Με το καλώς όρισες (ongi ettori!), ο Δημήτρης Βγενής-Φαλλιέρος βρίσκει τη Χώρα του Ποτέ στη Χώρα των Βάσκων. Ύστερα από μία εβδομάδα στο retro chic Σαν Σεμπαστιάν και το urban hip Μπιλμπάο δεν νιώθει πλέον καμία τύψη που απάτησε το Αιγαίο.
Μοιάζει λίγο με τη Χώρα του Ποτέ. Η φύση της έχει χρώματα που συναντάς σπάνια. Η θάλασσα μοιάζει βγαλμένη από desktop ψαγμένου περιπατητή. Οι πόλεις της, από το αριστοκρατικό Σαν Σεμπαστιάν ως το φουτουριστικό, νεανικό Μπιλμπάο, κλέβουν καρδιές. Η ζωή της, από τις χαλαρές βόλτες για θαλασσινά σε κουκλίστικα ψαροχώρια ως τους μαραθώνιους πίντσος (έτσι λένε εδώ τα τάπας) στα σοκάκια των ιστορικών κέντρων, μοιάζει με το καλύτερο αγχολυτικό. Ένας φίλος Βάσκος μου είχε μιλήσει για τη χώρα του, για το πόσο διαφέρει ο χαρακτήρας, η φιλοσοφία και η κουλτούρα της από την Ισπανία, κι ας είναι μέσα σ’ αυτή. Και παρότι βρίσκεται στον Βορρά, έχει έντονο μεσογειακό ταμπεραμέντο. Αν είναι φέτος το καλοκαίρι να «απατήσουμε» τις δικές μας ελληνικές μεσογειακές διακοπές, τουλάχιστον η «ερωμένη» ας είναι ακαταμάχητη, για να ελαφρύνουν οι τύψεις...
Ξεκινήσαμε από τα πάρκα και τις βόλτες πάνω από το ποτάμι του Μπιλμπάο – ο καλύτερος τρόπος για να δούμε με τα ίδια μας τα μάτια πώς οι ρίζες και η παράδοση έχουν δέσει τόσο αρμονικά με τις σύγχρονες εξελίξεις στην τέχνη και την αρχιτεκτονική. Από εκεί, φύγαμε για τη μικρή Γκέρνικα, για να ανακαλύψουμε την Iστορία και την αυθεντική ιδιοσυγκρασία των Βάσκων, ζωντανές σε κάθε σοκάκι. Θέλαμε σαν τρελοί να βρεθούμε στη θάλασσα κι έτσι επιλέξαμε το Λεκέιτιο, ένα πολύ «ψαγμένο» χωριουδάκι, με ανθρώπους αεικίνητους και γελαστούς, που ετοιμάζουν λαχταριστές θαλασσινές λιχουδιές. Πριν φτάσουμε εκεί, όμως, κάναμε μια στάση στις παραλίες της Λάιδα και της Λάγα, για να μείνουμε με το στόμα ανοιχτό μπροστά στην απόκοσμη ομορφιά τους. Για το τέλος φυλάξαμε το Σαν Σεμπαστιάν – και καλά κάναμε, γιατί από την αμμουδιά του μέχρι τα ξενοδοχεία-παλάτια, γνωρίσαμε μία από τις πιο ρομαντικές πόλεις στον κόσμο. Μπορώ με σιγουριά να πω ότι η Χώρα των Βάσκων δεν είναι ένα μέρος που απλώς επισκέπτεσαι. Ζεις μέσα της. Και χωρίς να το καταλάβεις, την αφήνεις να ζει κι αυτή μέσα σου. Ακόμα κι όταν φύγεις.
ΜΠΙΛΜΠΑΟ
Η ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΦΛΕΡΤΑΡΕΙ ΜΕ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ
«Ongi etorri», μου λέει κεφάτα ο φίλος μου, δηλαδή «καλώς ήρθες»! «Καλώς σας βρήκα», απάντησα, αλλά –το παραδέχομαι– δεν είχα ιδιαίτερη όρεξη να δω το Μπιλμπάο. «Είναι πολύ mainstream επιλογή», έλεγα τρίζοντας τα δόντια μου. «Πάμε σε καμιά παραλία, σε κάνα χωριουδάκι, κάτι πιο εναλλακτικό τέλος πάντων». «Θα σου αρέσει», μου είπε κοφτά και με αγριοκοίταξε. Βγήκα στον ήλιο, από μια διαστημική έξοδο του μετρό, και νόμισα ότι βγαίνω με χρονοκάψουλα στο μέλλον.
Οι αμφιβολίες μου διαλύθηκαν στη στιγμή.
Μπροστά μου, ο ποταμός που διασχίζει το Μπιλμπάο. Λένε ότι το όνομα της πόλης προέρχεται από τις βασκικές λέξεις bi και albo που σημαίνει δύο μεριές. Και όπως το ποτάμι χωρίζει την πόλη στα δύο, έτσι και η πόλη ενώνει με μαεστρία το μοντέρνο με το παραδοσιακό. Μπαίνοντας στο τραμ, ασυναίσθητα μπαίνω και στο mood. Έχω κολλήσει τη μύτη μου στο τζάμι. Μοντέρνα κτίρια, μοντέρνα γλυπτά στη μέση του δρόμου και νέοι άνθρωποι, κι ακριβώς δίπλα νεοκλασικά, σιντριβάνια, φύση και ρομαντισμός.
Design lovers τρέχουν από τη μια γέφυρα στην άλλη και όλοι, από νεαρά τυπάκια μέχρι κυρίους με γραβάτες, μαζεύονται το βράδυ στην Casco Viejo, την Παλιά Πόλη, και μπαινοβγαίνουν από το ένα πίντσο μπαρ στο άλλο. Χαμόν σεράνο και ιμπέρικο, τσορίθο (λουκάνικο) με τρελούς συνδυασμούς τυριών αλλά και μικρά ψαράκια, αντζούγιες και τόνος. Κι όλα αυτά πάνω σε φρέσκο, μοσχομυριστό ψωμί. Σε όλο το ταξίδι τα καταβρόχθιζα με μανία, τα καλύτερα πίντσος όμως θα τα βρείτε στην Παλιά Πόλη και γύρω από την Gran Via.
Ο φίλος μου με τραβάει έξω απ’ το τραμ. Στο βάθος βλέπω μια εντυπωσιακή γέφυρα του Calatrava και λίγο πιο κάτω το σήμα κατατεθέν του Μπιλμπάο, το Μουσείο Guggenheim. Ούτε τα λόγια ούτε καλά καλά οι φωτογραφίες μπορούν να το απεικονίσουν. Το κτίριο του Frank O. Gehry, σύμβολο αναγέννησης της βιομηχανικής πόλης, αποτελεί πραγματικό έργο τέχνης. Οι ακτίνες του ήλιου παίζουν πάνω σ’ αυτό το τεράστιο δημιούργημα από τιτάνιο· αν πάλι το δείτε τυλιγμένο στην ομίχλη, μην τρομάξετε, είναι εφέ! Το εσωτερικό συναγωνίζεται το κέλυφος. Στις αίθουσές του είδα μια από τις πιο φευγάτες συλλογές visual arts από τα μέσα του 20ού αιώνα και μετά. Προτού φύγετε, πρέπει οπωσδήποτε να γνωρίσετε το φύλακα του μουσείου. Ο Puppy είναι ένας τεράστιος pop-art σκύλος, διά χειρός Jeff Koons, φτιαγμένος από λουλούδια! Όταν λέμε τεράστιος, δεν εννοούμε σε σχέση με άλλους σκύλους, εννοούμε σε σχέση με τα γύρω κτίρια. Και πολύ δημοφιλής (όλοι θέλουν μια φωτογραφία μαζί του).
Όχι μακριά από εδώ βρίσκονται το ομορφότερο –με διαφορά– πάρκο του Μπιλμπάο, το Parque de Dona Casilda, και το Μουσείο Καλών Τεχνών: έχει από Goya μέχρι El Greco. «Πόση τέχνη μπορείς να αντέξεις σε μια μέρα;» με ρωτάει ο φίλος μου. «Δοκίμασέ με», του λέω και φεύγουμε καρφωτοί για εκεί.
Αν είστε από αυτούς που εκτιμούν τους ναούς, τότε έχετε στα υπ’ όψιν το γοτθικό του San Anton και τον καθεδρικό του Santiago στην Παλιά Πόλη αλλά και την μπαρόκ εκκλησία των Los Santos. Κολλημένο επάνω της βρήκα το Αρχαιολογικό, Εθνογραφικό και Ιστορικό Μουσείο, έναν πραγματικό θησαυρό με αντικείμενα και εργαλεία των Βάσκων από την Προϊστορική Εποχή. Λίγο μετά ο δρόμος με έβγαλε στην Plaza Nueva κι εκεί, περιστοιχισμένος από νεοκλασικά κτίρια, ένιωσα ότι βρέθηκα σε μια τεράστια αγκαλιά. Κόσμος χαρούμενος έδειχνε να μοιράζεται μαζί μου την ίδια αίσθηση. Στη συνέχεια, κάντε οπωσδήποτε μια βόλτα στην αγορά Mercado de la Ribera. Περπατούσα ανάμεσα στους πάγκους, έβλεπα και δοκίμαζα τα προϊόντα τους κι αν κάποιος μου έπαιρνε την πίεση εκείνη την ώρα, σίγουρα θα άκουγε τον παλμό του Μπιλμπάο.
Για shopping οι ειδικοί θα σας συστήσουν το mall Zubiarte και φυσικά στην Gran Via, τον πανέμορφο εμπορικό δρόμο. Τα πιο ωραία σοκολατένια γλυκάκια θα τα βρείτε στο Arrese, ενώ όσοι ψάχνουν ιδιαίτερα ρούχα ας κάνουν μια επίσκεψη στο For.
O μαραθώνιος στα μπαράκια ξεκινάει από το απόγευμα. Οι Βάσκοι δεν κάθονται ποτέ μόνο σε ένα. Ξεκινούν απ’ το «Cafe Iruna», στους κήπους της Albia, και μετά τα παίρνουν σβάρνα, καταλήγοντας στο «La Mutua», το party spot της πόλης.
ΓΚΕΡΝΙΚΑ
LIVING HISTORY
Εντάξει, ήξερα την Γκέρνικα από το διάσημο πίνακα του Πικάσο, αλλά δεν περίμενα ότι η «αληθινή» Γκέρνικα (ή αλλιώς Λούμο) είναι η ίδια ένα έργο τέχνης. Υπάρχει κάτι επιβλητικό σ’ αυτήν τη μικρή, καταπράσινη πόλη. Δεν ξέρω αν είναι η ιστορία που κουβαλάει στους ώμους της ή η ατμόσφαιρά της. Ή το γεγονός ότι εδώ βρίσκεται η Βουλή των Βάσκων, το πιο σημαντικό μνημειακό κτίριο της πόλης. Η μεγάλη σιδερένια πόρτα της ήταν φυσικά ανοιχτή – όλα είναι ανοιχτά σε μια πόλη που έχει γίνει σύμβολο ελευθερίας. Στον κήπο, στάθηκα κάτω από το Δέντρο της Γκέρνικα, εκεί όπου για πολλούς αιώνες λάμβαναν χώρα όλες οι πολιτικές αντιπαραθέσεις, θεσπίζονταν οι νόμοι, εκλέγονταν οι άρχοντες. Και τότε άρχισα να καταλαβαίνω... Τελικά μπορεί να είναι μικρή η Γκέρνικα (την περπατάς άνετα με τα πόδια) αλλά και αρκετά «μεγάλη», ώστε να χωράει όλη τη βασκική Ιστορία και παράδοση. Ξαναγεννήθηκε από τις στάχτες της μετά το βομβαρδισμό του 1937, πήρε τον τίτλο «Πόλη της Ειρήνης» από την UNESCO και μαζί με αυτόν απέκτησε το δικό της Μουσείο της Ειρήνης. Αν προσθέσετε και το Μουσείο των Βάσκων που βρίσκεται εδώ, έχετε το καλύτερο «λυσάρι» για το βασκικό πολιτισμό. Πίσω του, λουσμένο στο φως, θα βρείτε το Πάρκο των Ανθρώπων της Ευρώπης, με απίθανα γλυπτά του Henry Moore και του Eduardo Chillida. Πάρτε churros με σοκολάτα στο χέρι και ξαπλώστε στο γρασίδι. Τις Δευτέρες αξίζει η βόλτα στη φασαριόζικη αγορά της πόλης. Οι ντόπιοι θα σας κεράσουν τυριά και αλλαντικά, τραγουδώντας και φορώντας το μαύρο βασκικό μπερέ τους. Αυτό το «πάρτι» το πέτυχα κατά λάθος, αλλά αποδείχθηκε το πιο ωραίο λάθος. Χώθηκα στο πλήθος, ψώνισα αγροτικά προϊόντα, δήθεν για να τα φέρω στην Ελλάδα – φαγώθηκαν πριν μπουν στο αεροπλάνο. Φεύγοντας, σκεφτόμουν ότι το μόνο που χρειάζεται πια η Γκέρνικα είναι το αυθεντικό έργο του Πικάσο που την υμνεί. Έχουν όμως φροντίσει και γι’ αυτό: υπάρχει ένα πιστό αντίγραφο του έργου σε πραγματικό μέγεθος που γράφει «Guernika Gernikara», δηλαδή η «Γκουέρνικα» να επιστέψει στην Γκέρνικα...
ΛΕΚΕΪΤΙΟ
H ΓΟΗΤΕΙΑ ΤΗΣ ΑΠΛΟΤΗΤΑΣ
Ένας παραλιακός δρόμος και σπίτια με κόκκινες στέγες κολλημένα το ένα στο άλλο. Δεν γινόταν να μην κολλήσω κι εγώ! Πίντσος μπαρ που πάνω στην μπάρα τους απλώνονται τα πιο νόστιμα και φρέσκα μεζεδάκια. Κάπως έτσι πρέπει να είναι ο παράδεισος του τσιμπολογήματος. Βρίσκομαι στο Λεκέιτιο (Λεκέτσο για τους ντόπιους), το πιο διάσημο ψαροχώρι της περιοχής. Κάνω την κλασική βόλτα μέχρι το φάρο, για να δω τα πλοία να ξεφορτώνουν (τόσο φρέσκα ψάρια βάζουν στα πίντσος τους, σας το υπογράφω). Γυναίκες μαντάρουν τα δίχτυα. Οι κάτοικοι του Λεκέιτιο δίνουν μαθήματα απλής γοητευτικής ζωής. Πηγαίνουν στο φάρο, παίρνουν βαθιές ανάσες θάλασσας και αγναντεύουν απέναντι το νησάκι Σαν Νίκολας. Το καλοκαίρι, βέβαια, το μέρος έχει πολλή πέραση. Οι Βάσκοι δηλώνουν φανατικοί και το επισκέπτονται συνέχεια. Αλλά και οι τουρίστες, που το έχουν ανακαλύψει τελευταία, ενσωματώνονται γρήγορα. Χωρίς να το καταλάβουν, αράζουν στα παραλιακά μπαράκια πίνοντας τσακολί, ένα τοπικό κρασί με φρουτένια γεύση.
Στα highlights το παλιό κομμάτι της πόλης, που είναι χωρισμένο σε δύο γειτονιές, αυτή των ψαράδων και αυτή των τεχνιτών. Αναζητήστε οπωσδήποτε τη Santa Maria. Ακόμα κι εγώ που δεν συγκινούμαι από ναούς και εκκλησίες, μόλις την είδα θέλησα να αγγίξω την πέτρα της, να νιώσω την ενέργειά της. Όπου γύριζα το βλέμμα πύργοι και επαύλεις κρυμμένα στα σοκάκια. Είναι μια χούφτα το Λεκέιτιο, αλλά μια χούφτα με μια παραλία τρομερή, χωρίς ξαπλώστρες και ομπρέλες (τελικά το nature chic δεν ξεπερνιέται με τίποτα). Θα με θυμηθείτε μόλις περπατήσετε με την άμπωτη μέχρι το νησί Σαν Νίκολας...
ΣΑΝ ΣΕΜΠΑΣΤΙΑΝ
ΑΡΙΣΤΟΚΡΑΤΙΚΟ RESORT
Υπάρχει μια αιώνια διαμάχη ανάμεσα στο Μπιλμπάο και το Σαν Σεμπαστιάν. Θα σας πω εγώ: μην μπείτε καν στο δίλημμα, πηγαίνετε και στα δύο! Εμένα, με το που πάτησα το πόδι μου στο Σαν Σεμπαστιάν, το μόνο δίλημμα που με βασάνισε ήταν αν θα κάτσω για μία ημέρα –όπως ήταν προγραμματισμένο– ή για πάντα. Η πόλη είναι χτισμένη στην άκρη τριών παραλιών και «μυρίζει Γαλλία». Θάλασσα, βουτιές όλο το χρόνο, surfers και άμμος· και μετά, σαν κάποιος να έκανε ένα πολύ πετυχημένο κολάζ, μεγαλόπρεπα κτίρια, ατελείωτοι πεζόδρομοι, πράσινο παντού κι ένας ποταμός που κόβει την πόλη στα δύο.
Είχα διαβάσει ότι το Σαν Σεμπαστιάν ήταν ο αγαπημένος προορισμός βασιλέων και αριστοκρατών, αλλά δεν «ψάρωσα» από αυτό. «Ψάρωσα» γιατί είδα ότι οι μοντέρνες πινελιές όχι μόνο δεν χαλάνε την αριστοκρατικότητά του, αλλά το κάνουν να φαίνεται ακόμα πιο όμορφο. Παράδειγμα το πολιτιστικό μέγαρο Palacio Kursaal, δύο γιγάντιοι φουτουριστικοί κύβοι από γυαλί (φανταστείτε τους το βράδυ φωτισμένους) που από τη μία κοιτάζουν την παραλία Zuriola και από την άλλη φλερτάρουν με τα δύο πιο νοσταλγικά ιστορικά κτίσματα της πόλης, το θέατρο Victoria Eugenia και το ξενοδοχείο «Maria Cristina».
Λάτρεψα τη βόλτα στον παραλιακό δρόμο μπροστά από την Playa de la Concha και την Playa de la Ondarreta. Οι κήποι που φτάνουν μέχρι τη θάλασσα σταματούν μόνο για να εμφανιστεί ανάμεσά τους το παλάτι Miramar και μετά σε οδηγούν σε ένα σημείο όπου ο βράχος, η θάλασσα κι ένα τεράστιο γλυπτό από ατσάλι και γρανίτη, η «Χτένα του Ανέμου», γίνονται ένα. Γυρνώντας πίσω, στην άλλη άκρη της παραλίας, ανακάλυψα την περιοχή του λιμανιού με τα ψαράδικα και το λόφο Urgull που αγναντεύει τον Ατλαντικό. Και τη στιγμή που νόμιζα ότι τα έχω δει όλα, βρήκα την είσοδο για την Παλιά Πόλη. Ένας πεζόδρομος ολόκληρη, με αμέτρητα εστιατοριάκια, μπαράκια και μαγαζιά, μικρές μπουτίκ με ρούχα και ντιζαϊνάτα αντικείμενα για το σπίτι. Μετά το σούρουπο επιδόθηκα στο βασκικό «σπορ» ποτέο, μπαινοβγαίνοντας από το ένα μπαράκι στο άλλο και πίνοντας καλιμότσο, ντόπιο κοκτέιλ με κρασί. Όταν αργά, πολύ αργά το βράδυ, τα πάντα έχουν ησυχάσει, ξυπνάει το «Bataplan» και γεμίζει με τους πιο ωραίους ανθρώπους της πόλης, που χορεύουν μέχρι να χαράξει.
Το Σαν Σεμπαστιάν ήταν για μένα η απόδειξη ότι στις διακοπές δεν χρειάζεται να απαντήσεις στην κλισέ ερώτηση: «Τι προτιμάτε; Θάλασσα, αξιοθέατα, πολιτισμό ή γαστρονομία;». Μπορώ να τα έχω όλα. Και κυρίως τη θάλασσα, που για εμάς είναι συνδεδεμένη με το κλαοκαίρι. Κοιτώντας τη θάλασσα του Σαν Σεμπαστιάν είναι σαν να ακούω το αγαπημένο μου τραγούδι – σε ένα πολύ δυνατό, αναπάντεχο remix...
ΧΩΡΑ ΤΩΝ ΒΑΣΚΩΝ KNOW HOW
ΜΠΙΛΜΠΑΟ
Πού θα μείνετεCarlton Hotel (+34 944162200, www.hotelcarlton.es) Ένα grand palace-αρχιτεκτονικό και ιστορικό μνημείο που αξίζει καθένα από τα πέντε αστέρια του.
Hotel Ercilla (+34 944705700, www.hotelercilla.com) Πολύ δυνατό good feeling, σε ένα city hotel που ανήκει στο μοντέρνο δυναμικό της πόλης.
Barcelo Nervion (+34 944454700, www.barcelo.com) Το ξενοδοχείο που κέρδισε το βραβείο τουριστικής ποιότητας, σε απόσταση αναπνοής από το Μουσείο Guggenheim. Απολαμβάνεις την ανανεωμένη αισθητική του, σε μια κατά γενική ομολογία value for money διαμονή.
Πού θα φάτεCafe Bilbao (+34 944151671) Στην Παλιά Πόλη, στην Plaza Nueva, θεωρείται εξπέρ στον μπακαλιάρο και όλοι σπεύδουν να δοκιμάσουν τα πίντσος του.
Restaurante Monterrey (+34 944248490) Όσο μικρό είναι αυτό το εστιατόριο στην Gran Via τόσο μεγάλο είναι σε ποιότητα κουζίνας και υλικών.
Guria (+34 944415780) Μετρά μισό αιώνα δόξας με απολαυστικότατα βασκικά πιάτα και μια πρέζα πολυτέλειας, όση χρειάζεται.
Καλοκαιρινά tipsΜετά τις 15 Αυγούστου αρχίζει η μεγάλη εβδομάδα του Μπιλμπάο με ατελείωτα πάρτι, υπαίθριες παραστάσεις και παραδοσιακά αθλήματα.
ΣΑΝ ΣΕΜΠΑΣΤΙΑΝ Πού θα μείνετεLondres y de Inglatera (+34 943440770, www.hlondres.com) Ιστορικό κτίσμα μπροστά από την παραλία, το αντίπαλον δέος του ξενοδοχείου «Maria Cristina», και τα δύο δίνουν ξανά στην πολυτέλεια το παλιό κλασικό της νόημα.
Hotel Codina (+34 943212200, www.hotelcodina.es) Το νεανικό και minimal αισθητικής ξενοδοχείο μεταμορφωμένο ύστερα από ολική ανακαίνιση.
La Galeria (+34 943317559, www.hotellagaleria.com) Σ’ αυτό το μικρό ξενοδοχείο-βίλα, κάθε δωμάτιο είναι αφιερωμένο σ’ ένα ζωγράφο (Picasso, Dali, Miro κ.ά.).
Πού θα φάτεArzak (+34 943285593) Από τις πιο σημαντικές μορφές της ισπανικής γαστρονομίας, ο Juan Mari Arzak πήρε την παράδοση της βασκικής κουζίνας και «έπαιξε» με αυτήν, κερδίζοντας τρία αστέρια Michelin.
Bar Bergara (+34 943275026) Τρελή ποικιλία από πίντσος και πολύ καλές παραδοσιακές σπεσιαλιτέ σε αυτό το ερωτεύσιμο πίντσο μπαρ που έχει βραβευθεί ως «η καλύτερη μπάρα για πίντσος της Ισπανίας».
La Cepa (+34 943426394) Στην καρδιά της Παλιάς Πόλης σερβίρει πίντσος και πιάτα ιδιαίτερα δημοφιλή. Highlights το χαμόν και το κυνήγι.
Martin Berasategui Mazarte (6 χλμ. από το Σαν Σεμπαστιάν, +34 943366471) Ένας από τους μεγάλους της βάσκικης κουζίνας (3* Michelin), αγαπημένος διάσημων σεφ του πλανήτη, επειδή καταφέρνει να δημιουργεί ευρηματικές σπεσιαλιτέ κεντώντας με φαντασία πάνω στη γευστική παράδοση των Βάσκων.
Akelare (+34 943311209) Ίσως το ομορφότερο εστιατόριο της περιοχής, κρεμασμένο κυριολεκτικά στην άκρη ενός λόφου απ’ όπου χαζεύεις την απεραντοσύνη του Ατλαντικού. Ο σεφ Pedro Subijana έχει βραβευτεί με τρία αστέρια Michelin.
Mugaritz Errenteria (13 χλμ. από το Σαν Σεμπαστιάν, +34 943522455) Γλυκύτατο, φιλόξενο ρεστοράν, όπου χαίρεσαι μια σοφιστικέ, μοναδική κουζίνα (technomotion τη χαρακτηρίζουν, από το technology+emotion), διά χειρός Luis Andoni Aduriz (2* Michelin).
Zuberoa (Oyazzun, 11 χλμ. από το Σαν Σεμπαστιάν, +34 943491222) Ο Hilario Arbelaitz είναι χωρίς αμφιβολία ένας από τους πρωταγωνιστές στην εξέλιξη της βασκικής κουζίνας. Το εστιατόριο στεγάζεται σε μια φάρμα 600 χρόνων με πέτρινη σάλα και υπέροχη βεράντα.
Καλοκαιρινά tipsΤον Ιούλιο η πόλη φιλοξενεί το Διεθνές Φεστιβάλ Τζαζ. Τον Σεπτέμβρη το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου έχει την τιμητική του.
ΓΚΕΡΝΙΚΑ Πού θα μείνετεKatxi (+34 946270740, www.katxi.com) Κλέβει δικαίως την παράσταση ανάμεσα στις σχετικά λίγες προτάσεις διαμονής στην πόλη. Προσεγμένη αισθητική, ωραίες λεπτομέρειες και κομβικό lοcation.
Πού θα φάτεBoliρa (+34 946250300) Στο εστιατόριο της ομώνυμης πανσιόν δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στα θαλασσινά, τα απολύτως ντόπια προϊόντα και τα πίντσος.
Zallo-Barri (+34 946251800) Εστιατόριο σε μοντέρνο, upgraded στιλ, επιτυχημένη εκτέλεση της τοπικής κουζίνας αλλά και πιο «δημιουργικά» πιάτα.
Καλοκαιρινά tipsΔίπλα στην Γκέρνικα, στη διάσημη για τα κύματά της Μουντάκα, διοργανώνεται κάθε χρόνο το παγκόσμιο πρωτάθλημα της Billabong.
ΛΕΚΕΪΤΙΟ Πού θα μείνετεAisia Zita (+34 946842655, www.aisiahoteles.com) Aisia στα βασκικά σημαίνει ξεκούραση. Δεν θα μπορούσε να έχει πιο κατάλληλο όνομα αυτό το παραδοσιακό ξενοδοχείο-spa με τη θάλασσα πιάτο.
Hotel Zubieta (+34 946843030, www.hotelzubieta.com) Εντελώς εναρμονισμένο με το στιλ του Λεκέιτιο, κρυμμένο σε κήπους.
Palacio Oxangoiti (+34 944650555, www.oxangoiti.net) Παραδοσιακής αισθητικής ξενοδοχείο, στην πλατεία, ένα βήμα από τη θάλασσα.
Πού θα φάτεKaia (+34 946840284) Τρώμε παραδοσιακές συνταγές έχοντας απευθείας οπτική σύνδεση με τη μαρίνα και τη θάλασσα.
Mantxua Jatetxea (+34 946840722) Φρέσκα υλικά σε ευφάνταστα πίντσος, από τα καλύτερα της περιοχής.
Καλοκαιρινά tipsΣτις 29/6, ο San Pedros γιορτάζεται με ένα καθηλωτικό τελετουργικό, με φοβερή εθνογραφική αξία, που το λένε «Kilin-Kala».
