Εδώ και λίγες ημέρες, η είδηση ότι η Λωξάνδρα Λούκας είναι η πρώτη ηθοποιός με σύνδρομο Down που υπέγραψε σύμβαση με το Εθνικό Θέατρο της Ελλάδας έχει κάνει το γύρο του διαδικτύου. Πρόκειται για μια πολύ σημαντική στιγμή, πράγματι, για ένα μεγάλο βήμα, όμως όχι τόσο για τη Λωξάνδρα όσο για το Εθνικό και το ελληνικό θέατρο εν γένει. Για τη Λωξάνδρα, η συμμετοχή στην παράσταση «Φουέντε Οβεχούνα» του Λόπε δε Βέγα, που θα παρουσιαστεί το προσεχές φθινόπωρο σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου, είναι ένας ακόμη σταθμός στην ήδη τεράστια διαδρομή που έχει διανύσει ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνις.
Τη Λωξάνδρα την πρωτογνώρισα όταν ήταν ακόμη μωρό, 2-3 χρονών, στα μέσα της δεκαετίας του '90. Είχα βρεθεί και γω κάποια στιγμή να βοηθάω, ελάχιστα μόνο, μαζί με κάποιες ακόμη συμφοιτήτριες και συμφοιτητές μου από το πανεπιστημιακό τμήμα θεάτρου της Θεσσαλονίκης στο τιτάνιο έργο της μητέρας της, ηθοποιού Ελένης Δημοπούλου – δηλαδή στο καθημερινό, αυστηρό πρόγραμμα κινησιοθεραπειών, ασκήσεων και παιχνιδιών γραφής και λόγου, προκειμένου η Λωξάνδρα να αναπτύξει στο μέγιστο δυνατό όλες αυτές τις δυνατότητες και τις χάρες, που η πλειοψηφία από εμάς θεωρούμε ότι μπορεί να στερήσει από κάποιον άνθρωπο ένα επιπλέον χρωμόσωμα στο γενετικό του υλικό.
Επιστέγασμα αυτής της προσωπικής, οικογενειακής διαδικασίας, και άνοιγμά της στην κοινωνία, σε όλους εμάς τους «έξω», αποτέλεσε η δημιουργία της ομάδας Εν Δυνάμει το 2008 στη Θεσσαλονίκη, από την Ελένη Δημοπούλου και τη Μαρία Ιωαννίδου. Μιας καλλιτεχνικής κολλεκτίβας που αποτελείται από άτομα με και χωρίς αναπηρία, με κύρια πρόθεση την ουσιαστική ένταξη των ατόµων µε αναπηρία στο κοινωνικό σύνολο, που ξεκίνησε τη δράση της με τη διοργάνωση εκπαιδευτικών, αθλητικών και καλλιτεχνικών δραστηριοτήτων σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς, πολιτιστικούς και άλλους φορείς και σιγά-σιγά, μεθοδικά και «αθόρυβα» έφτασε να είναι μια καλλιτεχνική ομάδα με πλούσια δραστηριότητα, διεθνή παρουσία και βραβεύσεις. Η Λωξάνδρα Λούκας, μέλος της ομάδας από την αρχή της, έχει ήδη πάρει μέρος στις τρεις σημαντικές παραστάσεις της που παρουσιάστηκαν σε φεστιβάλ της Ελλάδας (Φεστιβάλ Αθηνών, Δημήτρια) και του εξωτερικού (Γκρενόμπλ, Δρέσδη), καθώς και στο Ίδρυμα «Μιχάλης Κακογιάννης», στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση κ.α.: «Ο άνθρωπος ανεμιστήρας», «Το “άλλο” σπίτι», και «Ερωτευμένα άλογα», όλες σε σκηνοθεσία της Ελένης Ευθυμίου, που θα υπογράψει και τη σκηνοθεσία της παραγωγής του Εθνικού Θεάτρου.
Η σύμβαση της Λωξάνδρας με το Εθνικό Θέατρο, λοιπόν, είναι ένας ακόμη κρίκος στην προσωπική (και) επαγγελματική της διαδρομή, που έχει πολύ παρελθόν και άλλο τόσο μέλλον. Για το Εθνικό, όμως, όπως και για το ελληνικό θέατρο συνολικά, η πρόσληψή της είναι ένα πρώτο μεγάλο βήμα, ένα σημείο αναφοράς στην ιστορία του – κάτι για το οποίο αξίζουν συγχαρητήρια και στην Καλλιτεχνική Διευθύντρια Έρι Κύργια . Ας αποδειχθεί όχι ένα πυροτέχνημα αλλά η αρχή μίας νέας εποχής όσον αφορά το ζήτημα της ουσιαστικής συμπερίληψης κάθε «διαφορετικού» ανθρώπου στο σώμα της ελληνικής κοινωνίας ως ισότιμου μέλους της, όπως και η αφορμή για να ανοίξει η συζήτηση για τον όρο «περί αρτιμέλειας» στην εκπαίδευση των υποψήφιων ηθοποιών.
