Φθινοπωρινή εκδρομή στη Μονεμβασιά με διάθεση ποιητική

Δεν υπάρχει συγκεκριμένη εποχή για ένα ταξίδι στη Μονεμβασιά. Είναι τόσο καλά οχυρωμένο αυτό το Κάστρο, που δεν έχει και πολλή σημασία ο καιρός – ούτε ο χρόνος, εδώ που τα λέμε. Αρκεί να περάσεις τη μεγάλη πύλη του και αυτομάτως θα νιώσεις σαν ταξιδιώτης όχι μόνο στο χώρο, αλλά και στο χρόνο.

Ένα ταξίδι που εκκινεί από τη Σπάρτη της αρχαιότητας, φτάνει μέχρι το Βυζάντιο και συνεχίζεται με τους Ενετούς και τους Τούρκους. Περνάει από εποχές με περίσσιο πλούτο, πίστη στον αυτοκράτορα και πληθυσμό που άγγιζε τις 30.000 και από άλλες που οι κάτοικοί του ήταν ελάχιστοι και πάμπτωχοι και φτάνει μέχρι το σήμερα. Ένα σήμερα που αγαπάει τον τουρισμό. Αλλά και όχι. Αγαπάει κυρίως το ταξίδι και την εξερεύνηση σε έναν τόπο περίκλειστο, πετρόχτιστο και γοητευτικό. Στον τόπο όπου γεννήθηκε ο σπουδαίος ποιητής μας Γιάννης Ρίτσος, στον άνυδρο εκείνο βράχο με το πετρώδες έδαφος και την αραιή βλάστηση.

"Ο βράχος. Τιποτ’ άλλο. Η αγριοσυκιά κι η σιδερόπετρα. Πάνοπλη Θάλασσα. Καθόλου χώρος για γονυκλισία", έγραψε κάποτε ο ποιητής. Έτσι είναι το Κάστρο. Δαιδαλώδες, στεγνό και επιβλητικό. Ενώνεται με μια στενή λωρίδα γης και γέφυρα μήκους 130 μ. (με μονή έμβαση εξ ου και Μονεμβασιά), και περιτριγυρίζεται από θάλασσα. Ένας βράχος μοναχικός, που του ταιριάζει η σιωπή. Γι’ αυτό είναι καλύτερες οι λιγότερο δημοφιλείς εποχές, όπως το φθινόπωρο. Επειδή έχει ησυχία. Επειδή μπορείς να καθίσεις στα τείχη της πίσω μεριάς και να χαζεύεις τη θάλασσα με τις ώρες. Φως, πέτρα, ουρανός και θάλασσα. Λες να ’κανε το ίδιο κι ο ποιητής;

Εντός των τειχών

Η αλήθεια είναι ότι δεν ξέρουμε ακριβώς πώς περνούσε τις μέρες και τις νύχτες του στη Μονεμβασιά ο Ρίτσος. Θα μάθουμε πολλά και ενδιαφέροντα, ωστόσο, μόλις η οικία του μετατραπεί σε μουσείο. Η αλήθεια είναι ότι μέχρι στιγμής και το ίδιο το σπίτι με τη χαρακτηριστική προτομή του Ρίτσου ακριβώς απέξω συγκαταλέγεται στα αξιοθέατα του Κάστρου, αλλά σύντομα (ελπίζουμε) θα ανοίξει τις πόρτες της και ως μουσείο, αφιερωμένο στη ζωή και το έργο του σπουδαίου ποιητή.

Μέχρι τότε, η περιήγηση εντός των τειχών περιλαμβάνει περπάτημα, πολύ περπάτημα: απ' το κεντρικό καλντερίμι με την εμπορική κίνηση μέχρι τα αμέτρητα μικρότερα γραφικά σοκάκια, ψηλά και χαμηλά, και ανάμεσα στα πέτρινα σπίτια, τους ξενώνες και τις σαράντα περίπου εκκλησιές. Δείτε, μεταξύ άλλων, τον ναό του Ελκόμενου Χριστού, μια τρίκλιτη βασιλική με τρούλο θεμελιωμένη το 1697, αλλά και την Αγία Σοφία και την Παναγία Μυρτιδιώτισσα ή Κρητικιά και, τέλος, τη μικρούλα Παναγία Χρυσαφίτισσα στην ομώνυμη πλατεία. Εδώ βρίσκεται και ο πολύ ωραίος ξενώνας "Κελλιά" (2732061520), σε ένα δωμάτιο του οποίου κάποτε, την Πρωτομαγιά του 1909, ήρθε στη ζωή ο ποιητής.

Προτού αποχωρήσετε από το Κάστρο, αξίζει να δείτε επίσης την Αρχαιολογική Συλλογή Μονεμβασιάς (2732061403), που είναι στεγασμένη σε οθωμανικό τέμενος του 16ου αιώνα, φωτίζοντας διαφορετικές πτυχές της ιστορίας της Καστροπολιτείας, με οικόσημα και γλυπτά, ενδιαφέρουσα κεραμική και μικροτεχνία. Και, φυσικά, αφήστε για το τέλος το "σκαρφάλωμα" (εντάξει, έχει σκαλοπάτια) μέχρι το Επάνω Κάστρο ή Γουλά για πανοραμική θέα της πόλης από ψηλά και τη θάλασσα σταθερά στο βάθος.

Και εκτός

Μιας και οδηγήσατε μέχρι ετούτη την πλευρά της Πελοποννήσου, ωστόσο, μη μείνετε μόνο μέσα στα τείχη. Περιηγηθείτε για λίγο και στη σύγχρονη πόλη που απλώνεται εκτός Κάστρου και συγκεντρώνει όλη τη ζωή και την κίνηση. Κάντε μια μεγάλη βόλτα στη θάλασσα, καθίστε για καφέ και φαγητό και αναζητήστε το νέο βιβλιοπωλείο της πόλης. Έχει το όνομα "Μικροί Γαλαξίες" (Μαλβαζία 20, 2732063001) από το ομώνυμο ποίημα του Νικηφόρου Βρεττάκου, είναι καλά ενημερωμένο και δραστήριο με λέσχη ανάγνωσης και διοργάνωση παρουσιάσεων. Γιατί ένας Βρεττάκος και ένας Ρίτσος δεν είναι ποτέ αρκετοί!

Διαβάζονται δε, εδώ που είμαστε, παρέα με γλυκό κρασί Μαλβαζία στον γενέθλιο τόπο του. Διότι, σε περίπτωση που δεν το γνωρίζετε ήδη, η Μονεμβασία –η Mal(e)vasia των Βενετών και η Mal(e)voisie των Φράγκων– υπήρξε ο τόπος απ’ τον οποίο ξεκίνησε το ταξίδι του η Μαλβαζία, ένας οίνος, η παραγωγή του οποίου χάρισε μεγάλο πλούτο στη Μονεμβασιά από τον 13ο αιώνα μέχρι και την οθωμανική εποχή, οπότε καταστράφηκαν τα αμπέλια και διακόπηκε η παραγωγή. Εδώ και δύο δεκαετίες, όμως, το απολαμβάνουμε ξανά, χάρη στην αναβίωση της ποικιλίας. Φέτος, μάλιστα, και συγκεκριμένα τον περασμένο Ιούνιο πραγματοποιήθηκε το πρώτο διεθνές Malvasia Festival της Μονεμβασιάς· μια γιορτή οίνου, ιστορίας και πολιτισμού, σηματοδοτώντας τη νέα εποχή εκείνου του αλλοτινού κρασιού.

Που να μείνετε

"Menexes Suites" (6939899187, 6976800433). Ατμοσφαιρικά, άνετα και πλήρως εξοπλισμένα δωμάτια σε προνομιακό σημείο εντός του Κάστρου, με χαρακτηριστικούς θόλους, την έντονη παρουσία της πέτρας, μπαλκόνια που ατενίζουν τη θάλασσα και μια απίθανη αυλή για πριβέ στιγμές και εκδηλώσεις.

"Quattro Suites" (2732066427). Ένα ολοκαίνουργιο πολυτελές ξενοδοχείο σε απόσταση 7 χλμ. από το Κάστρο της Μονεμβασιάς και δίπλα στην αμμουδιά του Ξιφιά. Ευρύχωρα δωμάτια με μινιμαλιστική boho-chic αισθητική, που απλώνονται σε  τέσσερα ανεξάρτητα κτίρια γύρω από μια εντυπωσιακή πισίνα με θέα στη θάλασσα και στην καστροπολιτεία.

"Kinsterna Hotel & Spa" (2732066300). Σταθερή και πολλάκις βραβευμένη επιλογή, τόσο για διαμονή όσο και για φαγητό (η εμπειρία του εστιατορίου "Sterna" είναι μοναδική) για τους ταξιδιώτες της περιοχής της Μονεμβασιάς (20΄ περίπου μακριά από το Κάστρο), με ιστορία που μετρά πάνω από πέντε αιώνες και πολύ ιδιαίτερα, περιποιημένα και όμορφα δωμάτια και σουίτες.

"Villa Edem" (6982125535). Ένα ευρύχωρο σπίτι 200 τ.μ. και τριών επιπέδων στην περιοχή της Αγίας Κυριακής, 2 χλμ. από τη Μονεμβασιά. Είναι άρτια εξοπλισμένο, έχει πανέμορφο κήπο και βεράντα με εκπληκτική θέα στον ιστορικό βράχο. Ιδανικό για μεγάλες παρέες και οικογένειες. 

Φαγητό

Για φαγητό θα κινηθείτε σε εστιατόρια και ταβέρνες τόσο εντός όσο και εκτός Κάστρου και θα δοκιμάσετε οπωσδήποτε  σαΐτια (ή τσαΐτια), ατομικές σπανακοπιτούλες με λεπτό φύλλο που γίνονται στο τηγάνι, και γκόγλιες, ένα χειροποίητο ζυμαρικό που σερβίρεται με λιωμένο βούτυρο και μυζήθρα.

Ξεκινώντας μέσα από τα τείχη, το εστιατόριο "Χρυσόβουλο" (2732062022) έχει φανταστική θέα και σερβίρει νόστιμη σύγχρονη ελληνική κουζίνα με εκλεκτά τοπικά προϊόντα και κρασιά. Ακολουθεί η ξακουστή ταβέρνα "Ματούλα" (2732062660) με τα νόστιμα μαγειρευτά και την πάντοτε φιλική εξυπηρέτηση, αλλά και το all-day "Emvasis Café" (2732061139), όπου θα έρθετε τόσο για τα χορταστικά πρωινά του όσο και για τα απολαυστικά κοκτέιλ του μέχρι αργά, πολύ αργά, το βράδυ.

Εκτός των τειχών, το εστιατόριο "Αθιβολή" (Ε.Ο. Μονεμβάσιας-Νεάπολης, 2732061044) σερβίρει εξαιρετικά ελληνικά πιάτα σε ένα πολύ καλά φροντισμένο περιβάλλον, ενώ συνεχίζοντας την εξερεύνηση τριγύρω, προσθέστε στη λίστα σας το παραδοσιακό ουζερί "Τάκης" (2732066135) με τα ωραία μαγειρευτά πάνω στο κύμα του Ξιφιά – ιδανικό σημείο για φεγγαράδα. Σημειώστε, επίσης, τις ταβέρνες "Άθας" (2732068375) και "Πατρικό" (6973015129) στο χωριό του Αγίου Ιωάννη για τοπική κουζίνα και εξαιρετικά παϊδάκια.

Κι αν ύστερα από όλα τα παραπάνω, έχετε όρεξη για γλυκάκι ένας είναι ο προορισμός: "Μορέως Ήδιστα" (2732061209) στη νέα πόλη της Μονεμβασιάς, όπου θα δοκιμάσετε πρώτα και κύρια τα αμυγδαλωτά τους – τα πιο γνωστά γλυκά του τόπου. Θα δοκιμάσετε όμως και το χειροποίητο παγωτό τους, δίπλες (που φτιάχνουν όλο το χρόνο), ραβιόλια και σαμουσάδες, ήτοι μπακλαβαδάκια με χοντρό φύλλο.