Η "Φόνισσα" σε σκηνοθεσία Θοδωρή Αμπαζή

Η "Φόνισσα" του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη συνεχίζει, περισσότερο από έναν αιώνα μετά τη συγγραφή της, να προκαλεί συγκίνηση και βαθύ στοχασμό. Η σκοτεινή της ποίηση, η αδυσώπητη κοινωνική της ματιά και ο αξεπέραστος γλωσσικός της πλούτος καθιστούν το έργο διαχρονικό, ανοιχτό σε νέες αναγνώσεις και καλλιτεχνικές προσεγγίσεις. Αυτή η ανεξάντλητη δύναμη του Παπαδιαμάντη είναι και η αφετηρία της νεοσύστατης Ομάδας "Φάος”, που καταπιάνεται για πρώτη φορά με ένα τόσο απαιτητικό στοίχημα: να συστήσει εκ νέου τη "Φόνισσα" στο σύγχρονο θεατή, αναδεικνύοντας τον μουσικό της παλμό και τη θεατρική της ενέργεια.

Ο σκηνοθέτης Θοδωρής Αμπαζής, επιστρέφοντας στον Παπαδιαμάντη δεκαπέντε χρόνια μετά τους "Έμπορους των Εθνών", συναντά ξανά έναν συγγραφέα που έχει σημαδέψει το έργο του. Για τον Αμπαζή, ο Παπαδιαμάντης δεν είναι απλώς ένας κορυφαίος πεζογράφος, αλλά ένας δημιουργός με βαθιά μουσική σκέψη, με λόγο που αναπνέει, πάλλεται και γεννά εικόνες. Πάνω σ’ αυτήν την αντίληψη οικοδομείται η νέα παράσταση: μια σύνθετη χορική αφήγηση που μετατρέπει τη γλώσσα σε κίνηση και την αφήγηση σε ηχητικό τοπίο. Η παράσταση θα παίζεται στο θέατρο Χώρος, στις 26-27 Ιανουαρίου, 2-3-9-10-16-17-24 Φεβρουαρίου και 2-3-9-10 Μαρτίου. 

Δεκατέσσερις νέοι ηθοποιοί, με ακρίβεια και ευαισθησία, υπηρετούν ένα απαιτητικό θεατρικό σύμπαν, όπου κάθε λέξη λειτουργεί σαν νότα και κάθε χειρονομία σαν σκηνική παρτιτούρα. Οι ιδιωματισμοί της Σκιάθου, οι εναλλαγές καθαρεύουσας και δημοτικής, οι παπαδιαμαντικές εικόνες και η εσωτερική "μουσική" τους γίνονται υλικό κίνησης, ρυθμού και φωνής. Λιτά σκηνικά αντικείμενα – κουτιά, γραφομηχανές, νερό, μια σκάφη πλυσίματος – μεταμορφώνονται στα χέρια της ομάδας σε σύμβολα και όργανα μιας άγριας, ποιητικής πραγματικότητας.

Για την Ομάδα "Φάος”, η "Φόνισσα" αποτελεί ένα πρώτο, γενναίο καλλιτεχνικό βήμα. Ένα στοίχημα που αφορά όχι μόνο την προσέγγιση ενός μνημειώδους κειμένου, αλλά και την ανάγκη να αναδειχθεί η δύναμη της ελληνικής γλώσσας και της συλλογικής σκηνικής πράξης σε μια εποχή που αυτά συχνά παραγνωρίζονται. Στο σημείωμα της υπογραμμίζει: "Με λιγοστά σκηνικά αντικείμενα (14 κουτιά, τρεις γραφομηχανές, έναν κουβά, μπουκάλια με νερό και μια σκάφη πλυσίματος), αξιοποιώντας τα σώματα και τις φωνές των ερμηνευτών, η παράσταση συνιστά μια ανατρεπτική, καθηλωτική σκηνική ανάγνωση του διηγήματος, που τιμά τον μεγάλο ποιητή της πεζογραφίας μας και αναδεικνύει τον γλωσσικό πλούτο της ελληνικής γλώσσας, σε μία εποχή που η αυτή απερίσκεπτα συρρικνώνεται".