Αμφίκλεια
Στα υψώματα του βόρειου και ανατολικού Παρνασσού ξεχνάς όλα όσα ήξερες για το κοσμοπολίτικο προφίλ της νότιας πλευράς του, γνωστής για την έντονη νυχτερινή ζωή, τα πολυτελή σαλέ και τα χειμερινά ποζαρίσματα χαρωπών σελέμπριτις -εντός ή εκτός εισαγωγικών. Εδώ τα πράγματα είναι αλλιώς -πιο ήσυχα, πιο ανόθευτα, πιο ήπια ως προς την "τουριστική αξιοποίηση" της ορεινής ομορφιάς του τοπίου. Με έξοχο φόντο την επιβλητική κορυφογραμμή του Παρνασσού και τις χιονισμένες κορυφές του, οι λάτρεις της αυθεντικότητας ανακαλύπτουν στην Αμφίκλεια και στην κοντινή της Τιθορέα, μαζί με τη χαρά της φύσης, την παραδοσιακή ρουμελιώτικη φιλοξενία, τη γαστρονομική κουλτούρα και τις αυθεντικές γεύσεις του τόπου. Καταγράψαμε τις γευστικές στάσεις που χώρεσαν σε λιγότερες από 48 ώρες παραμονής σε τούτα τα μέρη.
Στην Αμφίκλεια για ρουμελιώτικους κουραμπιέδες, "μυγδαλάτα" και χειροποίητο τοπικό πρωινό
Η Αμφίκλεια μπορεί να λειτουργήσει κάλλιστα ως βάση μιας διήμερης εκδρομής. Είναι όμορφη κωμόπολη, με παλιά αρχοντικά και πλακόστρωτα σοκάκια, δυο παραδοσιακές πλατείες με καφέ και εστιατόρια, ζωντανό εμπορικό και κοινωνικό κέντρο της ευρύτερης αγροτικής περιοχής. Το διατηρητέο τμήμα της προσφέρεται για όμορφους περιπάτους. Σε απόσταση μόλις 170 χιλιομέτρων από την Αθήνα, βολεύει και όσους ονειρεύονται Σαββατοκύριακα με παιχνίδια στο χιόνι, αφού τη χωρίζει πολύ μικρή απόσταση από το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού.
Ξενώνας "Αρχοντικό Παρνασσού Δαδί". Το αρχοντικό του 19ου αιώνα, που υπήρξε και σχολαρχείο, ενώ επιτάχτηκε από τους Γερμανούς στον Πόλεμο, σήμερα έχει μετατραπεί σε ζεστό και φιλόξενο ξενώνα 10 δωματίων φτιαγμένο με καλαισθησία, φινέτσα και μεράκι. Μια εξαιρετική επιλογή για διαμονή, πάρα πολύ κοντά στον κεντρικό δρόμο και την κάτω πλατεία της Αμφίκλειας (την πιο μεγάλη), που ξεχωρίζει και για το ποιοτικό χειροποίητο πρωινό: απίθανα ζυμωτά, λαχταριστές μαρμελάδες (υπέροχο πορτοκάλι και κυδώνι), ολόφρεσκες πίτες, αφράτα κέικ, κουλουράκια και ζυμωτό ψωμί, όλα φτιαγμένα από τη "γυναίκα με τα χρυσά χέρια", την κυρία Λουκία, για να ξεκινήσεις φουλ στην ενέργεια τις εξορμήσεις σου. Το βράδυ θα σε κεράσουν τα δικά του λικεράκια μπροστά στο τζάκι, όπως το υπέροχο πικραμύγδαλο. (2234029040)
Ζαχαροπλαστείο "Γκενεράλης". Αν αγαπάς τους βουτυράτους κουραμπιέδες, κάνε στάση στο μικρό ζαχαροπλαστείο του Δημήτρη Γκενεράλη και της γυναίκας του, Σοφίας, πάνω στον κεντρικό δρόμο της Αμφίκλειας, να δοκιμάσεις ρουμελιώτικο κουραμπιέ καμωμένο με ντόπιο πρόβειο βούτυρο και λίγο αγελαδινό και με ολόκληρο, καβουρντισμένο αμύγδαλο Αμφίκλειας. Τόσο αρέσουν τούτοι οι κουραμπιέδες σε ντόπιους και περαστικούς, που πλέον το κατάστημα τους διαθέτει όλο το χρόνο, χειμώνα – καλοκαίρι, οπότε μην ανησυχείς αν βρεθείς εδώ εκτός εορταστικής περιόδου. Δοκίμασε ακόμη υπέροχες καριόκες και ολόφρεσκα "μυγδαλάτα", τα τοπικά ψημένα αμυγδαλωτά με το διακριτικό άρωμα του πικραμύγδαλου και του ανθόνερου (2234023023).
Στην Τιθορέα για φίνα προβατίνα, τυρόψωμο και ζεστό λικέρ ροδιού
Ανέγγιχτη φυσική ομορφιά, πέτρινα σπιτάκια με κεραμιδένιες στέγες σα ζωγραφιστά, μαγευτικό δάσος, θέα σε συγκλονιστική χαράδρα, χωμάτινη (!) πλατεία-μπαλκόνι στον κάμπο και ο πιο θεόρατος πλάτανος (του 1887) που έχεις δει τελευταία να δεσπόζει στο κέντρο της, σε περιμένει σε μικρή απόσταση από την Αμφίκλεια, στην ωραία Τιθορέα. Χτισμένη στις βορειοανατολικές πλαγιές του Παρνασσού σε υψόμετρο 440 μέτρων, η πρώην Βελίτσα που συνδέθηκε στενά με σημαντικούς οπλαρχηγούς της Επανάστασης του ‘21, σε αιφνιδιάζει με τα εντυπωσιακά οχυρωματικά τείχη της -εμφανή απομεινάρια της αρχαίας πόλης πάνω στην οποία στέκεται η τωρινή. Φτιαγμένα από ογκώδεις λίθους, ξεπροβάλλουν "αγκαλιά" με τις ελιές στην είσοδο του χωριού, "συνομιλώντας" σε απόσταση αναπνοής με τις σημερινές κατοικίες. Πριν κάτσεις για καφέ με γλυκάκι ή τσάι Παρνασσού σε κάποιο απ’ τα καφενεία της κεντρική πλατείας, με τα άκρως περιγραφικά ονόματα, όπως "Η Ωραία Τιθορέα" και ο "Πλάτανος", κάνε μια βόλτα να θαυμάσεις την απέριττη ομορφιά του πέτρινου παλιού σχολαρχείου και να υποκλιθείς στο μεγαλείο της φύσης και του βουνού αντικρίζοντας το φαράγγι του Καχάλα. Θα σου αποκαλυφθεί μετά την εκκλησία της Κοίμησης και πίσω από το πλάτωμα με τον αδριάντα του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Περπατώντας τον κεντρικό δρόμο δεν αποκλείεται να δεις μέσα στο μικρό, παλιό κρεοπωλείο με την ξύλινη πρόσοψη τον κύριο Νίκο Τριφύλλη (2234071008) πίσω από ένα βουνό ολόφρεσκα πράσα, να τα τεμαχίζει πάνω στο χασαποτράπεζο ετοιμάζοντας τα χειροποίητα λουκάνικά του. "Πράσο για εκείνα με το χοιρινό κρέας, κρεμμύδι για εκείνα με το πρόβειο" λέει ο έμπειρος κρεοπώλης με τα 30 χρόνια δουλειάς στην πλάτη. Στον ίδιο δρόμο και το παραδοσιακό παντοπωλείο "Γεύσεις Τιθορέας" με τα ράφια του γεμάτα τοπικά καλούδια, για να μη φύγεις απ’ το χωριό με άδεια χέρια.
Café "Πλάτανος" και ξενώνας "Τιθοριέων Πέτρινα Σπίτια". Αν κρύωσες από τον χειμωνιάτικο αέρα του βουνού, τράβα στον "Πλάτανο" για ζεστασιά και ένα αχνιστό αλκοολούχο που μάλλον δεν έχεις ξαναδοκιμάσει: ζεστό σπιτικό λικέρ ρόδι. Το λικέρ το φτιάχνει η μητέρα του Σπύρου Ψυχογιού, ιδιοκτήτη του café, με ρόδια δικής τους παραγωγής από τους ροδιώνες τους στην Αγία Μαρίνα -προσφέρουν ακόμη ολόφρεσκο, πολυβιταμινούχο ροδοχυμό. Τα Σαββατοκύριακα ανάβουν και την ψησταριά για να πιεις ένα τσιπουράκι με γενναίο μεζέ. Η κυρία Ευθυμία φτιάχνει και τον εκπληκτικό γλυκό τραχανά, τα τηγανόψωμα, τις πορτοκαλόπιτες και τα κέικ που σερβίρουν στο πρωινό, καθώς διατηρούν ακριβώς κάτω από το καφενείο τρία σπίτια-ξενώνες, τα "Τιθοριέων Πέτρινα Σπίτια" για όσους και όσες επιλέξουν να μείνουν στο χωριό (6986962873).
Ταβέρνα "Γιαλάς". Από την πρώτη μέρα που άνοιξε τη διάσημη σε όλη την περιοχή ταβέρνα, ο κύριος Κώστας Θεοδώρου με το παρατσούκλι "Γιαλάς" τη δεκαετία του ‘60-’70, σέρβιρε περιποιημένη προβατίνα. "Άμα ‘ρθεις απ’ την Αθήνα, στον Γιαλά για προβατίνα", έλεγε μάλιστα το γουστόζικο στιχάκι της εποχής. Σήμερα το οικογενειακό εστιατόριο έχει εξελιχθεί σε παράδεισο της μερακλίδικης και καλοφροντισμένης ρουμελιώικης κουζίνας. Τίποτα "ετοιματζίδικο" δεν θα βρεις εδώ. Δοκίμασε για αρχή το φρέσκο ζυμωτό ψωμί του Αντώνη, του γιου της οικογένειας, που πλέον βάζει γερή πλάτη στην ταβέρνα, μαζί με το δικό τους μάσκουρι για συνοδευτικό (τοπική "αλοιφή" με ντόπια φέτα, γιαούρτι και αλάτι). Απόλαυσε ζεστό ζεστό, τραγανό κι αφράτο, καθώς έρχεται, το τηγανόψωμο που ετοιμάζει, η κυρία Μαρία, σκυμμένη με ιερή προσήλωση πάνω απ’ τα τηγάνια και τις κατσαρόλες στην κουζίνα της. Από εκεί καταφθάνουν και οι μερακλίδικες τηγανιές, αλλά και οι τέλεια βρασμένοι, πικρούτσικοι ζωχοί, που θα τους λατρέψεις ραντισμένους με ντόπιο ελαιόλαδο. Από κυρίως, εκτός από τα φιλετάκια προβατίνας, που είναι μαστόρικα κομμένα και ψημένα στην εντέλεια από τον έμπειρο κυρ Κώστα, ώστε να κρατούν τη γεύση και τη ζουμεράδα τους, κάνε ένα δώρο στον εαυτό σου και γεύσου την κοκκινιστή προβατίνα με τις ντόπιες χυλοπίτες. Ένα αριστούργημα που σιγοψήνεται για 5 ώρες στη γάστρα και λιώνει πριν καλά καλά την ακουμπήσεις με το πιρούνι. Θερμοί και φιλόξενοι άνθρωποι, νοικοκύρηδες -ακόμη και το κελάρι τους λαμποκοπάει- σε καλοδέχονται και σε ζεσταίνουν με τη φιλοξενία τους περισσότερο και από τη φωτιά στο τζάκι που σιγοκαίει στο κέντρο της ταβέρνας. Για απέραντη θέα, πιάσε τραπέζι στα ακριανά της σάλας, μπροστά απ’ την πανοραμική τζαμαρία, να έχεις "πιάτο" τον Κάμπο του Κηφισσού. (2234071237)
