Αυτή τη φορά δεν νομίζω πως χρειάζομαι ωραίες λέξεις για να σας πείσω να πάτε στην Μάνη. Απλώς, ως φανατική της, σας λέω ότι η άνοιξη είναι η ομορφότερη εποχή της.
Αφήνοντας πίσω το Γύθειο και μετά το κάστρο του Πασσαβά, ρίχνω φευγαλέες ματιές προς τον Ταΰγετο, πριν κερδίσει ολοκληρωτικά την προσοχή μου η Αρκουδόλατσα ( το βουνό του Αϊ-Λιά ) που στέκει πάνω από την Αρεόπολη, πόρτα για το τραχύ και ανίσκιωτο τοπίο της Αποσκιερής Μέσα Μάνης. Η μυστηριακή γύμνια του χώρου, η απόλυτη κυριαρχία της πέτρας, η ακαμψία και η αδυσώπητη αυστηρότητα του τοπίου δίνουν μια ασάλευτη, σχεδόν σαν νεκρή φύση, εικόνα. Κάπως έτσι θα συνεχίσουμε. Φυσικό περιβάλλον και πυργοχώρια είναι μια αξεχώριστη ενότητα, που σπάει πού και πού από τη γλυκύτητα της θάλασσας και φτιάχνει εικόνες απίστευτης και ιδιαίτερης ομορφιάς, όπως αυτή στο Λιμένι, το κουκλίστικο χωριό των Μαυρομιχάληδων, το Σταυρί, το χωριό με τους περισσότερους αναστηλωμένους και κατοικήσιμους πύργους ή το Πόρτο Κάγιο με το φοβερό λιμανάκι.
Μετά την απαραίτητη στάση για προμήθειες στο φούρνο της Μηλίτσας (27330 51226) στην Αρεόπολη, παίρνω το δρόμο για Διρό και Αποσκιερή Μάνη ( την pure Μάνη ). Αν δεν έχετε ξαναμπεί στα Σπήλαια του Διρού, απλώς μη χάσετε την εμπειρία. Διαφορετικά ακολουθήστε μας στη διαδρομή για Ταίναρο. Μπροστά, το περίφημο Τηγάνι (μια πέτρινη λωρίδα γης 1.700 μέτρων), που το γλείφει από παντού η θάλασσα και που πάνω του χτίστηκε το γεμάτο θρύλους κάστρο του Τηγανιού, στον κόλπο του Μέζαπου. Αν είστε της πεζοπορίας, μην το προσπεράσετε: είναι εμπειρία.
Πάνω στη διαδρομή κάνω μια παράκαμψη για το Σταυρί, ένα χωριό που η ιστορία του χάνεται στο Μεσαίωνα και που διαθέτει, κόσμημα μοναδικό, την εκκλησία του Αγίου Βασιλείου. Καθώς περπατώ στη σιγαλιά του πρωινού, τα βήματά μου αντηχούν στα στενά καντούνια που ορίζουν οι καλοδιατηρημένοι πύργοι. Οι φραγκοσυκιές στο φόρτε τους συνταιριάζουν απόλυτα με το τοπίο και βλέπω στους αιωνόβιους κορμούς το πιο όμορφο λουλούδι. Ο ελαιώνας που αγκαλιάζει απ' όλες τις πλευρές το Σταυρί σε αγαλλιάζει. Λίγη ξεκούραση πριν πάρουμε ξανά το δρόμο.
Κάτω από το πιο λαμπερό φως
Κοίτα: Πολυπυργούσα, Νόμια, Ψι, Μπουλαριοί. Χωριά που αντέχουν στην ερήμωση. Περιδιαβαίνω στο δρόμο, μέχρι να αράξω στο μαγευτικό κολπίσκο του Γερολιμένα. Τον βρίσκω πολύ ανεβασμένο σε σχέση με παλιότερα -συν τοις άλλοις, δύο νέα ξενοδοχεία φέρνουν πιο ψηλά το επίπεδο της διαμονής. Η θάλασσα γλυκαίνει το πρωινό και η ηρεμία του μικρού χωριού είναι βάλσαμο, καθώς απολαμβάνεις το ούζο σου, προστατευμένος από τη μεγάλη σκιά του εντυπωσιακού βράχου ( στυλ Φαρ Ουέστ ) που αγκαλιάζει το πάλαι ποτέ ένδοξο λιμάνι. Το πιο έντονο φως της Μεσογείου, σύμφωνα με το Γαλλικό Ινστιτούτο Ερευνών, λούζει τα πάντα. Η κίνηση του χωριού, επικεντρωμένη στο λιμάνι. Επόμενος σταθμός, τα μεσαιωνικά Άλικα και η αρχαία Κυπάρισσος (και Καινήπολη αλλά και Ταίναρος -κατά τον Παυσανία- με ιερό σπήλαιο της Δήμητρας και ναό της Αφροδίτης ).
Κλείστε τα μάτια και φανταστείτε εικόνες, καθώς ο δρόμος, ανηφορικός πια, σας φέρνει στην ονομαστή Βάθεια, γενέτειρα του μυθικού κουρσάρου Λυμπεράκη Γερακάρη ένα τοπίο γεμάτο μυστηριακή σιωπή. Η Βάθεια, ένα θαυμάσιο "μπουκέτο" από πύργους, λούζεται στο μεσημεριανό ήλιο -και δεν μπορώ να βρω καλύτερη περιγραφή από αυτήν της Αμερικανίδας Elis-Alice Mafery, που έγραψε για "... ένα χωριουδάκι ουρανοξυστών, κουρνιασμένο σε φωλιά από φραγκόσυκα". Αράζω για λίγο στο μικρό καφέ με τη θέα, για ένα νερό πριν από το περπάτημα μέσα στο χωριό, λίγο πριν πάρω το δρόμο για Πόρτο Κάγιο και Ταίναρο. Η διαδρομή είναι από τις πιο εντυπωσιακές, καθώς απότομοι, περίεργοι βράχοι βυθίζονται στη θάλασσα και πάνω τους υπάρχουν μισογκρεμισμένοι πύργοι -βιγλάτορες για τους πειρατές.
Το Μαρμάρι και η πανέμορφη παραλία του, που φαίνονται στο βάθος, μας κρύβουν το τρομερό Ταίναρον που ύμνησαν θεοί και άνθρωποι. Δύσκολα περιγράφεις το απότομο και απόκοσμο τοπίο που σχίζεται μόνο από το κτίριο του φάρου, αλλά ακόμα πιο δύσκολα μπορείς να μιλήσεις για τη θέση και τη σημασία αυτής της περιοχής στην ελληνική ιστορία, γιατί θα χρειαστείς σελίδες ατέλειωτες. Μου φαίνεται όμως σαν να ακούω το τραγούδι και τη λύρα του Ορφέα, που στην είσοδο του Άδη παρακαλεί να του δώσουν πίσω την Ευρυδίκη... Μύθοι, μύθοι, μύθοι, που, αν είσαι λίγο ονειροπόλος, τους νιώθεις να μιλούν μέσα σου και να δένουν γάντι με το τοπίο.
Αράζουμε για λίγο στον όρμο του Πόρτο Κάγιο. Στη συνέχεια, επιστρέφουμε από άλλο δρόμο (κυκλώνοντας τη Μάνη μέσω Λάγιας ). Κάθε στροφή και μια έκπληξη, από τη θέα που μας συνεπαίρνει πριν φτάσουμε στα χωριά Καινούργια Χώρα και Κορογιάννικα. Ψυχή δεν βλέπουμε, αν και κάποιες φωνές μας παρασέρνουν στα στενά των ρημαγμένων πύργων... Λάγια, Κοκκάλα, Κότρωνας, Φλομοχώρι, τα πιο γνωστά χωριά της διαδρομής.
Οδηγήστε προσεκτικά στους στενούς δρόμους, αλλά σταματήστε όπου μπορείτε: για μια πανέμορφη θέα, για μια φωτογραφία, για ένα δρομάκι που θα σας βγάλει σε μια βοτσαλωτή παραλία. Ο δρόμος που σε φέρνει από Κότρωνα σε Σκουτάρι και από εκεί επιστρέφει σε Αρεόπολη-Λιμένι-Οίτυλο ή στο Γύθειο αποκαλύπτει στη διαδρομή του μερικές πανέμορφες παραλίες, καθώς περνά πλάι στη θάλασσα αναδεικνύοντας μια άγνωστη πλευρά της περιοχής.
Στο άντρο του δράκοντος
Χωρίς τη μυστηριακή ατμόσφαιρα της Αποσκιερής Μάνης, η Αρεόπολη και το κεφαλοχώρι του Οιτύλου λούζονται, λες, στο φως ενός άλλου ήλιου. Η πρώτη, εμπορικό κέντρο της περιοχής, είναι γεμάτη ζωντάνια και χρόνο το χρόνο γίνεται όλο και καλύτερη. Το ιστορικό Οίτυλο αναπτύσσεται κυρίως στο επίνειό του ( Νέο Οίτυλο-Καραβοστάσι ) και στο γραφικό Λιμένι των Μαυρομιχάληδων. Το ιστορικό χωριό στέκει περήφανο στο χείλος ενός φαραγγιού, απέναντι από το ερειπωμένο κάστρο της Κελεφάς που έχτισαν οι Τούρκοι στο πιο στρατηγικό σημείο της περιοχής.
Γνωστό από τα χρόνια του Ομήρου, το Οίτυλο γνώρισε και δόξα και παρακμή. Ιστορικά ευρήματα ( όπως ο ναός της Σεράπιδος ) μαρτυρούν την εμπορική αλλά και πνευματική σχέση του Οιτύλου με την Αίγυπτο. Από εδώ έφυγε η γνωστή οικογένεια του Στεφανόπουλου με προορισμό την Κορσική ( όπου υπάρχουν και σήμερα μανιάτικα ονόματα, δρόμοι και εκκλησιές ), από εδώ ξεκίνησε και ο μύθος που θέλει Μανιάτη τον Μέγα Ναπολέοντα.
Λιμναία Σπήλαια Διρού
Ο ελικοειδής δρόμος που σε κατεβάζει σιγά σιγά στη θάλασσα με τα χοντρά βότσαλα και την είσοδο των σπηλαίων αποκαλύπτει μπροστά σου το μικρό όρμο του Διρού. Εδώ, οι αιώνες ύφαναν το πιο γοητευτικό παραμύθι και συνέθεσαν μια ποιητική συμφωνία με το νερό, την πέτρα και το χώμα. Ο φαντασμαγορικός διάκοσμος των σταλακτιτών και των σταλαγμιτών σού παίρνουν το νου, καθώς διασχίζεις με βάρκα το λιμναίο του σπηλαίου και ο ξεναγός δίνει ονόματα στους περίεργους σχηματισμούς, τα ίδια εκείνα ονόματα που ήρθαν στο μυαλό του ζεύγους Πετροχείλου, όταν βρισκόταν για πρώτη φορά face to face με τους υπόγειους θησαυρούς της Βλυχάδας. "Σταλαχτίτες κατάλευκοι", γράφει η Άννα Πετροχείλου, "κόκκινοι, γκρίζες ή κατάλευκες κολόνες κι αλαβάστρινα αραβουργήματα στους τοίχους και τις οροφές, είναι ένα μικρό δείγμα του διάκοσμου που συναντούμε στα "Ανάκτορα του Ποσειδώνος", στον "Μεγάλο Ωκεανό", στο "Άντρο του Δράκοντος", στην "Κόκκινη Σάλα", στη "Θάλασσα των Ναυαγίων", στο "Παρεκκλήσι", στα "Λευκά και Ροζ Διαμερίσματα", στην "Κρεμασμένη Αλεπού". Ποικίλα, πλούσια και δυνατά τα συναισθήματα, καθώς τελειώνει η ξενάγηση και παίρνουμε το δρόμο της επιστροφής, με κυρίαρχη την αίσθηση ότι "παραβιάσαμε" ένα αιώνιο μυστήριο της Φύσης.
Πως θα πάτε
Από την Εθνική Αθηνών-Τρίπολης-Σπάρτης 225 χλμ. Από τη Σπάρτη, η Αρεόπολη απέχει 72 χλμ.
Δείτε εδω τα καλύτερα εστιατόρια της περιοχής, καθώς και τις καλύτερες προτάσεις διαμονής όπως τα προτείνει ο alpha guide.
