Χρήστος Συμεωνίδης©
Ήταν μια απαιτητική σεζόν η πρώτη κανονική μετά την πανδημία, καθώς τα θέατρα βρέθηκαν μπροστά στην τεράστια πρόκληση να καταφέρουν να ορθοποδήσουν. Το στοίχημα όμως κερδήθηκε: δεν ήταν λίγες οι παραστάσεις που έκλεψαν τις εντυπώσεις –κάποιες από αυτές μάλιστα ξεκινώντας ως "οutsiders"–, διαδόθηκαν από στόμα σε στόμα και δημιούργησαν ατελείωτες ουρές στα ταμεία. Δικαιολογημένα, λοιπόν, οδηγούνται σε δεύτερο κύκλο ζωής, ενώ δεν είναι απίθανο η λίστα να μεγαλώσει στο προσεχές διάστημα.
Την πρωτοκαθεδρία δικαιούνται οι "Παίχτες", παράσταση ενός σπανίως παιζόμενου έργου του 19ου αιώνα και μάλιστα από νέο σκηνοθέτη, τον Γιώργο Κουτλή, που είχε δώσει μόλις ένα δείγμα γραφής (στην περιορισμένης χωρητικότητας Πειραματική Σκηνή του Εθνικού). Κι όμως, το έργο του Γκόγκολ έγινε το απόλυτο talk of the town, χάρη στην καλοκουρδισμένη σκηνοθεσία και την εκρηκτική ενέργεια που επέδειξε η εφταμελής ομάδα (Γ. Νιάρρος, Β. Μαγουλιώτης, Αλ. Χρυσανθόπουλος κ.ά.), μετατρέποντας μια ιστορία χαρτοπαιχτικής κομπίνας σε ξέφρενη ροκ συναυλία (Κιβωτός, από 12/10).
Διαβάστε Επίσης
Στη ζωογόνο ενέργεια της μουσικής επένδυσε και ο Γιάννης Κακλέας, σκηνοθετώντας την πολιτική φάρσα του Ντάριο Φο, "Ο τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού": με επικεφαλής τον Πάνο Βλάχο, που αποδείχθηκε δαιμόνιος και ακάματος περφόρμερ (έπαιξε μουσική, τραγούδησε, έγραψε στίχους, υποδύθηκε τον κεντρικό ρόλο), η παράσταση κέρδισε ένα επιπλέον στοίχημα, προτείνοντας ένα ψυχαγωγικό όσο και σκεπτόμενο θέατρο (Γκλόρια, από 5/10).
Στον αντίποδα των σπινταριστών παραστάσεων, η "Μηχανή του Τούρινγκ" αποδείχθηκε μια "ήσυχη" αλλά απείρως επιδραστική σκηνική εμπειρία καθώς και μια μεγάλη στιγμή του Ορφέα Αυγουστίδη: υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, ανέλαβε την ερμηνεία του έργου του Μπενουά Σολέ, που εστιάζει στη ζωή του μεγάλου μαθηματικού του 20ού αι., Άλαν Τούρινγκ, σε μια παράσταση που έχει να επιδείξει, εκτός του αστείρευτου ταλέντου, σημαντικό ιδεολογικό βάρος (Νέο Θέατρο Κατερίνα Βασιλάκου, από 14/10). Μεγάλο και εντέλει κερδισμένο ήταν και το στοίχημα του Θωμά Μοσχόπουλου με το άγνωστο έργο της Μαρτίνα Μαγιόκ, "Πόσο κοστίζει να ζεις": σε μία αξιοσημείωτης ευαισθησίας παράσταση και με μια νέα ομάδα ηθοποιών (Α. Καβάλη, Μ. Βελέντζας, Φ. Στρατηγός, Ε. Μακρή), ο Μοσχόπουλος μας σύστησε ένα καίριο σύγχρονο κείμενο για την ανθρώπινη ευαλωτότητα και τη σκληρότητα των σύγχρονων κοινωνιών (Πόρτα, από 8/10).
Δείγμα της κλασικής, σπουδαίας αμερικανικής δραματουργίας είναι το "Ταξίδι μεγάλης μέρας μέσα στη νύχτα", που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καραντζάς: το αυτοβιογραφικό δράμα του Ο’ Νιλ ενέπνευσε μια ατμοσφαιρική παράσταση ποιητικών αποχρώσεων, συνενώνοντας δύο γενιές ταλαντούχων ερμηνευτών: Μπ. Αρβανίτη, Αλ. Μυλωνάς, Αιν. Τσαμάτης, Β. Μαγουλιώτης. Ε. Ρίζου (Θέατρο Οδού Κεφαλληνίας). Τολμηρή και δικαιωμένη ήταν η επιλογή της Μαρίας Πρωτόπαππα με την "Αντιγόνη" του Ανουίγ. Η καλή ηθοποιός επιβεβαίωσε τη δεινότητά της και στην –επιλεκτική και στοχευμένη– ενασχόλησή της με τη σκηνοθεσία, δημιουργώντας μια παράσταση συναρπαστικών ερμηνειών (Κ. Παϊταζόγλου, Γ. Τσορτέκης κ.ά.) και σκηνοθετικής δεξιοτεχνίας πάνω στο ειρωνικό έργο του Γάλλου δραματουργού, που εκθέτει τον κυνισμό της εξουσίας (Τέχνης-Υπόγειο).
Διαβάστε Επίσης
Παράσταση για μυημένους θεατές, η "Αναφορά για μια ακαδημία", ήταν προϊόν της ερμηνευτικής μεθόδου που εξασκεί μεθοδικά ο Σάββας Στρούμπος. Η αλληγορία του Φραντς Κάφκα ανέβηκε σε μια σωματική περφόρμανς υψηλής έντασης, ως κομμάτι ομαδικής τελετουργίας, και κέρδισε το θαυμασμό όσων παρακολουθούν την αθόρυβη αλλά ουσιαστική δουλειά του σκηνοθέτη-ερευνητή (Άττις-Νέος Χώρος).
Στις λίγες ακραιφνείς κωμωδίες της περσινής σεζόν συγκαταλέγεται το "Σώσε" του Μάικλ Φρέιν, που σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης με μια πλειάδα ταλαντούχων ηθοποιών (Στ. Γουλιώτη, Λ. Παπαληγούρα, Γ. Χρυσοστόμου κ.ά), αποδίδοντας τον δικό του φόρο τιμής στο θέατρο και τους ανθρώπους του με μια παράσταση εξωφρενικού ρυθμού και ωρολογιακής ακρίβειας (Παλλάς, από 5/10). Επίσης, απολαυστική ήταν η συνάντηση μεταξύ του Γιάννη Μπέζου και του Πυγμαλίωνα Δαδακαρίδη στις "Αινιγματικές παραλλαγές" του Ερίκ-Εμανουέλ Σμιτ: σε σκηνοθεσία του Δαδακαρίδη και του Σωτήρη Τσαφούλια, οι δύο ηθοποιοί επιδόθηκαν σε μια κορυφαία δραματική αναμέτρηση γεμάτη ανατροπές, με επίκεντρο την ύπαρξη μιας γυναίκας που σημάδεψε τις ζωές τους (Ίδρυμα "Μιχάλης Κακογιάννης").
Ο Γιάννης Νταλιάνης μάς σύστησε σε μια γοητευτική και συγκινητική παράσταση με ωραίες ερμηνείες (Α. Αϊδίνη, Γ. Καπελέρης, Θ. Βλαβιανός, κ.ά.) το σύγχρονο έργο του Βρετανού Μικ Γκόρντον (σε συνεργασία με τον νευροψυχολόγο Πολ Μπρουκς), "On Ego", που θέτει ερεθιστικά φιλοσοφικά ερωτήματα γύρω από την ιδέα του Εαυτού μέσα από μια -επιστημονικής εμπνεύσεως- ιστορία τηλεμεταφοράς (Από Μηχανής, από 1/10) - ενώ η παράσταση που σκηνοθέτησε ο Δημήτρης Καταλειφός, "Να ακούς το χιόνι να πέφτει", κατέγραψε συνεχή sold out στο διάστημα που παρουσιάστηκε την περασμένη άνοιξη: διασκευάζοντας επτά διηγήματα του Αμερικανού Ρέιμοντ Κάρβερ, ο Καταλειφός ανέβηκε στη σκηνή μαζί με τους Σ. Κρούσκα, Β. Κατερίνη και Δ. Τσιγκριμάνη, για να υποδυθούν περιθωριακούς ανθρώπους που, εν μέσω προσωπικών αποτυχιών και μεγάλων διαψεύσεων, προσπαθούν να καταλάβουν τι είναι η αγάπη (Studio Μαυρομιχάλη, από 5/10).
Θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν outsiders, και γι’ αυτό ήταν ευχάριστη έκπληξη η απήχηση που γνώρισαν δύο νέα ελληνικά έργα, τα οποία, μάλιστα, δεν προήλθαν από ήδη καταξιωμένους συγγραφείς. Το πρώτο συγγραφικό εγχείρημα του Τάσου Ιορδανίδη, "Θέλω να σου κρατάω το χέρι", ανέβασε στη σκηνή με άμεσο τρόπο σύγχρονους προβληματισμούς για τις σχέσεις και τους ρόλους των δύο φύλων και γι’ αυτό στέφθηκε με επιτυχία. Το προσωπικό και εν μέρει αυτοβιογραφικό έργο, στο οποίο πρωταγωνίστησαν ο Ιορδανίδης μαζί με τη Θάλεια Ματίκα, σε δική της σκηνοθεσία, διακρίθηκε για την αβίαστη φυσικότητα και, κυρίως, για την ικανότητά του να δημιουργήσει δεσμούς με τους σημερινούς θεατές (Άλφα-Ιδέα, από 16/9).
Με δύναμη μπήκε στον θεατρικό χάρτη και η νεαρή Ευαγγελία Γατσωτή, που είδε το πρώτο της έργο να ανεβαίνει, και μάλιστα σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου και με τη συμμετοχή δύο ταλαντούχων ερμηνευτών (Α. Καλτσίκη, Θ. Σταματέλου). Το "Νυχιάνγκ", που διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια ενός μανικιούρ κατ’ οίκον, έκανε αίσθηση για την επιδεξιότητα της συγγραφέως να φέρει στο προσκήνιο επώδυνες όψεις των οικογενειακών σχέσεων με ένα ύφος ζωηρό, άμεσο και απολύτως σύγχρονο (Πορεία, από 5/10).
Επίσης, θα έχουμε ξανά την ευκαιρία να δούμε δύο παραγωγές που δημιουργήθηκαν για να τιμήσουν σημαντικές επετείους και αγαπήθηκαν ιδιαίτερα: με αφορμή το Έτος Καμπανέλλη, το εμβληματικό έργο του πατριάρχη της ελληνικής δραματουργίας, "Η αυλή των θαυμάτων", έδωσε την έμπνευση σε μια πλέον πρωτότυπη ιδέα και αποδόθηκε ως σύγχρονο μιούζικαλ σε μουσική του Στέφανου Κορκολή και σκηνοθεσία του Χρήστου Σουγάρη (η παράσταση μεταφέρεται από το Μέγαρο Μουσικής στο Θέατρο Παλλάς, από 9/11), ενώ τα "Ματωμένα χώματα" της Διδώς Σωτηρίου τίμησαν τα εκατό χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή σε μια παράσταση γεμάτη δυναμισμό, νεύρο και συναίσθημα, σκηνοθετημένη από τον Γιώργο Παλούμπη (Δημοτικό Θέατρο Πειραιά, από 5/10).
φωτό εξωφύλλου: "Οι παίχτες"
