Ελίνα Γιουνανλή©
Από τους εμβληματικούς εκπροσώπους της μεγάλης ρωσικής λογοτεχνίας και τους καθοριστικούς αναμορφωτές του θεάτρου έως τις σημερινές ριζοσπαστικές φωνές, η Ρωσία τροφοδοτεί δυναμικά και το φετινό θεατρικό ρεπερτόριο με έργα που πυροδοτούν παραστάσεις-εμπειρία.
Μία από αυτές φιλοξενεί η Οικία Ιλίτς, όπου παίζεται για δεύτερη χρονιά η δραματοποιημένη νουβέλα του Τολστόι, "Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς". Η παράσταση που σκηνοθετεί η Δανάη Ρούσσου και ερμηνεύει η ΄Όλια Λαζαρίδου μάς μεταφέρει σε μια άλλη εποχή, καθώς ο ίδιος ο χώρος λειτουργεί ως ζωντανή σκηνογραφία, ενώ η σπουδαία ερμηνεύτρια αφηγείται μια ιστορία του 19ου αι., για τη φθορά, το φόβο, την ύπαρξη, που μιλάει σε (και για) όλους μας.

Για δεύτερη σεζόν παίζεται και το έργο του Αλεξέι Αρμπούζοφ, "Φθινοπωρινή ιστορία": η Βάνα Πεφάνη σκηνοθετεί την Πέμη Ζούνη και τον Σταύρο Ζαλμά σε μια συγκινητική ερωτική ιστορία (Αργώ), ενώ την τιμητική του έχει ο Νικολάι Γκόγκολ, ο σατιρικός συγγραφέας του 19ου αι., που συνεχίζει να αναγνωρίζεται ως ένας από τους οξυδερκέστερους παρατηρητές της ανθρώπινης συμπεριφοράς.
Φέτος, επαναλαμβάνονται για δεύτερη σεζόν το δαιδαλώδες υπαρξιακό αφήγημα "Το ημερολόγιο ενός τρελού", σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού και ερμηνείες των Γιώργου Δάμπαση, Νέστορα Κοψιδά και Λίλλυς Μελεμέ (Θέατρο Οδού Κυκλάδων) και οι "Νεκρές ψυχές", μια σουρεαλιστική αλληγορία, που διασκεύασε και σκηνοθετεί η Σοφία Καραγιάννη, σε μία παράσταση συνόλου, με χαρακτηριστική σωματικότητα, λεπτό χιούμορ και κοινωνικό σχολιασμό (Θησείον).

Φυσικά, από τη σεζόν δεν θα μπορούσαν να λείπουν τα έργα του σπουδαίου ΄Άντον Τσέχοφ. Ο Γιάννης Μπέζος βρίσκεται πίσω από την παράσταση "Οι βλαβερές συνέπειες του γάμου", που ενώνει τρία μονόπρακτα ("Οι βλαβερές συνέπειες του καπνού", "Η αρκούδα", "Πρόταση γάμου"), τα οποία μοιράζονται μια σειρά από απολύτως τσεχοφικά "συστατικά": κωμωδία μέσα από την ανθρώπινη αδυναμία, μάχη των φύλων, σαρκασμός απέναντι στις κοινωνικές συμβάσεις (΄Άνεσις).

Με το νέο έτος, ο Γιάννης Χουβαρδάς θα επιστρέψει στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά (μετά τον "Γλάρο"), σκηνοθετώντας τον σπανιότερα παιζόμενο "Ιβάνοφ" (από 23/1/26), ένα έργο που αποτυπώνει τη ματαιωμένη φιλοδοξία, την παρακμή, την ψυχολογική κόπωση και τις αδιέξοδες ανθρώπινες σχέσεις στη ρωσική προεπαναστατική κοινωνία.
Ο Χουβαρδάς διαβάζει το έργο με ένα συνδυασμό ρεαλισμού και ποιητικής αφήγησης, φέρνοντας τα διαχρονικά του ερωτήματα στο σήμερα, ο Αργύρης Ξάφης ζωντανεύει τον Νικολάι Ιβάνοφ και έχει στο πλευρό του ένα καστ κορυφαίων ηθοποιών: Γιάννη Νταλιάνη, Μαρία Σκουλά, Πηνελόπη Τσιλίκα, Χάρη Φραγκούλη, Θανάση Δόβρη κ.ά., σε μουσική του Blaine Reininger των Tuxedomoon.

Επίσης, ο ΄Έκτορας Λυγίζος θα σκηνοθετήσει τον "Βυσσινόκηπο", το τελευταίο δράμα του Τσέχοφ, που απεικονίζει το τέλος μιας εποχής και προαναγγέλλει την ανατολή μιας νέας. Η παράσταση θα ανεβεί στο Εθνικό (από 26/2/26), με την Υβόννη Μαλτέζου και τη Ράνια Οικονομίδου, σε διπλή διανομή, επικεφαλής του θιάσου. Η διασκευή του Λυγίζου αντιμετωπίζει το κύκνειο άσμα του συγγραφέα ως ένα έργο συνόλου με μουσικούς όρους: παρτιτούρα είναι το κείμενο και όργανα οι ανθρώπινες φωνές.

Παρουσία έχει επίσης ο πλέον συζητημένος σύγχρονος Ρώσος συγγραφέας Ιβάν Βιριπάγιεφ, εκπρόσωπος του νέου ρωσικού δράματος, με δύο παραστάσεις σε επανάληψη: η Ταμίλα Κουλίεβα σκηνοθετεί και ερμηνεύει το "Απόρρητο (Νέα τάξη πραγμάτων)", ένα έργο όπου η Τεχνητή Νοημοσύνη θέτει στους ανθρώπους θεμελιώδη, υπαρξιακά και κοινωνικά, ερωτήματα, ενώ στο ΠΛΥΦΑ επαναλαμβάνεται το συναρπαστικό "Συνέδριο για το Ιράν", ένα έργο για τον σημερινό κόσμο, για τη ζωή μας και για όλα τα θεμελιώδη ανθρώπινα ερωτήματα, σε σκηνοθεσία του Χρήστου Θεοδωρίδη.
φωτό εξωφύλλου: Το ημερολόγιο ενός τρελού
Περισσότερες πληροφορίες
Φθινοπωρινή ιστορία
Σύγχρονη σκηνική προσέγγιση του έργου που πραγματεύεται το ξεκίνημα μιας προσωπικής σχέσης μεταξύ δύο ανθρώπων, συνοδεία ζωντανής μουσικής. Ο γιατρός Ροντιόν Νικολάγεβιτς και η Λίντια Βασίλιεβνα, πρώην ηθοποιός, συναντιούνται τυχαία σ’ ένα θεραπευτήριο στη Ρίγα. Δεν είναι νέοι, αλλά και ποιος είναι νέος σήμερα. Όχι, ο Αρμπούζωφ δεν γράφει άλλο ένα ερωτικό ρομάντζο. Με απίστευτο χιούμορ, ενσυναίσθηση και συχνά πολλή σκληρότητα, απογυμνώνει τους ήρωες και τους παραδίδει ανυπεράσπιστους σε κοινή θέα. Θα μπουν στο μαγικό κόσμο του τσίρκου; Θα χορέψουν άραγε κλακέτες στη βροχή; Θα σπάσουν επιτέλους αυτή την ηλίθια ομπρέλα ή θα αποφασίσουν να πετάξουν μαζί της;
Το Συνέδριο για το Ιράν
Το πρωτόπαικτο έργο παρακολουθεί ένα συνέδριο στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης για το ιρανικό ζήτημα και τη διένεξη μεταξύ ανατολής και δύσης από εννέα μέλη της πνευματικής ελίτ της Δανίας. Το «Συνέδριο για το Ιράν» μετατρέπεται πολύ γρήγορα σε ένα «Συνέδριο για το Εμείς» και οδηγείται σε μια σύγκρουση διαφορετικών αντιλήψεων σχετικά με το σύμπαν, την ανθρώπινη ύπαρξη και το αιώνιο ερώτημα για το ποιο είναι τελικά το νόημα της ζωής. Περνώντας από τη φιλοσοφία στην επιστήμη και από τη συντηρητική στην προοδευτική σκέψη, το έργο αναζητά τις βαθύτερες αιτίες που μας έχουν οδηγήσει στο σημείο που βρισκόμαστε σήμερα, συνδέοντας το «πολιτικό» με το «προσωπικό».
Απόρρητο
Θα τολμούσες να εξομολογηθείς τις πιο προσωπικές σου αλήθειες σε αυτούς που αγαπάς; Μέχρι πού αντέχεις να δοκιμάσεις τα όρια της αποδοχής τους; Το έτος 2028, τρεις επιστήμονες παίρνουν μέρος σε μια κλειστή έρευνα, η οποία με τη συμβολή της φερεγγυότητας της Τεχνητής Νοημοσύνης, διερευνά τα πιο φλέγοντα ερωτήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα. Μέσα από τις απαντήσεις που καλούνται να δώσουν, σε μορφή ατομικών συνεντεύξεων, έρχονται αντιμέτωποι με συνεχείς εσωτερικές συγκρούσεις ανάμεσα σε όσα πιστεύουν και σε όσα αντέχουν να δηλώσουν. Οι θεατές, σε ρόλο παντογνώστη αφηγητή μαθαίνουν τις αδήλωτες πτυχές της ζωής και της προσωπικότητάς τους και χωρίς να το επιδιώκουν, γίνονται οι εξομολογητές της πιο κρυφής αλήθειας τους. Μιας αλήθειας, που εάν της έδιναν χώρο, θα ήταν πραγματικά ελεύθεροι.
Ο θάνατος του Ιβάν Ιλίτς
Σε ένα χώρο που διαμορφώθηκε ως η κατοικία του Ιβάν Ιλίτς παρουσιάζεται η θεατρική διασκευή της νουβέλας όπου ο Τολστόι στοχάζεται με σπαρακτικό και συνάμα κωμικό τρόπο πάνω στις έννοιες της ζωής και του θανάτου. Μέσα σε μια προπολεμική πολυκατοικία μία υπηρέτρια μαζεύει τα πράγματα κάποιου που δε ζει πια και αφηγείται την ιστορία του. Το πώς βιώνουμε σήμερα την έννοια της φθοράς πραγματεύεται η παράσταση-εμπειρία.
Οι νεκρές ψυχές
Για πρώτη φορά μεταφέρεται στο θέατρο το σατιρικό μυθιστόρημα, όπου ένας φιλόδοξος τυχοδιώκτης εξαγοράζει ονόματα δουλοπάροικων που έχουν πεθάνει ώστε στην επόμενη απογραφή να ανέβει κοινωνικά. Ο Πάβελ Ιβάνοβιτς, ένας φιλόδοξος κι αδίστακτος τυχοδιώκτης, πηγαίνει από πόλη σε πόλη, για να εξαγοράσει σε εξευτελιστική τιμή τους δουλοπάροικους που έχουν πεθάνει στη δεκαετία που μεσολαβεί ανάμεσα σε δύο απογραφές, δηλαδή τις νεκρές ψυχές, που οι αφέντες τους εξακολουθούν να πληρώνουν γι’ αυτούς κεφαλικό φόρο. Μέσα από το ανελέητο χιούμορ και την παράλογη συμπεριφορά των γαιοκτημόνων, βγαίνει στην επιφάνεια με τον πιο ανάγλυφο τρόπο η αγωνία του μεγάλου αυτού Ρώσου συγγραφέα να κρατήσει την συνείδηση του λαού του καθαρή και την ψυχή του ζωντανή.
Το ημερολόγιο ενός τρελού
Το συγκλονιστικό πρωτοπρόσωπο έργο του σπουδαίου Ρώσου λογοτέχνη παρουσιάζεται σε μια έξω από τα αναμενόμενα θεατρική προσέγγιση με τρία πρόσωπα. Ένας μικρός άνθρωπος, απ' αυτούς που όλοι προσπερνούν σχεδόν χωρίς να τους παρατηρούν, ο φτωχός ασήμαντος υπαλληλάκος Αξέντι Ιβάνοβιτς Ποπρίτσιν, δέχεται την κοινωνική πίεση, την αίσθηση ότι είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, το βάρος της αποτυχίας που τον καθιστά μονίμως αόρατο. Στην προσπάθειά του να αναπληρώσει το κοινωνικό και υπαρξιακό κενό, ο Ποπρίτσιν θα κοιτάξει πολύ ψηλά. Με οδηγούς του –παρατηρητές, βοηθούς, κάποτε και αντιμάχους– δύο πρόσωπα που τον συνοδεύουν ως διαμεσολαβητές της περιπέτειάς του με τον κόσμο των «κανονικών». Η «ανύψωση» του Ποπρίτσιν τον οδηγεί από μια εφιαλτική και καταπιεστική καθημερινότητα σε μια λυτρωτική ζωτική διέξοδο και, τελικά, σε μια νέα πραγματικότητα η οποία, για άλλους, ονομάζεται τρέλα.
Οι βλαβερές συνέπειες του γάμου (Γελώντας με τον Τσέχωφ)
Τρία αριστουργηματικά κωμικά μονόπρακτα του Αντόν Τσέχοφ -«Οι βλαβερές συνέπειες του καπνού», «Η αρκούδα» και «Η πρόταση γάμου»- ενώνονται σ’ ένα απολαυστικό ταξίδι στον κόσμο μεγάλου συγγραφέα, γεμάτο παρεξηγήσεις, συγκρούσεις, ανατροπές, ευφυές χιούμορ και καυστική κοινωνική σάτιρα.


