Ο Χάργουντ συνδέει την τέχνη με τη ζωή πάνω στα αποκαΐδια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και ο Νικήτας Τσακίρογλου, στο ρόλο του φιλοναζιστή κορυφαίου μαέστρου Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ, παίρνει στους ώμους του την παράσταση.
Με τον Ρόναλντ Χάργουντ, σαρκαστικό αναλυτή της συνείδησης και του ιστορικού βιώματος και αιχμηρό σχολιαστή των καθημερινών σχέσεων εξουσίας, καταπιάνεται φέτος ο Δημήτρης Μυλωνάς, σε ένα συγκλονιστικό έργο που αναδεικνύει την τέχνη σε ύψιστο σκοπό της ζωής. Η «Προσωπική Συμφωνία» («Taking sides») αφηγείται την αληθινή ιστορία της ανάκρισης ενός εκ των σημαντικότερων μαέστρων του 20ού αιώνα, του Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ.
Στο κατακερματισμένο μεταπολεμικό Βερολίνο του 1946, στο πλαίσιο της διαδικασίας αποναζιστικοποίησης της Γερμανίας, ο Φούρτβενγκλερ (Νικήτας Τσακίρογλου) έρχεται αντιμέτωπος με τον Αμερικανό ανακριτή Στιβ Άρνολντ (Αλέξανδρος Μπουρδούμης). H κατηγορία που αποδίδεται στο μαέστρο είναι η συνεργασία του με το ναζιστικό καθεστώς. Τα μοναδικά ενοχοποιητικά στοιχεία που μπορεί να χρησιμοποιήσει εναντίον του ο ανακριτής είναι το γεγονός ότι παρέμεινε στο πόντιουμ της Ορχήστρας του Βερολίνου κατά τη διάρκεια του πολέμου και χάρισε στο κοινό συγκλονιστικές εκτελέσεις των συμφωνιών του Μπετόβεν και του Μπρούκνερ. Η φαινομενικά τυπική υπόθεση, ωστόσο, θα πάρει νέα τροπή όταν ο Χέλμουτ Ρόντε, δεύτερο βιολί της Φιλαρμονικής του Βερολίνου (Χρήστος Βαλαβανίδης), μαρτυρά άγνωστες λεπτομέρειες σε σχέση με το μαέστρο, με αντάλλαγμα την προσωπική του απαλλαγή.
Το πολυεπίπεδο έργο του 1955 σε φέρνει αντιμέτωπο με ιστορικές πραγματικότητες, ηθικές αξίες και ψυχολογικά διλήμματα, ενώ το μεγάλο ερώτημα που θέτει είναι το κατά πόσο μπορεί, τελικά, η τέχνη να είναι αυτόνομη, αμόλυντη από τις κοινωνικοπολιτικές συνθήκες. Ανθρώπινος, γλυκόπικρος και συγκινητικός ο Νικήτας Τσακίρογλου, με φοβερή απλότητα και ειλικρίνεια, «υπερασπίζεται» τα ιδανικά του χαρακτήρα που ερμηνεύει, μας πείθει για την οπτική με την οποία ο Βίλχελμ Φούρτβενγκλερ βλέπει τα πράγματα: ότι η τέχνη μπορεί, ακόμη και στην πλέον μισαλλόδοξη καθημερινότητα, να προσφέρει ομορφιά, ευτυχία και προσωπικούς καλλιτεχνικούς θριάμβους.
Ο Δημήτρης Μυλωνάς, διατηρώντας την αφήγηση σε υψηλούς ρυθμούς, υπερασπίζεται την αγωνία και τις συναισθηματικές εντάσεις του έργου, μετατρέπει τη σκηνή σε πεδίο εκδήλωσης και κατάδειξης ατομικών και συλλογικών αντιφάσεων, ενεργοποιώντας εν τέλει το μηχανισμό σκέψης του θεατή. Εξαιρετική η Άννα Ελεφάντη, σκιτσάρει με απύθμενη συγκίνηση και λιτότητα το ρόλο της γραμματέα του ανακριτή, Έμι Στράουμπε. Το δικό του χαρακτηριστικό μπρίο κομίζει ο Χρήστος Βαλαβανίδης, συναρμολογώντας καταστάσεις που φωτίζουν την ανακριτική διαδικασία και θέτοντας ερωτήματα για την ηθική των πραγμάτων, το ανθρωπιστικό φρόνημα, τις σκοπιμότητες και την ανάγνωση της αλήθειας.
Αυτός που δεν συναντήθηκε ειρηνικά με το ρόλο που ερμηνεύει είναι ο γοητευτικός Αλέξανδρος Μπουρδούμης, ο οποίος υποδύεται με υπερεκφραστικό χειρονομιακά, υφολογικά και φωνητικά τρόπο το ρόλο-κλειδί του Αμερικανού ανακριτή. Ρέπει, άθελά του, προς το γκροτέσκο, αποκόπτει τον ήρωά του από κάθε ιδεολογικό πλαίσιο –το ξεγύμνωμα των σκοτεινών ιδανικών του ναζισμού– και στη θέση του αφήνει μια προσωπική εμμονή. Ωραία χρωματίζουν τη δράση ο Παναγιώτης Γουρζουλίδης ως βοηθός του ανακριτή, οι στρατιώτες Κώστας Κουτρούλης και Δημήτρης Μπούρας, ενώ από τις δυνατές στιγμές του έργου είναι ο μονόλογος της Μαρούσκας Παναγιωτοπούλου στο ρόλο της συζύγου ενός Εβραίου μουσικού που βοηθήθηκε από τον Φούρτβενγκλερ.
ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ Ακαδήμου 13, Μεταξουργείο, 2105232097. Διάρκεια 120΄.
Περισσότερες πληροφορίες
Προσωπική συμφωνία
Το κείμενο βασίζεται στα ημερολόγια που κρατούσε ο σπουδαίος μαέστρος Βίλχελμ Φουρτβένγκλερ, ο οποίος κατηγορήθηκε ως φιλοναζιστής, μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κατά τη διάρκεια της ανάκρισής του από τους συμμάχους.
