Την πρώτη φορά που ο Χένρι Κίσινγκερ, επιδιώκοντας μια ειρηνική συνθηκολόγηση στη Μέση Ανατολή προς όφελος της κυβέρνησης Νίξον, επισκέφθηκε το προεδρικό μέγαρο στη Δαμασκό για να συναντήσει τον τότε πρόεδρο της Συρίας, Χαφέζ αλ-Άσαντ, οι δημοσιογράφοι απ’ το εξωτερικό φοβήθηκαν ότι ο Αμερικανός διπλωμάτης είχε πέσει θύμα απαγωγής. Έξι ολόκληρες ώρες και τριάντα λεπτά αργότερα, ο Κίσινγκερ εξήλθε απ’ την αίθουσα, σώος και αβλαβής, πλην άπρακτος. Ήταν η εποχή μετά τον Ψυχρό Πόλεμο και η Συρία διεκδικούσε τη θέση της στο γεωπολιτικό παιχνίδι με έναν ηγέτη αδίστακτο, στις αποφάσεις όσο και στη διπλωματία του: ο αλ-Άσαντ είχε αναπτύξει μια ιδιάζουσα τακτική «πίεσης», κατά την οποία οι εκπρόσωποι ξένων κρατών υποβάλλονταν μεθοδικά σε ατελείωτες συναντήσεις, όπου σερβίρονταν αφειδώς ροφήματα, μέχρις ότου, εξουθενωμένοι και ανίκανοι να αντισταθούν στο κάλεσμα της κύστης τους, ενδώσουν στο ζητούμενο. Η τακτική αυτή πέρασε στην ιστορία ως «bladder diplomacy».
Αυτό σημαίνει ότι και η περφόρμανς του Ζίαντ Αντάρ θα είναι μια αναμέτρηση για σκληρά νεύρα; Κάθε άλλο. Ο διακεκριμένος κινηματογραφιστής-φωτογράφος εικαστικός απ’ τον Λίβανο, του οποίου έργα περιλαμβάνονται σε συλλογές μουσείων και ιδρυμάτων όπως το Κέντρο Ζορζ Πομπιντού, δοκιμάζεται για πρώτη φορά επί σκηνής με μια διάλεξη-καταπέλτη πάνω στις στρατηγικές χειραφέτησης των λαών μέσα απ’ το χωράφι που τους θρέφει. Με σπουδές στον αγροτικό τομέα, ο Αντάρ ανατρέχει τώρα στο γνωστικό του πεδίο και στην πορεία της γεωργικής παραγωγής όπως διαμορφώθηκε μετά το ’60, αφότου δηλαδή οι αγροτικές διαδικασίες βιομηχανοποιήθηκαν, οι γηγενείς σπόροι αντικαταστάθηκαν από υβρίδια και τα εντομοκτόνα έγιναν απαραίτητα. Αποτέλεσμα, ένα research-based κείμενο (σε συνεργασία με τη συγγραφέα Ράσα Σάλτι) που καταδεικνύει σατιρικά τα δυτικά συμφέροντα στην πονεμένη λεκάνη της Μεσογείου.
Βασικός πρωταγωνιστής είναι ο τόπος του, ο Λίβανος, καθώς και το κατεξοχήν εξαγώγιμο προϊόν του, η πατάτα, προϊόν με καθοριστικό ρόλο στη σύγχρονη ιστορία, που έδωσε φτηνή τροφή για την εργατική τάξη και εκτίναξε τον καπιταλισμό. Ο Αντάρ, μπροστά στον ορατό κίνδυνο μιας νέας παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης (εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής όσο και της πανδημίας), ψάχνει τη ρίζα του προβλήματος στο παρελθόν, γνωρίζοντας ότι η κατάσταση πλέον είναι έκρυθμη: Τα τελευταία δύο χρόνια, με την ακραία υποτίμηση της λιβανέζικης λίρας, οι αγρότες αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα υψηλά κόστη σπόρων και λιπασμάτων (που αναγκαστικά εισάγουν), οπότε ξεπουλάνε τις εκτάσεις τους για να ξεχρεώσουν. Το μήνυμα αισιοδοξίας –ότι υπάρχει ακόμη ελπίδα για αυτόνομη γεωργία– απηχεί το έργο που συμπληρώνει, ως δεύτερο μέρος, την περφόρμανς στη Στέγη: το βραβευμένο ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου «Όταν ο Βάγκνερ συνάντησε τις ντομάτες», όπου μια μικρή ομάδα παραγωγών στην Καρδίτσα υψώνει –με χιούμορ– ανάστημα, καλλιεργώντας βιολογικά έναν παλιό σπόρο ντομάτας.
Περισσότερες πληροφορίες
Bladder Diplomacy
Ο διακεκριμένος Λιβανέζος εικαστικός υπογράφει μια περφόρμανς-ομιλία (στην αγγλική γλώσσα χωρίς υπέρτιτλους), μαζί με τη συγγραφέα Ράσα Σάλτι, που διερευνά και σατιρίζει την επίδραση της παγκοσμιοποιημένης αγροτικής οικονομίας. Την παράσταση συνοδεύει το ντοκιμαντέρ της Μαριάννας Οικονόμου «Όταν ο Βάγκνερ συνάντησε τις ντομάτες» (στα ελληνικά με αγγλικούς υπότιτλους).
