Ο ταλαντούχος σκηνοθέτης γράφει για τη μελέτη πάνω στο έργο του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι, με αφορμή την παράσταση «Επανάσταση: Δαιμονισμένοι / Μεγάλοι Αμαρτωλοί» στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.
«Υπάρχει μια δυσκολία να μιλάς για τους μεγάλους συγγραφείς. Κανείς θεατής, σκηνοθέτης, ηθοποιός, αναγνώστης, δεν έρχεται σε επαφή με τα μεγάλα έργα χωρίς να έχει ήδη μια εμπειρία. Είναι τόσα πολλά αυτά που έχουν γραφτεί, υπάρχουν άπειρες αναλύσεις και διασκευές. Όλοι μας λοιπόν κάτι περιμένουμε, είναι σα να είμαστε προετοιμασμένοι. Οπότε πρέπει να αποφεύγεται η προσπάθεια/παγίδα του να πεις πρωτότυπα πράγματα. Στη διασκευή αυτή, ή μάλλον καλύτερα στην προσαρμογή «Επανάσταση: Δαιμονισμένοι/ Μεγάλοι αμαρτωλοί», ξεκινάμε με ένα από τα μεγαλύτερα μυθιστορήματα του Ντοστογιέφσκι, τους «Δαιμονισμένους». Επέλεξα να εστιάσω στο πρόσωπο του Νικολάι Σταυρόγκιν και τους ήρωες που κινούνται γύρω του. Εδώ υπάρχει μια συλλογική εσωτερική, πολιτική, φιλοσοφική επανάσταση, όπου όλα τα πρόσωπα συνδέονται το ένα με το άλλο και αντιπροσωπεύουν τις «παλιές» πεποιθήσεις του κεντρικού ήρωα, Νικολάι Σταυρόγκιν. Έπειτα συνεχίζουμε με τους "Μεγάλους Αμαρτωλούς", όπου από το συλλογικό ερχόμαστε αντιμέτωποι με το προσωπικό, τις προσωπικές επαναστάσεις. Έχουμε την ευκαιρία να δούμε σχεδόν όλο το ντοστογιεφσκικό σύμπαν και τις άλυτες αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης.
Γιατί να δει κάποιος την παράσταση; Καταρχάς για να έρθει σε επαφή με αυτά τα μεγάλα κείμενα. Να βρεθεί αντιμέτωπος με τις ατέλειωτες εκφάνσεις των ανθρωπίνων πράξεων και να δει τις αντιφάσεις της ανθρώπινης φύσης. Πράγμα που ο Ντοστογιέφσκι κάνει με ακρίβεια νυστεριού. Για να ανακαλύψει τη θεατρική δομή που υπάρχει στον λόγο του Ντοστογιέφσκι. Γνωρίζουμε από τα προσχέδια των έργων, πως ο Ντοστογιέφσκι έγραφε πρώτα τον διάλογο κι ύστερα προσέθετε την αφήγηση. Μην ξεχνάμε πως τα μυθιστορήματά του έχουν ανέβει χιλιάδες φορές στο θέατρο. Κυρίως, για να θυμηθεί την προφητική δύναμη και να συγκρίνει το τότε με το τώρα και να συνειδητοποιήσει πως τίποτα δεν έχει αλλάξει. Η πάλη των αξιών δεν έχει αλλάξει ούτε και η εσωτερική πάλη του ανθρώπου, όπως τη βιώνουν οι ήρωες. Είναι σοκαριστικό το πόσο σύγχρονα ακούγονται τα ερωτήματα του τότε στην εποχή μας. Στην παράσταση έχω τη χαρά να συνεργάζομαι με ηθοποιούς με τους οποίους έχω ξαναδουλέψει και που όλοι τους είναι δοσμένοι πάνω στο έργο. Δεν είναι πάντα αυτονόητο αυτό. Ο Ντοστογιέφσκι χρειάζεται μια πνευματικότητα η οποία πρέπει να κατακτηθεί. Τέλος είμαι ευγνώμων για το τραγούδι που έδωσε στην παράσταση ο Νίκος Ξυδάκης».
Περισσότερες πληροφορίες
Επανάσταση: Δαιμονισμένοι / Μεγάλοι αμαρτωλοί
Ο σκηνοθέτης υπογράφει τη συνέχεια της παράστασης «Δαιμονισμένοι», στο πλαίσιο της μελέτης του πάνω στα έργα του Ντοστογιέφσκι «Έγκλημα και τιμωρία», «Οι Δαιμονισμένοι» και «Αδελφοί Καραμάζοφ».
