© John Kouskoutis
Έργα τέχνης που συνομιλούν με το αστικό τοπίο, εγκαταστάσεις, παρεμβάσεις στον δημόσιο χώρο της Ελευσίνας από ανερχόμενους και καταξιωμένους καλλιτέχνες από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αφήνει η 2023 Ελευσίς Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης ως παρακαταθήκη για την ιστορική πόλη, μετρώντας ήδη αντίστροφα για την τελετή λήξης του θεσμού στις 15 Δεκεμβρίου.
Μόνιμα έργα στον δημόσιο χώρο
"Μυστήριο 0: Αυτή (Το Κήτος)"
Πάρκινγκ Παλαιού Ελαιουργείου
Στον βυθό της Ελευσίνας –στον βυθό του Ελευσινιακού κόλπου δηλαδή– αναπαύονται πεθαμένα 34 κήτη. Σε αυτόν τον ιδιότυπο "Κάτω Κόσμο" της πόλης των Μυστηρίων. Ένα από αυτά τα κήτη, στις Φεβρουαρίου 2023, κατά την Τελετή Έναρξης της Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης και μέσα στο σκοτάδι του χειμώνα, αναδύθηκε στην επιφάνεια, μετά στον αέρα, φέρνοντας/ανακλώντας φως στον Πάνω Κόσμο.
Σκηνογράφος: Philip Geffroy
Κατασκευή: LS Constructions, Στέλιος Λαμπαδάριος
Φωτισμός: Bright Special Lighting SA
Επιγραφική εγκατάσταση
Φιλομήλα Αποθήκη (Κανελλοπούλου 9)
Ίρις Πολυκατοικία (Στάθη 12)
Νικολαΐδου 50-52
Εγγραφές, γραψίματα, επιγραφές στο σώμα αυτής της πόλης από όλους εκείνους που την περπάτησαν κάποτε, είτε κυριολεκτικά είτε μέσα από τα όνειρα.
Σύλληψη - σχεδιασμός: 2023 Ελευσίς
"Μυστήριο 99: The Ark – Σφαίρα – Landship"
Arkopolis (Πλατεία Μαρίας Κιουρί)
Στο πλαίσιο του Μυστηρίου 99 The Ark, η καλλιτεχνική κολεκτίβα TimeCircus από την Αμβέρσα διέσχισε την Ευρώπη με ένα πλοίο ξηράς – το Landship – και έφτασε στην Ελευσίνα για να δημιουργήσει μια ξύλινη Κιβωτό Αιώνιας Νεότητας, έναν χώρο πολιτισμού, συνεργασίας, συμπερίληψης και ελεύθερης δημιουργίας. Το ίχνος αυτής της περιπέτειας πήρε τη μορφή ενός συμπλέγματος πρωτότυπων κατασκευών, του Ark, ενός αψιδωτού αρχιτεκτονήματος, της Σφαίρας, αλλά και του Skate Park, ενός έργου που αποτελούσε πάγια επιθυμία των νέων της πόλης, υλοποιήθηκε με τη χορηγία του Ιδρύματος Ωνάση και πλέον κοσμεί την περιοχή των Παλαιών Καμινιών Ελευσίνας.
Σύλληψη - σχεδιασμός: Καλλιτεχνική κολεκτίβα TimeCircus
"Μυστήριο 3: Ελευσίνα Mon Amour"
Παλαιό Ελαιουργείο
Εμβαθύνοντας το ενδιαφέρον του στην πλούσια εργατική ιστορία της Ελευσίνας και τα βιομηχανικά της μνημεία, ο Κροάτης καλλιτέχνης Igor Grubić φιλοτεχνεί στην εξωτερική πρόσοψη του Παλαιού Ελαιουργείου μία τοιχογραφία με εικονικές παραστάσεις που εντόπισε στο ανενεργό εργοστάσιο της ΠΥΡΚΑΛ. Στιγμιότυπα εργατικών διεκδικήσεων του παρελθόντος γίνονται συλλογική, ιστορική μνήμη στο παρόν της πόλης. Η τοιχογραφία δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης Μυστήριο 3 Ελευσίνα Mon Amour, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου.
Καλλιτέχνης: Igor Grubić
Διαβάστε Επίσης
"Panopticon"
Προαύλιο Παλαιού Ελαιουργείου
Το Panopticon είναι μια υπαίθρια, in situ εγκατάσταση, μία πλακόστρωτη επιφάνεια από κεραμικές πλάκες, ένα συνεχές ψηφιδωτό μοτίβο με πολύχρωμο ζωγραφικό διάκοσμο 1.200 εγχάρακτων συμβόλων που αντλούν έμπνευση από την τοπική ιστορία της Ελευσίνας. Το έργο συνομιλεί με το αποτύπωμα του έργου Τρίτος Παράδεισος (2014) του Michelangelo Pistoletto, ενώ δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της έκθεσης Μυστήριο 3 Ελευσίνα Mon Amour, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου.
Καλλιτέχνιδα: Ναταλία Μαντά
"Μυστήριο 4: Φωτεινά Ξυστά"
Πλατεία Αγίας Μαρκέλλας
Η πρωτότυπη φωτιστική εγκατάσταση με τίτλο "Φωτεινά ξυστά" είναι αποτέλεσμα συμμετοχικού σχεδιασμού μέσα από εργαστήρια με κατοίκους της Ελευσίνας και αντλεί έμπνευση από την ανθρωπολογική και λαογραφική παράδοση της Χίου, και συγκεκριμένα από τη μεσαιωνική τεχνοτροπία των Χιωτών, τα λεγόμενα "Ξυστά".
Καλλιτέχνες: Ομάδα Εικαστικού Φωτισμού Beforelight
"Μυστήριο 48: Φωτοσυνάξεις"
Δημόσιος χώρος, Ίρις
Πέντε χρόνια μετά τη δημιουργία της εγκατάστασης "Φωτοσύναξη" στην Άνω Ελευσίνα, προϋπάρχοντα αλλά και νέα φωτιστικά στοιχεία εμφανίζονται σαν φωτεινή τοιχογραφία σε μια νέα σύνθεση στην περιοχή του εργοστασίου ΙΡΙΣ, σε μία διαδικασία δημιουργικής επανάχρησης.
Ιδέα - παραγωγή: Ομάδα Εικαστικού Φωτισμού Beforelight
"Μυστήριο 404: Πέρασμαν"
Συνοικία Ποντίων
Η τριλογία των φωτιστικών εγκαταστάσεων από την ομάδα beforelight ολοκληρώνεται με μια νέα δημιουργία στη γειτονιά των Ποντίων της Ελευσίνας. Ένας νέος ολοφώτεινος "αστερισμός” θα κοσμήσει τον αστικό ιστό της πόλης, και θα συνυπάρχει με τις φωτιστικές εγκαταστάσεις στη γειτονιά της Αγίας Μαρκέλλας και του ΙΡΙΣ. Όλα τα έργα έχουν φιλοτεχνηθεί μέσα από τη συμμετοχή των κατοίκων της εκάστοτε γειτονιάς, μέσω οργανωμένων συναντήσεων και άλλων μεθόδων διαβούλευσης.
Ιδέα - παραγωγή: Ομάδα εικαστικού φωτισμού Beforelight
"Μυστήριο 19: Visual Arts Initiator II - Η μύηση ως διαδικασία"
Δημόσιος χώρος, Προβλήτα
Τι κι αν η επούλωση ήταν ένα άλλο μέσο διεκδίκησης; Τι κι αν μία συλλογική φωνή μπορούσε να ακουστεί ως μία; Με σημείο εκκίνησης έναν ρομαντικό τόπο συνάντησης, με αυτό το επιγραφικό έργο ο Τίμοθυ Λασκαράτος με την ομάδα Cultterra συν-γράφουν και ερμηνεύουν ένα πιθανό σενάριο αγάπης.
Καλλιτέχνης: Τίμοθυ Λασκαράτος
"Γυναικείοι Ψίθυροι (1984-1985)"
Προβλήτα
Το έργο έχει ως αναφορά το μοναδικό ελευσίνιο ανεξάρτητο φεμινιστικό περιοδικό με τον ομώνυμο τίτλο, στο πρώτο τεύχος του οποίου τρεις γυναίκες καθισμένες σε ένα παγκάκι περιγράφουν την ανάγκη που τους δημιουργήθηκε για να ξεκινήσουν ένα φεμινιστικό έντυπο στην πόλη.
Καλλιτέχνιδα: Πέγκυ Ζάλη
"Μυστήριο 77: Πίσω από το θέατρο"
Καλαμιές
Παλαιό Δημαρχείο
Μία in situ γλυπτική εγκατάσταση, παρακαταθήκη του έργου "Μυστήριο 77 Πίσω από το θέατρο", μία ήπια παρέμβαση και αφορμή διαλόγου με το τοπίο, την πόλη και τον χρόνο. Με έντονο χωρικό και εννοιολογικό διαχωρισμό, η περίφραξη του αρχαιολογικού χώρου επισημαίνει την απόσταση, τη χρονική απόσταση της δημιουργίας παρά την άχρονη φύση του υλικού.
Καλλιτέχνης: Ανδρέας Λόλης
"Μυστήριο 146: Transitions to Light"
Δημόσιος χώρος
Παραλιακό μέτωπο (Νικολαΐδου και Κανελλοπούλου)
Νικολαΐδου 21
Πλατεία Ευμολπίδων
Παλαιά Ελαιουργική (Ιερά Οδός 1 & Αφών Μουρίκη 130)
Σινέ Ελευσίς
Η εικαστική εγκατάσταση "Transitions to Light" αποτελείται από κυλιόμενες φωτεινές επιγραφές LED τοποθετημένες σε επιλεγμένα σημεία στην πόλη της Ελευσίνας. Στις φωτεινές επιγραφές αναγράφονται σύντομα "κείμενα μετάβασης" τα οποία νοηματικά έρχονται σε αντίθεση με τα συνηθισμένα διαφημιστικά κείμενα που προβάλλονται σε αυτές.
Καλλιτέχνης: Νίκος Μακαρούνας
"Μυστήριο 118: "Through Rupture Comes The Flow"
ΟΣΕ – Παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός Ελευσίνας
Το "Through Rupture Comes The Flow" είναι μια εικαστική εγκατάσταση που αποτελείται από ετερόκλητα αλλά συμπληρωματικά υλικά τα οποία σηματοδοτούν αλληγορικά τις διαφορετικές ιστορικές περιόδους της Ελευσίνας από την αρχαιότητα ως σήμερα στους καταγωγικά διαφορετικούς πληθυσμούς της.
Καλλιτέχνιδα: Χαρά Πιπερίδου
"Μυστήριο 95: Επιφάνεια"
Δημόσιος χώρος, παραλιακό μέτωπο
Η in situ εγκατάσταση με τον τίτλο "Επιφάνεια" σηματοδοτεί την άφιξη, την αναμονή αλλά και την αναχώρηση. H επιφάνεια είναι αυτό που εμφανίζεται (επί+φαίνεται) όταν γίνεται ορατή η υλικότητα του αντικειμένου ή, μεταφορικά, σε κάποια δόγματα η αποκάλυψη του θείου.
Καλλιτέχνης: Κώστας Μπασάνος
"Μυστήριο 6: Τόσο ωραία όσο εδώ, αποκλείεται να είναι στον παράδεισο"
Παλαιό Ελαιουργείο
Μία φωτεινή in situ εγκατάσταση που αντλεί έμπνευση από τις επιγραφές εμπορικών και βιομηχανικών επιχειρήσεων της περιοχής. Προσφέρει μία νέα οπτική του φόντου προς τη θάλασσα, τον ουρανό και το βιομηχανικό τοπίο, δημιουργώντας ένα αντιφατικό αφήγημα μεταξύ της επίγειας τοποσημίας της επιγραφής και της αναφοράς στον παράδεισο. Ο παράδεισος είναι "ΕΔΩ", και η οπτική αυτή είναι η αισιοδοξία που απαιτείται στις συνθήκες των ημερών μας.
Καλλιτέχνες: Flux Office
"Μυστήριο 69: Greekies"
Δημόσιος χώρος, Νικολαΐδου και Δραγούμη
Οι δημιουργίες δύο καλλιτεχνών γκράφιτι παρεμβαίνουν επινοητικά στον δημόσιο χώρο, διαμορφώνουν έναν συνεχή δημιουργικό διάλογο και ζωντανεύουν έναν "αδέσποτο" χώρο στο κέντρο της Ελευσίνας. Ίχνη μιας ολοήμερης γιορτής ενσωματώνουν έντονα μοτίβα σε γεωμετρική σύνθεση και φιγούρες των πρωταγωνιστών στο Μυστήριο 69 Greekies.
Επιμέλεια: Μενέλαος Καραμαγγιώλης
Καλλιτέχνες: Αλέξανδρος Σιμόπουλος, SIMEK
Όλο τον χρόνο
"Μυστήριο 89: Elefsina by Night"
Δημόσιος χώρος
Φουγάρο Ίρις (Αναστασίου Μιλήση και Μουρίκη)
Πλατεία Μαρίας Κιουρί (Μαρίας Κιουρή και Ηρώων Πολυτεχνείου)
Παλαιά Ελαιουργική (Κανελλοπούλου 64-56)
Πλατεία Ηρώων (Γεωργίου Παύλου και Νικολαΐδου)
Είσοδος Παλαιού Ελαιουργείου (Κανελλοπούλου 1)
Πέντε φωτιστικές εγκαταστάσεις σε διαφορετικά σημεία της πόλης, που συνθέτουν μία φωτεινή διαδρομή. Τα πέντε φωτεινά δαχτυλίδια αντιστοιχούν σε έξι χρώματα της Ίριδας, που περήφανα συνόδεψαν την Κόρη επί έξι μήνες στο επίγειο ταξίδι της.
Σύλληψη: Eleftheria Deko & Associates
"Μυστήριο 77: Πίσω από το θέατρο"
Υπόστεγα
Παλαιό Ελαιουργείο
Ο Ανδρέας Λόλης, ξυπνώντας τη μνήμη, ανατρέποντας τις εικόνες και με σεβασμό προς τον χώρο, αφήνει τον θεατή να βιώσει τη δική του ανασκαφή με δύο του έργα σε διαφορετικά σημεία της πόλης. Στο Παλαιό Ελαιουργείο, στον υπαίθριο χώρο Πίσω από το Θέατρο, όπως ήταν και ο τίτλος της έκθεσής του το 2021, παρουσιάζει μια σύνθεση με υπόστεγο από μάρμαρο Καλιφόρνια, Τ-shirt από μαύρο μάρμαρο Εδέσσης και σκάλα.
Μία ευγενική παραχώρηση του καλλιτέχνη και της γκαλερί The Breeder.
Καλλιτέχνης: Ανδρέας Λόλης
"Μυστήριο 144: Άσε κάτι που κάποτε αγάπησες"
Παλαιό Δημαρχείο Ελευσίνας
Συμμετοχικό έργο
Να ζητάς από κάποιον να εγκαταλείψει κάτι που κάποτε αγαπούσε. Μια διαδραστική εγκατάσταση ελεύθερης προσφοράς αντικειμένων που στη συνέχεια θα γίνουν έργα τέχνης, σαν να αιωρούνται μπροστά στο τοπίο της Ελευσίνας.
Καλλιτέχνιδα: Έλενα Δήμητρα Χαντζή
"Μυστήριο 200: Μυθολογικοί Κήποι"
Ίρις
Ένας άδειος, έρημος και εγκαταλελειμμένος χώρος μεταμορφώθηκε σε εύφορο κήπο, όπου μέσα από ενεργοποιήσεις/περφόρμανς θα επιχειρηθεί η αναβίωση του αφηγήματος της αρχαίας Ελευσίνας και της αρχαίας Ελλάδας, καθώς και η διασύνδεσή τους με την πρόσφατη και σύγχρονη ιστορία της πόλης.
Βοτανολογική έρευνα: Peter Pretcher, Tillman Pretcher
Καλλιτεχνική διεύθυνση: Brian Michaels
Επιμέλεια: Brian Michaels, Sozita Goudouna
Διαβάστε Επίσης
