητό, με θέα το όμορφο ομώνυμο πάρκο και τον Κήπο Τέχνης που το περιβάλλουν.
Το μουσείο παντρεύει μια πλούσια συλλογή υφασμάτων απ’ όλο τον κόσμο (οι ιδρυτές του θεώρησαν ότι θα εμπνεύσουν έτσι τους ντόπιους κλωστοϋφαντουργούς) με αλλα σπάνια εκθέματα, όπως τα έργα του αναγεννησιακού ζωγράφου Άλμπρεχτ Ντύρερ (έως 10/3/2024). Πριν την κάθοδό σας κατά μήκος του λεγόμενου Oxford Road Corridor, δείτε τι μαγειρεύεται στο σύγχρονο σπίτι της τέχνης, του θεάτρου και του κινηματογράφου "HOME”, που περιλαμβάνει ένα καφέ κι εστιατόριο για σνακ και νότες έμπνευσης, λίγα βήματα απ’ τον σταθμό Μanchester Oxford Road.
Το Μάντσεστερ για μουσικόφιλους
Τhe Smiths, Joy Division, Τhe Fall, Happy Mondays, Oasis, The Chemical Brothers: απ’ το ιδιοσυγκρασιακό post-punk στο καλειδοσκοπικό Madchester (όσοι είδαν το "24 Hour Party People”, ξέρουν) και το εναλλακτικό ροκ, το Μάντσεστερ μετρά δεκάδες μουσικούς που αναδύθηκαν απ’ το underground κι έδωσαν στην πόλη μυθικό status, συνοδεύοντας ηχητικά το πέρασμά της στη νέα εποχή, έπειτα από δεκαετίες παρακμής.
Σε μια περιοχή που πρωτοστάτησε στις διαδηλώσεις κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση, το λαϊβάδικο "Band on the Wall” του Northern Quarter αποτέλεσε τη δεκαετία του ‘70 πλατφόρμα για ασυμβίβαστα γκρουπ όπως οι Joy Division, Buzzcocks και The Fall. Το ανακαινισμένο μπαρ επικεντρώνεται σήμερα τόσο στην κληρονομιά της πόλης, όσο και σε διεθνείς καλλιτέχνες σαν τους Ηπειρώτες rockers Villagers of Ioannina City, που φιγουράρουν στο πρόγραμμα. Nέους και παλιούς θησαυρούς θα ανακαλύψετε σε δισκάδικα της περιοχής όπως το ανεξάρτητο "Piccadilly Records”, που κρατά απ’ το 1978 (53 Oldham Street). Στο γειτονικό Ancoats, το "O! Peste Destroyed”, ένα μπαρ-βιβλιοπωλείο-δισκοπωλείο με αμαρτωλά εκκλησιαστικό προφίλ, εναλλάσσει ψαγμένες πειραματικές μουσικές με βιβλία ντε Μποβουάρ και Καζαντζάκη (70 Oldham Rd).
Χτισμένο το 1908 ως εκκλησία Μεθοδιστών, το κεντρικό "Albert Hall”, πάλι, φιλοξενεί από σύγχρονο R&B μέχρι Afrobeats, ενώ από τη συμφωνική ορχήστρα του Μάντεστερ The Hallé μέχρι τζαζ προτείνει το εξαιρετικής ακουστικής -κι αισθητικής- "Bridgewater Hall”, δίπλα στο κανάλι Rochdale. Tέλος, η πιο αστραφτερή μουσική άφιξη τον Απρίλιο 2024 θα είναι το "Co-op Live", που θα πάρει τα σκήπτρα ως η μεγαλύτερη αρένα ζωντανής ψυχαγωγίας στη Μεγάλη Βρετανία με χωρητικότητα 23,500 ατόμων. Απ’ τους πρώτους μουσικούς guests της χρονιάς θα είναι η Ολίβια Ροντρίγκο, και οι ντόπιοι Λίαμ Γκάλαχερ των Oasis και Take That.
Ψώνια και διασκέδαση σε alternative ρυθμούς
To hot spot της δημιουργικότητας και της διασκέδασης, πάντως, δεν είναι άλλο απ’ το Northern Quarter. Η γειτονιά παίρνει χρώμα από ευφάνταστα έργα street art, πολυάριθμες παμπ, εστιατόρια, γκαλερί και vintage μαγαζιά, φέρνοντας συχνά στο νου το τρέντι Shoreditch του Ανατολικού Λονδίνου -με τις ίδιες συζητήσεις να λαμβάνουν χώρα για το μέλλον έπειτα από διαδοχικά κύματα gentrification, που εξαπλώνεται πλέον και στο διπλανό Ancoats.
Διαχρονικά classics και νέες αφίξεις ανθίζουν εδώ: το πολύχρωμο, πολυώροφο παλάτι του "Afflecks” συγκεντρώνει απ’ το 1982 πάνω από 60 ανεξάρτητα μαγαζιά -εκκεντρικές μόδες, βινύλια, αξεσουάρ για κατοικίδια και οργανικά κεριά σε προκλητικά σχήματα, θα τα βρείτε όλα εδώ (afflecks.com). Το γειτονικό βιβλιοπωλείο "UNITOM” στη Stevenson Square επικεντρώνεται στις εικαστικές τέχνες, με σπάνια βιβλία και περιοδικά να συνοδεύονται από εκθέσεις, παρουσιάσεις κι εργαστήρια ποίησης.
Μπορείτε επίσης να πιάσετε ανεξάρτητους δημιουργούς εν δράσει στο "Manchester Craft & Design Centre”, μια ατμοσφαιρική ανακαινισμένη αγορά του 1873 γεμάτη εκλεκτική μοντέρνα τέχνη, υφάσματα, κοσμήματα και κεραμικά. Αγαπημένη μας είναι η τόσο-Μάντσεστερ συλλογή από χειροποίητες πειραματικές εκδόσεις του "Death of workers whilst building skyscrapers” (Θάνατος εργατών κατά την κατασκευή ουρανοξυστών, εδώ μέχρι τις 22/1/2024), αλλά και τα πρωτότυπα, γήινων τόνων δώρα του "&made”.
Τα Χριστούγεννα, φέτος, κάτω απ’ τη γυάλινη βικτωριανή οροφή της αγοράς σερβίρονται σπέσιαλ γεύσεις συνοδεία ζωντανής μουσικής και εργαστηρίων χειροτεχνίας (www.craftanddesign.com). Συνδυάστε τη γνωριμία σας με τους δημιουργούς του βορρά με ένα πέρασμα απ’ τα πολυσύχναστα στέκια της περιοχής: το "The Bay Horse Tavern”, μια "μοντέρνα εκδοχή της βικτωριανής παμπ”, σερβίρει ατελείωτο "BottomlessBrunch” και παραδοσιακό αγγλικό Sunday roast (ψητό) τα σαββατοκύριακα, συνοδεία μπίρας craft ή τζιν. Τα κοκτέιλ και το μυστηριακό ντεκόρ στο "Fitzerald” εμπνέονται απ’ τα μπαρ της ποτοαπαγόρευσης, με ανάλογο τζαζ, μπλουζ, αλλά και electro-funk σάουντρακ -ενώ το brunch συνοδεύεται εδώ από burlesque.
Ακόμα και εν μέσω μιας βροχερής εβδομάδας, θα τραγουδήσετε πάντως με την ψυχή σας Lady Gaga και Adele στα διαδοχικά drag καμπαρέ του "Via” (κρατήσεις για το σπέσιαλ εορταστικό μενού στο www.viamanchester.co.uk) ένα μόνο απ’ τα φαντασμαγορικά μπαρ της πιο LGBTQ-friendly περιοχής του Μάντσεστερ, το Gay Village, που απλώνεται γύρω από την Canal Street.
H Πόλη της Λογοτεχνίας
Το Μάντσεστερ -που ανακηρύχθηκε Πόλη της Λογοτεχνίας της UNESCO το 2017- ξεχωρίζει για την ελεύθερη πρόσβαση που δίνει στη γνώση -όσο και για την ελευθερία του λόγου. Η χαριποτερικής γοητείας Chetham’s Library άνοιξε στην πόλη το 1653 -εδώ πήραν έμπνευση για το "Κομμουνιστικό Μανιφέστο” τους το 1845 οι Μαρξ και Ένγκελς. Μπορείτε να δείτε το γραφείο τους κλείνοντας μία ξενάγηση μέσω του ιστότοπου της βιβλιοθήκης. Εξίσου εντυπωσιακή είναι η "John Rylands Library” του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, ένα γοτθικό, εκκλησιαστικού στύλ αριστούργημα με σπάνια βιβλία και δωρεάν WiFi για διάβασμα και τηλεργασία. Η Κεντρική Βιβλιοθήκη του Μάντσεστερ, στον κόμβο της St Peter's Square, κλέβει την παράσταση από μακριά με τη θολωτή νεοκλασική της ροτόντα, ενώ η καλά κρυμμένη βιβλιοθήκη "Portico” αναδεικνύει τους ιστορικούς δεσμούς της με το φαγητό, σερβίροντας καφέ και σνακ κάτω απ’ τον Greek Revival θόλο της απ’ το 1806.
Άλλοι χώροι μ’ ενδιαφέρον περιλαμβάνουν το "Διεθνές Ίδρυμα Anthony Burgess”, αφιερωμένο στον πολυσχιδή συγγραφέα του "Κουρδιστού Πορτοκαλιού”, αλλά και το "Pankhurst Centre”, που εστιάζει στα γραπτά της σπουδαίας σουφραζέτας Έμελιν Πάνκχερστ. Σύμφωνα με το κέντρο, το σαλόνι του σπιτιού της εδώ φιλοξένησε την πρώτη συνάντηση του ριζοσπαστικού αυτού κινήματος για τα δικαιώματα των γυναικών (www.pankhursttrust.org). Τέλος, σημαντικές στάσεις αποτελούν το βραβευμένο ανεξάρτητο βιβλιοπωλείο "Queer Lit”, στο Northern Quarter, που πλέον περιλαμβάνει και το καφέ-κοινωνικό καταφύγιο, όπως λέει και το όνομα "Social Refuge”, αλλά και το "LGBTQ+ Book Shop”, στον δεύτερο όροφο του "Afflecks”.
Γεύση από νέο Μάντσεστερ
Ο ανερχόμενος αυτός γευστικός προορισμός του αγγλικού βορρά σερβίρει μια συναρπαστική επιλογή από all-day πιάτα σε προσιτές τιμές. Τον καλύτερο καφέ που δοκιμάσαμε τον φρεσκοαλέσαμε και τον πήραμε πακέτο για το σπίτι στο "ManCoCo”, ένα πραγματικό κρυφό μυστικό κάτω απ’ τις καμάρες μιας οδογέφυρας στον σταθμό Deansgate. Το ευρύχωρο "Ancoats Coffee” κρύβεται, αντίθετα, πίσω απ’ τη μνημειώδη πρόσοψη του "Royal Mill”, του εμβληματικού "βασιλικού μύλου” που (ξανα)χτίστηκε το 1912 στις όχθες του καναλιού Rochdale. Ο μυρωδάτος καφές και τα χορταστικά σάντουιτς με φόντο την απίστευτη βιομηχανική εσωτερική αυλή του κτιρίου το κάνουν ένα απ’ τα πιο εμπνευστικά σημεία για συναντήσεις και τηλεργασία στην πόλη.
Το "Gooey”, στο γειτονικό Northern Quarter, έχει σταθερά ουρές, τόσο για μια θέση για πρωινό, όσο και για να πάρετε τα λιγουρευτά cookies και ντόνατ του στο χέρι (η γεύση "Kinder” είναι κόλαση). Αξίζει επίσης μια βόλτα μέχρι το pop-up shop του "Half Dozen Other”, σ’ ένα πάρκινγκ αυτοκινήτων στο Red Bank, όπου μπορείτε να καταβροχθίσετε δανέζικα κρουασάν με κρέμα βανίλιας, κομπόστα σύκου και φέτα σαντιγί καθώς ρίχνετε ματιές στη μαγειρική δράση στα παρασκήνια (Παρ.-Κυρ).
Για λαχταριστές τηγανίτες και all-day τσιμπήματα, το "Ezra & Gil” μετρά δύο στέκια στην (πιο θορυβώδη) PeterStreet και το Northern Quarter. Την παράσταση όμως στο NQ κλέβει το "Mackie Mayor”, μια βικτωριανή αγορά φρέσκων προϊόντων του 1858 που έχει μεταμορφωθεί σε ένα σινεματικό food hall. Τα ευρύχωρα κοινοτικά τραπέζια στο κέντρο και τον ημιώροφο περιβάλλονται από 9 ανεξάρτητες κουζίνες και μπαρ για πρωινό, brunch, tacos, bao buns και κρασί μέχρι το βράδυ - όλα κάτω από ένα εντυπωσιακό γυάλινο άτριο.
Kάποτε το μεγαλύτερο εργοστάσιο μεταλλουργίας του Μάντσεστερ, το "DieCast” σερβίρει απ’ τον Ιούλιο 2023 ντάκιρι, μπέργκερ αλλά και τη δικής του εφεύρεσης πίτσα "ΝeoPan” (ένα υβρίδιο νεοϋορκέζικης και ναπολιτάνικης πίτσας), ενίοτε συνοδεία DJ στο γενικότερο κλίμα του χώρου, που περιλαμβάνει επίσης club για ολονύχτια πάρτι. Το "Brooklyn Bus” πάρκαρει επίσης στον κεντρικό χώρο του εργοστασίου, απ’ όπου σερβίρει μπίρες και bagels. Το "DieCast” γιορτάζει τα Χριστούγεννα με το "Winterhood”, που φτιάχνει ατμόσφαιρα μ’ έναν χειμωνιάτικο κήπο, μια νυχτερινή χριστουγεννιάτικη αγορά, πάγκους με vintage εκπλήξεις, ζεστό κρασί και παντς με ρούμι (έως 30/12). Τέλος, το μοναδικό (και πρώτο απ’ το 1977) εστιατόριο στο Μάντσεστερ με ένα αστέρι Michelin, είναι το "Mana” στο Ancoats. Με επικεφαλής τον σεφ-ιδιοκτήτη Simon Martin, το εστιατόριο προσφέρει ανεμπόδιστη θέα στην κουζίνα, όπου ετοιμάζονται σοφιστικέ πιάτα με έμφαση στα φρέσκα βρετανικά προϊόντα και τα θαλασσινά -με γιαπωνέζικα και Σκανδιναβικά twists.
Τip: Εισιτήρια για τους αγώνες των Manchester United και Man City δεν βρίσκονται εύκολα. Αμφότερα τα "OldTrafford” και "Etihad Stadium", όμως, διοργανώνουν ξεναγήσεις για να περπατήσετε στα τούνελ των παικτών και να θαυμάσετε το γρασίδι πανοραμικά. Eναλλακτικά, το δημοφιλές "Eθνικό Μουσείο Ποδοσφαίρου” εκθέτει 2.500 αντικείμενα κι αρχεία σ’ ένα γυάλινο αρχιτεκτόνημα-μαμούθ, δίπλα στον καθεδρικό ναό του Μάντσεστερ.
Πού να μείνετε
YHA Manchester Το hostel της γνωστής αγγλικής αλυσίδας διαθέτει κοιτώνες με δικό τους μπάνιο, πριβέ δωμάτια σε προσιτές τιμές και αβανταδόρικους κοινόχρηστους χώρους πάνω στο κανάλι Bridgewater, λίγα βήματα απ’ την ιστορική οδογέφυρα του Castlefield.
The Cow Hollow Hotel Bιομηχανικό σικ και προσιτή πολυτέλεια συνδυάζονται σ’ ένα ανακαινισμένο παλιό υφαντουργείο στο Northern Quarter, με 16 δωμάτια κι ένα ατμοσφαιρικό cocktail lounge να αγκαλιάζουν αμφότερα τη βικτωριανή ιστορία και την υψηλή τεχνολογία.
Forty-Seven Πολυτελές μπουτίκ ξενοδοχείο με τολμηρό ντιζάιν, που άνοιξε τον Αύγουστο 2023 στο ιστορικό Lancashire House, μια πρώην αποθήκη ναυπηγείου στην καρδιά του Μάντσεστερ. Οι πολυτελείς σουίτες και τα δωμάτια έχουν σχεδιαστεί από εξπέρ "Sleep Fixer”, που έχει επιλέξει ειδικά χρώματα, λευκά είδη και φωτισμό για ξεκούραστο ύπνο.
Πώς θα πάτε
Απευθείας πτήσεις από Αθήνα για Μάντσεστερ εκτελούν οι Aegean, easyJet και Jet2.com.
