© Πάνος Κέφαλος
Ελάχιστες μέρες χώριζαν την παράσταση από την πρεμιέρα της (21/11) και αυτή ήταν η τέλεια ευκαιρία ώστε να πάρουμε μια γεύση από το "Οξυγόνο", το έργο του Ιβάν Βιριπάγεφ που διασκεύασε και σκηνοθετεί ο Γιώργος Κουτλής στη Στέγη. Ο δυναμικός σκηνοθέτης της νέας γενιάς και γνώστης του ρωσόφωνου θεάτρου, που έχει στο ενεργητικό του δουλειές όπως ο "Άσχημος", οι "Παίχτες", η "Στρέλλα" κι ο "Ο άνθρωπος απ’ το Παντόλσκ", φέρνει αυτήν τη φορά επί σκηνής ένα rave party. Αφορμή το κείμενο του 2003 που χωρίζεται σε δέκα συνθέσεις, βασίζεται σε ισάριθμες αντι-εντολές και εδώ συνοδεύεται από έναν Gen Z χορό και δύο αφηγητές. Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μια προσπάθεια για απάντηση θα βρείτε στις επόμενες γραμμές.
"Λίγο παράνοια, λίγο ψυχεδέλεια"
Λίγο πριν αρχίσει η πρόβα, ο σκηνοθέτης του "Οξυγόνου" μας προετοίμασε: "Τώρα αυτό που θα δείτε δε θα βγάλει και πολύ νόημα, είναι λίγο παράνοια, λίγο ψυχεδέλεια". Μπήκαμε στην αίθουσα πριν από τη Σύνθεση Νο 7. "Αμνησία". Δεν έβγαζε νόημα, γιατί το νόημα δεν υπάρχει. Δύο πολύχρωμα παιδιά στη σκηνή το επιβεβαιώνουν καθώς ερμηνεύουν το κείμενο του Ιβάν Βιριπάγιεφ. "Καμία τέχνη και καμία κουλτούρα δεν έχει νόημα". Κι αν νομίζουμε πως πίσω από αυτό το επάγγελμα κρύβονται πραγματικά αισθήματα, κάνουμε λάθος. Έτσι κι αλλιώς, στο τέλος, δεν θα θυμόμαστε τίποτα. Άρα τι κάνουμε όλοι εμείς εδώ; Τα σώματα στη σκηνή χτυπιούνται, συρρικνώνονται και γιγαντώνονται, και ξανά από την αρχή. Όπως η μνήμη μας, άλλοτε μας εγκαταλείπει και άλλοτε μας καταπίνει. Το νόημα δεν είναι κάτι μεγάλο. Το νόημα είναι δευτερόλεπτα ανάσας, στιγμές υπενθύμισης ύπαρξης. Τα δικά μας σώματα πήραν ρόλο δέκτη – οι δονήσεις των επάνω αντανακλούνταν στα καθηλωμένα μας πόδια. Θέλαμε να τα αφήσουμε ελεύθερα, θέλαμε να φωνάξουμε, θέλαμε να χορέψουμε, όμως δεν μπορούσαμε. Δεν θα ήταν "σωστό"/"επαγγελματικό". Και για κάποιο λόγο, επειδή, όπως είπαμε, τίποτα δεν έχει νόημα παρά μόνο τα πάντα –κάθε εισπνοή και κάθε εκπνοή–, η ακινησία κατέληξε ανυπόφορα συνειδητή. Έμοιαζε με ανυπαρξία. Και σε αυτήν αντιστάθηκα με δάκρυα. Και ησύχασα. Ήμουν ακόμα ζωντανή. (Άραγε ο Κωστής δίπλα μου έκλαψε για τον ίδιο λόγο;) -Β.Κ.
Τι συμβαίνει στα σώματα και τις ψυχές μας στη διάρκεια ενός ρέιβ;
Σε αυτή την ερώτηση συμπυκνώνεται, νομίζω, η εμπειρία του "Οξυγόνου" όπως τη βιώσαμε στην πρόβα. Το κλειδί για την απάντηση βρίσκεται σίγουρα στην τέκνο και ειδικά στην τέκνο που παίζουν οι Reign of Time, τους οποίους ο Κουτλής έχει τοποθετήσει σε περίοπτη θέση, σαν μικρούς θεούς επί σκηνής. Τα beats που ακούγονται έχουν την ικανότητα να ηλεκτρίζουν τους ερμηνευτές, οι οποίοι επιδίδονται σε ένα οργανωμένο χάος. Οι εικόνες του χάους αυτού συνδυάζονται με τα ψυχεδελικά visuals και τους "ακραίους" φωτισμούς, δημιουργώντας ένα έντονο, πολυμεσικό σκηνικό, το οποίο κυκλώνει το λόγο. Στο πεδίο αυτό, οι αφηγητές αρθρώνουν με μια αίσθηση κατεπείγοντος τις υπαρξιακές τους αγωνίες, αλλά και τον προβληματισμό τους για τον κόσμο, τις κοινωνίες, το σήμερα. Εντός αυτού του κολάζ καταφέρνουν να τρυπώνουν απρόσμενα αλήθειες που μας αγγίζουν πολύ πυρηνικά, ενώ λίγο πριν θέλαμε να σηκωθούμε και να ενωθούμε με τους ηθοποιούς στο χορό. Αυτή είναι μάλλον κι η απάντηση στο αρχικό μου ερώτημα. -Κ.Κ.
Το δικό μας rave
Πολλά συμβαίνουν στη σκηνή του "Οξυγόνου": Ηθοποιοί και χορευτές τρέχουν πάνω-κάτω, χτυπιούνται, "ηλεκτρίζονται", κινούνται συγχρονισμένοι στο ρυθμό των techno beat, αλλά καθένας με έναν μοναδικό τρόπο, και τελικά δεν ξέρεις πού να εστιάσεις το βλέμμα σου. Από ψηλά, ο DJ παρατηρεί τα πάντα –ακόμα κι εμάς–, ενώ τα υπνωτιστικά βίντεο, τα αποδομημένα τραγούδια που θυμίζουν slam poetry και ο εκτυφλωτικός φωτισμός παραπέμπουν σε ένα αλλιώτικο rave, πιο πνευματικό και συναισθηματικό. Υπάρχουν στιγμές που ενθουσιάζεσαι με το ξεσηκωτικό κλίμα και νιώθεις ότι βρίσκεσαι σε γυρίσματα βιντεοκλίπ, ενώ άλλες βουρκώνεις με τους συγκινητικούς αυτοσχεδιασμούς μιας ηθοποιού. Κάθε φορά που η μουσική δυναμώνει και όλοι χορεύουν ξέφρενα, ξεχνάς το κείμενο, η ψυχεδέλεια σε παρασύρει και αισθάνεσαι ότι είσαι κι εσύ μέρος της. Παρακολουθώντας σκόρπιες σκηνές από το "Οξυγόνο", ένιωσα την ανάγκη να ανέβω κι εγώ στη σκηνή, να φωνάξω, να κοπανηθώ μαζί με το καστ και να ζήσω το δικό μου rave. -Ειρ.N.
"Καλώς ήρθατε στην ψυχεδέλεια"
Έτσι μας υποδέχεται κεφάτος ο Γιώργος Κουτλής στην πρόβα του "Οξυγόνου" και αναρωτιέμαι αν πρόκειται για καταχρηστική εκφορά της λέξης, που τελευταία συνδέεται μάλλον με την "παράνοια" παρά με την "εκδήλωση της ψυχής", όπως προτείνει η ετυμολογία της. Είναι δύσκολο να περιγραφεί τι είναι αυτό που φέρνουν οι 25 νέοι ηθοποιοί και χορευτές στη σκηνή της Στέγης και έτσι μένω στην αίσθηση που προκαλεί ο διάλογος της όγδοης σύνθεσης τα "Μαργαριτάρια", όταν δύο νέοι διαφωνούν (χωρίς να το ξέρουν) για τα όρια της συμβίωσης: "Είμαστε γεμάτοι αντιφάσεις. Εμένα δεν μ’ αγαπάς, αλλά κοίτα εδώ απόψε πώς ανοίγουμε την καρδιά μας ο ένας στον άλλον". Αν ο κανόνας είναι ο διαχωρισμός, η ταύτιση με ένα ρόλο που διχοτομεί και οριοθετεί την ύπαρξη σε μια λίστα με "όσα κάνω" και "όσα δεν κάνω", το μόνο που βγάζει πραγματικό νόημα είναι να λες "πού ξέρεις;" και να αφήνεις χώρο να ακουμπήσει κάποι@ την καρδιά σου. Μπορεί έτσι να βρεθείς ένα βράδυ Πέμπτης να μοιράζεσαι μια πραγματικά ψυχεδελική (νηφάλια) εμπειρία με μια Βασιλεία, έναν Κωστή, μια Ειρήνη… -Β.Χ.
Ερμηνεύουν: Γαβριέλα Αντωνοπούλου, Αναστασία Βαλσαμάκη, Νοεμή Βασιλειάδου, Ιάσονας Βροχίδης, Χαρά Γιώτα, Νίκος Γονίδης, Ελευθερία Ηλιοπούλου, Θοδωρής Θεοδωρακόπουλος, Πάνος Κλάδης, Δέσποινα Λαγουδάκη, Μαριάννα Μαθιά, Ηλέκτρα Μπαρούτα, Ιωάννης Μπάστας, Αλέξανδρος Νούσκας Βαρελάς, Εβίνη Παντελάκη, Αντωνία Πιτουλίδου, Γκαλ Α. Ρομπίσα, Κατερίνα Σαμαρά, Ναταλία Σουίφτ, Γιάννης Τομάζος, Κώστας Phoenix, Μάριος Χατζηαντώνη, Νικόλας Χατζηβασιλειάδης. Τα σκηνικά σχεδίασε ο Κωνσταντίνος Σκουρλέτης, τα κοστούμια η Εύα Γουλάκου κι ο Δήμος Κλιμενώφ, τη μουσική ο Τζεφ Βάνγκερ, τα φώτα η Ελίζα Αλεξανδροπούλου, ενώ οι χορογραφίες είναι του Αλέξανδρου Σταυρόπουλου. Σχεδιασμός βίντεο: Uncharted Limbo Collective.
Διαβάστε Επίσης
Διαβάστε Επίσης
Περισσότερες πληροφορίες
Οξυγόνο
Ένα έργο-μανιφέστο των 00s, που παρουσιάζεται ως αντίδοτο στην «ψυχοπολιτική ασφυξία» της Generation Z, με έναν θίασο 25 ατόμων σε μια spiritual rave εμπειρία. Ο θίασος σαν ένας μεταδραματικός Χορός, αποζητά, με τους όρους μιας βλάσφημης ποιητικής, το αντίδοτο στην ψυχοπολιτική ασφυξία των καιρών μας, καθρεφτίζοντας τους προβληματισμούς και τους πόθους κάθε ανθρώπου που δεν σταματά να αγωνιά και να ελπίζει. Η παράσταση, δομημένη σε δέκα κεφάλαια, σαν μια μεταγραφή των Δέκα Εντολών, σαν μια νέα Καινή Διαθήκη, εκκινεί από το ανάποδο του «Ου φονεύσεις», καταλήγει σε μια βιβλική Αποκάλυψη, ενώ τη διατρέχει το εναγώνιο ερώτημα «τι είναι για σένα οξυγόνο;».
