Η Φάνια Νταλιάνη βουτά φέτος για δεύτερη χρονιά στο σύμπαν του ιδιαίτερα αγαπητού στο ελληνικό κοινό Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, σε έναν κόσμο όπου το πάθος, η μοίρα και η ανθρώπινη σύγκρουση αποκτούν διαφορετικά μεγέθη, ενώ βρίσκονται την ίδια στιγμή τόσο κοντά μας. Μιλήσαμε με την ηθοποιό για τον "Ματωμένο Γάμο" όπου ερμηνεύει τον εμβληματικό ρόλο της Νύφης στο θέατρο Μοντέρνοι Καιροί και για τη διαχρονική δύναμη του έργου του Λόρκα που εξακολουθεί να συγκινεί και να προβληματίζει το σύγχρονο κοινό.
Ο Κώστας Νταλιάνης σκηνοθετεί το αριστούργημα του παγκόσμιου θεάτρου σε μια νέα ανάγνωση που ενισχύει τους συμβολισμούς και τη δραματουργική του ένταση. Η παράσταση φωτίζει μεγάλα θέματα του ανθρώπου, τότε και τώρα, όπως μας είπε. Η σύγκρουση με το αναπόφευκτο, ο έρωτας που δε χωράει στα πρέπει, η οικογένεια που προστατεύει και ταυτόχρονα πνίγει, η γυναικεία καταπίεση που αλλάζει μορφές αλλά όχι ουσία, είναι κάποια από αυτά.
Παράλληλα, η Φάνια Νταλιάνη αναφέρεται στον διπλό της ρόλο επί σκηνής, στη σημασία της συλλογικότητας του θιάσου και στη συνεργασία της με τους γονείς της, Κώστα Νταλιάνη και Εβίτα Παπασπύρου.
Με ποιο τρόπο έχει "πειράξει" το κείμενο ο σκηνοθέτης Κώστας Νταλιάνης και πώς το αριστούργημα του Λόρκα ακουμπά στο σήμερα;
Ο Κώστας Νταλιάνης φωτίζει το κείμενο με ένα διαφορετικό τρόπο, χωρίς φυσικά να το προδίδει. Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα στοιχεία που μπορώ να αποκαλύψω είναι ότι έχει αντικαταστήσει τους τρεις ξυλοκόπους με τις τρεις Μοίρες — την Άτροπο, τη Λάχεση και την Κλωθώ — και έχει ενσωματώσει στο έργο κομμάτια από τη "Θεογονία" του Ησίοδου. Αυτό δίνει στην παράσταση μια αίσθηση αρχέγονη, το έργο δε μιλάει για την Ισπανία του τότε, μιλάει για το χθες, το σήμερα και το πάντα. Γιατί τα θέματα που ανοίγει – η σύγκρουση του ατόμου με το αναπόφευκτο, ο έρωτας που δε χωράει στα πρέπει, η οικογένεια που προστατεύει και ταυτόχρονα πνίγει – είναι πανανθρώπινα. Δεν ανήκουν σε μια εποχή ανήκουν σε όλες. Η καταπίεση της γυναίκας δεν είναι πια η ίδια με τότε. Όμως η ουσία της καταπίεσης δεν έχει εξαφανιστεί, απλώς έχει αλλάξει μορφή.
Ποιο ρόλο παίζουν οι τρεις Μοίρες στην παράσταση;
Οι Μοίρες καθορίζουν την τύχη των ανθρώπων, προσδίδουν τη μαγεία στο δάσος. Ωστόσο, αντλώντας από τη "Θεογονία" του Ησίοδου, έχουν ως επωδό τη φράση "οι θνητοί είναι η μοίρα" για να μας υπενθυμίσουν ότι τη μοίρα μας την κρατάμε στα χέρια μας, δεν καθορίζεται από κάτι ανώτερο από εμάς, καθορίζεται τελικά από τις επιλογές μας και τις πράξεις μας.
"Εκτιμώ πολύ τους ανθρώπους που δεν συμβιβάζονται και δε σταματούν να διεκδικούν. Αλλά πραγματικά θαυμάζω εκείνους που κρατούν αυτή τη στάση, όχι για δικό τους προσωπικό όφελος, αλλά για όσους (ίσως) δεν έχουν φωνή".
Πώς ισορροπεί η παράσταση ανάμεσα στο ποιητικό στοιχείο του Λόρκα και στον ωμό ρεαλισμό της ιστορίας;
'Έχει φροντίσει ήδη ο Λόρκα γι’ αυτό. Η ποιητική του γλώσσα ζωγραφίζει με αποτελεσματικότητα τη βιαιότητα των συναισθημάτων. Εμείς απλώς τον ακολουθήσαμε. Οι ρόλοι παρουσιάζονται βαθιά παθιασμένοι, παραδομένοι στην εσωτερική τους μάχη αλλά μιλούν ποιητικά, λυρικά, με τον εξαίσιο και μαγικό λόγο του Λόρκα.
Είναι πρόκληση ο ρόλος της εμβληματικής Νύφης;
Φυσικά και είναι πρόκληση, είναι ένας ρόλος μεγαλειώδης, από εκείνους τους ρόλους ορόσημα που ονειρευόμαστε να υποδυθούμε οι ηθοποιοί. Όλο αυτό το μεγαλείο μου προκαλεί δέος αλλά νιώθω και απεριόριστη χαρά, που είχα την τύχη να μου ανατεθεί.
Ποιον άλλο ρόλο ερμηνεύετε στην παράσταση;
Ερμηνεύω επίσης το ρόλο της ζητιάνας-θανάτου, ένας πολύ διαφορετικός ρόλος από τη νύφη, αλλά που με κάποιον τρόπο συνδέονται μέσω των αντιθέσεών τους.
"Εγώ πάντα θα είμαι στο πλευρό αυτών που δεν έχουν τίποτα και στους οποίους δεν επιτρέπεται καν να απολαύσουν ειρηνικά το τίποτα που έχουν". Αυτή η φράση του Λόρκα και ο τρόπος σκέψης του λείπει από τη σημερινή εποχή κατά τη γνώμη σας;
Εκτιμώ πολύ τους ανθρώπους που δεν συμβιβάζονται, που κρατούν το κεφάλι ψηλά, όταν οι υπόλοιποι το χαμηλώνουν. Που δε σταματούν να διεκδικούν. Αλλά πραγματικά θαυμάζω εκείνους που κρατούν αυτή τη στάση, όχι για δικό τους προσωπικό όφελος, αλλά για τους άλλους, για όσους (ίσως) δεν έχουν φωνή. Πιστεύω ότι λείπει αυτός ο τρόπος σκέψης από τη σημερινή κοινωνία, όμως αν κοιτάξει κανείς προσεκτικά θα διακρίνει γύρω μας ανθρώπους με αυτή τη σπίθα μέσα τους. Και όσο υπάρχει σπίθα, υπάρχει ελπίδα.
Υπάρχει κάποιος στίχος ή εικόνα από το έργο που σας ακολουθεί ακόμη και εκτός σκηνής;
"Πάμε να βρούμε μια γωνιά, όπου θα μπορώ να σ’ αγαπώ για πάντα".
Ο θίασος Μοντέρνοι Καιροί είναι οικογενειακή υπόθεση. Πώς είναι να δουλεύετε με τον Κώστα Νταλιάνη και την Εβίτα Παπασπύρου;
Το να δουλεύω με τους γονείς μου ήταν δύσκολο στην αρχή. Έπρεπε να βρούμε έναν τρόπο να μάθουμε να χειριζόμαστε τους διαφορετικούς ρόλους και να μην μπλέκεται η μία ιδιότητα μέσα στην άλλη. Τώρα πια έχουμε βρει την ισορροπία μας. Ο θίασος όμως είναι διαφορετικό, έχουμε κάποιους σταθερούς συνεργάτες - εξαιρετικούς καλλιτέχνες οι οποίοι πια είναι η επαγγελματική μου οικογένεια…
>> Ποιος είναι ο νέος Λεονάρντο στον "Ματωμένο Γάμο"
Διαβάστε Επίσης
Περισσότερες πληροφορίες
Ματωμένος γάμος
Το γεμάτο ποιητικότητα και συμβολισμούς έργο αγγίζει τα βάθη της ανθρώπινης ύπαρξης, θέτοντας δύο πολύ σημαντικά θέματα, τον πανανθρώπινο πόνο της απώλειας και τη γυναικεία χειραφέτηση. Αποτελεί το πρώτο μέρος της τριλογίας της «Ισπανικής υπαίθρου», μαζί με τη «Γέρμα» και «Το σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα». Γράφτηκε με αφορμή την πραγματική ιστορία ενός γάμου κι ενός καταπιεσμένου έρωτα που οδηγούνται στην τραγωδία με φόντο την ανδαλουσιανή πόλη Νιχάρ της Ισπανίας. Είναι ένα έργο πάθους που εξυμνεί τον έρωτα. Ο έρωτας είναι φύση. Κι όταν η φύση έρθει σε σύγκρουση με την κοινωνία, τότε θα μετατραπεί σε αδυσώπητο τιμωρό. Ο Κ. Νταλιάνης υπογράφει την ελεύθερη διασκευή του έργου, συνδυάζοντας τον ρεαλιστικό με τον ποιητικό λόγο, σε μια αέναη αλληλουχία. Το Ντουέντε (duende) είναι κι εδώ το κλειδί της απόδοσης του έργου. Όλες οι στιγμές της παράστασης, μεταφέρουν την ιστορία σε έναν τόπο μαγικό και σε χρόνο αδιευκρίνιστο, ωστόσο με όλα τα ισπανικά στοιχεία, που θα μπορούσαν να είναι και ελληνικά ή και παγκόσμια.
