Καστοριά

Ανανεωμένη, με ενδιαφέρουσες νέες αφίξεις κι έντονη νυχτερινή ζωή, η Καστοριά είναι και φέτος ό,τι πρέπει για μια απόδραση στις γιορτές.

Η λίμνη αλώνει τρυφερά την πόλη από παντού, κρατώντας τη στη νερένια παλάμη της. Πολύ μακριά από κλισέ, η Καστοριά δεν απευθύνεται απλώς σε εναλλακτικούς και «ψαγμένους» weekenders. είναι ολόκληρη ένας άλλος τρόπος να ζεις και να βιώνεις έναν τόπο παλιό, μεταιχμιακό και αβάσταχτα όμορφο. Ζυγιάζεται ήσυχα ανάμεσα στα ατάραχα, πανέμορφα αρχοντικά και στις πολυκατοικίες­, στο ιστορικό­ βάρος των πολύτιμων βυζαντινών μνημείων και στη δυναμική­ ΕΔΗΚΑ, τη μεγαλύτερη έκθεση γουναρικών στον κόσμο. Γαλήνη και ηρεμία είναι η πρώτη αίσθηση: στις όχθες της λίμνης δάση έξω από το νερό, ψάρια, βάρκες που γλιστράνε σιωπηλά, μοναχικοί ψαράδες, ίσκιοι, ξερά φύλλα... Όμως, αν στήσεις αφτί, το βουητό από τους πλούσιους κοσμοπολίτες Καστοριανούς, που εκατοντάδες χρόνια έφερναν απίστευτο πλούτο στην πόλη πουλώντας τα πολύτιμα γουναρικά τους στις αγορές όλου του κόσμου, ακούγεται ακόμη. Και αυτή η ποιότητα φαίνεται στους σημερινούς, πολύ δυναμικούς, αλλά άκρως φιλικούς κατοίκους της, που φαίνονται αποφασισμένοι να πάρουν πίσω ό,τι φάνηκε να χάνεται προς στιγμήν. Η Καστοριά είναι από τις λίγες πρωτεύουσες που το πανέμορφο τοπίο δεν αρχίζει έξω από τα όριά τους, αλλά αποτελεί συστατικό στοιχείο του πολεοδομικού τους ιστού, μια πόλη αυτόφωτη, που δεν εξαρτά τη λάμψη της από τα γύρω (γοητευτικά) χωριά.

Η ΚΑΣΤΟΡΙΑ ΣΕ 5 ΚΙΝΗΣΕΙΣ

Νότια και βόρεια παραλία Βυζαντινές εκκλησίες δίπλα σε πολυκατοικίες, παλιά αρχοντικά –άλλα αναστυλωμένα και άλλα αφημένα να μαραζώνουν–, καφετέριες, εμπορικά μαγαζιά κι εναλλακτικά καφενεία συνθέτουν την εικόνα στην καρδιά της πόλης. Στη νότια παραλία ζωηρή κίνηση όλη την ημέρα, νυχτερινή ζωή με άποψη όταν πέφτει ο ήλιος στις οδούς Ορεστιάδας και Μ. Αλεξάνδρου και από εκεί στην Παλιά Πόλη, το Ντολτσό, με τη λιθόστρωτη πλατεία-σκηνικό θεάτρου, τα καλντερίμια και τα αρχοντικά των γουναράδων. Στην απέναντι πλευρά, στη βόρεια παραλία, η συνοικία Απόζαρι, με τα νεοκλασικά των αρχών του 20ού αιώνα αλλά και τα σημερινά ωραία σπίτια, δίνει την upperclass εικόνα της πόλης.

Ο μικρός γύρος της λίμνης Είναι η πιο αγαπημένη διαδρομή για τους Καστοριανούς. Θα ξεκινήσετε από τη Νομαρχία, προχωρώντας μπροστά από τις καφετέριες και προς τη νότια όχθη μέχρι το νοσοκομείο, πάνω στο στενό δρόμο, με τις πάπιες που κάνουν τον περίπατό τους, τους πελεκάνους, τα δέντρα που γέρνουν στη λίμνη­, τους ψαράδες με το καλάμι τους και τους ποδηλάτες. Μια βόλτα με το καραβάκι Ορεστιάς (2467026777) για να χαζέψετε την πόλη­ να καθρεφτίζεται στα νερά ή μια επίσκεψη στη Δρακοσπηλιά θα ολοκληρώσει την εμπειρία. Κοντά στην εκκλησία της Παναγίας της Μαυριώτισσας και στα παραδοσιακά κτίσματα που την τριγυρίζουν, καθίστε για καφέ ή τσίπουρο με μεζέ στο ομώνυμο καφενεδάκι.

Στη Νέα Πόλη Εδώ όλα είναι καινούργια και λαμπερά. Η ΕΔΗΚΑ, το Εκθετήριο-Δημοπρατήριο Γούνας του συνεταιρισμού των γουναράδων, επιχειρεί να ξαναφέρει την πόλη στην κορυφή του εμπορίου της γούνας, απευθυνόμενη προνομιακά στην αγορά­ της ­Ανατολικής Ευρώπης – στα περίπτερα της έκθεσης τα ρωσικα­ είναι η... επίσημη γλώσσα. Πάντως, τα εκθέματα είναι συναρπαστικά, αν ­φυσικά η αληθινή γούνα εξακολουθεί να έχει θέση στον ενδυμα­τολογικό σας κώδικα.

Η Καστοριά από ψηλά Από την Πλατεία Ομονοίας θα ανεβείτε­ –μέσα από μια καταπράσινη διαδρομή– μέχρι το ναό του ­Προφήτη Ηλία με τη μοναδική θέα σε ολόκληρη τη βόρεια ­πλευρά της πόλης. Μπορείτε να σταματήσετε για καφέ στη Λέσχη Φίλων Περιβάλλοντος (2467026300) ή να συνεχίσετε μέχρι το ύψωμα του Αγίου Αθανασίου. Η ταβέρνα «Άγιος Αθανάσιος» (6934997764) προσφέρει συμπαθητικά πιάτα αλλά και καφέ

– το κυρίως πιάτο, απρόλα αυτά, είναι η θέα.

Ο μεγάλος γύρος της λίμνης Ακολουθήστε το δρόμο που οδηγεί στα παραλίμνια χωριά Τοιχιό και Πολυκάρπη. Στο Μαυροχώρι­ επισκεφθείτε το Μουσείο Κέρινων Ομοιωμάτων, Λαογραφίας και Προϊστορίας. Εκεί είναι αραγμένο και το καραβάκι Ολύμπια (2467074570), το οποίο λειτουργεί ως καφετέρια όταν δεν περιπλέει τη λίμνη. Οδηγώντας άλλοτε κοντά και άλλοτε μακρύτερα από την όχθη, φτάνετε στο Δισπηλιό, όπου οι αρχαιολόγοι του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου έχουν κατασκευάσει ένα πιστό αντίγραφο του νεολιθικού λιμναίου οικισμού που αποκάλυψαν τα νερά της λίμνης το 1932. Η ξενάγηση και το μικρό μουσείο είναι υποδειγματικά.

ΚΟΝΤΙΝΕΣ ΕΚΔΡΟΜΕΣ

Σιδηροχώρι Από αυτό το πετρόχτιστο χωριό-μπαλκόνι επάνω στο Βίτσι, η θέα της λίμνης κόβει την ανάσα. Τα τελευταία χρόνια έχει αποκτήσει ωραιότατους νέους ξενώνες. Κανονικά, βέβαια, θα έπρεπε να έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός και όχι να χτίζει όποιος θέλει ό,τι του κάνει κέφι.

Κορέστια Ένα αρχιτεκτονικά σπάνιο σύμπλεγμα χωριών στον επαρχιακό δρόμο που ενώνει την Καστοριά με τη Φλώρινα. Τα αρχοντικά των Κορεστίων είναι φτιαγμένα από κόκκινο πηλό, με στέγες από καλάμια, ξύλα και κεραμίδια. Εγκαταλειμμένα­, καταρρέουν μέσα σε ένα τοπίο απόκοσμης ομορφιάς. Εκεί ­κοντά βρίσκεται και το σπίτι στο οποίο σκοτώθηκε ο Παύλος Μελάς, στο ομώνυμο χωριό, που παλιά ονομαζόταν Στάτιστα.

Δισπηλιό Ο λιμναίος οικισμός του Δισπηλιού αποκαλύφθηκε τυχαία το 1932, όταν έπεσε η στάθμη των νερών λόγω ανομβρίας. Τα σημαντικότατα ευρήματα της ανασκαφής, η οποία συνεχίζεται από το 1992 υπό την ευθύνη του Γ. Χουρμουζιάδη, δείχνουν ότι πριν από 7.000 χρόνια ο κάτοικος της περιοχής ήξερε να ψαρεύει, να κυνηγάει, να καλλιεργεί, ακόμη και να γράφει. Η πλήρης αναπαράσταση του οικισμού, με καλύβες από κλαδιά και λάσπη χτισμένες επάνω σε πασσάλους μέσα στη λίμνη, οι φωνές των πουλιών και η ομίχλη φτιάχνουν σκηνικό για ταξίδι στο χρόνο.

Νόστιμο Μετά το Άργος Oρεστικό, εκεί όπου τώρα βρίσκονται το χωριό Νόστιμο και το απολιθωμένο δάσος ηλικίας 20 εκατομμυρίων ετών, κάποτε έφτανε η θάλασσα. Γι’ αυτό ανάμεσα στα ευρήματα που φυλάσσονται στο δημοτικό σχολείο (τηλεφωνήστε στο 2467084588 προτού πάτε) θα δείτε μέχρι και δόντι προϊστορικού καρχαρία, απολιθωμένα στρείδια, αχινούς, κοχύλια και τροπικά φυτά καθώς και δόντι ελέφαντα!

ΜΑΝΙΤΑΡΙΑ, ΛΙΜΝΙΣΙΑ ΨΑΡΙΑ ΚΑΙ ΠΙΤΕΣ

Τα μανιτάρια οργιάζουν στα βουνά γύρω από την Καστοριά το φθινόπωρο. Ο Σύλλογος Μανιταρόφιλων Δυτικής Μακεδονίας, που έχει την έδρα του στο χωριό Απόσκεπος, μπορεί να σας οδηγήσει σε ένα συναρπαστικό κυνήγι άγριων μανιταριών μέσα στο δάσος (επικοινωνήστε με τον κ. Παναγιώτη Διαμαντόπουλο στο 6936005422). Αν πάλι προτιμάτε να τα βρείτε έτοιμα, σας προτείνουμε το «Cictebo» (Σιδηροχώρι, 2467072193), ένα μικρούτσικο καφενείο με μια σιδερένια σόμπα στη μέση, όπου αν καθίσεις δεν ξεκολλάς με τίποτα. Γιατί ο Δημήτρης Γαβαλάς μαγειρεύει υπέροχα άγρια μανιτάρια (τα οποία μαζεύει με την οικογένειά του) και δικά του κρέατα, ενώ όλα τα λαχανικά είναι από το περιβόλι του.

Όταν πάλι οι Καστοριανοί θέλουν να φάνε καλομαγειρεμένο ψάρι­ από τη λίμνη τους, πηγαίνουν στου «Παρασκευά» (2467072521, ­δεξιά στη διασταύρωση Κεφαλοχωρίου). Η ταβέρνα δεν διεκδικεί διακοσμητικές δάφνες, όλη η ιστορία βρίσκεται στη μαστοριά με την οποία ο Δημήτρης Σαββόπουλος τηγανίζει και ψήνει τα ψάρια του. Δοκιμάστε τούρνα, πρικί και γριβάδι στα καλύτερά του. Τέλος­, ιδιαίτερο (αν και όχι τόσο γνωστό) κεφάλαιο της καστοριανής κουζίνας είναι οι πίτες. Στο εργαστήρι Με Φύλλο και Μεράκι (Πλ. Δαβάκη, 2467025160) θα βρείτε από αρμιόπιτα με λάχανο τουρσί μέχρι ρυζόπιτα, με φύλλο που ανοίγει η κ. Πάτρα Λέκου. Must στάση και το μαγαζί του Κώστα Βλαχοδήμου (Αθ. Διάκου, 2467083850) για ό,τι καλύτερο έχει να επιδείξει η Καστοριά: γλυκό κουταλιού μανιτάρι και φασόλι, βότανα και άπαιχτες χυλοπίτες με κρόκο.

ΚΑΣΤΟΡΙΑ KNOW HOW

Πού να μείνετε

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Limneon Resort & Spa (24670

85111, www.limneon.gr) Επάνω στη λίμνη, με σύγχρονο design που συνδυάζει την πέτρα με το ξύλο.­ Μπαλκόνια με υπέροχη θέα και ­μοντέρνο lounge restaurant.

Chloe (2467021300, www.hotelchloe.gr) Σε ήσυχη γειτονιά, στη Χλόη, με αρχοντιά και νεοκλασικό ύφος, λιτή διακόσμηση και σύγχρονη τεχνολογία στα δωμάτια. Φροντίδα και ωραιότατο πρωινό.

Αρχοντικό Αλεξίου Βέργουλα (2467023415-6, www.vergoulas.gr) Τριώροφο αρχοντικό με παραδο­σιακή επίπλωση, χαλιά και υπέρδιπλα κρεβάτια. Τα περισσότερα δωμάτια έχουν θέα στη λίμνη.

Esperos Palace (2467024670, www.esperospalacekastoria.gr)

Πολυτελές ξενοδοχείο, σε λιτή­ δια­κοσμητική γραμμή. Ευρύχωρα­ ­δωμάτια και σουίτες και πλήρως εξοπλισμένο spa.

Ξενώνας Κωνσταντίνος Μπάκαρης (2467027272, www.hotelbakaris.gr) Φιλόξενος οικογενειακός ξενώνας στο στιλ των παραδοσιακών αρχοντικών, με ζεστή ατμόσφαιρα, πολύ φιλική εξυπηρέτηση και πρωινό με ωραιότατα τοπικά εδέσματα.

ΑΠΟΣΚΕΠΟΣ

Βυσσινόκηπος (2467029721, www.hotelvissinokipos.gr) Arty ξενώνας, με έργα τέχνης διά χειρός του ιδιοκτήτη Κώστα Λάκη. Φοβερή θέα στη λίμνη και σοφιστικέ πρωινό με χειροποίητες μαρμελάδες.

ΣΙΔΗΡΟΧΩΡΙ

Ίασπις (2467027893, www.iaspis.gr) Γλυκύτατος πέτρινος ξενώνας με θέα στη λίμνη, στο Βίτσι και στην Πίνδο. Ξύλινα έπιπλα, «κρυφές» αυλές και πρωινό με τοπικά προϊόντα.

Nimbus (246702520, www.nimbus.gr) Φροντισμένος πέτρινος ξενώνας, με υπέροχη θέα στη λίμνη.

Δυνατότητα για εκδρομές off road.

ΝΕΣΤΟΡΙΟ

Ορεινός Ξενώνας Αλέξανδρος (2467031114, www.hostel-alexandros.gr) Στο πιο καινούργιο κτίριο του ξενώνα τα δωμάτια κρέμονται πάνω από τον Αλιάκμονα προσφέροντας εξαιρετική θέα.

ΓΡΑΜΜΟΣ

Grammos Lodge (2467890111, www.grammos.com) Αυτός ο ξενώνας-καταφύγιο, σε υψόμετρο 1.400 μ. μέσα στο δάσος, είναι

μια ιδιαίτερη πρόταση διαμονής

για όσους θέλουν να ζήσουν την πραγματική ζωή του βουνού και να μοιραστούν το –κουκλίστικο– δωμάτιό τους με την παρέα τους. Mountain bike, trekking, ορειβασία και διαδρομές 4x4.

Πού να φάτε

ΚΑΣΤΟΡΙΑ

Ντολτσό (2467023377) Εξαιρετική τοπική κουζίνα από την Τέτα Πουλιοπούλου: σαρμάδες με λάχανο τουρσί, κεφτέδες με μακάλο (σάλτσα με αλεύρι, ντομάτα και σκόρδο), αγριογούρουνο με δαμάσκηνα στη γάστρα και –κατόπιν παραγγελίας– λιμνίσιο γριβάδι στον ταβά. Ενημερωμένη λίστα κρασιών.

Γράδα (2467029615) Η πρώτη και μοναδική απόπειρα για gourmet εστιατόριο στην Καστοριά. Ο νεα­ρός Κοσμάς Καπετανόπουλος προτείνει ωραιότατο ριζότο με φράουλες και σοκολάτα αλλά και συναρπαστικά τηγανητά φασολάκια.

Στέκι της Παρέας (2467082397) Αγαπημένο στέκι των Καστοριανών. Ξεχωρίζουν τα μοσχαρίσια μάγουλα στη γάστρα και τα παϊδάκια.

Πέραν (2467029600) Πολίτικη κουζίνα σε light εκδοχή, με πολλά αρωματικά και νόστιμες σάλτσες. Ξεχωρίζει το συκώτι με καραμελωμένα κρεμμύδια.

ΔΙΣΠΗΛΙΟ

Γαϊτάνης (2467085384) Θαυμάσια ψαροταβέρνα με ολόφρεσκα ψάρια, μαστόρικα ψημένα, αλλά και ψαρόσουπα, γαρίδες γιουβέτσι, καλαμάρι ψητό και οπωσδήποτε γλώσσα αχνιστή.

Καφές και ποτό

Ναυτικός Όμιλος (Σουγαρίδη 1) Όμορφος χώρος πάνω στη λίμνη. Λαμπερό και κοσμοπολίτικο περιβάλλον για clubbing και φαγητό.

Σβούρα (Θ. Λιμπανίας 5, Ψαράδικα) Εναλλακτικό καφενείο για όλες τις ώρες και τις ηλικίες. Καφές, τσίπουρα, ρακόμελα και μεζέδες.

Domus και Boudoir (πεζόδρομος Ερμού) After hours winter clubs, με δυνατή μουσική και φοιτητόκοσμο.

Ανθός (Πλ. Δαβάκη) Καφέ-μπαράκι αγαπητό στους Καστοριανούς.

Zoo Εναλλακτικές ροκιές και 30-40something θαμώνες.

Lago (Μ. Αλεξάνδρου 53) All day cafe-bar, από τα πιο hot της πόλης. Το βράδυ ανεβάζει ντεσιμπέλ.