Το φεστιβάλ MIR, όπως και ο ρώσικος διαστημικός σταθμός από τον οποίο δανείζεται το όνομά του είναι ένα φεστιβάλ performance και live media και χαιρόμαστε που το έχουμε στην πόλη μας. Το 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Σύγχρονης Τέχνης, επιστρέφει σε εναλλακτικούς χώρους στην Αθήνα από τις 28 Ιουνίου έως τις 4 Ιουλίου 2021 και η καλλιτεχνική διευθύντρια, Χριστιάνα Γαλανοπούλου, μας μιλά για το consept της φετινής διοργάνωσης.
«Στις συνθήκες απόλυτης στέρησης που βιώσαμε, στέρησης της εγγύτητας, της ελευθερίας, του οξυγόνου, πολλοί από εμάς συνειδητοποίησαν τη βαρύτητα της πολιτικής έννοιας της ελευθερίας μέσα σε συνθήκες λειτουργίας του δημοκρατικού πολιτεύματος, όπου οι πολίτες έχουν παραχωρήσει οικειοθελώς το δικαίωμα αποφάσεων που μπορεί και να τη θέσουν υπό αμφισβήτηση. Τα εννέα έργα του προγράμματος γεννήθηκαν μέσα στη συνθήκη της αποστέρησης της ελευθερίας, και γι’ αυτό έχουν την ποιότητα της κραυγής. Ανοίγουν ένα χώρο για να κατοικήσει η ασίγαστη δίψα, η διεκδίκηση, η ανάγκη για ζωτικό οξυγόνο. Στον πυρήνα της ύπαρξής τους υπάρχει η ανάγκη επανανάγνωσης της έννοιας της ουτοπίας, η ανάγκη για πίστη σε ένα μέλλον, η ανάγκη για εγγύτητα και ανθρώπινη επαφή. Είναι ανάσες ελευθερίας, διεκδικήσεις δημοκρατίας, θρήνος για όσα χάσαμε ανεπιστρεπτί και ελεγείες για την άγρια χαρά της αναχώρησης.
Το πρόγραμμα είναι αποτέλεσμα ενός συνδυασμού επιμελητικών πρακτικών που περιλαμβάνουν πάντα τη δική μου ματιά στο τι είναι αυτό που σήμερα μπορούμε να δούμε ως καινούργιο, ως κάτι που γεννιέται αυτή τη στιγμή στις παραστατικές τέχνες. Με κάποιους καλλιτέχνες έχουμε συναντηθεί σε διεθνή φεστιβάλ και έχω παρακολουθήσει τη δουλειά τους. Κάποιες φορές μας προσεγγίζουν οι ίδιοι οι καλλιτέχνες που θέλουν να δημιουργήσουν ένα έργο ειδικά για το MIR. Υπάρχουν θεσμοί, φεστιβάλ και θέατρα που προσκαλούν το MIR να γίνει συμπαραγωγός σε κάποιο έργο. Τέλος, για κάποια έργα η πληροφορία μπορεί να φτάσει σε μένα μέσα από ένα μεγάλο δίκτυο συνεργατών με τους οποίους ανταλλάσσουμε πληροφορίες, μετά από είκοσι χρόνια που κάνω αυτή τη δουλειά. Υπάρχει ένα παράλληλο δίκτυο στην Ευρώπη πάνω στο πιο πειραματικό και ερευνητικό ζωντανό θέαμα και φυσικά το MIR είναι μέρος του.
Δυστυχώς δεν υπάρχουν χρηματοδοτικά εργαλεία για τα ανεξάρτητα φεστιβάλ σαν το MIR. Μόλις τώρα, έπειτα από δώδεκα χρόνια, αρχίζουμε να βρίσκουμε κάποιους τακτικούς πόρους. Τα πρώτα δέκα χρόνια είχαμε ελάχιστη υποστήριξη. Τώρα τα πράγματα είναι καλύτερα γιατί τα δύο τελευταία φεστιβάλ υποστηρίχτηκαν με μικρά ποσά από το υπουργείο Πολιτισμού, τα οποία μπορέσαμε να επενδύσουμε σε ευρωπαϊκά προγράμματα. Το MIR έγινε εταίρος σε δυο ευρωπαϊκά δίκτυα, οπότε υπάρχει και μία μικρή συγχρηματοδότηση από το Creative Europe (μικρή γιατί έρχεται αναλογικά). Η αλήθεια είναι πως στο ευρωπαϊκό πλαίσιο πρέπει η βασική χρηματοδότηση να προέρχεται από κάποιον επίσημο φορέα της χώρας σου, ώστε να μπορείς να την επενδύσεις και να μπεις σε ευρωπαϊκά προγράμματα, όπου όσα βάζεις άλλα τόσα παίρνεις. Ένα σημαντικό πρόβλημα είναι ότι οι χρηματοδοτήσεις από ελληνικούς φορείς είναι συνήθως βραχυπρόθεσμες. Πρέπει να καταναλώσεις τα χρήματα μέσα στο ίδιο έτος. Αντίθετα, για να επενδύσεις σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα πρέπει να έχεις ένα βάθος τριετίας τουλάχιστον. Ελπίζουμε το MIR σύντομα να έχει στρατηγικούς εταίρους και μια πιο σταθερή χρηματοδότηση, αντίστοιχη του πολιτιστικού έργου που παράγει.
Το MIR χρησιμοποιούσε πάντα μη συμβατικούς χώρους. Όμως, ενώ μέχρι τώρα η παρουσίαση των έργων σε τέτοιους χώρους ήταν μέρος της ταυτότητας του MIR, ξαφνικά έχουμε βρεθεί να διεκδικούμε τους ίδιους χώρους με όλα τα πολιτιστικά γεγονότα που υποχρεωτικά γίνονται σε ανοιχτούς χώρους… Λόγω των μέτρων κατά της πανδημίας χρειάστηκε να ξανασχεδιάσουμε από την αρχή όλη την παραγωγή του φεστιβάλ μετά το άνοιγμα του πολιτισμού. Γενικότερα στη δραστηριότητα της πόλης όλα είναι κάπως αποσυντονισμένα, και μέσα σ’ αυτές τις συνθήκες έπρεπε να φέρουμε εις πέρας την παραγωγή του φεστιβάλ σε ένα ασφυκτικό χρονικό διάστημα, καθώς αγωνιζόμαστε να προλάβουμε υποχρεώσεις έναντι των ευρωπαϊκών μας δικτύων. Όμως, ελπίζουμε ότι και φέτος θα αποκαλύψουμε στους Αθηναίους γωνιές της πόλης ιδωμένες με ένα διαφορετικό βλέμμα».
