Όσα θα δούμε στην Επίδαυρο το 2023 | Το επίσημο πρόγραμμα με τις 8 παραγωγές

Λίγο πριν την ανακοίνωση του καλλιτεχνικού προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου 2023 στις 3 Απριλίου -στο τιμόνι του οποίου παραμένει η Κατερίνα Ευαγγελάτου μετά την ανανέωση της θητείας της ως καλλιτεχνική διευθύντρια για ακόμη μία τριετία μέχρι το 2025-, παίρνουμε μια πρώτη γεύση από τις θεατρικές παραγωγές που θα μας δώσουν φέτος την αφορμή να κατέβουμε στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. "Μήδεια” με διεθνές στίγμα σε παγκόσμια πρεμιέρα από τον Φρανκ Κάστορφ, σκηνοθετικό βάπτισμα του πυρός για τους Λένα Κιτσοπούλου, Έφη Μπίρμπα, Γιώργο Σκεύα και Χρήστο Σουγάρη στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου, δύο all star θεατρικές παραγωγές πάνω σε τραγωδίες του Ευριπίδη από την Κατερίνα Ευαγγελάτου και το Εθνικό Θέατρο, καθώς και την Ιώ Βουλγαράκη και ηθοποιοί πρώτης γραμμής όπως οι Δημήτρης Καταλειφός, Γιάννης Στάνκογλου, Μαρία Ναυπλιώτου, Άρης Σερβετάλης και πολλοί ακόμη προκαλούν το ενδιαφέρον στα φετινά Επιδαύρια.

7 & 8 Ιουλίου | "Ιππόλυτος” του Ευριπίδη | Εθνικό Θέατρο | Σκηνοθετεί η Κατερίνα Ευαγγελάτου

Η διακεκριμένη σκηνοθέτις και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του Φεστιβάλ, Κατερίνα Ευαγγελάτου, επανέρχεται στην Επίδαυρο με το Εθνικό Θέατρο μετά την "Άλκηστη” (2017) που δημιούργησε ιδιαίτερη αίσθηση. Η Αφροδίτη στήνει ένα παιχνίδι εκδίκησης και παρακολουθεί με ηδονοβλεπτική ματιά πώς το ανθρώπινο είδος γίνεται άθυρμα των επιθυμιών της. Μια σκηνοθεσία που βουτάει στο άγριο σύμπαν του έργου του Ευριπίδη βλέποντάς το σαν έναν σύγχρονο εφιάλτη μέσα σε ένα ποιητικό σκηνικό, όπου τα πρόσωπα παλεύουν με τις αδυναμίες τους και ο έρωτας είναι τόσο παράφορος που δεν μπορεί παρά να είναι μοιραίος. Ένας  δυνατός θίασος 24 ηθοποιών και τεσσάρων μουσικών θα βρίσκεται συνεχώς επί σκηνής. Ο ανερχόμενος και ταλαντούχος Ορέστης Χαλκιάς αναλαμβάνει τον επώνυμο ρόλο στο πλευρό ενός άξιου θιάσου:  Κόρα Καρβούνη, Αμαλία Νίνου, Δημήτρης Παπανικολάου, Μαρία Σκουλά, Έλενα Τοπαλίδου, Γιάννης Τσορτέκης. Η μετάφραση είναι του Κώστα Τοπούζη και η μουσική του Αλέξανδρου Δράκου Κτιστάκη.

14 & 15 Ιουλίου | "Σφήκες” του Αριστοφάνη |  Εθνικό Θέατρο | Σκηνοθετεί η Λένα Κιτσοπούλου

Η αιρετική Λένα Κιτσοπούλου στην πρώτη της σκηνοθετική κάθοδο στην Επίδαυρο ανεβάζει μια διασκευή της δηκτικής κωμωδίας του Αριστοφάνη. Στους "Σφήκες” ο ποιητής σατιρίζει με ευφάνταστο τρόπο τη μανία των Αθηναίων να λύνουν δικαστικά τις διαφορές τους, αλλά και τις ρωγμές του δικαστικού συστήματος που επέτρεπε σε επιτήδειους να χειραγωγούν τη δικαιοσύνη προς όφελός τους. Εξήντα χρόνια μετά την παράσταση του Αλέξη Σολομού, το Εθνικό Θέατρο καλεί την ανατρεπτική δημιουργό να στρέψει τη ματιά της στα κρίσιμα ερωτήματα που θέτει το αριστοφανικό έργο, σαρκάζοντας τις σύγχρονες παθογένειες με τον δικό της ιδιαίτερο τρόπο. Έμιλυ Κολιανδρή, Γιάννης Κότσιφας, Ιωάννα Μαυρέα, Πάνος Παπαδόπουλος, Κωνσταντίνος Πλεμμένος, Θοδωρής Σκυφτούλης πρωταγωνιστούν στην αριστοφανική κωμωδία σε μετάφραση του Στέλιου Χρονόπουλου και μουσική του Νίκου Κυπουργού. 

21 & 22 Ιουλίου | "Μήδεια” σε παγκόσμια πρεμιέρα σε σκηνοθεσία του καινοτόμου Φρανκ Κάστορφ

Στη συνέχεια του κύκλου των αναθέσεων αρχαίων έργων σε κορυφαίους ευρωπαίους σκηνοθέτες που ξεκίνησε το 2021 με την πρόσκληση του Τόμας Οστερμάιερ και συνεχίστηκε το 2022 με τις παγκόσμιες πρεμιέρες του Γιόχαν Σίμονς και του Ούλριχ Ράσε, το Φεστιβάλ Αθηνών Επιδαύρου καλεί φέτος για πρώτη φορά στην Επίδαυρο τον Φρανκ Κάστορφ να σκηνοθετήσει "Μήδεια” σε μια παράσταση που δίνει το διεθνές στίγμα του φετινού προγράμματος. Ο καινοτόμος σκηνοθέτης, ιστορικός διευθυντής της βερολινέζικης Φολκσμπίνε, που σφράγισε από τη δεκαετία του 1990 το "γερμανικό στιλ", θα συνεργαστεί με σπουδαίους ηθοποιούς του θεάτρου μας -Μαρία Ναυπλιώτου, Νίκος Ψαρράς, Στεφανία Γουλιώτη, Σοφία Κόκκαλη, Αγγελική Παπούλια, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Αινείας Τσαμάτης, Νικόλας Χανακούλας- παντρεύοντας τον αναρχικό τρόπο παιξίματος, τον αυτοσχεδιασμό και την υποκριτική ελευθερία με την σύγχρονη ελληνική σκηνή σε μια εκρηκτική σκηνοθετική πρόταση.
Στο Φεστιβάλ τον γνωρίσαμε το 2007 με το "Nord” (1960), πρώτο μέρος της "Γερμανικής Τριλογίας” του Σελίν. Επανήλθε επ’ αφορμής του μεγάλου αφιερώματος στη Φολκσμπίνε στην Πειραιώς 260 το 2017 με τον Παίκτη, που βασίστηκε στο έργο του Ντοστογιέφσκι. Ο Κάστορφ υπηρετεί ένα θέατρο ακραίο και ρηξικέλευθο με υλικά μια έντονα εικαστική γλώσσα και μια σύγχρονη υποκριτική υψηλής θερμοκρασίας. Συνηθίζει να συνθέτει διαφορετικά κείμενα ανεξαρτήτως εποχής με στόχο να αναδείξει τον στοχασμό και τη φιλοσοφική αντιπαράθεση στο υπόστρωμα της κάθε ιστορίας. 

28 & 29 Ιουλίου | "Βατράχια” του Αριστοφάνη | Σκηνοθετεί η Έφη Μπίρμπα

Μια κωμωδία με DNA τραγωδίας σκηνοθετεί η Έφη Μπίρμπα στην πρώτη της κάθοδο στην Επίδαυρο με τους δικούς της αριστοφανικούς "Βατράχους”: Η Αθήνα διανύει μια βαθιά πολιτική και πνευματική κρίση, κρίση θεσμών και αξιών. Στην άνυδρη και δυσοίωνη πραγματικότητα της πόλης, ο Διόνυσος, πατέρας κι εμπνευστής του θεάτρου, ξεκινά το ταξίδι στον Κάτω Κόσμο για να φέρει πίσω τον σπόρο της αναγέννησης, την ποίηση, ώστε να σώσει τον κόσμο που καταρρέει. Με συνοδοιπόρους τον Ξανθία και τον θόρυβο των βατράχων, μέσα από αλλεπάλληλες κωμικές και παράδοξες συναντήσεις φτάνει στον Άδη για να αναστήσει τον Ποιητή. Εκείνον που μπορεί ν’ αναμετρηθεί με την επερχόμενη καταστροφή. Από τις ρωγμές της ατόφιας κωμικότητας του έργου εκφύονται αδυναμίες ζώντων και τεθνεώτων και ανακινούνται τα δύσοσμα νερά της πραγματικότητας. Με όραμα τη μεγάλη ιδέα της σωτηρίας του κόσμου, η κάθοδος του Διονύσου στον Άδη γίνεται ταυτόχρονα κατάβαση στον ίδιο τον μηχανισμό του θεάτρου. Στα ίχνη του Διονύσου, η παράσταση ζητά να φτάσει με τη σειρά της στον πυρήνα της θεατρικής δημιουργίας με οδοδείκτη τον υπέροχο "αριστοφανικό εξπρεσιονισμό". Πρωταγωνιστούν οι Άρης Σερβετάλης, Αργύρης Ξάφης, Μιχάλης Σαράντης, Μαίρη Μηνά, Νάνσυ Μπούκλη, Έκτορας Λιάτσος, Ηλέκτρα Νικολούζου, Κυριάκος Σαλής, Αλεξάνδρα Καζάζου, Μιχάλης Θεοφάνους, σε μετάφραση Κωνσταντίνου Μπλάθρα, διασκευή του τελευταίου και των Έφης Μπίρμπα και Άρη Σερβετάλη και μουσική Κωνσταντίνου Σκουρλή.

4 & 5 Αυγούστου | "Οιδίπους επί Κολωνώ” του Σοφοκλή | Σκηνοθετεί ο Γιώργος Σκεύας

Το "αγγελικό και μαύρο φως", που "βλέπει" ο τυφλός Οιδίποδας, ο "γέροντας ικέτης", όπως γράφει στην "Κίχλη" ο Σεφέρης, είναι η συντριβή και η δικαίωσή του μαζί, το μετέωρο πέρασμά του στον άλλο τόπο, τις αόρατες πλάκες του άλσους των Ευμενίδων, που θα τον υποδεχτούν και θα τον καταπιούν. Η παράσταση φέρνει στο προσκήνιο τη διφορούμενη εκκρεμότητα του τέλους ενός ήρωα σημαδεμένου από τη μοίρα. Πώς μπορεί να μεταφραστεί σκηνικά αυτή η ταλάντευση ανάμεσα στο δίκαιο και το άδικο, ανάμεσα στην αποδοχή της μοίρας και την άρνησή της; Ο λόγος του Σοφοκλή, ο λόγος στα χείλη των ηρώων του, του Οιδίποδα, της Αντιγόνης, της Ισμήνης, του Πολυνείκη, του Κρέοντα, δεν επιδέχεται κανέναν οριστικό διαχωρισμό του καλού απ’ το κακό, του ιερού απ’ το βλάσφημο. Αυτός ο λόγος, μέσα από τη μουσική των σωμάτων, γίνεται ένας τόπος αιώνιος, ο αιώνιος χρησμός. Αυτόν τον λόγο και τη βαθιά ποιητική, χρησμική του δύναμη, ζητά να απελευθερώσει η παράσταση του Γιώργου Σκεύα με τους Αλεξάνδρα Αϊδίνη, Δημήτρη Καταλειφό, Μάξιμο Μουμούρη, Αγγελική Παπαθεμελή. Μεταφράζουν οι Χρύσα Προκοπάκη και Θάνος Τσακνάκης. 

11 & 12 Αυγούστου | "Εκάβη” του Ευριπίδη | Ιώ Βουλγαράκη

Καθημερινά φτάνουν στις οθόνες μας εικόνες από πολέμους, εικόνες αφόρητης βίας και σπαραγμού από κάθε σημείο του κόσμου. Το παράλογο του πολέμου  μοιάζει να αφορά μόνο αυτούς που το ζουν, για όλους τους άλλους περιορίζεται σε μια στεγνή, εικονική και ακίνδυνη πληροφορία. Θάβεται ανάμεσα σε πλήθος ειδήσεων, αποκόβεται από το βίωμα του πένθους. Εξοικειωνόμαστε έτσι με την εικόνα και την πληροφορία της βίας, εκπαιδευόμαστε στον θάνατο αλλά ξεμάθαμε να πενθούμε. Η Εκάβη στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη ξεκινά ως πρόσωπο από αυτό το σημείο,  από αυτό που έχουμε ξεχάσει, τον δρόμο του θρήνου. Στο πρώτο μέρος του έργου το πένθος, προσωπικό αλλά και συλλογικό, μοιάζει να γεννά τη μεταφυσική του: ζωντανοί και νεκροί βρίσκονται σε διαρκή συνομιλία, ένα αγόρι άταφο ταράζει τον ύπνο της μάνας του, ένα κορίτσι στέκει στο όριο ζωής και θανάτου. Στην Εκάβη τα πάντα συμβαίνουν σε έναν μεταιχμιακό χρόνο, μετά το τέλος του πολέμου. Η βία όμως δεν έχει τελειώσει. Και εκεί ακριβώς, στον χρόνο της μετάβασης, η Εκάβη του πένθους γίνεται η Εκάβη της εκδίκησης, ανοίγοντας μια τολμηρή διαλεκτική με το σήμερα. Ένας πολυμελής θίασος εξαιρετικών ηθοποιών -Ιωσήφ Ιωσηφίδης, Μαρίνα Καλογήρου, Ελένη Κοκκίδου, Θανάσης Κουρλαμπάς, Ερρίκος Μηλιάρης, Ηλεάνα Μπάλλα, Άκης Σακελλαρίου, Αλέκος Συσσοβίτης- και μουσικών (μουσική του Νίκου Γαλενιανού) και η νέα μετάφραση της Ελένης Βαροπούλου, που πραγματοποιήθηκε ειδικά για την παράσταση, είναι οι πυλώνες του εγχειρήματος. Στον Χορό συμμετέχουν: Ελισάβετ Γιαννοπούλου, Μαρία Κωνσταντά, Ευσταθία Λαγιόκαπα, Χριστίνα Μαξούρη, Λυγερή Μητροπούλου, Ειρήνη Μπούνταλη, Χρύσα Τουμανίδου, Νιόβη Χαραλάμπους. 

18 & 19 Αυγούστου | "Τρωάδες” του Ευριπίδη | Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος | Σκηνοθετεί ο Χρήστος Σουγάρης

Οι ”Τρωάδες”, η μόνη σωζόμενη τραγωδία της ευριπίδειας τριλογίας για τον Τρωικό Πόλεμο, διδάχτηκε το 415 π.Χ. στα Μεγάλα Διονύσια. Το έργο γράφτηκε λίγο μετά την καταστροφή της Μήλου το 416 π.Χ., όταν οι Αθηναίοι, με απάνθρωπη βιαιότητα, σκότωσαν όλους τους ενήλικες άντρες της Μήλου και πούλησαν για δούλους τις γυναίκες και τα παιδιά. Ο Ευριπίδης επιχειρεί να προειδοποιήσει για τις συνέπειες της ασυδοσίας των νικητών και να υπενθυμίσει τη σημασία του να παραμένει κανείς άνθρωπος, μακριά από την ψευδαίσθηση παντοδυναμίας που προκαλούν οι εφήμερες νίκες. Στις ”Τρωάδες” ο ποιητής αναδεικνύει την ανθρώπινη διάσταση του εχθρού και, εστιάζοντας στο μεγαλείο των γυναικών της Τροίας, προβάλλει τη δύναμη εκείνη που κάνει τον άνθρωπο να επιμένει ακόμα και μετά την καταστροφή. Ο σκηνοθέτης Χρήστος Σουγάρης, βραβευμένος από την Ένωση Ελλήνων Θεατρικών Κριτικών με το βραβείο "Νέου θεατρικού δημιουργού" για το 2018, υπεύθυνος καλλιτεχνικού προγραμματισμού του ΚΘΒΕ, μας παρουσιάζει φέτος μια ανατρεπτική ανάγνωση του αριστουργηματικού έργου του Ευριπίδη με τους Μαρία Διακοπαναγιώτου, Αντώνη Καφετζόπουλο, Αλέξανδρο Μπουρδούμη, Ρούλα Πατεράκη, Δημήτρη Πιατά, Μαρίζα Τσάρη. Η μετάφραση είναι του Θεόδωρου Στεφανόπουλου και η μουσική του Στέφανου Κορκολή που ερμηνεύει ζωντανά επί σκηνής. 

25 & 26 Αυγούστου | "Οιδίπους Τύραννος” του Σοφοκλή | Σκηνοθετεί ο Σίμος Κακάλας

Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της ανθρωπότητας δεν έχουμε "δει" τόσο μακριά μέσα στο σύμπαν και τόσο βαθιά μέσα στον άνθρωπο. Πολύ συχνά στο χείλος μιας καταστροφής διαπιστώνουμε ότι το κακό που πολεμάμε είμαστε οι ίδιοι. Το πρόσωπο του Οιδίποδα είναι η ίδια η ανθρωπότητα στον καθρέφτη. Έχοντας βρει τον υπαίτιο, βρίσκεται στο σημείο να πρέπει επιτακτικά να κάνει μια επιλογή έστω την τελευταία στιγμή, έστω έχοντας ήδη κάνει το μεγαλύτερο σφάλμα. Σ’ αυτή την παράσταση, ιδωμένη ως τελετουργικό εξαγνισμού, μια ομάδα με μάσκες γερόντων αποτελεί τον χορό, συστρέφεται, θρηνεί και αγωνιά. Μέσα από αυτόν τον χορό αποκαλύπτονται τα τραγικά πρόσωπα Οιδίποδας, Ιοκάστη, Τειρεσίας και Κρέοντας. Επί σκηνής ανεβαίνει ο Γιάννης Στάνκογλου στο ρόλο του Οιδίποδα, ο σκηνοθέτης Σίμος Κακάλας, οι Γιώργος Αμούτζας, Χρήστος Μαλάκης, Άννα Μάσχα, Κωνσταντίνος Μωραΐτης, Γιάννης Νταλιάνης και άλλοι 7 ηθοποιοί. Η μετάφραση είναι του Γιώργου Μπλάνα και η μουσική του Φώτη Σιώτα.

7 Ιουλίου - 26 Αυγούστου | Δημιουργική απασχόληση παιδιών στην Επίδαυρο

Το επιτυχημένο θεατροπαιδαγωγικό πρόγραμμα συνεχίζεται και φέτος, φέρνοντας κοντά στα παιδιά το υπέροχο και μυστηριώδες σύμπαν των αρχαίων μύθων. Ενώ οι μεγάλοι παρακολουθούν την παράσταση στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου απερίσπαστοι, τα παιδιά απασχολούνται δημιουργικά προσεγγίζοντας το περιεχόμενο του ίδιου έργου. Το πρόγραμμα συντονίζει η θεατρολόγος Έλλη Γαβριήλ, σε συνεργασία με ομάδα έμπειρων θεατροπαιδαγωγών και δασκάλων μουσικοκινητικής και αισθητικής αγωγής. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο κατά τη διάρκεια των παραστάσεων στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου για παιδιά ηλικίας 5 - 12 ετών.