Ο νέος ορισμός της πολυτέλειας, οι slowtopias (το ταξίδι είναι ο προορισμός) και η «πράσινη» συνείδηση είναι μερικές από τις νέες τάσεις που ανιχνεύει και αναλύει το φετινό ετήσιο συμπόσιο αρχιτεκτονικής και design για τη φιλοξενία που διοργάνωσαν τα Design Hotels στη Βαρκελώνη. Ξεφυλλίζουμε τα πρακτικά.
Η εποχή που το πρωτοποριακό, αιχμηρό design αρκούσε για να αλλάξεις τον κόσμο της φιλοξενίας φτάνει δυστυχώς στην ημερομηνία λήξης της. Και δεν το λέμε μόνο εμείς. Με αυτήν την παραδοχή ξεκίνησε το φετινό «Future Forum» των Design Hotels, το οποίο με τον τίτλο «New Shelter» έθεσε ως στόχο του «να ξαναδεί τα βασικά», έτσι ώστε να επαναπροσδιορίσει τα στοιχεία εκείνα που κάνουν σήμερα ένα ξενοδοχείο μοντέρνο. Η οικολογική συνείδηση, οι νέες τάσεις στο φαγητό, το κυνήγι της εμπειρίας, η εκπαιδευτική και επιμορφωτική διάσταση του ταξιδιού κατείχαν κυρίαρχη θέση στην ατζέντα, αφού θεωρούνται περισσότερο από ποτέ βασικές παράμετροι στην πολυδιάστατη εμπειρία του ξενοδοχείου του μέλλοντος. νέα eco-design gadgets
Η οικολογική ευαισθησία εξελίσσεται και σε παράγοντα αισθητικής, εμπνέοντας όλο και περισσότερους designers. Νέα προϊόντα με χιούμορ και μοντέρνα σχεδιαστική ματιά ανάβουν κόκκινο λαμπάκι στην υπερκατανάλωση ενέργειας. Τα πλακάκια μπάνιου της Static! είναι σχεδιασμένα από υλικά που, όσο ξεχνιέσαι με το ζεστό νερό ανοιχτό, χάνουν τα μοτίβα τους, για να σου θυμίσουν ότι ή πρέπει να τελειώνεις ή θα αναγκαστείς να κάνεις μπάνιο χωρίς… διακόσμηση. Ο «Watsson» της DIY Kyoto είναι ένα ντιζαϊνάτο κουτί ελέγχου, που με μια σειρά αριθμούς και φωτάκια σάς ενημερώνει για την καθημερινή κατανάλωση ενέργειας στο σπίτι σας. Ο Γάλλος Gilles Belley έχει σχεδιάσει μια σειρά gadgets για τις ηλεκτρικές συσκευές και τις πρίζες,οι οποίες αλλάζουν χρώμα, υποδεικνύοντας στον καταναλωτή τις ώρες αιχμής που καλό θα ήταν να αποφεύγει να καταναλώνει ρεύμα. Τα πρώτα πατώματα που παράγουν ενέργεια από το ποδοβολητό τεστάρονται ήδη σε… clubs και πεζοδρόμια του Λονδίνου, ενώ φοιτητές του Royal College δημιουργούν προσωπικούς ενεργο-μετρητές σε μορφή μπρελόκ, οι οποίοι καταγράφουν τα χιλιόμετρα που διανύεις και την ενέργεια που καις ανάλογα με το μέσο μεταφοράς που επιλέγεις. Η συντήρηση και η οικολογική ευαισθησία αποτελούν βασικούς παράγοντες στην αρχιτεκτονική και το design των ξενοδοχείων. Το design ενός ξενοδοχείου πρέπει πλέον να πουλάει το concept της πράσινης συνείδησης, να το κάνει σέξι και ελκυστικό, αντί να το παρουσιάζει απλώς ως ένα λιγότερο πολυτελές, πιο ηθικό τρόπο ταξιδιού. Και για το περιβάλλον μπορεί να ισχύσει, όπως έχει αποδείξει η κυριαρχία των design και boutique hotels, ως αντίδοτο στην απρόσωπη μαζικότητα των μεγάλων αλυσίδων, το «Αν το χτίσεις σωστά, θα έρθουν».
slowtopias, ποιο είναι το πιο αργό λεωφορείο που έχετε;
Τώρα που αρχίζει να συνειδητοποιεί ότι με κάθε εισιτήριο που βγάζει σκοτώνει τον πλανήτη, το να μεταβεί από προορισμό σε προορισμό όσο το δυνατόν πιο γρήγορα και πιο οικονομικά παύει να αποτελεί νούμερο ένα προτεραιότητα για τον ταξιδιώτη που γαλουχήθηκε στις low-cost πτήσεις και στα γρήγορα τρένα. Το αργό ταξίδι αναμένεται να κερδίσει σημαντικό έδαφος μες στις επόμενες δεκαετίες. Το ταξίδι ως εμπειρία αρχίζει να ξαναθυμίζει την ιεροτελεστία των πάλαι ποτέ ταξιδευτών της προ-high speed εποχής, οι οποίοι μεταφέρονταν αργά και με όλες τις πολυτέλειες ως το μακρινό προορισμό τους. Έχοντας βαρεθεί τις πολλές μετακινήσεις και την ταλαιπωρία του ταξιδιού, οι σημερινοί εκπαιδευμένοι ταξιδιώτες αναζητούν πιο βαθιές, «εκπαιδευτικές», πολιτιστικές εμπειρίες. Τώρα που το design του προορισμού τους είναι εγγυημένο, τους ενδιαφέρει το design του ίδιου του ταξιδιού τους. Ταξιδιωτικά γραφεία leaders για τους design & luxury travelers, όπως οι Abercrombie & Kent, Lisa Lindblad Travel Design, Journeys by Design και άλλοι, δηλώνουν ότι οι άλλοτε φαν του «fly & flop» πελάτες τους αναζητούν πιο ουσιαστικές ταξιδιωτικές εμπειρίες. Δεν είναι μόνο η ανάπτυξη της οικολογικής συνείδησης. Αν το ταξίδι είναι το αντίθετο της καθημερινότητας, όσο πιο γρήγοροι γίνονται οι ρυθμοί της ζωής, τόσο οι αργές εμπειρίες, η αδράνεια, γίνονται το ζητούμενο στον ελεύθερο χρόνο. Τρένα, πλοία, ακόμη και αργά αεροπλάνα αναμένεται να πρωταγωνιστήσουν στις ταξιδιωτικές προτιμήσεις των trendsetters τα επόμενα χρόνια, μέχρι βέβαια να έρθει η σειρά του διαστημόπλοιου. Το design των μέσων μαζικής μεταφοράς γίνεται όλο και πιο σημαντικό με τα νέα αυτά δεδομένα. Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η Virgin Galactic όσο και η Astrium, οι οποίες ετοιμάζουν τις πρώτες πτήσεις στο διάστημα, έχουν αναθέσει το design σε δύο stars, τον Philippe Starck και τον Mark Newson, αντίστοιχα. Η σιδηροδρομική βιομηχανία της Ευρώπης βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μία από τις πιο δυναμικές φάσεις της, με πολύ σημαντικά projects στα σκαριά, ο νέος σταθμός του St Pancras αυτοπροσδιορίζεται ως «destination station», η haute couture μπαίνει στα σαλόνια των τρένων, ο Υπερσιβηρικός έκανε γενικό lifting, πολυεθνικές ξενοδοχείων όπως οι Four Seasons ετοιμάζουν luxury projects σε συνεργασία με τρένα. Οι κρουαζιέρες, το βασίλειο της ραστώνης, ακολουθούν από κοντά με ακόμη πιο προσωποποιημένες υπηρεσίες, όπως π.χ. personal shopper που θα σας βρει τις καλύτερες μαροκινές αντίκες και εξειδικευμένα πλοία για διαφορετικού στιλ ταξιδιώτες. Οι ειδικοί μάς διαβεβαιώνουν ότι δεν θα αργήσουμε να δούμε ιπτάμενα κρουαζιερόπλοια, τα οποία θα διασχίζουν τον Ατλαντικό σε 18 ώρες, ενώ εσύ θα απολαμβάνεις την πανοραμική θέα και όλες τις πολυτέλειες on board.
«luxury is in flux»
Ο ορισμός της πολυτέλειας ως προς την εμπειρία του ταξιδιού είναι σήμερα πιο δύσκολο να προσδιοριστεί από ποτέ. Ο παράγοντας «ακριβό» χάνει διαρκώς έδαφος έναντι της «εμπειρίας». Όπως χαρακτηριστικά πιστεύουν στο Future Laboratory, η πολυτέλεια έχει γίνει πολύ δημοκρατική, «πιο προσιτή» κατά τον παππού των design hotels Ian Schrager. Παράλληλα με τη δημιουργία των «Richistanis», των νέων υπερ-νεόπλουτων, οι οποίοι αποτελούν μια αυτόνομη κατηγορία με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, η νέα πολυτέλεια αφορά για τους περισσότερους ομιλητές των φόρουμ «διακριτικές, ουσιώδεις εμπειρίες». Ο χρόνος, η ελευθερία, η exclusivity, το να νιώθεις καλά, είναι τα βασικά χαρακτηριστικά της νέας πολυτέλειας σύμφωνα με τον Gianni Castiglioni της Marni, τον Michele Norsa της Salvatore Ferragamo και του Vincenzo Cannatelli των Ferretti Yachts. Οι μεγάλες φίρμες πολυτελών ειδών κυνηγούν το συναίσθημα, την πνευματική καλλιέργεια και την ποίηση, προσπαθώντας να δημιουργήσουν μοναδικές, αξέχαστες εμπειρίες που δεν στέκονται μόνο στην ταμπέλα. Η τάση του «oyster-shell retailing» εκφράζει τη στροφή της πολυτέλειας προς τους καταναλωτές που αναζητούν εμπειρία. Αφορά την τοποθέτηση πολυτελών ειδών στο κέντρο ενός σκηνικού μέσα στο χώρο, όπως ένα μαργαριτάρι σε ένα όστρακο. Δύο χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι σκαμμένες στον τοίχο θήκες παπουτσιών που σχεδίασαν οι Sybarite για το κατάστημα της Marni στο Τόκιο, ή το παραμυθένιο σκηνικό που έστησε ο Patrick Jouin για το παρισινό κοσμηματοπωλείο των Van Cleef & Arpels, με νεράιδες ντυμένες με βραδινά της Anne Valerie Hash σε έναν κήπο από τριαντάφυλλα να φορούν τα κοσμήματα του Οίκου. «Luxury, then, is in flux» καταλήγει το Forum, φτάνοντας στο συμπέρασμα ότι ίσως η μεγαλύτερη πρόκληση για τα design hotels του μέλλοντος θα είναι να αναδείξει τα θέλω του πελάτη, να μην επιβάλλεται το brand έναντι των προσωπικών αναγκών. Να μπορείς να πεις ναι, όταν ο δεσποτικός designer ή διαχειριστής μέσα σου λέει όχι.
γεύση και κουλτούρα
Το να προσεγγίσεις τον πελάτη και να ανταλλάξεις εμπειρίες, να πάρεις όσο και να δώσεις, είναι μία από τις βασικές τάσεις του μέλλοντος που, σύμφωνα με τα Design Hotels, θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους και οι υπεύθυνοι για τον τομέα του Food & Beverage των ξενοδοχείων. Το εργαστήριο «Γεύση του Αύριο», το οποίο οργανώθηκε στο πλαίσιο του Forum με επικεφαλής τους Christopher Sanderson (Creative Director του Viewpoint), Peter Lute (chef και ιδιοκτήτη των Lute Suites στο Άμστερνταμ) και Jordi Roca (γνωστό Ισπανό σεφ) ξεκίνησε με το ερώτημα «Έρχεται η κουζίνα του ξενοδοχείου στον επισκέπτη ή ο επισκέπτης μπαίνει στην κουζίνα;» Ο Sanderson υποστήριξε ότι η σχέση μας με το φαγητό βρίσκεται σε ένα μεταβατικό στάδιο: Ένα θέμα που άλλοτε πρόσθετε χρώμα και πρόκληση στις σελίδες των περιοδικών, αλλά που πλέον είναι αντικείμενο ιδεολογικών συζητήσεων και προβληματισμών σχετικών με την υγεία και το περιβάλλον. Σε μια εποχή που το φαγητό συναγωνίζεται στα πρωτοσέλιδα τους celebrities και οι star-chefs όπως ο Jamie Oliver αναδεικνύουν κοινωνικές και διατροφικές ανησυχίες και καταπιάνονται με φαινόμενα όπως η ανεργία ή οι διατροφικές συνήθειες των μαθητών, οι food lovers αντεπιτίθενται με έμφαση στο design και το gastrofood. Designer επίπλων, όπως ο Marc Bretilot, διδάσκουν μαγειρικό design στο πανεπιστήμιο, ενώ νέες gastro-boutiques, όπως το Papabubble στο Άμστερνταμ, το Hope και το Greenwood στο Λονδίνο, το Fluff Bakery στη Νέα Υόρκη, παίζουν με στοιχεία όπως η αυθεντικότητα, ο αισθησιασμός, το design και η αρχιτεκτονική όπως μια μπουτίκ, παραβιάζοντας τον κανόνα που θέλει ένα κατάστημα ειδών διατροφής να έχει καθαρές γραμμές και χρηστικό σχεδιασμό. Η ανάγκη ακόμη περισσότερης interaction του σεφ με τον πελάτη διαπιστώνεται τόσο από τον Lute όσο και από τον Roca, ο οποίος λέει χαρακτηριστικά: «Η σχέση ανάμεσα σε ένα μάγειρα και έναν πελάτη είναι πολύ πιο στενή από αυτή ενός καλλιτέχνη και ενός συλλέκτη ή ενός αρχιτέκτονα και ενός πελάτη, αφού στο εστιατόριο κυριολεκτικά καταβροχθίζεις το δημιούργημα». Οι νέοι πελάτες των εστιατορίων είναι πολύ πιο εκπαιδευμένοι και, αν τους δώσεις το κίνητρο, μπορούν να καταθέσουν τις εμπειρίες και τις μνήμες τους στο τραπέζι, σήμερα που η μαγειρική δημιουργία παίζει πολύ πιο έντονα με τις αναμνήσεις, τις αισθήσεις, τα αρώματα.
hometels
Eικοσιτετράωρο personalized service 5άστερου ξενοδοχείου σε συνδυασμό με την ιδιωτικότητα ενός πολυτελούς διαμερίσματος. Τα hotel residencies, τα οποία απέκτησαν πλέον και όνομα (hometels), είναι μία από τις πιο δυνατές τάσεις της ξενοδοχειακής και real estate αγοράς. Όλο και περισσότερα πολυτελή ξενοδοχεία στις μεγάλες μητροπόλεις ενσωματώνουν στο δυναμικό τους πολυτελείς κατοικίες, για όσους θέλουν να ζήσουν ένα παρατεταμένο «ξενοδοχειακό όνειρο» στο «σπίτι» τους, ενώ αρχιτέκτονες-σταρ, αλυσίδες κολοσσοί και πρωτοπόροι ξενοδόχοι μπαίνουν στο παιχνίδι. Μερικά από τα πιο νέα projects στο χώρο είναι τα hotel residences του Mondrian South Beach στο Μαϊάμι, από τη Morgans Hotel Group, μία από τις καλύτερες αλυσίδες design ξενοδοχείων που διαθέτει μεταξύ άλλων στο δυναμικό της τα λονδρέζικα Sanderson και St Martins Lane. Η ανάθεση του interior design στον Marcel Wanders, πέρα από το ότι υπόσχεται ένα conceptual θεατρικό περιβάλλον με αναφορές στο Κάστρο της Ωραίας Κοιμωμένης, αποτελεί την καλύτερη απόδειξη για το fashion status που έχουν πάρει πλέον τα hotel residences. Εκτός από πολυτέλεια και design, οι νέες κατοικίες του Morgans Hotel Group πάνω στην παραλία του Μαϊάμι παρέχουν όλες τις υπηρεσίες ενός 5άστερου ξενοδοχείου, συμπεριλαμβανομένων του personal shopping, της διανομής εφημερίδας στην πόρτα, καθημερινή φροντίδα για φρέσκα λουλούδια στα βάζα, pet-walking και ό,τι άλλο μπορείτε να φανταστείτε. Άλλο ένα ιδιαίτερα φιλόδοξο ξενοδοχείο κατοικιών είναι το «40 Bond» του Ian Schrager, στη συνοικία Noho, στην καρδιά της Νέας Υόρκης, το οποίο υπογράφουν οι Herzog & De Meuron. Προηγήθηκε το «50 Gramercy Park North», άλλο ένα συγκρότημα «κατοικιών με σέρβις ξενοδοχείου» του ιδίου (δεν είναι τυχαίο ότι για τα ξενοδοχεία αυτά επιλέγεται ως όνομα αυτούσια η διεύθυνση, η οποία τους δίνει έναν επιπλέον «σπιτικό» χαρακτήρα). Σχεδιασμένες από το Βρετανό αρχιτέκτονα John Pawson, αυτές οι απολύτως στιλάτες κατοικίες διαφημίζονται με το σλόγκαν «effortless living», αφού προσφέρουν 24ωρες υπηρεσίες με θέα στο Gramercy Park, το μοναδικό πριβέ πάρκο στη Νέα Υόρκη.
