«Δεν υπήρξε ούτε μία στιγμή οπισθοχώρησης υπό το βάρος της πανδημίας» επεσήμανε ο καλλιτεχνικός διευθυντής Γιώργος Κουμεντάκης στην παρουσίαση του προγράμματος της Εθνικής Λυρικής Σκηνής. Η ΕΛΣ επιστρέφει δυναμικά στην νέα χρονιά, ανακοινώνοντας ένα υπερπλήρες πρόγραμμα με κορυφαία έργα, συνεργασίες με καλλιτέχνες από όλο τα φάσμα του πολιτισμού και συνεχίζοντας να δίνει έμφαση στην Εναλλακτική Σκηνή της. Η πανδημία του covid-19, ανέκοψε την περσινή ορμή της όμως ένας μέρος των εκδηλώσεων που είχαν ανακοινωθεί αναπρογραμματίζονται, ενώ η δημιουργία της ψηφιακής GNOTV για το στριμάρισμα παραστάσεων επέτρεψε στους φίλους του οργανισμού και τους θιασώτες της μουσικής να παραμείνουν συνδεδεμένοι με την τέχνη. Ακολουθούν αναλυτικά όλα όσα θα δούμε μέσα στη χρονιά τους χώρους της ΕΛΣ.
Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος
Η χρονιά ξεκινάει για την Αίθουσα Σταύρος Νιάρχος με τη βιντεοσκόπηση της όπερας του Ουμπέρτο Τζορντάνο «Αντέα Σενιέ» στις 28 και 31/1, με στόχο την προβολής της στην GNO TV. Με την παράσταση σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν ξεκινάει ο εορτασμός για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, που συνεχίζεται στις 12 Φεβρουαρίου (7.30μ.μ.), με την ελπίδα να έχουμε επιστρέψει δια ζώσης στους πολιτιστικούς χώρους, με τη συναυλία «Δεύτερη συμφωνία, Το τραγούδι της Γης» στο πλαίσιο του κύκλου Μίκης Θεοδωράκης. Ο Στάθης Σούλης καθοδηγεί την Ορχήστρα της ΕΛΣ στο συμφωνικό έργο του σπουδαίου συνθέτη. Ο κύκλος θα συνεχιστεί στις 12 και 13 Ιουνίου με τη συναυλία «Τραγούδια του Αγώνα», παρουσιάζοντας τα κομμάτια που έγραψε ο Θεοδωράκης κατά τη διάρκεια της Χούντας. Στις 17 και 29 Οκτωβρίου σειρά έχει το «Άξιον Εστί», ενώ ο κύκλος λήγει με τη νέα παραγωγή του Μπαλέτου της Λυρικής «Ζορμπάς», σε χορογραφία Κωνσταντίνου Ρήγου.
Στο αφιέρωμα στην επανάσταση συναντάμε τη σπονδυλωτή παράσταση όπερας και χορού «Δέσπω» του Παύλου Καρρέρ και «Ελληνικοί χοροί» του Νίκου Σκαλκώτα (5, 7, 24, 25 Μαρτίου). Την ηρωίδα του Σουλίου σκηνοθετεί ο Γιώργος Νανούρης, ενώ στους «Ελληνικούς χορούς» η χορογράφηση χωρίζεται σε δύο μέρη, αφενός τη δημιουργία της Πατρίσιας Απέργη και αφετέρου εκείνη των RootlessRoot (Λίντα Καπετανέα, Γιόζεφ Φρούτσεκ). Επιπλέον, οι «Γάμοι του Φίγκαρο» του Μότσαρτ είναι η πρώτη μεγάλη όπερα που θα ανέβει ζωντανά (καλώς εχόντων των πραγμάτων) για τη φετινή χρονιά, σε σκηνοθεσία Αλέξανδρου Ευκλείδη και μουσική διεύθυνση Βασίλη Χριστόπουλου. Το έργο εντάσσεται επίσης στον εορτασμό των 200 χρόνων, καθώς αναμοχλεύει τις κοινωνικές ζυμώσεις που οδήγησαν στην Γαλλική Επανάσταση.
Οι όπερες συνεχίζονται με τον «Θρίαμβο της Ιουδίθ» του Αντόνιο Βιβάλντι (16, 18, 20, 22 Απριλίου), σε σκηνοθεσία Θάνου Παπακωνσταντίνου. Στο ίδιο πλαίσιο, λίγες μέρες αργότερα (25 Απριλίου) θα ανέβει η «Κυρά Φροσύνη» σε μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη. Τον Οκτώβριο (10, 14, 17, 20, 23) η Φανί Αρντάν σκηνοθετεί τη «Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενκ», ενώ η διάσημη σοπράνο Σόνια Γιόντσεβα θα δώσει ένα μοναδικό ρεσιτάλ στις 4 Νοεμβρίου.
Ένα μπαλέτο που περιμέναμε με ανυπομονησία από την περασμένη χρονιά μεταφέρεται για το Μάιο (14, 15, 16, 18, 19). Ο λόγος για το «Δον Κιχώτη» του Λούνβιχ Μίνκους, σε χορογραφία του Τιάγκο Μπορντίν που βασίζεται στην κλασική χορογραφία του Μαριύς Πετιπά, με το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών δράσεων της Λυρικής έρχεται το μουσικό παραμύθι «Πώς βρέθηκε ένα κοράκι στην κοιλιά της φάλαινας;», που βασίζεται σε έναν παραδοσιακό μύθο των Ινουίτ. Πρόκειται για τοκαλλιτεχνικό αποτέλεσμα του ομότιτλου εκπαιδευτικού προγράμματος πουπραγματοποιήθηκε μέσα στη φετινή χρονιά σε συνεργασία με οκτώ σχολεία της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης της Περιφέρειας Αττικής, ενώ συνοδεύεται από animation δια χειρός Γιώργου Νικόπουλου.
Οι «Επτά θάνατοι της Μαρίας Κάλλας» ήταν από τις πιο πολυαναμενόμενες νέες παραγωγές της περασμένη χρονιάς, με την Μαρίνα Αμπράμοβιτς να δημιουργεί ένα φιλόδοξο οπερατικό πρότζεκτ σε διεθνή συμπαραγωγή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με την Κρατική Όπερα της Βαυαρίας (Μόναχο) και τη Γερμανική Όπερα του Βερολίνου. Η ντίβα της όπερας γοητεύει πάντα με το ταλέντο και την πολυτάραχη ζωή της τόσο το κοινό όσο και την εικαστικό που αποφάσισε να ανεβάσει με τη δική της ματιά τη ζωή της Κάλλας, πρώτα μέσα από επτά μικρού μήκους ταινίες κι έπειτα με την ίδια στη σκηνή.
Τέλος, η συνεργασία της Λυρικής με τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ φέρνει στην Ελλάδα το Γιώργο Λάνθιμο, για το πρόγραμμα εικαστικών εγκαταστάσεων «The Artist on the Composer», με τη συμμετοχή των ηθοποιών Έμμα Στόουν και Νταμιάν Μποννάρ.
Ηρώδειο
Ο «Ριγολέττος» ανοίγει το πρόγραμμα του Ηρωδείου (30 Μαΐου και 2, 5, 8 Ιουνίου), σε μουσική διεύθυνση Φιλίπ Ωγκέν και σε σκηνοθεσία της Καλλιτεχνικής Διευθύντριας του Φεστιβάλ Αθηνών Κατερίνας Ευαγγελάτου. Τον ομότιτλο ρόλο ερμηνεύει ο διεθνώς καταξιωμένος βαρύτονος Δημήτρης Πλατανιάς.
Σειρά έχει στα τέλη του Ιουλίου (28-31) η «Τόσκα» του Τζάκομο Πουτσίνι. Ο Πιερ Τζόρτζιο Μοράντι διεθύνει το οπερατικό θρίλερ. Το πρόγραμμα του Ηρωδείου κλείνει με το ρεσιτάλ Γιόνας Κάουφμαν και μία πανελλήνια πρώτη: ο «βασιλιάς των τενόρων» έρχεται για πρώτη φορά στο αρχαίο θέατρο, συγκλονίζοντας με την φωνή και τη σκηνική του παρουσία.
Εναλλακτική Σκηνή
Η Εναλλακτική Σκηνή συμμετέχει στις εκδηλώσεις για τα 200 χρόνια από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης με τις αναθέσεις της για το μουσικό θέατρο «Ο Κολοκοτρώνης ατενίζει το μέλλον. Γυναίκες προετοιμάζονται για την Επανάσταση. Κι εγώ κάτι θα σκέφτομαι» (19, 20, 21, 24,25, 26, 27, 28 Μαρτίου) σε σύλληψη και σκηνοθεσία Μιχαήλ Μαρμαρινού και Ακύλλα Καραζήση, το «Τραγούδι της κυρα-Δομνίτσας» της Μάρθας Μαυροειδή μαζί με το γυναικείο φωνητικό σύνολο chórεs (2-4 Απριλίου), τη συναυλία «Μάρθα, Μια ιστορία από το Μεσολόγγι» του συνθέτη Νίκου Ξυδάκη (1-8 Μαΐου) και τη σκηνοθεσία του Θέμελη Γλυνάτση στο «Καποδίστριας, Μονόδραμα μιας μυστικής ζωής» της Καλλιόπης Τσουπάκη (1-3 Οκτωβρίου) .
Ακόμα, εντοπίζουμε μία εγκατάσταση-κινηματογραφική παραγωγή: σε συμπαραγωγή με την εταιρεία παραγωγής Homemade Films οι Χρήστος Πασσαλής και Σύλλας Τζουμέρκας παρουσιάζουν την «Πόλη και η πόλη» (8-11 Ιουλίου). Παράλληλα, θα παρουσιαστούν σε παραγγελία της Εναλλακτικής Σκηνής η εγκατάσταση «Set in time in space» (Γιώργος Πούλιος, 7-10 Οκτωβρίου), η περφόρμανς «Synthesis» (29- 31 Οκτωβρίου) και ο κύκλος συναυλιών «A greek songbook» με κορυφαίους δημιουργούς όπως οι Κωνσταντίνος Βήτα, Σαββίνα» Γιαννάτου, Φοίβος Δεληβοριάς, Σοφία Ζαφειρίου, Φάνης Ζαχόπουλος, Nalyssa Green, Αλκίνοος Ιωαννίδης κ.α. (12, 13, 14, 19, 20, 21 Νοεμβρίου).
Επιπλέον ίδιο πλαίσιο η Εναλλακτική Σκηνή ανακοινώνει δύο κύκλους: τις «Ωδές στο Βύρωνα» και την «Επανάσταση με τα μάτια των άλλων». Στο πρώτο συμπεριλαμβάνονται η συναυλία «Εβραϊκές Μελωδίες» (28 Φεβρουαρίου), το μουσικό θέατρο σκιών «Ο Βύρων στην Ελλάδα» του Άθω Δανέλλη (28 Μαρτίου, 4 και 11 Απριλίου), το μουσικό θέατρο «Σκιές στον Άδη» του Αλέξανδρου Μούζα σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου (17, 18, 20 Απριλίου), το «Ask Ada» του Γιάννη Κυριακίδη (10-12 Ιουνίου) και ο «Αέρας της Ελλάδας» του Γιώργου Τσοντάκη (3, 4 Δεκεμβρίου).
Στην «Επανάσταση με τα μάτια των άλλων» εντοπίζουμε το «Μία τόσον ωραία και τόσον νόμιμος υπόθεσις, Αϊτή / Ελλάδα / 1821» (9-11 Απριλίου) για τη στήριξη των Αϊτινών εθελοντών στον Ελληνικό Αγώνα σε σκηνοθεσία Κωνσταντίνου Χατζή, το «Jus soli» σε μουσική διεύθυνση Μίλτου Λογιάδη (21-23 Μαΐου) και τα «Περιηγητικά» του σκηνοθέτη Κωνσταντίνου Χατζή σε τρεις εξωθεατρικούς χώρους της Αθήνας με αξιοσημείωτο ιστορικό παρελθόν.
Τέλος, το πρόγραμμα ολοκληρώνουν η ανανεωμένη επιστροφή του τρίπτυχου σύγχρονου χορού Human Behaviour σε βιντεοσκόπηση για τη GNO TV, η νέα όπερα του Χαράλαμπου Γωγιού «Ο θάνατος του Άντονυ», βασισμένη στην τηλεοπτική σειρά Κάντυ Κάντυ και τον φιλόσοφο Σλάβοϊ Ζίζεκ (21, 26, 27 Φεβρουαρίου & 4, 6, 7 Μαρτίου 2021), η όπερα-μπαλέτο «Μπιμπιλολό» των Μαρκ Μοννέ και Αρνό Φαμπρ (1-7 Νοεμβρίου) και η νέα παραγωγή για παιδιά και νέους «Σιωπή, ο βασιλιάς ακούει» του Νίκου Κυπουργού (Δεκέμβριος).
