Αθόρυβη, χαμηλών τόνων, σπάνια περίπτωση επαγγελματία, μα πάνω απ’ όλα πάντα γοητευτική, η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη ερμηνεύει τη φετινή σεζόν τρεις ρόλους που θα συζητηθούν. Φαίνεται πως η καταξιωμένη πρωταγωνίστρια βρίσκεται στην πιο ωραία φάση της καριέρας της. Μιλάει στη Μαρία Κρύου για τις δύο σταθερές της ζωής της, τον έρωτα και το θέατρο.
Mετά τις δύο πολύ σημαντικές ερμηνείες της στο «Πένθος ταιριάζει στην Ηλέκτρα» του Ευγένιου Ο’Νιλ και το «Ραμόνα travel: Η γη της καλοσύνης», η Καρυφυλλιά Καραμπέτη αναμετριέται φέτος με το πολύ σημαντικό έργο του Ράινερ Βέρνερ Φασμπίντερ «Τα πικρά δάκρυα της Πέτρα φον Καντ», το άπαιχτο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Στροχάιμ» και τον ερωτικό μονόλογο της Σόνιας Ζαχαράτου «Madre dolorosa». Η συζήτηση μαζί της είναι απολαυστική και αποκαλύπτει πως η Καρυφυλλιά Καραμπέτη, εκτός από μια σημαντική καλλιτέχνις, είναι και ένα βαθιά σκεπτόμενο άτομο με κοινωνικές και πολιτικές ανησυχίες.
Στο «Ραμόνα travel: η γη της καλοσύνης» των Bijoux de Kant μιλούσατε στα θρακιώτικα, που είναι η μητρική σας γλώσσα. Η παράσταση ήταν ένα ταξίδι μνήμης;
Στα θρακιώτικα πρωτομίλησα και αυτά πάλεψα όταν έφυγα από το χωριό μου και ήρθα στην πόλη. Το γεγονός ότι ο σκηνοθέτης Γιάννης Σκουρλέτης και η συγγραφέας Γλυκερία Μπασδέκη χρησιμοποίησαν βιογραφικά στοιχεία των ηθοποιών στην παράσταση ήταν για μένα ένα όχημα να επιστρέψω στο χωριό μου, στον Έβρο. Ήταν πολύ έντονη εμπειρία.
Μετά την απελπισμένη Ραμόνα θα ερμηνεύσετε την προκλητική Πέτρα φον Καντ. Στην παράσταση που σκηνοθετεί η Άντζελα Μπρούσκου υπογραμμίζονται οι συσχετισμοί του έργου με το σήμερα;
Στην «Πέτρα φον Καντ» ο Φασμπίντερ μιλάει για τον έρωτα ανάμεσα σε δύο γυναίκες, αλλά αυτό που καταδεικνύει στην πραγματικότητα είναι τα μεγάλα αδιέξοδα της μεταπολεμικής Γερμανίας. Διαβάζοντας το κείμενο για την παράσταση του Εθνικού Θεάτρου μαζί με την Άντζελα Μπρούσκου δεν εστιάσαμε τόσο στην ερωτική ιστορία όσο στο αδιέξοδο ενός οικονομικού συστήματος. Ύστερα υπάρχει το ζήτημα του πώς ο καπιταλισμός κατάφερε να δημιουργήσει πλάσματα φυλακισμένα σε κοινωνικές νόρμες. Η μεγαλοαστικής καταγωγής μοντελίστ Πέτρα φον Καντ είχε μια δυστυχισμένη παιδική ηλικία και δύο άτυχους γάμους. Πάλεψε για να φτιάξει μια αυτοκρατορία πατώντας επί πτωμάτων.
Αυτός είναι ο Νο 1 κανόνας του συστήματος. Σε βάζει να δουλέψεις σκληρά για να επιτύχεις, ξεχνώντας την ανθρώπινή σου υπόσταση και ταυτόχρονα ζητά να έχεις μια θετική εικόνα προς τα έξω, να είσαι εξαιρετική σύζυγος και καταπληκτική μητέρα. Όσο προχωρά το έργο και πέφτουν οι μάσκες αποκαλύπτεται ότι αυτή η γυναίκα μισεί τους πάντες. Η Πέτρα έχει δεχτεί βία, γι’ αυτό και την επιστρέφει. Ο χώρος της είναι ένας χώρος κατανάλωσης, ναρκισσισμού, ψεύτικος. Οι περισσότερες γυναίκες πέφτουν σε αυτήν την παγίδα: συσσωρεύοντας πράγματα, νομίζουν ότι θα βρουν την ευτυχία. Όλο αυτό τελικά είναι ένα δεκανίκι. Είσαι δυστυχισμένος όταν είσαι σκλάβος μιας εικόνας.
Υπάρχουν ερωτικές σκηνές στην παράσταση;
Υπάρχει ο έρωτας ανάμεσα σε δύο γυναίκες. Δεν υπάρχουν όμως ακραίες σκηνές, δεν θέλουμε να προκαλέσουμε, απλώς η παράσταση δεν είναι σεμνότυφη. Δείχνει τα πράγματα έτσι όπως είναι, χωρίς να τα αποκρύπτει και χωρίς να τα ωραιοποιεί. Είναι τολμηρή στο βαθμό που είναι το ίδιο το έργο. Δεν μας ενδιαφέρει η πρόκληση για την πρόκληση.
Το «Στροχάιμ» του Δημήτρη Δημητριάδη» που θα δούμε στο Από Μηχανής Θέατρο από τον Απρίλιο μιλά για τα ίδια αδιέξοδα υπό ένα άλλο πρίσμα;
Μιλάει κυρίως για την τέχνη και την ανάγκη του ανθρώπου να ξεπεράσει τα στενά όρια της πραγματικότητας και να αποδεχτεί την έννοια του θανάτου και πάλι με όρους τέχνης. Το έργο δεν αφορά την ξεπεσμένη ντίβα Γκλόρια Σουάνσον όπως πολλοί νομίζουν, αλλά τη Νόρμα Ντέσμοντ, την ηρωίδα δηλαδή την οποία υποδύθηκε η Γκλόρια Σουάνσον στο αριστούργημα «Η λεωφόρος της Δύσης» του Μπίλι Γουάιλντερ. Ο Δημητριάδης βάζει στο έργο υπαρκτά πρόσωπα. Τον ηθοποιό και σκηνοθέτη του βωβού κινηματογράφου Έριχ φον Στροχάιμ, ο οποίος ερμήνευσε στην ταινία του Γουάιλντερ τον μπάτλερ της Γκλόρια. Ήταν ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, πρωτοπόρος, οραματιστής και ονειροπόλος.
| Προσπάθησε να κάνει ταινίες τις οποίες όμως δεν σήκωνε το Χόλιγουντ εκείνη την εποχή, οπότε δεν ολοκλήρωσε ποτέ το όραμά του. Στο έργο, λοιπόν, ο Στροχάιμ συναντιέται με ένα φανταστικό πρόσωπο, τη Νόρμα Ντέσμοντ, ηρωίδα της ταινίας του Γουάιλντερ. Εκείνη τον επισκέπτεται τη βραδιά της πραγματικής ημερομηνίας του θανάτου του και του ανακοινώνει ότι θα πεθάνει. Φαίνεται σαν να είναι ο θάνατος. Υπάρχει κι ένα τρίτο βουβό πρόσωπο, η γυναίκα με την οποία συζούσε εκείνα τα χρόνια ο Στροχάιμ. Μέσα από τη συζήτηση αυτών των τριών προσώπων βγαίνει ένας προβληματισμός-στοχασμός πάνω στη ζωή, στο θάνατο, στην τέχνη, στο αληθινό, στο φανταστικό.
Είναι πολύ ατμοσφαιρική η φωτογράφηση που κάνατε για την παράσταση.
Χαίρομαι, διότι προσπαθήσαμε να αναπαραγάγουμε την ατμόσφαιρα της πρωτότυπης φωτογραφίας όπου εικονίζεται η Γκλόρια Σουάνσον ως Νόρμα Ντέσμοντ και για μένα βέβαια το ζήτημα ήταν να βρω το ύφος της.
Παράλληλα πρωταγωνιστείτε και στο θεατρικό μονόλογο «Madre dolorosa» στο «Tin Pan Aley». Εδώ έχουμε να κάνουμε με ένα σκοτεινό έρωτα; Η Σόνια Ζαχαράτου έγραψε για τον έρωτα που νιώθει ένας άντρας. Χρόνια ολόκληρα κοιτάζει τη φωτογραφία της αγαπημένης του που τον έχει εγκαταλείψει. Είναι τόσο απόλυτος αυτός ο έρωτας, τρυφερός και μεγάλος. Το έργο μιλάει για την αίσθηση της απώλειας, για τα αναπάντητα ερωτήματα και τις ερωτικές έμμονες. Το «Madre dolorosa» είναι μια επίκληση στην Παναγία να του σταθεί στο μαρτύριο που περνά.
Ο έρωτας παίζει σημαντικό ρόλο στη ζωή σας;
Ο έρωτας και η αγάπη για το θέατρο είναι οι ισχυροί πόλοι στη ζωή μου. Ο ένας τροφοδοτεί τον άλλον. Είχα πάντα ανάγκη να υπάρχει ένας έρωτας στη ζωή μου που να μου δίνει τροφή για δημιουργία και ισορροπία. Αλλά και τον καιρό που ήμουν μόνη αυτό το αίσθημα της απώλειας, της οδύνης, λειτουργούσε τροφοδοτικά, ώστε να μπορώ να αποδώσω. Ιδιοσυγκρασιακά είμαι ένας άνθρωπος που δεν γυρίζει την πλάτη στα δύσκολα, διότι πιστεύω ότι δεν έχει νόημα η ζωή αν δεν είναι στα κόκκινα, αν δεν τη ρουφήξουμε μέχρι το μεδούλι. Αν είσαι δειλός και δεν πέφτεις με τα μούτρα στα πράγματα, αν δεν κολυμπάς στα βαθιά, στερείς από τον εαυτό σου τη δυνατότητα να νιώσει την ομορφιά και το μεγαλείο της ζωής. Ομορφιά υπάρχει ακόμα και στον πόνο.
Περισσότερες πληροφορίες
Ραμόνα travel: η γη της καλοσύνης
Το έργο της Γλυκερίας Μπασδέκη περιγράφει το ρομαντικό ταξίδι μιας γυναίκας στα Βαλκάνια των μύθων, των θρύλων, των ηρωικών στιγμών αλλά και των θρησκευτικών εμμονών.
