«Η άνοδος και η πτώση του κυρίου Ρενέ Μπένκο», Calle Fuhr, Volkstheater, © Marcel Urlaub
Αυτό διερωτάται ο πολιτικός ανταποκριτής των "Financial Times" στην Αυστρία, Sam Jones, στο ομότιτλο άρθρο του, παίρνοντας αφορμή από τη συνεργασία του ερευνητικού περιοδικού "Dossier", το οποίο συντηρείται μόνο από τις πωλήσεις και δεν δέχεται διαφημίσεις, με το ιστορικό θέατρο Volkstheater στο πλαίσιο της εύρεσης τρόπων περαιτέρω στήριξης και βιωσιμότητας του δημοσιογραφικού έργου του. Η συνεργασία τους ξεκίνησε πέρυσι με την παράσταση "Η Αίθουσα Σύνταξης" (The Newsroom/ Die Redaktion) που βασίζεται στην προ ετών έρευνα του "Dossier" σχετικά με την OMV, την εθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου της Αυστρίας, και του τότε CEO της Rainer Seele, του οποίου οι σκοτεινές σχέσεις με τη Μόσχα παραμένουν μέχρι σήμερα αντικείμενο διαμάχης, παρότι μετά την παραίτησή του απαλλάχθηκε από την κατηγορία των παράνομων δοσοληψιών χάρη σε μια εσωτερική έρευνα της OMV.
Μετά την επιτυχία της παράστασης, το Volkstheater ανέθεσε και δεύτερο έργο στο "Dossier". Έτσι, στις αρχές Απριλίου κάνει πρεμιέρα το –sold out μέσα σε δύο ώρες από την έναρξη της προπώλησης– "Η άνοδος και η πτώση του κυρίου Ρενέ Μπένκο", το οποίο πραγματεύεται ένα θέμα που εξακολουθεί να απασχολεί τα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων τρεις μήνες από τότε που άρχισε να καταρρέει ο όμιλος Signa, η αυτοκρατορία πολυτελών ακινήτων του δισεκατομμυριούχου από το Τιρόλο Ρενέ Μπένκο, μετά και κατηγορίες για απάτη.
Διακρίνοντας ένα αυξανόμενο ενδιαφέρον για το ερευνητικό θέατρο και εκτός Αυστρίας, ο Jones αναφέρεται στο Berliner Ensemble στη Γερμανία, που ανέβασε μια σκηνοθετημένη ανάγνωση της έρευνας του γερμανικού μη κερδοσκοπικού περιοδικού "Correctiv" σχετικά με μια συνάντηση ακροδεξιών εξτρεμιστών τον περασμένο Ιανουάριο – το Volkstheater συμμετείχε στην παραγωγή. Ελπίζοντας να δούμε περισσότερες παραγωγές όπως αυτές, καθώς τις θωρεί αποτελεσματικό τρόπο για να ασχοληθεί ο κόσμος με την ερευνητική δημοσιογραφία, η οποία, σε μια εποχή κορεσμένη από πληροφορίες, απαιτεί μεγάλη δέσμευση από τον αναγνώστη, ο Jones μας καλεί να ξανασκεφτούμε τον μοντερνιστικό λόγο του ιστορικού Βιεννέζου συγγραφέα Καρλ Κράους που στο σατιρικό του δράμα "Οι τελευταίες ημέρες της ανθρωπότητας" (1918) αναπαριστά μέσα από μια συρραφή ειδήσεων, επιστολών, δικογραφιών, ανακοινώσεων και στοιχείων της λαϊκής κουλτούρας το πώς οι άνθρωποι βρέθηκαν παγιδευμένοι στην παράσταση της ιστορίας με αναφορά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Τι μπορεί να μας πει σήμερα ο Κράους σχετικά με "τη λεπτή γραμμή μεταξύ του δράματος ως ψυχαγωγίας και του δράματος ως πολιτικής";
Δεδομένης της προσπάθειας που γίνεται και στην Ελλάδα να υποστηριχθούν νέα εγχειρήματα ερευνητικής δημοσιογραφίας, αλλά και της άνθησης που βιώνει το θέατρο ντοκουμέντο και γενικότερα του ενδιαφέροντος μιας νέας γενιάς καλλιτεχνών για μια θεματολογία που άπτεται της σύγχρονης κοινωνικοπολιτικής πραγματικότητας, αντίστοιχες συνέργειες θα είχαν πολύ ενδιαφέρον. Ειδικότερα αν γράφονταν νέα έργα πάνω σε δημοσιογραφικά πορίσματα, τα οποία θα πραγματεύονται το υλικό τους με μια πιο τολμηρή δραματουργία και δεν θα περιορίζονται σε επιφανειακές συρραφές "μαρτυριών" με διδακτικό χαρακτήρα, που συχνά χαρακτηρίζουν τις παραστάσεις θεάτρου-ντοκουμέντο.
Διαβάστε Επίσης
Η τέχνη παραμένει, άλλωστε, ένα από τα πιο ισχυρά εργαλεία αφύπνισης και καλλιέργειας της κριτικής σκέψης που στην εποχή της μετα-αλήθειας χρειάζεται περισσότερο από ποτέ και συχνά όσα ρεπορτάζ για τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων σε σεζόν ή για τις γυναικοκτονίες κι αν διαβάσεις, ο τρόπος που σε στοιχειώνει η ερμηνεία της Δήμητρας Βλαγκοπούλου στο κινηματογραφικό "Animal" της Σοφίας Εξάρχου, για παράδειγμα, ή η προσέγγιση της Mάρθας Μπουζιούρη στην παράσταση "Pietà" που ξανανεβαίνει, προσθέτει διαφορετικές ποιότητες στην πρόσληψη του θέματος. Όσο για την πρώτη ύλη, δυστυχώς όπως καταδεικνύει και η πρόσφατη επικαιρότητα σχετικά με τα Τέμπη, το θέατρο της πραγματικότητας δυστυχώς μας τροφοδοτεί με όλο και περισσότερο υλικό.
Διαβάστε Επίσης
