Προσκεκλημένη στο συνέδριο «Σαντορίνη - προορισμός όλο το χρόνο» που διοργάνωσαν την Πέμπτη 25/6 ο Δήμος Θήρας και ο δήμαρχος Νίκος Ζώρζος, με στόχο τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου στη Σαντορίνη, πέρασα 16 ώρες στο νησί-εμπειρία ζωής το οποίο δυνητικά μπορεί να καθορίσει τη χάραξη της τουριστικής στρατηγικής όλης της χώρας.
Κυβερνήσεις και tour operators ανά τον κόσμο κατασκευάζουν διαρκώς καινούργιες αφηγήσεις για την προώθηση κάποιου δυνάμει προορισμού της. Η Σαντορίνη δεν χρειάζεται κανενός είδους branding. Είναι από μόνη της μια απέραντη αφήγηση. Τοπίο απόκοσμης ομορφιάς, «ζωντανό» μνημείο της φύσης, ανοιχτό ηφαιστειολογικό και γεωλογικό βιβλίο («Στο βυθό της συντελείται μια κοσμογονία!» μας έλεγε στο συνέδριο ο ηφαιστειολόγος Γ. Βουγιουκαλάκης), ανεξάντλητη πηγή αρχαιολογικών θησαυρών, παραδοσιακός οικισμός με συνέχεια χιλιάδων ετών, αμπελοοινικό και γαστρονομικό πρότυπο…
Υπάρχει όμως ένα πρόβλημα. Το έθεσε εύστοχα ο γ.γ. του υπουργείου Τουρισμού Γεράσιμος Ζαχαράτος: «Η Σαντορίνη δυσκολεύεται να διαχειριστεί τα μεγέθη της». Το ίδιο πρόβλημα έχει και ολόκληρη η Ελλάδα, θα πρόσθετα.
Άραγε όσοι εντρυφούσαν παθιασμένα στην υπόθεση της Αμφίπολης γνώριζαν για την πανώρια, σχεδόν άρτια σωζόμενη, πανύψηλη (2,35 μ.) αρχαϊκή Κόρη του 7ου αι. π.Χ., που φυλάσσεται εδώ και 15 χρόνια στα υπόγεια του Μουσείου Προϊστορικής Ιστορίας Θήρας; Το υπάρχον μουσείο δεν μπορεί, όπως μας είπαν, να τη «χωρέσει». Προσωπικά το μυαλό μου δεν μπορεί να χωρέσει τη διαιώνιση της ανύπαρκτης στρατηγικής ανάδειξης του αμύθητης αξίας αρχαιολογικού μας πλούτου.
Η Σαντορίνη διαθέτει «τον» προϊστορικό οικισμό (το Ακρωτήρι) και μαζί ένα «ορυχείο αρχαιοτήτων», το νεκροταφείο της αρχαίας Θήρας. Σημειώστε πως, εκτός από την Κόρη, στα υπόγεια του μουσείου υπάρχουν πάμπολλες τοιχογραφίες και ζωοφόροι, μόνο το 10-20% εκ των οποίων εκτίθεται…
«Santorini the one»: Ορθώς η νέα καμπάνια του Δήμου Θήρας υιοθετεί αυτό το μότο και προσθέτει τον υπότιτλο «all year around». Γιατί, αν επισκεφθείτε μεσοκαλόκαιρο το νησί, μάλλον θα απογοητευτείτε. Έφτασα μέσα σε 35΄. Τόσο διαρκεί η πτήση Αθήνα-Σαντορίνη. Έμεινα εκεί για 16 ώρες.
Αρκούσαν για να θυμηθώ τόσο την υπερβατικότητα αυτού του τόπου όσο και για να δω τις ορδές που συνωστίζονται για ένα πιτόγυρο ή για να παντρευτούν με θέα στην Καλντέρα. Δεν τιμά τη Σαντορίνη αυτή η εικόνα. Ούτε οι ανεπαρκείς υποδομές του αεροδρομίου, του λιμανιού, του μουσείου, του κέντρου υγείας της. Εξίσου άδοξη είναι, βέβαια, και η άναρχη δόμησή της για τη δημιουργία καταλυμάτων.
«Έχουμε περισσότερο τουρισμό από όσο αντέχουμε», επισημαίνει για τους θερινούς μήνες ο δήμαρχός της Νίκος Ζώρζος. Με το συνέδριο «Σαντορίνη - προορισμός όλο το χρόνο» γνωστοποίησε την πρόθεσή του να βάλει φρένο στην υπερ-τουριστικοποίηση και να διαχειριστεί το πρόβλημα της εποχικότητας, επιδιώκοντας τη 12μηνη προσέλκυση επισκεπτών. Γενναίο εκ μέρους του.
Μπορεί άραγε ένα νησί να ανακοινώσει πως είναι fully booked το καλοκαίρι και να προτρέψει τους υποψήφιους επισκέπτες του να δοκιμάσουν την τύχη τους κάποια άλλη χρονική στιγμή; Προαπαιτείται ασφαλώς η συνεννόηση τοπικών φορέων, ιδιωτών, αεροπορικών και ακτοπλοϊκών εταιρειών και κεντρικής διοίκησης.
Και αν ο στόχος του δωδεκάμηνου, λόγω καιρικών φαινομένων και ατελών υποδομών, μοιάζει κάπως απατηλός, η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου είναι σίγουρα εφικτή, όπως κι ένα είδος καλώς εννοούμενου «αποικισμού».
Το πρόβλημα δηλαδή της Σαντορίνης μπορεί κάλλιστα να μετατραπεί σε καμπάνια προώθησης τόσο της ίδιας όσο και των γειτονικών Κυκλάδων, με τους τουρίστες να διαμένουν στη Θηρασιά, τη Φολέγανδρο και την Ανάφη και να φτάνουν ακτοπλοϊκώς στη Θήρα. Ή ακόμη και να πετούν μέχρι την ηπειρωτική Ελλάδα, αντί να μοιράζουν, ως είθισται, τον ταξιδιωτικό τους χρόνο μεταξύ Αιγαίου και Ιταλίας, Τουρκίας ή Αιγύπτου.
Όταν δηλαδή ένας προορισμός ανακοινώνεται ως fully booked, εφευρίσκονται αμέσως οι πλησιέστεροι δυνατοί. Συμβαίνει διεθνώς, από την Ιταλία («αντί για το πολύβουο Κάπρι, μείνετε στην ήσυχη Ίσκια») μέχρι την Ταϊλάνδη («αντί για το Πουκέ, πηγαίνετε στα νησιά Πι Πι και λίγο μετά στο Κο Λανγκ κ.ο.κ.»). Γιατί να ισχύει αυτό για τη θάλασσα Ανταμάν και όχι για το Αιγαίο; Είμαστε μια νησιωτική χώρα εντός ενός αρχιπελάγους άφταστου φυσικού κάλλους.
Η Σαντορίνη από μόνη της, ως υπερ-προορισμός, μπορεί να γίνει το έμβλημα για τη χάραξη μιας νέας στρατηγικής ανάπτυξης, προώθησης και αξιοποίησης ολόκληρης της χώρας. «Ας γίνει η Κόρη το νέο σήμα κατατεθέν του νησιού», πρότεινε ο αν. υπουργός Πολιτισμού Ν. Ξυδάκης. Ας γίνει αυτή η Κόρη ένα σήμα SOS για τη διάσωση ολόκληρης της χώρας, θα συμπλήρωνα.