Ό,τι κατοικεί στη μνήμη δεν πεθαίνει ποτέ. Μπορεί ο Λευτέρης Βογιατζής να εξάντλησε τις επτά ψυχές του αθόρυβα, όμως για τους δικούς του ανθρώπους, τους συνεργάτες και τους θεατρόφιλους ζει μέσα από τα όσα άφησε ως παρακαταθήκη στη ζωή και στο θέατρο. Ο βοηθός του Σπύρος Αλιδάκης μετατρέπει τη σκηνή της Οδού Κυκλάδων σε ένα ζωντανό χάρτη αναμνήσεων και φαντασίας για να τον θυμηθούμε γλυκά...
Ονειροπόλος ή πραγματιστής; Σαμουράι ή ινδιάνος του θεάτρου; Τα πολλά γνωρίσματα του Λευτέρη Βογιατζή έχουν να κάνουν με τη βαθιά πεποίθησή του ότι ένας δημιουργός πρέπει να φτάνει στα όριά του κατακτώντας τη λεπτομέρεια («Χωρίς τη λεπτομέρεια, το επίκεντρο, η βάση, δεν αποκτά φως», συνήθιζε να λέει) και πρέπει επίσης να κάνει όσο πιο σαφές το τοπίο για τον θεατή, ώστε να τον επαναφέρει σε συμπυκνωμένα νοήματα που του είναι ήδη γνωστά. Και αυτό το είδαμε σε όλες τις παραστάσεις που σκηνοθέτησε μέχρι το θάνατο του, στις 2/5/2013. Ο ηθοποιός και σκηνοθέτης Λευτέρης Βογιατζής έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 68 ετών, ύστερα από μάχη με τον καρκίνο. Μέντορας πολλών πρωταγωνιστών αλλά και πρωταγωνιστής ο ίδιος, λάτρης του λόγου και του κειμένου, της μετάφρασης και του ρεπερτορίου, έχει τη δική του ξεχωριστή πλέον θέση στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου.
Στη σκηνή εμφανίστηκε για πρώτη φορά το 1973, ερμηνεύοντας τον ρόλο της γιαγιάς στον «Κυριακάτικο περίπατο» του Ζορζ Μισέλ. Συνεργάστηκε με τον Σπύρο Ευαγγελάτο, την Έλλη Λαμπέτη και άλλους μεγάλους σε ρόλους κλασικού ρεπερτορίου. Ήδη από το 1981, οπότε ίδρυσε την Εταιρεία Θεάτρου Η Σκηνή, με τον Β. Παπαβασιλείου, τη Σμ. Σμυρναίου, την Άν. Κοκκίνου, τον Δ. Καταλειφό και τον Τ. Μπαντή, αλλά και αργότερα, το 1988, με τη δική του Νέα Σκηνή φάνηκε πως αναζητά τις μεγάλες θεατρικές εμπειρίες μέσα από κείμενα ανεξερεύνητα και συνεργασίες που μπορούσε να μοιραστεί μαζί τους. Το «Με δύναμη από την Κηφισιά», ο «Μισάνθρωπος», η «Νύχτα της κουκουβάγιας», οι «Πέρσες», το «Καθαροί πια» ήταν κάποιες μεγάλες θεατρικές επιτυχίες του, με κύκνειο άσμα τον «Αμφιτρύωνα» του Μολιέρου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου τον Αύγουστο του 2012.
Με πάθος κι επιχειρήματα στοιχειοθετούσε κάθε σκέψη του και ας μη γινόταν αρεστός σε πολλούς, δεν παρέκλινε του ηθικού κανόνα, της δεοντολογίας και του αξιακού του κώδικα. Ακόμη κι όταν δεν έκανε θέατρο δεν προχωρούσε πιο μπροστά ή πιο πίσω από εκεί που τον πήγαινε το βήμα του – ήταν μία από τις βασικές φωνές στην εκπομπή «Εδώ Λιλιπούπολη» στο Τρίτο Πρόγραμμα και στον κινηματογράφο συνεργάστηκε κυρίως με τον Πάνο Παναγιωτόπουλο. Στα γυρίσματα της ταινίας του τελυταίου «Τα Οπωροφόρα της Αθήνας», στην οποία πρωταγωνιστούσε, γνώρισε το 2009 τον μετέπειτα βοηθό του Σπύρο Αλιδάκη.
Δική του είναι η σύλληψη της site specific παράστασης «Hommage» (από 4/12), η οποία μέσα στο Θέατρο Οδού Κυκλάδων, όπου για 30 χρόνια δημιούργησε ο Λευτέρης Βογιατζής, θα μας ταξιδέψει στο χρόνο και θα μας αποκαλύψει ποιος ήταν ο φίλος, ο ηθοποιός, ο συνεργάτης, ο σκηνοθέτης, το ρεπερτόριο του Λευτέρη Βογιατζή... Σε αυτήν την ιδιαίτερη θεατρική «ξενάγηση» συμμετέχουν ζωντανά ή μέσω βίντεο παλιοί και νέοι συνεργάτες του θεάτρου. Οι πρώτοι τέσσερις είναι οι Περικλής Μουστάκης (4-5/12), Αργύρης Πανταζάρας (11-12/12), Αμαλία Μουτούση (18-19/12), Μαρία Σκουλά (25-26/12).
Ρωτήσαμε τον Σπύρο Αλιδάκη για τη σχέση του με τον Λευτέρη Βογιατζή κι εκείνος μας αποκάλυψε: «Προτού γνωρίσω τον Λευτέρη, ερχόμουν στο θέατρό του ως θεατής κι έβλεπα όλον αυτόν τον κόσμο που είχε καταφέρει να φτιάξει. Μέχρι τότε αυτήν τη μαγεία την είχα βρει μόνο στον κινηματογράφο. Θυμάμαι πάντα πως όταν έφευγα, έπιανα τον εαυτό μου να αναρωτιέται πώς θα μπορούσα κι εγώ να είμαι μέρος του. Το 2009, όταν έκανε την ανακαίνιση στο θέατρο, έπαιζε στα “Οπωροφόρα της Αθήνας” του Νίκου Παναγιωτόπουλου. Εκεί τον γνώρισα. Ο Λευτέρης πιστεύω πως ήταν φυσιογνωμιστής. Προσφέρθηκα να τον βοηθήσω, την επόμενη ημέρα κιόλας μου είπε: “Έλα αύριο από το θέατρο”. Χωρίς να το καταλάβω, βρέθηκα να είμαι βοηθός του. Μπορούσες να τον πάρεις τηλέφωνο στις δύο ή και τις τρεις μετά τα μεσάνυχτα. Ήταν πάντα διαθέσιμος να σου μιλήσει, να ακούσει αυτά που είχες να του πεις και να συζητήσει μαζί σου για τα πάντα.
Όλα γι’ αυτόν είχαν ενδιαφέρον. Πάντα με γοήτευαν η παιδικότητα και η απλότητα που διέθετε. Δεν έχω δουλέψει ποτέ σε κανένα άλλο θέατρο. Για μένα το Κυκλάδων δεν είναι θέατρο, είναι το σπίτι μου. Μετά το φευγιό του ήταν αμφίβολο το αν θα συνεχίσει αυτός ο χώρος να υπάρχει. Αφού τελικά κατάφερε να ορθοποδήσει κάπως, μου δημιουργήθηκε έντονη η ανάγκη να τον συναντήσω ξανά, να τον επαναφέρω στο χώρο με τον οποίο συνδέθηκε τόσα χρόνια. Θα ήθελα λοιπόν στο “Hommage” ο Λευτέρης να έρθει στο σπίτι του και, με τις πολλαπλές μεταμορφώσεις που είχε φέρει στο χώρο, να μας συγκινήσει ξανά. Έτσι κι αλλιώς, ο Λευτέρης επιστρέφει και θα επιστρέφει λόγω της μετριότητάς μας». Δείτε παρακάτω το teaser της παράστασης:
Περισσότερες πληροφορίες
Hommage
Μια βιωματική εμπειρία αφιερωμένη στον Λευτέρη Βογιατζή. Συνδυάζει θέατρο, κινηματογράφο, πολυμέσα και καλεί τους θεατές να ανακαλύψουν την παρουσία του σκηνοθέτη μέσα στο χώρο. Σε κάθε παράσταση εμφανίζονται συνεργάτες του Λ. Βογιατζή: Ελένη Μανωλοπούλου (1-2/1), Στεφανία Γουλιώτη (8/1), Δημήτρης Ήμελλος (9/1)
