Η Ελένη Κούκη απολαμβάνει τα αργόσυρτα τοπία του Νείλου με ένα νέας γενιάς κρουαζιερόπλοιo και «κρυφοκοιτάζει» τις πολλές και σημαντικές διαφορές στις κατηγορίες τους, που ξεκινούν από την απόλυτη ιδιωτικότητα και καταλήγουν στο... έγκλημα στον Νείλο. Φωτό Χρήστος Δράζος
Κάιρο, Ιούλιος 1952. Ο Νάσερ έχει μόλις αναλάβει την εξουσία και διαμορφώνει το μεγάλο σχέδιο που θα φέρει την Αίγυπτο στη σύγχρονη εποχή, το φράγμα του Ασουάν. Το έργο θα ολοκληρωθεί ύστερα από χιλιάδες επεισόδια (συμπεριλαμβανομένου κι ενός πολέμου) το 1970. Ο Νείλος θα αλλάξει για πάντα. Ανάμεσα στις πολλές –σημαντικές και ασήμαντες– αλλαγές είναι και ότι πλέον το ποτάμι έχει σταθερή ροή και μπορούν να εκτελούνται δρομολόγια από τα κρουαζιερόπλοια, όχι μόνο το καλοκαίρι, όπως γινόταν επί αποικιοκρατίας (θυμάστε στο «Θάνατος στον Νείλο» της Αγκάθα Κρίστι; Ο Πουαρό... ίδρωνε μέχρι να βρει τη λύση), αλλά και τις υπόλοιπες εποχές του χρόνου.
Ασουάν 2010. Βρίσκομαι στο ξύλινο ντεκ του κομψού «Alexander The Great» και γράφω το άρθρο στο μικρό κόκκινο Acer. Αυτό μάλλον δεν συμπεριλαμβανόταν στα αρχικά σχέδια του συνταγματάρχη!
Το Ασουάν έχει αλλάξει πολύ από την τελευταία φορά που το επισκέφτηκα πριν από περίπου 17 χρόνια. Η πόλη αυτή στα βόρεια της Αιγύπτου υπήρξε ανέκαθεν σημαντικός σταθμός για τα ταξίδια του Νείλου. Τώρα, όμως, η cruise business βρίσκεται σε απογείωση. Στα docks της προκυμαίας αναρίθμητα κρουαζιερόπλοια είναι δεμένα. Το «Alexander The Great» είναι από τα τελευταία. Περιμένοντας να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του check in απολαμβάνουμε το χυμό μας στο άνετο καθιστικό της μικρής ρεσεψιόν. Πινελιές μίνιμαλ γούστου συνυπάρχουν αρμονικά με navy στοιχεία. Μου αρέσει που αυτή η πρώτη εικόνα από το πλοίο δεν έχει κανένα στοιχείο υπερβολής – ούτε χρυσές απλίκες ντεμέκ κύρους ούτε σκαλιστά επιπλάκια. Θα έλεγε κάποιος ότι ο Ιταλός σχεδιαστής που επιμελήθηκε το χώρο αποφάσισε να αφήσει τον πρώτο λόγο στην ουσία του πράγματος: η μεγάλη τζαμαρία δίπλα στα καθιστικά αποκαλύπτει τη θέα στον Νείλο, στις φελούκες που μπαινοβγαίνουν στο λιμάνι του Ασουάν και στα κιτρινωπά βράχια στο βάθος. Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να εξηγήσω περισσότερο γιατί είναι ευχάριστο να κάνεις κρουαζιέρα στον Νείλο. Γι’ αυτό και τα κρουαζιερόπλοια συνεχώς πολλαπλασιάζονται.
Αυτήν τη στιγμή υπάρχουν περίπου 380, ενώ πριν από 4 χρόνια ήταν 320 (αύξηση 35%). Για να ανταποκριθούν στην αυξανόμενη ζήτηση, οι πλοιοκτήτες ναυπηγούν πλοία με 4 ορόφους και περιορίζουν τους εξωτερικούς χώρους, ενώ για να πασπαλίσουν το αποτέλεσμα με λίγη από τη χρυσόσκονη του παρελθόντος, διακοσμούν το εσωτερικό σε στιλ «θα ήθελα να ήμουν Louis XV», διότι –κακά τα ψέματα– οι περισσότεροι τουρίστες καταφθάνουν εδώ με εικόνες αποικιοκρατικού μεγαλείου στο μυαλό τους. Πολύ λίγοι είναι αυτοί που αποφασίζουν να πάνε ενάντια στο ρεύμα επενδύοντας στην ποιότητα και όχι στην ποσότητα.
Το «Alexander The Great», ιδιοκτησία της αιγυπτιώτικης οικογένειας των Βολόπουλων, εκτελεί εδώ και 35 χρόνια κρουαζιέρες στον Νείλο – από την εποχή ακόμη που τα πλοία έφευγαν κατευθείαν από το Κάιρο (τώρα πλέον τα δρομολόγια εκτελούνται από το Λούξορ και πέρα). Το κρουαζιερόπλοιο είχε ανέκαθεν καλή φήμη. Σε αυτό έγιναν τα γυρίσματα για δύο έξτρα επεισόδια του πασίγνωστου σίριαλ «Love Boat», ενώ αρκετοί διάσημοι επισκέπτες συμπεριλαμβάνονταν στις λίστες των φιλοξενούμενων. Πριν από 12 χρόνια, ωστόσο, αποφάσισαν να κάνουν το μεγάλο βήμα. Προχώρησαν σε συνολική ανακαίνιση του σκάφους και από τα 60 δωμάτια που υπήρχαν σε αυτό δημιούργησαν τριάντα μονόχωρες σουίτες. Είναι όλες σε σύγχρονο λιτό ύφος, η καθεμία με τις δικές της διακοσμητικές λεπτομέρειες, όπως τα έθνικ φωτιστικά.
Το μπάνιο (ασφαλώς με μπανιέρα) είναι άνετο και διαθέτει τα κομψά καλλυντικά της σειράς Acqua di Portofino. Δύο από τις σουίτες ανήκουν στην κατηγορία Panoramic, βρίσκονται δηλαδή στην πλώρη κι έχουν δική τους βεράντα. Κάθε χρόνο το πλοίο ανακαινίζεται και φρεσκάρεται διακοσμητικά. Το προσωπικό αριθμεί 20-25 άτομα, επιτυγχάνοντας έτσι την αξιοπρόσεκτη αναλογία 1 προς 3 σε σχέση με τους επιβάτες. Ο Σαρίφ Σαντέκ, ο γενικός διευθυντής, μας εξηγεί τη γενικότερη φιλοσοφία τους, η οποία συμπυκνώνεται επιγραμματικά στη φράση «Υacht on the Nile» – να ταξιδεύεις σε ένα πλοίο που σου δίνει την αίσθηση ότι είναι το προσωπικό σου γιοτ, έχει απλόχωρα ντεκ και personalized εξυπηρέτηση. «Για παράδειγμα, έχουμε ρυθμίσει έτσι τα δρομολόγια, ώστε να αποφεύγουμε να πλέουμε τις ίδιες ημέρες με το μεγάλο όγκο των υπόλοιπων πλοίων». Πράγμα που εξηγεί γιατί μπορέσαμε να δούμε τον Ναό των Κροκοδείλων στο Κομόμπο χωρίς να μας καταπιεί το πλήθος... «Δίνουμε μεγάλη σημασία στο γκρούμιγκ, οι άνθρωποι που τακτοποιούν το δωμάτιό σας διπλώνουν τα ρούχα, αναγνωρίζουν τις μικρές σας συνήθειες κι έτσι τακτοποιούν ανάλογα. Επίσης, υπάρχει ανοιχτή, αλλά θερμαινόμενη πισίνα, πράγμα που τα περισσότερα πλοία αποφεύγουν για οικονομικούς λόγους. Εννοείται ότι η κουζίνα μας έχει πιστοποίηση HACCP, που μας εξασφαλίζει τον υψηλότερο βαθμό καθαριότητας – πράγμα που ενδιαφέρει πάντα τους ταξιδιώτες στην Αίγυπτο. Υπάρχουν ακόμη σημαντικές τεχνικές λεπτομέρειες που μπορεί να μην τις αντιλαμβάνεστε, σίγουρα όμως κάνουν το ταξίδι σας πολύ πιο όμορφο. Για παράδειγμα, η πλοήγηση του πλοίου δεν γίνεται με πηδάλιο, αλλά μόνο με τουρμπίνες, για να μην υπάρχουν κραδασμοί. Για να διαφυλάξουμε τη γαλήνια ατμόσφαιρα εδώ προσέχουμε το booking. Μπορεί να μην έχουμε κάποια αυστηρή πολιτική που να αποκλείει τα παιδιά, ωστόσο αποφεύγουμε να υπάρχουν στην ίδια κρουαζιέρα πολλές οικογένειες με παιδιά κάτω των 12 ετών». Τον ρωτάμε για τους διάσημους επισκέπτες του πλοίου κι εκείνος μας φέρνει με περηφάνια το άλμπουμ των επισκεπτών με τις φωτογραφίες – ο Ρομάν Πολάνσκι με την Εμανουέλ Σενιέ, η πριγκίπισσα Λάλα του Μαρόκου, η σχεδιάστρια Agatha Ruiz de la Prada και o Αντόνιο Ταμπούκι είναι μόνο μερικοί από αυτούς που το έχουν υπογράψει.
Το «Alexander The Great» ανήκει σε μια μικρή κατηγορία της αφρόκρεμας των κρουαζιερόπλοιων του Νείλου. Σε αυτό το ιδιόμορφο club βρίσκουμε, καταρχάς, τα διεθνώς γνωστά κρουαζιερόπλοια της Oberoi. Δυστυχώς, δεν καταφέραμε να τα επισκεφθούμε, αλλά με μια κλεφτή ματιά που ρίξαμε στο «Oberoi Philae» (το άλλο πλοίο της εταιρείας ονομάζεται «Oberoi Zahra») διαπιστώσαμε την κλασική γραμμή στη διακόσμηση και το μεγάλο του πλεονέκτημα: όλα τα δωμάτια έχουν δικό τους μπαλκόνι. Πάντως, παρατηρήσαμε ότι εξωτερικά το πλοίο δεν φαινόταν «απαστράπτον», αλλά είχε διάφορες μικροφθορές. Μια άλλη εταιρεία που δραστηριοποιείται δυναμικά στην υψηλή κατηγορία είναι η Sonesta. Έχει αρκετά κρουαζιερόπλοια στον Νείλο, όμως, το καμάρι της είναι το πιο πρόσφατο «Sonesta Star Goddess». Όντως, ως καινούργιο πλοίο, έχει ορισμένα σημαντικά πλεονεκτήματα, όπως πλήρες spa section, δίχωρες καμπίνες και πισίνα υπερχείλισης (!) στο πάνω ντεκ, ωστόσο η διακόσμηση έχει ένα faux κλασικό χαρακτήρα που του δίνει υπέρ το δέον τουριστική εμφάνιση. Ένα από τα πιο αξιοπρόσεκτα κρουαζιερόπλοια στο ποτάμι είναι το «Sudan». Πρόκειται για ατμόπλοιο του 1885, που το 2000 ανακαινίστηκε με προσοχή και άρχισε να ξαναπλέει στο ποτάμι χρησιμοποιώντας πάντα την αρχική ατμομηχανή (η επίσκεψη στο μηχανοστάσιο αποτελεί πραγματική εμπειρία). Τα δωμάτια είναι διακοσμημένα σε retro chic γραμμή, ενώ ο αυστηρός ξύλινος χώρος του lounge και της τραπεζαρίας σε γυρίζει πίσω στην belle epoque. Παρόλα αυτά, οι εξωτερικοί χώροι περιορίζονται σε ένα ντεκ ηλιοθεραπείας, ενώ δεν υπάρχουν πισίνα και τα άλλα facilities των σύγχρονων κρουαζιερόπλοιων – η αυθεντικότητα έχει το τίμημά της... Κατά τα άλλα, το ποτάμι γεμίζει από πλοία, τα οποία, παρότι αναρτούν αστέρια στην ταμπέλα τους, σπανίως μπορούν να τα δικαιολογήσουν και στους πελάτες τους. Γι’ αυτό και η οικογένεια που έχει το «Alexander The Great», κάνοντας το επόμενο βήμα, κατοχυρώνει τη θέση της στην κορυφή. Το νέο τους καράβι, η «Νταχαμπέγια» (σημαίνει «αρμονία»), είναι ένα μικρό ιστιοπλοϊκό μόνο με πέντε καμπίνες, το οποίο θα κινείται σε τελείως διαφορετικά δρομολόγια και θα προσφέρει όχι μόνο αρχαιολογικές εκδρομές αλλά κι εμπειρίες οικοτουριστικής κατεύθυνσης, για παράδειγμα ορνιθοπαρατήρηση. Η διακόσμηση κινείται στην ίδια μίνιμαλ γραμμή με αυτήν του «Alexander The Great», αλλά με πιο τονισμένα oriental στοιχεία.
Όλα τα πράγματα, βέβαια, έχουν και το κόστος τους. Ακριβώς όπως συμβαίνει στις αεροπορικές εταιρείες, που η business class έχει διπλάσια τιμή από την τουριστική θέση επειδή προσφέρει καταρχήν το διπλάσιο χώρο, έτσι και στα top κρουαζιερόπλοια του Νείλου η τιμή είναι σχεδόν διπλάσια, ακριβώς επειδή φιλοξενούν τους μισούς επιβάτες από ό,τι τα απλά τουριστικά πλοία. Σίγουρα πρόκειται για μια σημαντική διαφορά, αλλά –σκεφτείτε– η γοητεία του Νείλου μπορεί εύκολα να θολώσει όταν στο ίδιο τραπέζι με σας και τον αγαπημένο σας κάθεται μια μεγάλη παρέα από Ιταλούς συνταξιούχους, οι οποίοι θέλουν να μάθουν τα πάντα για τη σχέση σας, ενώ το ψεύτικο γρασίδι στα ντεκ των τουριστικών πλοίων απλώς δεν κολλάει με τα τοπία της ώχρας που αντικρίζετε. Αν είναι να κατεβείτε μία φορά τον Νείλο στη ζωή σας, ας τον κατεβείτε σωστά.
Οι top εμπειρϊες στο «Alexander The Great»
Να κολυμπάς στην πισίνα το ηλιοβασίλεμα, να βλέπεις τον ηλιακό δίσκο να βουτάει πίσω από τις φοινικιές της δυτικής όχθης του Νείλου και σχεδόν ταυτόχρονα το φεγγάρι να ανατέλλει στην ανατολική όχθη.
Να είσαι ξαπλωμένος στις ξύλινες ξαπλώστρες με τα αφράτα στρώματα του τελευταίου ντεκ, στο λιμάνι του Λούξορ, και να χαζεύεις το «τράφικ» στο ποτάμι με τις δεκάδες μικρές φελούκες.
Να ξυπνάς νωρίς το πρωί στο Λούξορ και να παρακολουθείς τα πολύχρωμα αερόστατα που σηκώνονται πάνω από την κοιλάδα των Βασιλέων.
Να πίνεις το τσάι που σου έφτιαξε ο ίδιος ο λοστρόμος στη γέφυρα του καραβιού και να παρακολουθείς τους δύο ξυπόλητους πιλότους με τις μακριές κελεμπίες και τα λευκά σαρίκια τους, να μανουβράρουν γαλήνιοι το πλοίο ακολουθώντας υδάτινα μονοπάτια που έχουν διαπλεύσει χιλιάδες φορές στα τριάντα πέντε χρόνια που εργάζονται στα ποταμόπλοια του Νείλου.
Να παρακολουθείς από το τηλεσκοπικό κιάλι στο κατάστρωμα τις φυλλωσιές με τα παρυδάτια πουλιά στο Κομόμπο.
Να πίνεις μια παγωμένη Stella (απλή συνωνυμία με την μπίρα που γνωρίζουμε στην Ελλάδα, καθώς πρόκειται για αιγυπτιακό brand) και να χαζεύεις από το κατάστρωμα του πλοίου τη βραδινή κίνηση στον παραλιακό δρόμο της Έσνας – αν περνάει και κάποια γαμήλια πομπή με αυτοκίνητο καλυμμένο από πολύχρωμα λαμπάκια, ακόμη καλύτερα.
Να επισκέπτεσαι με βαρκάκι το ναό της Ίσιδας λίγο έξω από το Ασουάν. Αν και στη διαδρομή θα δείτε πολλούς αιγυπτιακούς ναούς, όπως εκείνος στο Έτφου, που σώζεται σχεδόν άθικτος, και φυσικά ο κορυφαίος του Καρνάκ, αυτός ο ναός της Ίσιδας βρίσκεται σε ένα μικρό νησί, μετά το πρώτο φράγμα του Ασουάν, και διαθέτει μια γοητεία απόκοσμη.
Τα αιγυπτιακά μουσεία σε νέα εποχή
Αυτήν την εποχή στην Αίγυπτο εκτελείται εντατικό πλάνο ανακατασκευής ή και δημιουργίας νέων μουσείων, τα οποία δεν θα απευθύνονται πλέον μόνο στους τουρίστες, αλλά θα προσφέρουν μια πιο ολοκληρωμένη κι επιστημονική εικόνα των πολιτισμών της κοιλάδας του Νείλου. Ήδη στο Ασουάν έχει ολοκληρωθεί το Μουσείο του Νουβιακού Πολιτισμού – μια ευκαιρία να γνωρίσουμε τον πολιτισμό της κυρίαρχης εθνοτικής ομάδας της περιοχής, τα μνημεία της οποίας κινδύνεψαν με ολοκληρωτικό αφανισμό με την κατασκευή του μεγάλου φράγματος του Ασουάν. Επιπλέον, κατά τους επόμενους μήνες θα λειτουργήσει στο Κομόμπο ένα μικρό μουσείο όπου θα εκτίθενται οι μούμιες των ιερών κροκόδειλων που λατρεύονταν στο συγκεκριμένο ιερό. Η επανάσταση, όμως, συντελείται στο Λούξορ. Ήδη λειτουργεί το νέας αντίληψης αρχαιολογικό μουσείο της πόλης (πολύ κοντά στο φημισμένο ξενοδοχείο «Winter Palace»), ενώ έχει ανοίξει πάλι το Μουσείο «Howard Carter», το οποίο στεγάζεται στο σπίτι του ανθρώπου που ανακάλυψε τον τάφο του Τουταγχαμόν κι έκανε την αιγυπτιολογία pulp story. Το μουσείο είναι αποκλειστικά αφιερωμένο στο χρονικό της ανακάλυψης. Τέλος, το φθινόπωρο θα ανοίξει για τους επισκέπτες η μεγάλη αρχαία οδός με τις σφίγγες, η οποία ένωνε τους δύο ναούς του Καρνάκ και του Λούξορ. Πρόκειται για το αρχαίο πλακόστρωτο μήκους περίπου 3 χιλιομέτρων με αγάλματα σφιγγών στις δύο πλευρές. Για την αποκατάστασή του απαιτήθηκε ένα τεράστιο πρόγραμμα αναστυλώσεων αλλά και κατεδαφίσεων των νεότερων κτιρίων.
Βέβαια, οι εκδρομές που κανονίζονται από τα κρουαζιερόπλοια περιορίζονται στα παλιά κλασικά αξιοθέατα, δηλαδή τους ίδιους ναούς κατά μήκος της ακτής του Νείλου, οπότε αν θέλετε να δείτε κάτι από τα παραπάνω, συνεννοηθείτε εγκαίρως με τους ανθρώπους του πλοίου.
NEIΛΟΣ KNOW HOW
Πότε να πάτε
Η high season για τις κρουαζιέρες είναι από τα μέσα φθινοπώρου μέχρι και τα τέλη Απριλίου, οπότε οι θερμοκρασίες θυμίζουν πρώιμο γλυκό καλοκαίρι.
Πριν ή μετά την κρουαζιέραΟύτως ή άλλως περνάτε από το Κάιρο, οπότε προσθέστε μια-δυο ημέρες για να γνωρίσετε αυτήν τη χαοτική μεγαλούπολη της Μέσης Ανατολής.
Αξίζει να μείνετε μια-δυο ημέρες στο Ασουάν για να... εγκαινιάσετε το ιστορικό «Old Cataract Hotel», το οποίο έχει πλέον περάσει στα χέρια της Sofitel και παραμένει κλειστό από τον Μάιο του 2008 για μια ανακαίνιση που υπόσχεται να ξαναδώσει ατόφια την παλιά του λάμψη. Αναμένεται να επαναλειτουργήσει την άνοιξη του 2010. Πληροφορίες: www.sofitel.com, +20972316000.
Από το Ασουάν μπορείτε να πάρετε αεροπλάνο για το Αμπού Σιμπέλ και το φημισμένο ναό του με τα κολοσσιαία αγάλματα του Ραμσή Β΄ και της αγαπημένης του γυναίκας Νεφερτίτης.
Ο ναός ήταν έτσι σχεδιασμένος ώστε δύο φορές το χρόνο, τον Οκτώβρη και τον Φλεβάρη, οι ηλιαχτίδες να φτάνουν μέχρι τα άδυτά του και να φωτίζουν το πρόσωπο του πανίσχυρου Φαραώ. Αν και ο ναός μεταφέρθηκε κατά τη διάρκεια της κατασκευής του φράγματος του Ασουάν, ο προσανατολισμός παρέμεινε ίδιος και σήμερα θεωρείται πολύ ιδιαίτερη εμπειρία η επίσκεψη σε αυτόν κατά τις συγκεκριμένες ημέρες. Την εκδρομή μπορείτε να την κανονίσετε μέσω του κρουαζιερόπλοιου με το οποίο ταξιδεύετε.
ΜεταφορέςΟι εσωτερικές πτήσεις γίνονται με Egypt Air (www.egyptair.com). Τα αεροδρόμια σε Λούξορ και Ασουάν είναι καινούργια και πολύ βολικά, οι πτήσεις είναι on time, τα αεροσκάφη άνετα και γενικά το πράγμα εξελίσσεται απρόσκοπτα. Αν ταξιδέψετε με Egypt Air και για τις πτήσεις εξωτερικού και είστε μέλος της Star Alliance ή έχετε εισιτήριο business class, θα έχετε το πλεονέκτημα του πολύ άνετου lounge στο αεροδρόμιο του Καΐρου αλλά και άλλα προνόμια, όπως free Wireless Internet. Περισσότερες πληροφορίες από την Egypt Air στην Αθήνα: 2109212818.
ΚρουαζιέρεςΤο κρουαζιερόπλοιο «Alexander the Great» συνεργάζεται με κάποια πρακτορεία στην Ελλάδα (Heronia, Hydra κ.ά.). Μπορείτε, όμως, να κλείσετε το ταξίδι απευθείας με το γραφείο Jolley’s Travel & Cruises του Καΐρου, που αποτελεί και τον κύριο τουριστικό πράκτορα του πλοίου. Στην τιμή συμπεριλαμβάνονται όλες οι εκδρομές κατά τη διάρκεια της κρουαζιέρας. Για περισσότερες πληροφορίες: www.jolleys.com, +20225794619/23, +20225777422 (ext. 121). Για τις υπόλοιπες κατηγορίες των κρουαζιερόπλοιων του Νείλου αλλά και για έναν ενδεικτικό κατάλογο τιμών τσεκάρετε το site www.nile-cruise-egypt.com.
Ευχαριστούμε την Egypt Air για την ευγενική παραχώρηση των εισιτηρίων για την πραγματοποίηση αυτού του ρεπορτάζ.
