Γιώργος Κρίκος©
Μπροστά σε ένα ακαταμάχητο έργο
Όταν πρωτοδιάβασα το "Killing Godot" του Νίκολας Καζάν, ένιωσα πως βρέθηκα μπροστά σ’ ένα έργο που συνομιλεί όχι μόνο με τον Μπέκετ, αλλά με το ίδιο το θέατρο. Είναι μια ιστορία για δύο ηθοποιούς που εδώ και εβδομήντα χρόνια παίζουν το ίδιο έργο, τους ίδιους ρόλους, κάτω από το ίδιο δέντρο. Οι ταυτότητές τους έχουν διαλυθεί μέσα στους χαρακτήρες τους, τα σύνορα ανάμεσα σε ρόλο και άνθρωπο έχουν καταρρεύσει. Δεν ξέρουν πια ποιοι είναι: οι ήρωες του Μπέκετ, οι ίδιοι τους οι εαυτοί ή φαντάσματα μιας παλιάς υπόσχεσης που δεν τηρήθηκε ποτέ. Αυτή η ιδέα — του θεάτρου που τρώει τη ζωή του, του ηθοποιού που περιμένει να του δοθεί νόημα από κάποιον αόρατο "Godot" — ήταν για μένα ακαταμάχητη. Στην παράσταση, τα δύο πρόσωπα, ο Ζι και ο Χου, συνεχίζουν να μιλούν, να αστειεύονται, να φιλοσοφούν και να γελούν πικρά πάνω στη σκηνή, σαν δύο παλιοί κλόουν που επιμένουν να παίξουν ακόμη μία φορά. Η ειρωνεία, το μαύρο χιούμορ και η λεπτή απελπισία τους γίνονται καθρέφτης για όλους μας.

Το δέντρο ως μνήμη
Το δέντρο, σύμβολο-κλειδί στο έργο του Μπέκετ, ακίνητο και αιώνιο, εδώ αποκτά ζωή. Αναπνέει, αλλάζει, μετακινείται. Στον κορμό του κρύβονται πράγματα που μέλει να ανακαλυφθούν. Για μένα, το δέντρο κουβαλάει τη μνήμη όλης της ανθρωπότητας. Δεν είναι τυχαίο που αποτελεί ένα παγκόσμιο φιλοσοφικό σύμβολο (θυμίζω τη Βελανιδιά στον "Ορλάντο" της Βιρτζίνια Γούλφ, στη Μεταμόρφωση του Κάφκα, το "Δέντρο της ζωής" του Τόμας Μαν, το δέντρο της Βίβλου). Στο Killing Godot ο Καζάν το αναδεικνύει σε μνήμη. Στη μνήμη όλων των ηθοποιών που στάθηκαν μπροστά του, όλων όσων περίμεναν κάτι που δεν ήρθε. Είναι ένα έμβιο πλάσμα που αντιστέκεται στη φθορά, ένα σύμβολο που συνεχίζει να ριζώνει μέσα μας.
Η γυναίκα που ανατρέπει το παιχνίδι
Και μία γυναίκα. Εισβάλλει στο σύμπαν του έργου και ρωτά — αν είναι δυνατόν — "πού είναι το σπίτι του Godot;". Είναι η φωνή της αμφιβολίας, ίσως και της λύτρωσης. Ανατρέπει το παιχνίδι, βάζει κίνηση στην ακινησία. Οι δύο φαντάζονται και υποθέτουν ότι ίσως να είναι ο ίδιος ο Godot, μεταμφιεσμένος. Ίσως η ελπίδα που επιστρέφει από άλλη πόρτα.

Ένα έργο για την πίστη και την αναμονή και μια προσωπική εξομολόγηση
Το "Killing Godot" είναι ένα έργο για την πίστη που χάνεται, για την αναμονή που γίνεται τρόπος ύπαρξης, για την τέχνη που γεννιέται από το κενό. Δεν είναι απλώς μια συνέχεια του Μπέκετ· είναι μια εξομολόγηση πάνω στον ίδιο του τον απόηχο. Μια παράσταση για όσα περιμέναμε και δεν ήρθαν, και για τη στιγμή που αποφασίζουμε να σταματήσουμε να περιμένουμε. Για μένα, είναι μια εξομολόγηση: για τη μοναξιά του θεάτρου, για τη δύναμη της επιμονής, για την ανάγκη να συνεχίσουμε να περιμένουμε, ακόμη κι όταν δεν ξέρουμε πια τι.
To "Killing Godot" κάνει πρεμιέρα στο Τόπος Αλλού, στις 21 Νοεμβρίου, σε σκηνοθεσία- μετάφραση Νίκου Καμτσή. Σκηνικό-κοστούμια: Μίκα Πανάγου. Παίζουν: Νίκος Καμτσής, Δημήτρης Φραγκιόγλου, Ναταλί Φλουρή.
Προπώληση εισιτηρίων: more.com

