Ελισάβετ Κυνηγοπούλου, Στράτος Κουρλής©
Ανάμεσα στις δεκάδες παραστασιακές εκδοχές της σοφόκλειας τραγωδίας, αυτή που σκηνοθέτησε η Σοφία Αντωνίου σίγουρα ξεχωρίζει. Η ιδέα της να αναθέσει την ερμηνεία σε έναν ηθοποιό καταλήγει σε ένα πυκνό, επιδραστικό θέαμα που επαναπροσδιορίζει τη σχέση του θεατή με το παραστασιακό γεγονός.
Ο ηθοποιός ως αφηγητής και ταυτόχρονα ως ερμηνευτής όλων των προσώπων μίας ιστορίας σίγουρα δεν είναι κάτι καινούριο, εδώ πάντως έχουμε να κάνουμε με την ευτυχή περίπτωση στην οποία το όλο εγχείρημα δεν αποτελεί μόνο ένα τεράστιο υποκριτικό στοίχημα αλλά κάτι περισσότερο και ουσιαστικότερο.
Φορέας της παράστασης ο Χάρης Χαραλάμπους Καζέπης, που αναλαμβάνει, με συναρπαστικά αποτελέσματα, να ερμηνεύσει τον γνωστό μύθο. Σαν ταξιδιώτης που έρχεται από τα βάθη του χρόνου, ζωσμένος με τις αποσκευές του, μας κάνει κοινωνούς μιας -από τις όλο και σπανιότερες- στιγμής θεατρικής μέθεξης.

Με απόλυτο έλεγχο του σώματος, της φωνής και των εκφραστικών του μέσων, δίνει υπόσταση σε κάθε πρόσωπο της τραγωδίας, μεταφέρει τις συγκρούσεις, τις αμφιβολίες και τις πλάνες τους, και μας την παραδίδει απολύτως γήινη και "εξανθρωπισμένη". Ο "Οιδίποδας Τύραννος" της Αντωνίου και του Χαραλάμπους-Καζέπη είναι ένας "Οιδίποδας" στο δικό μας ύψος, ένας άνθρωπος από μας.
Σοφή αποδεικνύεται η επιλογή του μη θεατρικού χώρου, που επιτρέπει απόλυτη εγγύτητα μεταξύ των θεατών και του ερμηνευτή. Καθώς οι θεατές βρίσκονται διασκορπισμένοι στο χώρο που αποτελεί ταυτόχρονα σκηνή και πλατεία- καθισμένοι, μάλιστα, στις καρέκλες που αποτελούν μέρος του σκηνικού της Μαριλένας Καλαϊτζαντωνάκη-, κι ο ηθοποιός παίζει ανάμεσά τους, η θεατρική σύμβαση καταρρίπτεται και η απεύθυνση είναι άμεση και καθηλωτική.

Εξάλλου, δεν έχουμε να κάνουμε με επίδειξη ταλέντου ή τεχνικής, αλλά με την έκφραση της ανάγκης να ειπωθεί αυτή η ιστορία -η ιστορία ενός "τυφλού" άνδρα που συντρίβεται-, ίσως ως "παράδειγμα" των τραυμάτων που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά και ως υπενθύμιση της ευαλωτόττητας ανθρώπινης μοίρας, της ευθραυστότητας της ανθρώπινης ευτυχίας. Γι’ αυτό πριν την έναρξη της παράστασης, ο ηθοποιός σιγομουρμουρίζει τα ονόματα του γενεαλογικού δέντρου των Λαβδακιδών, ενώ η παράσταση ξεκινάει από το φινάλε της τραγωδίας και τον αφορισμό του Χορού, "μηδένα προ του τέλους μακάριζε".
Και βέβαια, όλα τα στοιχεία της παράστασης βρίσκονται συντονισμένα σε αυτή την "πυρηνική" προσέγγιση, υπακούοντας στον εσωτερικό ρυθμό της σκηνοθεσίας και της ερμηνείας: η εξαιρετική μουσική της Ecati που στηρίζει με το ρυθμό της την απόδοση των χορικών και η φωτιστική επιμέλεια της Μαρκέλλας Μανωλιάδη, χάρη στην οποία η πηγή του φωτισμού σχίζει σαν φλέβα τον χώρο.
Πρώτη δημοσίευση: 29/5/25
Περισσότερες πληροφορίες
Οιδίποδας Τύραννος
Η τραγωδία του Σοφοκλή παρουσιάζεται σε μορφή μονολόγου για την ιστορία ενός ανθρώπου και ενός τραύματος που μεταφέρεται από γενιά σε γενιά. Ένας άνδρας, περιπλανώμενος αφηγητής, μουσικο-ταξιδευτής, που αναζητά την αλήθεια του μέσα στη δίνη της σύγχρονης πόλης. Η νέα αυτή μυσταγωγική σκηνική προσέγγιση του έργου για τη βαθιά ανάγκη μας να κατανοήσουμε ποιοι πραγματικά είμαστε, αποτελεί τη συνέχεια της έρευνας της δημιουργού πάνω στο αρχαίο δράμα. Η μετάφραση είναι του Κ.Χ. Μύρη.