Επιστροφή στους Λειψούς

Έχει πλάκα να επιστρέφεις σε τόπους που έχεις αφήσει πίσω πολλά χρόνια. Οι πρώτες μέρες είναι πάντοτε ένα παιχνίδι με τη μνήμη. Προσπαθείς να εντοπίσεις τις αλλαγές, αλλά και όλα όσα παρέμειναν ίδια, να θυμηθείς πρόσωπα, κάποιους να τους χαιρετήσεις, κάποιους άλλους –λιγότερο γνωστούς– να τους αφήσεις στην ησυχία τους, παρατηρώντας από μακριά πώς μεγάλωσαν και πώς συνεχίζουν τις ζωές τους.

Έτσι ήταν οι Λειψοί για μένα αυτό το καλοκαίρι και σχεδόν δέκα χρόνια από την τελευταία φορά. Μία εβδομάδα στο αγαπημένο νησάκι με νέα παρέα, αλλά παλιές συνήθειες, όπως η καθημερινή (σχεδόν) πρωινή βουτιά στην Κατσαδιά μαζί με ατελείωτο παιδικό παιχνίδι, πριν ανεβούμε τα σκαλοπάτια της "Dilaila" (2247041041) για μια δροσερή καρπουζοσαλάτα συνοδεία φιλέτου τόνου με άρωμα δενδρολίβανο και σκορδαλιά. Αλλά και τα εναλλακτικά πρωινά μας στην παραλία Λιεντού, την κοντινότερη στο Χωριό, με δυνατό κρύο εσπρέσο και σνακ (γιατί πάντα υπάρχει το μέρος εκείνο που σερβίρει καλό club sandwich) από το café του παρακείμενου ξενοδοχείου "Αφροδίτη" (2247041000). Προσθέστε εδώ τα αξέχαστα μεσημέρια και απογεύματα στον "εξωτικό" Πλατύ Γυαλό, με τη λευκή άμμο από σπασμένα κοχύλια και τα τιρκουάζ νερά, αλλά και το σταθερά καλό φαγητό στην ομώνυμη ανανεωμένη ταβέρνα της οικογένειας Κρυστάλλη "Πλατύς Γυαλός" (6947282395) με τα εξαίσια κρεατικά και όχι μόνο. Οι ίδιοι διατηρούν και τον φανταστικό παλιό φούρνο "Κρυστάλλη" (6947282395) επάνω στο Χωριό, με ένα σωρό χειροποίητες λιχουδιές – από ρυζόγαλο, μέχρι λαδένια και σπανακόπιτα και γαλακτομπούρεκο και όλα τα καλά που φουρνίζουν καθημερινά η μαμά και η γιαγιά της οικογένειας.

Στην καλοκαιρινή εκδοχή των Λειψών, βέβαια, όταν λένε φούρνο εννοούν αυτόν του "Καΐρη" (2247041150) στο λιμάνι, που είναι κάτι παραπάνω από φούρνος, καθώς έχει και τραπεζοκαθίσματα και πολύ κόσμο πάντα και σερβίρει από πίτσες μέχρι κοκτέιλ, αλλά και όλα όσα έχεις ξεχάσει να προμηθευτείς νωρίτερα από το σουπερμάρκετ του νησιού. Και το σημαντικότερο, είναι πάντα ανοιχτός και κάνει ντιλίβερι – αν ξέρεις να εξηγήσεις πού μένεις!

Πάμε στο λιμάνι

Η βόλτα στο λιμάνι ξεκινάει από αργά το απόγευμα και ολοκληρώνεται επίσης αργά το βράδυ. Το πρωί έρχεσαι εδώ μόνο για ψώνια ή για να πάρεις καράβι (υπάρχουν διάφορα ενδονησιωτικά δρομολόγια που μπορεί να βρεις ενδιαφέροντα) ή για να πάρεις συγκεκριμένα τη "Ρένα" (6947339141), το περιποιημένο ξύλινο σκαρί του Γιάννη που –καιρού επιτρέποντος– πραγματοποιεί μίνι κρουαζιέρα πέντε στάσεων στα κοντινά νησάκια και παραλίες Μακρονήσι, Ασπρονήσι, Τηγανάκια, Αρκιούς και Αργελούσσα. Γιατί πρέπει να πούμε εδώ ότι Λειψοί ή Λειψώ δεν είναι το όνομα μονάχα του νησιού που πατάμε, αλλά ετούτο είναι το μεγαλύτερο από μια συστάδα 30 νησιών (24 νησίδες και 6 βράχοι) στο νοτιοανατολικό Αιγαίο. Ένας μικρός νησιωτικός χαμός δηλαδή.

Πάμε πάλι, όμως, στο λιμάνι. Έχουμε κάνει το μπάνιο μας, έχουμε κανονίσει το δείπνο μας νωρίς, ακολουθώντας το πρόγραμμα των Ιταλών φίλων μας που κατακλύζουν το νησί κάθε χρόνο –οι περισσότεροι πια σε ιδιόκτητα σπίτια– και απολαμβάνουμε το πληθυσμιακό ανακάτεμα, που συμβαίνει σε όλα τα νησιά το καλοκαίρι, πρώτα με μια μεγάλη βόλτα πάνω-κάτω στη μαρίνα κι έπειτα στα τρία ουζερί του λιμανιού: στου "Σοφοκλή" (6974101456), στου "Ασπράκη" (2247041273) και στο "Νick’s & Louli’s" (6986318035) –σταθερές αξίες όλα αυτά τα χρόνια– με λίγα τραπεζάκια παραπάνω ίσως την τελευταία φορά.

Εδώ το μενού έχει ούζο με πάγο, μεζέ θαλασσινό και πολύ κουβεντολόι για τους μεγάλους, με τα παιδιά να τριγυρίζουν ανενόχλητα στη μαρίνα, την πλατεία και την παιδική χαρά· να έρχονται, να φεύγουν· ένα μεγάλο τσούρμο που θυμίζει διακοπές απ’ τα παλιά.

Μια νησιώτικη κοινότητα

Ίσως αυτό είναι, όμως, που αρέσει στους Λειψούς και έχουν τόσο πολλούς πιστούς επισκέπτες, αλλά και μόνιμο πληθυσμό που πλησιάζει τους 800 κατοίκους, χωρίς να παρουσιάζει αξιοσημείωτη μεταβολή μέσα στα χρόνια (σ.σ. στο νησί λειτουργούν τόσο η πρωτοβάθμια όσο και η δευτεροβάθμια εκπαίδευση με πλήθος παιδιών και εφήβων).

Οι Λειψοί είναι από εκείνα τα μέρη που βλέπεις ότι η κοινότητα –με τα καλά και τα κακά της– λειτουργεί επαρκώς. Είναι τόπος καθαρός και περιποιημένος (από τα πρώτα νησιά που κάνουν οργανωμένα ανακύκλωση), οι περισσότερες επιχειρήσεις, τουριστικές και μη, ανήκουν σε ντόπιους και τις δουλεύουν είτε οικογενειακά είτε με κόσμο από το νησί, ενώ την ίδια στιγμή η συνύπαρξη με τους ξένους ιδιοκτήτες είναι ομαλή με ένα δούναι και λαβείν που, φαινομενικά τουλάχιστον –και όσο μπόρεσα να καταλάβω από τις αρκετές μέχρι σήμερα επισκέψεις μου στο νησί– μοιάζει να γίνεται με τιμιότητα.

Ταυτόχρονα είναι ένας τόπος που δεν κουράζει. Έχει αρκετές παραλίες για να μην υπάρχει συνωστισμός ούτε τον Δεκαπενταύγουστο – κάποιες θέλουν περπάτημα αλλά σε ανταμείβουν με τα κρυστάλλινα νερά τους και την πολύτιμη ησυχία τους (Τουρκόμνημα, Κοίμηση, Μονοδένδρι). Έχει επίσης αρκετές επιλογές για φαγητό και, το πιο σημαντικό, διαθέτει όσα δωμάτια χρειάζεται το νησί για να μην... πήξει. Ναι, και εδώ, τα σχεδόν δέκα χρόνια που μεσολάβησαν μέχρι να έρθω ξανά, η οικοδομή παρουσίασε μια κάποια ανοδική πορεία, αλλά μέχρι εκεί. Αν επικρατήσει η λογική και μπει (πρωτίστως στις συνειδήσεις των ντόπιων) το απαραίτητο φρένο, οι Λειψοί θα συνεχίσουν να είναι ένας μικρός νησιωτικός παράδεισος για πολλά πολλά χρόνια ακόμα.

Τips

1 | Περπατήστε το νησί όσο αντέχετε. Έχει τις ανηφοροκατηφόρες του, αλλά με σωστά παπούτσια και την κατάλληλη ώρα (πολύ νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα) η βόλτα πεζή τριγύρω είναι ιδιαίτερα αποκαλυπτική για το τοπίο – απ' την Κατσαδιά βλέπεις τη Λέρο, από το λιμανάκι Μοσχάτο την Πάτμο και απ’ τη Χοχλακούρα (που είναι φανταστική παραλία και αξίζει να μπει στη λίστα σας) την Τουρκία. Εδώ προσέξτε με τις χρεώσεις του κινητού, γιατί πιάνει Turkcell. Είναι αποκαλυπτική όμως και για τη φύση. Κάπου θα δείτε καλλιέργειες και αμπέλια, αλλού το τοπίο είναι σκληρό και άγριο, ενώ τις ώρες που δεν έχει κόσμο και φασαρία ξεπροβάλλουν στο οδόστρωμα από σκαντζόχοιροι μέχρι μικρές οχιές.

2 | Η ύπαρξη αμπελιών στους Λειψούς σημαίνει και ντόπιο γλυκό κρασί, το λειψώτικο, όπως θα ακούσετε εδώ και εκεί, ένα κρασί που αγαπούν πολύ, καταναλώνουν εξίσου και το γιορτάζουν με μια μεγάλη γιορτή κάθε καλοκαίρι. Αν τύχει και βρεθείτε σε αυτή ή σε οποιαδήποτε άλλη γιορτή ή πανηγύρι, μην επιλέξετε εκείνη τη νύχτα για απομόνωση. Μαζί με το κρασί και τη μουσική έρχεται και η όρεξη για χορό. Η δε εμπειρία λέει ότι οι Λειψώτες χορεύουν και διασκεδάζουν μέχρι το πρωί. Συνήθως δε, την επομένη από τέτοια γλέντια, το νησί υπολειτουργεί – σαν σε συλλογικό hangover.

3 | Κατά τ’ άλλα, εδώ και δέκα χρόνια το νησί έχει και δικό του οργανωμένο οινοποιείο, την "Οινοποιητική Λειψών" (6976925742, lipsiwinery.com), μια ιδέα των Μανώλη Βαβουλά και Νίκου Γρύλλη, οι οποίοι ένωσαν τις δυνάμεις τους και σήμερα παράγουν μια σειρά από ενδιαφέρουσες ετικέτες (με πρώτο και κύριο τον γλυκό "Αποσπερίτη" τους), τις οποίες μπορεί να δοκιμάσει κανείς επί τόπου κατά την επίσκεψή του (σε συγκεκριμένες ώρες και μέρες) στο χώρο. Μην το χάσετε. Έχει και ωραίο ηλιοβασίλεμα.

4 | Αξίζει εδώ να σημειώσουμε ότι το καλύτερο μέσο μετακίνησης που είδαμε φέτος να κυκλοφορεί στο νησί ήταν το ηλεκτρικό ποδήλατο (σημειώστε το αυτό για μελλοντική χρήση), ενώ δεν πρέπει να παραλείψουμε ότι υπάρχει και δημοτικό λεωφορειάκι για τις βασικές παραλίες, ταξί και άλογα για ιππασία.

5 | Κλείνοντας την επίσκεψη στους Λειψούς, πέντε ακόμα διευθύνσεις για φαγητό που αγαπούν ντόπιοι και ξένοι είναι το "Πεύκο" (6980569641), η "Καλυψώ" (2247041242) και ο "Γιάννης" (6989388090) στο λιμάνι, "Οι γεύσεις του Μανώλη" (2247041065) και το "Café Du Moulin" (2247041316) στο Χωριό. Σε όλα τα παραπάνω η γλώσσα με την οποία θα σας υποδεχτούν είναι κατά 99% τα ιταλικά (έχει πλάκα αυτό το παιχνίδι), εκτός από το τελευταίο όπου σερβίρουν από τυλιχτό σουβλάκι μέχρι μουσακά (πολύ νόστιμο παρεμπιπτόντως) και, όπως φαίνεται και από το όνομα, η γλώσσα που προτιμούν είναι τα γαλλικά. Σαλούτε, σαλούτ ή γεια μας – ό,τι και να πούμε, η ευχή είναι μία!