Για έκτη συνεχή χρονιά, το Φεστιβάλ Διαδρομές στη Μάρπησσα επιστρέφει στο πανέμορφο παραδοσιακό χωριό στις 20-22 Αυγούστου, εμπλέκοντας τους κατοίκους και τους επισκέπτες σε μια μοναδική συμμετοχική γιορτή.
Πως ξεκίνησε το φεστιβάλ και πότε;
Η ιδέα των Διαδρομών στη Μάρπησσα πηγάζει από την αγάπη για το χωριό και τη διάθεση για δράση και προσφορά. Αφετηρία της ιδέας αποτελεί το γεγονός ότι η Μάρπησσα αποτελεί έναν καλοδιατηρημένο παραδοσιακό οικισμό, κρυμμένο για τους περισσότερους πίσω από τις εμπορικές χρήσεις του κεντρικού δρόμου. Μέσα από τις «Διαδρομές στη Μάρπησσα», δόθηκε η ευκαιρία να ανακαλύψουμε ξανά τη Μάρπησσα, περπατώντας μέσα στον οικισμό και γνωρίζοντας κάθε γωνιά του.
Το φεστιβάλ αποτελεί ιδιωτική πρωτοβουλία. Tον Μάρτιο του 2010 μια ομάδα δημιουργικών νέων ανθρώπων μοιράστηκαν το όραμα ενός ιδιαίτερου, πρωτότυπου, εθελοντικού φεστιβάλ. Το πρώτο φεστιβάλ πραγματοποιήθηκε τον Αύγουστο του ίδιου έτους. Η ανταπόκριση του κόσμου, κατοίκων και επισκεπτών, αλλά και η στήριξη φορέων, συλλόγων και επαγγελματιών, ενδυνάμωσαν την εθελοντική ομάδα και έκαναν το φεστιβάλ θεσμό.
Ποια είναι η κεντρική ιδέα του και τι το κάνει ιδιαίτερο;
Οι «Διαδρομές στη Μάρπησσα» είναι ένα τριήμερο, βιωματικό, πολιτιστικό φεστιβάλ με κεντρική ιδέα τη δημιουργία θεματικών διαδρομών και σταθμών μέσα στον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας. Δίνεται ιδιαίτερη έμφαση σε θέματα αρχιτεκτονικής, λαογραφίας, μουσικής, εικαστικών και περιβάλλοντος. Επίσης, αναδεικνύεται με σεβασμό και με μια σύγχρονη καλλιτεχνική ματιά, η ιδιαίτερη φυσιογνωμία και οι παραδόσεις του τόπου.
Κύριος στόχος είναι η βιωματική προσέγγιση των δραστηριοτήτων, ώστε ο καθένας να έχει ενεργό ρόλο στα δρώμενα. Η ιδιαιτερότητα του φεστιβάλ είναι η συμμετοχή· η συμμετοχή μικρών και μεγάλων, κατοίκων και επισκεπτών, εθελοντών και επαγγελματιών, οι οποίοι συνεργούν σε ένα ξεχωριστό δημιουργικό αποτέλεσμα. Η αλληλεπίδρασή όλων μέσα στο ιδιαίτερο περιβάλλον της Μάρπησσας οδηγεί σε μία συλλογή εμπειριών και γνώσεων που είναι μοναδικές για όλους, με όποιον τρόπο κι αν συμμετέχει κανείς.
Πως οργανώνεται και προκύπτουν οι θεματικές;
Το φεστιβάλ οργανώνεται από μια μεγάλη ομάδα εθελοντών. Η εθελοντική ομάδα διοργάνωσης εξελίσσεται κάθε χρόνο μέσα από μια δυναμική διαδικασία σχεδιασμού και υλοποίησης, με κύρια συστατικά, την έμπνευση, τη δημιουργικότητα, τη συλλογικότητα, τη συνέπεια και τον ενθουσιασμό. Η ομάδα διοργάνωσης αποτελείται από εθελοντές διαφόρων ηλικιών και ειδικοτήτων.
Ο σχεδιασμός ξεκινάει κάθε Οκτώβριο και περιλαμβάνει συστηματικές συναντήσεις της ομάδας, έρευνα και εργασίες στην Πάρο και κορυφώνεται με την υλοποίηση του φεστιβάλ. Στόχος είναι να δίνουμε ένα διαφορετικό στίγμα κάθε χρονιά, μια διαφορετική οπτική γύρω από την οποία αναπτύσσουμε τις δράσεις μας, ώστε να διατηρούμε το ενδιαφέρον των επισκεπτών και των κατοίκων, αλλά και των ίδιων των εθελοντών. Βασική έμπνευση είναι η φυσιογνωμία της Μάρπησσας, την οποία ερευνούμε, καταγράφουμε, αποδομούμε και ανασυνθέτουμε κάθε φορά, ανάλογα με την κεντρική ιδέα κάθε χρονιάς.
Ποιο είναι το πιο σημαντικό που έχετε αποκομίσει μέχρι τώρα;
Σημαντική για την ομάδα είναι η δημιουργία ισχυρών δεσμών τόσο με τους εθελοντές και με τους κατοίκους, όσο και με το ίδιο το χωριό. Όσο εμπνεόμαστε και μαθαίνουμε από τον πολιτισμό της Μάρπησσας και της Πάρου, τις αξίες και τα ήθη, τόσο επιδιώκουμε να επιστρέφουμε αυτή την έμπνευση και τη γνώση, στον τόπο, το νησί αλλά και στην καθημερινή μας ζωή.
Επίσης, είναι συγκινητική η αποδοχή του φεστιβάλ από τον κόσμο. Πέντε χρόνια μετά το ξεκίνημα των Διαδρομών στη Μάρπησσα διακρίνουμε το αντίκτυπο του φεστιβάλ στην τοπική κοινωνία.
Μπορείτε να θυμηθείτε κάποιες ιδιαίτερες στιγμές από παλιότερες διοργανώσεις για να καταλάβει ο κόσμος την αίσθηση του φεστιβάλ;
Τις τρεις ημέρες του φεστιβάλ ο οικισμός ξεχειλίζει από ζωή, γέλιο, χαρά και συγκίνηση. Είναι χαραγμένες στη μνήμη μας εικόνες από τους κατοίκους που με μεγάλη χαρά ανοίγουν τα σπίτια τους ως επισκέψιμους χώρους στη διάρκεια του φεστιβάλ και ετοιμάζουν κεράσματα για τους επισκέπτες.
Θυμόμαστε μοναδικές βραδιές με ατμοσφαιρικές μουσικές να αντηχούν στα στενά δρομάκια της Μάρπησσας. Τα παιδιά που, συμμετέχοντας σε παιχνίδια, τρέχουν και γελούν μοιράζοντας χαμόγελα και θετική ενέργεια σε όλους μας. Τους μεγαλύτερους κατοίκους του χωριού να αφηγούνται με συγκίνηση μνήμες και ιστορίες από τα παλιά χρόνια.
Τι το ιδιαίτερο έχει η Μάρπησσα και που αξίζει να περπατήσεις και να σταματήσεις;
Η Μάρπησσα της Πάρου είναι ένας παραδοσιακός οικισμός Ν.Α. του νησιού που χρονολογείται από το 13ο αιώνα και μέχρι σήμερα παραμένει σχεδόν αναλλοίωτος από τον τουρισμό. Το γεγονός ότι έχει διατηρηθεί η χρήση της κατοικίας εντός του οικισμού χωρίς ιδιαίτερες επεμβάσεις στα κτίρια είναι ιδανικό περιβάλλον για να ανακαλύψει κανείς την τοπική αρχιτεκτονική.
Το οπτικό, ηχητικό, οσφρητικό τοπίο που συνθέτουν τη φυσιογνωμία του χωριού, η ιστορία και οι κάτοικοι του οικισμού που αισθάνονται και περιποιούνται τον δημόσιο χώρο του χωριού ως προέκταση του σπιτιού τους, αποτελούν σημαντικούς λόγους για να γνωρίσει κανείς τη Μάρπησσα.
Πείτε μας κάποιες γωνιές ή εμπειρίες για να ζήσει ο επισκέπτης την άλλη Πάρο;
Το ίδιο το φεστιβάλ αποτελεί μια μοναδική εμπειρία για να έρθουν οι επισκέπτες του νησιού σε επαφή με την αυθεντική Πάρο. Οι «Διαδρομές στη Μάρπησσα» ξεπερνούν το τυπικό τουριστικό στερεότυπο προβολής της Πάρου ως το νησί «του ήλιου, της θάλασσας και της νυχτερινής ζωής» προβάλλοντας τη συνύπαρξη της παράδοσης με τον σύγχρονο τρόπο ζωής.
Η διατήρηση της παράδοσης είναι σημαντικό κομμάτι, όσο και η επαφή με τους ντόπιους. Πως συνεργάζεστε με τους κατοίκους του χωριού και τους γηραιότερους;
Η παράδοση και η επαφή με τους ντόπιους είναι πηγή έμπνευσης για την ομάδα. Οι κάτοικοι του χωριού συνεισφέρουν στη διοργάνωση: για παράδειγμα βοηθούν στο στήσιμο των σταθμών και των εκδηλώσεων, ανοίγουν τα σπίτια τους ως επισκέψιμους χώρους, μαγειρεύουν και συμμετέχουν στα κεράσματα και βοηθούν όλη τη χρονιά την ομάδα μας σε θέματα έρευνας και συλλογής υλικού για το αρχείο μας.
Υπάρχουν ζωντανά κομμάτια της παράδοσης στην Πάρο που αξίζει να ανακαλύψει κανείς;
Αν και η Πάρος είναι ένα νησί που έχει αναπτυχθεί τουριστικά εδώ και αρκετά χρόνια, εξακολουθεί να διατηρεί ζωντανά πολλά κομμάτια της παράδοσης. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια, παρατηρούμε αρκετούς νέους στο νησί να στρέφονται και να αναδεικνύουν στοιχεία της παράδοσης που συνθέτουν τη φυσιογνωμία του νησιού, όπως οι γαστρονομικές συνήθειες, η μουσική και ο χορός. Η επαφή με τους ντόπιους είναι ο καλύτερος τρόπος για να ανακαλύψει τις συνήθειες, τα ήθη και τα έθιμα του νησιού.
Πρόγραμμα
Πέμπτη 20 Αυγούστου 2015
• 18.45 «Ταξίδι στη χώρα των μοτίβων», παιχνίδι για παιδιά δημοτικού [Κοινότητα Μάρπησσας]
• 19.00 «Συνθέσεις και ανασυνθέσεις στον ελληνικό παραδοσιακό χορό», βιωματικό εργαστήριο για εφήβους και ενήλικες από τον Βασίλη Καρφή, εκπαιδευτικό Φυσικής Αγωγής - δάσκαλο ελληνικού παραδοσιακού χορού. [Πλατεία Πεύκου]
• 21.15 «Meeting point», σύγχρονος χορός με τους χορευτές της Κρατικής Σχολής Ορχηστικής Τέχνης, Άννα Ανουσάκη, Αναστασία Βαλσαμάκη, Μυρτώ Κατσού, Κωνσταντίνα Μπάρκουλη, Δημήτρη Μυτηλιναίο, Νικολέττα Φραντζή και την Ακτή Κωνσταντίνου. Στη μουσική ο Θωμάς Κυδωνιεύς [Προαύλιος χώρος Κοινότητας Μάρπησσας]
• 22.00 Petros Klampanis Group, «Minor dispute» Συναυλία με τους Πέτρο Κλαμπάνη στο κοντραμπάσο, Σπύρο Μάνεση στο πιάνο και τους Migen Selmani, Διονύση Βερβιτσιώτη, Ίριδα Λουκά και Αλέξανδρο Μποτίνη σε κουαρτέτο εγχόρδων [Πλατεία του «Χριστού»]
Παρασκευή 21 Αυγούστου 2015
Πρωινή δράση:
• 9.30 «Παρασκευή φυσικού κεριού», εργαστήριο με τον πατέρα Εμμανουήλ Τζιώτη [Σημείο συνάντησης Νηπιαγωγείο Μάρπησσας]
• 18.45 «Μοτίβα μαγικών παραμυθιών - μια “εφ’ όλης της ύλης” συμβολική προσέγγιση», εισαγωγικό σεμινάριο για ενήλικες με τη Λίλη Λαμπρέλλη, συγγραφέα - αφηγήτρια λαϊκών παραμυθιών (περιορισμένος αριθμός συμμετεχόντων, θα τηρηθεί σειρά προτεραιότητας) [Αγροτολέσχη]
• 19.00 «Η αποφασιστική στιγμή», φωτογραφικό εικαστικό εργαστήριο για παιδιά δημοτικού, με την Αθανασία Παναγέα, φωτογράφο - εκπαιδεύτρια φωτογραφίας - πολιτισμική διαχειρίστρια [Πλατεία του «Χριστού»]
• 19.00 «ΔΙΑ-ΚΟΠ-ΕΣ στη Μάρπησσα», «καλοκαιρινό» εργαστήριο αφίσας, για εφήβους με τις MUMS - Graphic Design Studio, Μαρίνα Μάντζαρη και Κατερίνα Φωτεινοπούλου [Πλατεία Προφήτη Ηλία]
• 21.00 «12 ταινίες», προβολή ταινιών σε φιλμ Σούπερ 8 (διάρκεια: 30'), του Κωνσταντίνου Χατζηνικολάου, στο πλαίσιο της ομαδικής έκθεσης «Εργαλεία»
• 21.30 Συναυλία με την Μελίνα Κανά και τον «Γόη του Θησείου». Μαζί τους ο Πέτρος Μάλαμας [Προαύλιος χώρος Κοινότητας Μάρπησσας]
• 00.30 «Χαραμάδες», μεταμεσονύκτια αφήγηση παραμυθιών για ενήλικες Αφήγηση: Λίλη Λαμπρέλλη, Μουσική: Γιάννης Ψαριώτης [Πλατεία του «Χριστού»]
Σάββατο 22 Αυγούστου 2015
Πρωινή δράση:
• 10.00 Περίπατος και ξενάγηση στην κατοικία του ζωγράφου Ράλλη Κοψίδη στο Δρυό, με τη συμμετοχή της Σοφίας Κοψίδη και τις «Αρχιτέκτονες της φάλαινας», στο πλαίσιο της ομαδικής έκθεσης «Εργαλεία» [Σημείο συνάντησης Νηπιαγωγείο Δρυού]
• 19.00 Εικαστικό εργαστήριο για παιδιά από 7 ετών, με τη Νατάσα Μπιζά, τη Μαρία Παπαποστόλου και την Ηρώ Βαβανού. [Προαύλιος χώρος Αγροτολέσχης]
• 21.00 «Φωτογραφημένα Νησιά» μία ξενάγηση σε φωτογραφίες διάσημων φωτογράφων που επισκέφτηκαν τα ελληνικά νησιά, με την Αθανασία Παναγέα, φωτογράφο - εκπαιδεύτρια φωτογραφίας - πολιτισμική διαχειρίστρια [Πλατεία Προφήτη Ηλία]
• 22.00 «Με τσαμπούνες και τουμπάκια» με μουσικούς από την Πάρο και την Αντίπαρο [Σημείο έναρξης πλατεία Μύλων]
• 22.30 Παραδοσιακό γλέντι με τον Νίκο Οικονομίδη και την Κυριακή Σπανού Μαζί τους ο Παναγιώτης Βέργος και ο Αργύρης Ψαθάς [Πλατεία Παπά Γιώργη Στάμενα]
Παράλληλα, τις ημέρες του φεστιβάλ, 19:00 – 22:00, μπορείτε να επισκεφθείτε τους προτεινόμενους σταθμούς και τους επισκέψιμους χώρους που επισημαίνονται στο χάρτη, και να συμμετέχετε στις βιωματικές δραστηριότητες που έχουν σχεδιαστεί από την εθελοντική ομάδα διοργάνωσης των «Διαδρομών στη Μάρπησσα».
Εικαστικές Διαδρομές: Καθ’ όλη τη διάρκεια του φεστιβάλ ανακαλύψτε τα έργα της ομαδικής έκθεσης «Εργαλεία», μέσα στον παραδοσιακό οικισμό της Μάρπησσας. Καλλιτέχνες: Αλεξία Καραβέλα, Πέτρος Μώρης, Ηλίας Σεφερλής, Andreas Sell, Κωνσταντίνος Χατζηνικολάου, Αντωνάκης, Οι Αρχιτέκτονες της Φάλαινας.
Επιμέλεια: Δέσποινα Ζευκιλή, 3 137.
Η είσοδος είναι ελεύθερη σε όλες τις εκδηλώσεις.
Το αναλυτικό πρόγραμμα, οι αφίσες και η πρόσκληση του φετινού φεστιβάλ βρίσκονται εδώ
