Θεμελιωτής του σύγχρονου χορού και σπάνιο ταλέντο αλλά με τραγική και πρόωρη κατάληξη, ο χορευτής και χορογράφος Βάσλαβ Νιζίνσκι (1890-1950) μας χάρισε επαναστατικές για την εποχή τους χορογραφίες. Ο πολωνικής καταγωγής Νιζίνσκι, ένας μύθος για το χορό του 20ού αι., ξεκίνησε μαθήματα με τον πατέρα του σε ηλικία δέκα ετών, μπήκε στην Αυτοκρατορική Σχολή Μπαλέτου στην Αγία Πετρούπολη κι από εκεί αποφοίτησε το 1907. Αμέσως μετά έγινε πρώτος χορευτής στο Θέατρο Μαριίνσκι, συνεπαίρνοντας το κοινό με τις απίστευτες ικανότητές του. Όσοι τον είχαν δει να χορεύει έλεγαν ότι περισσότερο πετούσε παρά πατούσε στη γη και οι γρήγορες στροφές του είχαν κάτι το υπνωτιστικό.
Πολλά έχουν γραφτεί για τον άνθρωπο και χορευτή Νιζίνσκι, καθώς και για την εκδήλωση της σχιζοφρένειας από την οποία έπασχε και το πώς αυτή επηρέασε τη ζωή και την καριέρα του, ανάμεσά τους και αρκετές παραστάσεις βασισμένες στα ημερολόγιά του. Ένας από τους καλλιτέχνες τους οποίους μαγνήτισε η προσωπικότητα του Νιζίνσκι ήταν ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Δημήτρης Λάλος. Στην έρευνά του πάνω στην έννοια της ταυτότητας, που τον απασχολεί τα τελευταία χρόνια της σκηνοθετικής του πορείας, ο Νιζίνσκι έγινε η αφορμή για ένα σκηνικό ταξίδι προγραμματισμένο να ξεκινήσει τον Φεβρουάριο του 2020. Μπορεί η πανδημία να ανέτρεψε όλα τα θεατρικά πλάνα εκείνης της περιόδου, όμως η ιδέα της παράστασης παρέμεινε.
Ήρθε, όμως, η ώρα για τον Δημήτρη Λάλο να ανεβάσει στο Tempus Verum (από 29/11) το έργο «Νιζίνσκι, η προφητεία της φωτιάς» του Χριστόφορου Χριστοφή με πρωταγωνιστές τους Αντίνοο Αλμπάνη, Κρίστελ Καπερώνη, Νικόλα Παπαδομιχελάκη και Γιάννη Κατσιμίχα. Μιλώντας για την επιλογή του μας είπε: «Έχοντας γνωρίσει ανθρώπους που πάσχουν από σχιζοφρένεια, αντιλαμβάνομαι ότι πρόκειται για έναν πολύμορφο ψυχικό καμβά που διευρύνει την αντίληψή μας γύρω από την ανθρώπινη φύση. Ο περισσότερος κόσμος έχει διατηρήσει στο νου του μια ρομαντική άποψη για τον Νιζίνσκι, αυτήν ενός θεϊκού χορευτή, η καριέρα του οποίου διακόπηκε στην ακμή της λόγω της τρέλας του. Μπορεί να τον φανταζόμαστε σαν ήρωα μυθιστορήματος, αλλά η πραγματικότητά του φαντάζομαι ότι υπήρξε πολλές φορές εφιαλτική. Κάπως έτσι έστησα και την παράσταση: σαν το όνειρο ενός σχιζοφρενή». Για να φτάσει να σκηνοθετήσει το έργο του Χριστοφή, έκανε εκτενή έρευνα πάνω στο θέατρο του 20ού αιώνα και τον τρόπο με τον οποίο η λογοτεχνία έγινε παραστάσιμο γεγονός. Μελέτησε, όπως μας είπε, «τον τρόπο με τον οποίο καλλιτέχνες των τελευταίων εκατό χρόνων, όπως ο Μαξ Ράινχαρντ, ο Γιόζεφ Μπόις, η Μαρίνα Αμπράμοβιτς και άλλοι, επηρέασαν τα τεκταινόμενα στο σύγχρονο θέατρο. Αυτές ήταν οι αναφορές μου γι’ αυτή την παράσταση».
Περισσότερες πληροφορίες
Νιζίνσκι - Η προφητεία της φωτιάς
Με αφορμή το ιστορικό πρόσωπο του Νιζίνσκι και το κείμενο του Χριστόφορου Χριστοφή, ο Δημήτρης Λάλος εξερευνά τη λειτουργία του ανθρώπινου σώματος ως θέματος αλλά και ως μέσου, όπως και τα όρια μεταξύ θεατρικής παράστασης κι επιτέλεσης.
