Ο "Κοριολανός" του Σαίξπηρ και η φύση της εξουσίας στο Ρεκτιφιέ

Η ομάδα θεάτρου Σιμουλτανέ ανεβάζει φέτος το έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ, "Κοριολανός", στο Ρεκτιφιέ - Κέντρο Έρευνας Μεικτών Παραστατικών Τεχνών, από τις 13 Νοεμβρίου και για δέκα παραστάσεις, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Σωτηριάδη.

Λίγα λόγια για το έργο

Ο "Κοριολανός" είναι ένα κείμενο που δεν ταξινομείται εύκολα, όπως και ο ίδιος ο Κάιος Μάρκιος Κοριολανός. Δεν μιλάμε για ένα πολιτικό έργο αλλά για μία τραγωδία της αλαζονείας, όχι μόνο του βασικού χαρακτήρα αλλά και όλων των ρόλων που τον πλαισιώνουν. Μία τελετουργία ηρωοποίησης, καθαίρεσης, εξευμενισμού και θανάτου. 

Στο κείμενο του Σαίξπηρ, παρακολουθούμε ολόκληρη τη Ρώμη να δεσπόζει φαινομενικά άτρωτη χάρη σ’ έναν άνδρα που είναι "μάστιγα για τους εχθρούς και μαστίγιο για τον λαό". Η πραγματική του χρησιμότητα φαίνεται μέσα στα πεδία της μάχης. Έξω απ’ τις ματωμένες συρράξεις όμως, ο σκύλος του πολέμου έρχεται συχνά σε ρήξη με τον "πεινασμένο" λαό. Ο πραγματικός εχθρός του Κοριολανού είναι το πλήθος, είτε αυτό είναι το πλήθος των πληβείων της Ρώμης που σαν φαντάσματα περιφέρονται πεινασμένοι κι οδηγούμενοι από τα ένστικτα και τις ανάγκες τους για τροφή και τελικά καταφέρνουν να τον εξορίσουν απ’ την πόλη, είτε είναι το πλήθος της στρατιάς των Βόλσκων που ηγείται ο Τούλος Αουφίδιος - ο μόνος άνδρας που μπορεί να ανταγωνιστεί τον Koριολανό στα πεδία της μάχης.

Μέσα απ’ αυτή τη δυναμική του κειμένου γίνεται ξεκάθαρο το σχήμα των πολλών εναντίον του ενός. Χωρίς σαφή μομφή προς τον λαό ή τον Κοριολανό, το έργο παρουσιάζει την εξάρτηση μίας πόλης για την επιβίωσή της από έναν άνδρα που καλά-καλά δεν την καταλαβαίνει. Με τα εργαλεία του κειμένου η ομάδα χτίζει ένα γκροτέσκο τοπίο. 

Ένας κύκλος αίματος τροφοδοτεί μία ολόκληρη πόλη. Μία πόλη που, ως σώμα,  έχει την ανάγκη του ξένου αίματος για να ζήσει. Ο Κοριολανός παρουσιάζεται ως ασταμάτητη μηχανή πολέμου, ως πάροχος του αίματος, μέσα από μία δοξαστική τελετουργία που δύσκολα διακρίνεται η διαφορά μεταξύ δοξολογίας και κανιβαλισμού. Η μηχανή πολέμου έχει μάθει να κόβει και να καταστρέφει αλλά ποτέ να κολακεύει και να βάζει φρένο. Το τέλος είναι προδιαγεγραμμένο. Σαν μία τελετή που έχει ξεκινήσει και εμείς παρακολουθούμε τη διαδικασία. Η ιστορία είτε θα επαληθεύσει είτε θα γελοιοποιήσει τον Κοριολανό.

Το σκηνοθετικό σημείωμα

"Ο "Κοριολανός" του Σαίξπηρ, έπεσε στα χέρια μου λίγο καιρό μετά το Λύκειο. Ήταν η εποχή ακριβώς μετά την οικονομική κρίση. Παρατηρούσα ανθρώπους να παίρνουν μεριές, να πρέπει να διαλέξουν στρατόπεδα. Υπήρχε μία τεταμένη ατμόσφαιρα, που γέννησε πολλές νέες παθογένειες. Εκείνη την περίοδο, το πολιτικό σχόλιο του "Κοριολανού” και η πραγματικότητα έξω από το παράθυρό μου, με έφεραν αντιμέτωπο με πολλά ερωτήματα σχετικά με τη δύναμη τόσο του λαού, όσο και των "αρχόντων". Τι λαός είμαστε; Tι εξουσία θέλουμε; O Σαίξπηρ, πολύ έξυπνα, δεν παίρνει ποτέ μία πλευρά, δεν λοιδορεί ούτε τον λαό για τα λάθη του ούτε και τον Κοριολανό, αντ’ αυτού επιβεβαιώνει ή γελοιοποιεί τις αποφάσεις τους. 
Όσο περνούσαν τα χρόνια, το κείμενο έγινε στο κεφάλι μου κάτι άλλο, πέρασε πολλές "αναγνώσεις" μέχρι που έφτασε σε μία μορφή που πλησιάζει ξεκάθαρα την αρχαία τραγωδία. Ο "Κοριολανός", με αφορμή την πολιτική και τον πόλεμο, είναι μία τραγωδία της αλαζονείας. Ο Κάιος Μάρκιος, μετέπειτα Κοριολανός, είναι ένα όπλο, έχει απ’ την παιδική του ηλικία εκπαιδευτεί για να πολεμάει, είναι το μαντρόσκυλο που πρώτο ρίχνεται στη μάχη, είναι σημαδεμένος με 24 πληγές -κάποιες ίσως να είναι τόσο εμφανείς που είναι δύσκολο να τον κοιτάς. Η αντρειοσύνη του τον κάνει "όμορφο". Είναι εριστικός απέναντι στον λαό αλλά και σε όσους τον αμφισβητούν. Κι όμως είναι η καλύτερη και μόνη ελπίδα της Ρώμης για να ζει με ασφάλεια. Είναι σαν ένας ασεβής προς το ποίμνιο Άγιος. Για μένα η παράσταση αυτή είναι ένα δυνατό όνειρο. Ένα μεγάλο στοίχημα για την ομάδα και φυσικά ένα μεγάλο στοίχημα για μένα προσωπικά που αγαπώ τόσο αυτή την ιστορία".

Παίζουν οι ηθοποιοί: Ορφέας Ιωάννης Γκουγκουλής, Ειρήνη Θεοδωράκη, Ανδρέας Σταυρακάκης, Κωνσταντίνος Σωτηριάδης, Νεφέλη Κράλλη.

Λίγα λόγια για την ομάδα θεάτρου Σιμουλτανέ

Η Ομάδα θεάτρου Σιμουλτανέ δημιουργήθηκε το 2022, μέσα από την κοινή ανάγκη και την επιθυμία τριών, νέων καλλιτεχνών: του Κωνσταντίνου Σωτηριάδη, της Νεφέλης Κράλλη και της Κωνσταντίνας Ράικου να διηγηθούν ιστορίες και μύθους, εκφράζοντας με αυτόν τον τρόπο τις ανησυχίες τους, τους προβληματισμούς τους και την οπτική τους πάνω στην τέχνη. Στόχος της ομάδας είναι μέσα από το σώμα, τη φωνή και τη φόρμα να παρουσιαστούν επί σκηνής νέες μορφές έκφρασης και νέοι δίαυλοι επικοινωνίας. Μετά το έργο "Τι θα έλεγε ο Φιλοκτήτης", που παρουσιάστηκε για δύο συνεχόμενες χρονιές, η ομάδα ανοίγει τα φτερά της και αποφασίζει να πειραματιστεί με το εμβληματικό σαιξπηρικό κείμενο "Κοριολανός".