"Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ": Η ιστορία του Έλληνα ομογενή που άλλαξε την πορεία της Νότιας Αφρικής

Έναν μονόλογο αφιερωμένο στον Δημήτρη Τσαφέντα ερμηνεύει ο Νίκος Ιωαννίδης, σε κείμενο Γιώργου Δαμιανού και σκηνοθεσία Κοραή Δαμάτη.

Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ Γιώργος Στριφτάρης©

Ο Δημήτρης Τσαφέντας, Έλληνας ομογενής, μιγάς, στάθηκε απέναντι σε μια κοινωνία που δεν τον αποδεχόταν, καταδικάστηκε και έμεινε 33 χρόνια σε φυλακή-ψυχιατρείο της Πραιτόρια, ενώ πέθανε σε κελί απομόνωσης στις 10/10/1999. Η παράσταση "Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ" είναι αφιερωμένη σε μία από τις πιο αμφισβητούμενες προσωπικότητες της σύγχρονης παγκόσμιας ιστορίας, ο άνθρωπος που το 1966 άλλαξε για πάντα την πορεία της Νότιας Αφρικής, δολοφονώντας τον Χέντρικ Φερβούντ, τον αρχιτέκτονα του απαρτχάιντ. Ο ηθοποιός Νίκος Ιωαννίδης ερμηνεύει τον Τσαφέντα, ο οποίος αφηγείται τη ζωή του μέσα από το κελί της φυλακής, σε κείμενο του Γιώργου Δαμιανού και σκηνοθεσία του Κοραή Δαμάτη. Η πρεμιέρα έγινε στις 24 Νοεμβρίου στη σκηνή του θεάτρου Από Κοινού

Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ
Γιώργος Στριφτάρης©

Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ
Γιώργος Στριφτάρης©

Η αλήθεια πίσω από τον μύθο

Επαναστάτης με αίσθημα δικαιοσύνης ή στοιχειωμένος από την ίδια του την ύπαρξη; Μπορεί ο άνθρωπος να παραδοθεί στη μοίρα του ή έχει την ικανότητα να την αλλάξει; Μήπως η τρέλα είναι μια άλλη μορφή λογικής σε έναν κόσμο που χάνεται; Αυτά τα ερωτήματα θέτει η παράσταση "Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ". 

Ο σκηνοθέτης Κοραής Δαμάτης σημειώνει

"Ένας άνθρωπος πεταμένος σε κελί απομόνωσης. Γυμνός. Σαν παρατημένο νεογέννητο. Μελανιασμένος από τα χτυπήματα των βασανιστών του, στο έλεος κανενός…μιλάει με τα σύννεφα απ’ το μικρό παράθυρο του κελιού του."Τις νύχτες βρίσκω πάντα στον ουρανό καλή παρέα, ακόμα κι απ’ αυτό το παραθυράκι". Μιλάει για τη μάνα που δεν γνώρισε… "Το πιο μακρινό σύννεφο ήταν εκείνη". Για τον σκληρό αόρατο πατέρα του, για τους ανθρώπους που συνάντησε στην πολυτάραχη ζωή του, για την περιφρόνηση, τη βία και την διαπόμπευση που δέχτηκε από τη στιγμή που γεννήθηκε. 
Μιγάς. Πατέρας Έλληνας. Μητέρα από την Μοζαμβίκη. Μεγαλώνει στο περιθώριο, κρυφά από όλους. Ζει κι ονειρεύεται τις νύχτες, τη μέρα προσπαθεί να συμφιλιωθεί με τους διώκτες του. "Κατέβαινα από το πεζοδρόμιο όταν συναντούσα λευκό. Κατέβαινα από το πεζοδρόμιο όταν συναντούσα και μαύρο".
Ενηλικιώνεται και ζει για χρόνια, σαν τελευταίος καθαριστής, σε φορτηγά πλοία. Γνωρίζει χώρες και ηπείρους. Ιταλία, Ελλάδα, Γερμανία, Βιέννη, Παλαιστίνη, Χάιφα, Γιοχάνεσμπουργκ Αίγυπτο, "Κάθε φορά που ονειρεύομαι τον παράδεισο φαντάζομαι την Αλεξάνδρεια".

Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ
Γιώργος Στριφτάρης©

1966. 48 χρονών πια ο Δημήτρης Τσαφέντας. Αφήνει τα ατέλειωτα ταξίδια, γυρίζει κοντά στον πατέρα του στην Νότια Αφρική και καταλήγει κλητήρας στο κτίριο του νοτιοαφρικανικού κοινοβουλίου στο Κέιπ Τάουν. "Δούλευα στη βουλή στο κοινοβούλιο της South Africa κλητήρας στο παρλαμέντο".
6 Σεπτεμβρίου 1966. Η μέρα που ο Δημήτρης Τσαφέντας συναντάει το πεπρωμένο του. Δολοφονεί με τέσσερις μαχαιριές τον πρωθυπουργό της χώρας Hendrik Verwoerd, γνωστόν ως "ο αρχιτέκτονας του απαρτχάιντ".
Ο Δημήτρης Τσαφέντας συλλαμβάνεται, δικάζεται με συνοπτικές διαδικασίες και καταδικάζεται σε θάνατο, αλλά η Νοτιοαφρικανική κυβέρνηση προτιμάει να τον κλείσει ισόβια ως ψυχασθενή στην απομόνωση υποβάλλοντας τον σε καθημερινά βασανιστήρια μέχρι τον θάνατό του το 1999.

Στην παράσταση "Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ" Δημήτρης Τσαφέντας, τον συναντάμε πεταμένο, γυμνό, μελανιασμένο από τα χτυπήματα, να συνομιλεί με τον άλλον του εαυτό για τη ζωή που ζήσανε οι δυό τους, για τις πράξεις τους, για τους ανθρώπους που αγαπήσανε, για τη μεγάλη απόφαση της δολοφονίας, για τα βασανιστήρια για την κοροϊδία και την σκληρότητα που βιώνει από τους υπόλοιπους κρατούμενος. 
Λένε, ότι κάθε τόσο, αναφερόταν στον Ναζίμ Χικμετ "Αν δεν καώ, αν δεν καείς, αν δεν καούμε, πώς θα νικήσει το φως το σκοτάδι;". 

Τα σκηνικά υπογράφει ο Παύλος Ιωάννου, το video art ο Κάρολος Πορφύρης, την κίνηση η Άννα Αθανασιάδη και τη μουσική επιμέλεια οι ab-occasion. 

Η παράσταση είναι ακατάλληλη για παιδιά κάτω των 15 ετών. 

Προπώληση εισιτηρίων: more.com

Διαβάστε Επίσης

Διαβάστε Επίσης

Περισσότερες πληροφορίες

Σκότωσα τον νταή του απαρτχάιντ

  • Μονόλογος
  • Διάρκεια: 75 '

Ο Δημήτρης Τσαφέντας, μία από τις πιο αμφισβητούμενες προσωπικότητες της σύγχρονης Ιστορίας, που το 1966 άλλαξε για πάντα την πορεία της Νότιας Αφρικής, δολοφονώντας τον «αρχιτέκτονα του απαρτχάιντ» Χέντρικ Φερβούντ. Έλληνας ομογενής, μιγάς, στάθηκε απέναντι σε μια κοινωνία που δεν τον αποδεχόταν, καταδικάστηκε και έμεινε 33 χρόνια σε φυλακή-ψυχιατρείο της Πραιτόρια. Πέθανε σε κελί απομόνωσης στις 10/10/1999. Επαναστάτης με αίσθημα δικαιοσύνης ή στοιχειωμένος από την ίδια του την ύπαρξη; Μπορεί ο άνθρωπος να παραδοθεί στη μοίρα του ή έχει την ικανότητα να την αλλάξει; Μήπως η τρέλα είναι μια άλλη μορφή λογικής σε έναν κόσμο που χάνεται;

Από Κοινού

Ευπατριδών 4

Διαβάστε ακόμα

Τελευταία άρθρα Θέατρο

Τα ραντεβού της εβδομάδας στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου (30/6-6/7)

Η καρδιά του πολιτιστικού καλοκαιριού 2025 χτυπά δυνατά αυτή την εβδομάδα, με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου να παρουσιάζει σπουδαίες θεατρικές παραστάσεις από Έλληνες και ξένους δημιουργούς.

ΓΡΑΦΕΙ: ΧΡΥΣΑ ΠΑΣΙΑΛΟΥΔΗ
30/06/2025

Μια αξέχαστη εμπειρία στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου: 6 καλλιτέχνες αφηγούνται

Με αφορμή τα 70 χρόνια του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, έξι σπουδαίοι καλλιτέχνες μοιράζονται προσωπικές, συγκινητικές στιγμές από τη δική τους πορεία στο ιερό αυτό θέατρο.

Για τον Δημήτρη Τάρλοου η "Ηλέκτρα" είναι ένας κόσμος χωρίς λύτρωση – αλλά γεμάτος ακεραιότητα

Ο Δημήτρης Τάρλοου μιλά για την πρώτη του σκηνοθεσία στην Επίδαυρο, την επιλογή των ηθοποιών, τη σημασία της ηθικής στο θέατρο και τη σκηνική του πρόταση για την "Ηλέκτρα" του Σοφοκλή.

Τρεις καλοκαιρινές πρεμιέρες: Μια τραγωδία και δύο κωμωδίες

Τρεις θεατρικές παραστάσεις, σε παραγωγή της εταιρείας Μέθεξις του Χρήστου Τριπόδη, κάνουν πρεμιέρα με πρωταγωνιστές αγαπημένους ηθοποιούς.

"Μνήμη θολή" της Άννας Βαγενά επιστρέφει στο Θέατρο Μεταξουργείο

Η Άννα Βαγενά επιστρέφει στο Θέατρο Μεταξουργείο με το έργο που έγραψε και σκηνοθετεί τη "Μνήμη θολή", μια συγκλονιστική, βιωματική αφήγηση για τις σιωπές, τις πληγές και τη δύναμη της μνήμης.

Η liminal στο Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2025 με υπηρεσίες προσβασιμότητας

Ποιες είναι οι δύο θεατρικές παραστάσεις - μαρτυρίες με τις οποίες ξεκινά η συνεργασία του οργανισμού με το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου, προσφέροντας διερμηνεία, υπερτιτλισμό, ακουστική περιγραφή και απτική ξενάγηση;

Θεατρικές επαναλήψεις που χρόνια δεν κοιτούν

Αυτό το καλοκαίρι, το ελληνικό θέατρο επιστρέφει δυναμικά με αγαπημένες θεατρικές παραστάσεις που συνεχίζουν να μαγεύουν το κοινό.